تب در نوزادان و کودکان: چه زمانی به دکتر نیاز است؟

در این مقاله:
• تب چیست
• تب بالا در نوزادان تا سه ماهه
• تب بالا در بچه‌های سه ماهه تا سه ساله
• تب بالا در کودکان بالای 3 سال
• به طور خلاصه: چه هنگامی دنبال مراقبت عاجل باشیم
• چه زمانی باید نگران بود و چرا
• خلاصه

کودک شما در لمس گرم حس می‌شود. پس از گرفتن دمای بدن، میزان آن 103 درجه فارنهایت (39.4 درجه سانتی‌گراد) تعیین می‌شود – تب!
حتی اگر سناریوی بالا بسیار آشنا به نظر برسد کماکان ممکن است باعث نگرانی باشد. با وجود این پیش از مراجعه به پزشک شما باید یک نفس عمیق بکشید.
آشنایی با موضوع تب، کارکرد آن در بدن انسان و نشانه‌های هشدار دهنده که به معنی جدی بودن آن است برای ما مفید خواهد بود.

تب چیست
دمای نرمال بدن انسان در حدود 98.6 درجه فارنهایت (37 درجه سلسیوس) است، و با وجود این دمای مزبور ممکن است در طول روز مختصری افزایش یا کاهش یابد. تب زمانی شروع می‌شود که دمای بدن به 100.4 درجه فارنهایت (39.4 درجه سانتی‌گراد) یا بالاتر می‌رسد.
دمای بین 100.4 (38 درجه سانتی‌گراد) درجه و 102.2 درجه فارنهایت (39 درجه سانتی‌گراد) تب خفیف تلقی می‌شود؛ دمای بالای میزان اخیر تب بالا قلمداد می‌گردد.
تب به خودی خود بیماری نیست. در عوض، بالا رفتن حرارت بدن نشانه‌ای از آن است که سیستم ایمنی کودک شما به سختی کار می‌کند تا با برخی انواع مهاجمان - معمولاً یک ناخوشی یا عفونت - مقابله کند.
در کنار افزایش دمای بدن کودک شما ممکن است این علایم تب را تجربه کند:
• لرز
• تعریق
• رنجوری عضلانی
• تغییرات اشتها
• دهیدراسیون
• ضعف
• تغییرات رفتاری
عدد ظاهر شده روی تب‌سنج همیشه بهترین نشانگر برای تعیین میزان ناخوشی کودک نیست. شما باید موارد زیر را نیز در ملاحظات خود در نظر بگیرید:
• سن بچه
• میزان تحرک و فعالیت وی
• تعداد روزهایی که بچه دچار تب بوده است
• هر نوع علایم دیگری که در بچه مشاهده می‌شود
برای مثال بر مبنای نظر مایو کلینیک، درصد کوچکی از کودکان خردسال - معمولاً در سنین 6 ماه تا 5 سال - حتی ممکن است دچار تب تشنجی شوند. این تشنج‌ها ممکن است باعث ایجاد حرکات تشنجی شود یا چنین به نظر برسد که گویی بچه دارد از حال می‌رود.
در صورت مشاهده علایم تشنج در بچه یا اگر تشنج بیش از 5 دقیقه طول بکشد بچه باید به اورژانس منتقل شود.

تب بالا در نوزادان تا سه ماهه
در نوزادان خردسال، حتی تب خفیف نیز باید به عنوان یک دلیل نگران کننده در نظر گرفته شود. این علت آن است که چرا حتی در صورتی که نوزاد شما دچار تب 100.4 فارنهایت (38 درجه سلسیوس) یا بالاتر باشد باید بچه را دکتر ارجاع دهید. (همین مورد در صورتی که دمای بدن نوزاد در اندازه‌گیری مقعدی کمتر از 97.7 درجه فارنهایت (36.5 درجه سلسیوس) باشد مصداق دارد.)
همچنین اگر نوزاد شما دچار تب و هر یک از علایم زیر باشد باید به صورت اورژانس مورد برسی قرار گیرد:
• مشکل در تغذیه شدن
• مشکل تنفسی
• راش غیر قابل توضیح
• استفراغ یا اسهال
• رفتار دگرگون شده (لتارژی، ناآرامی و غیره.)
برای رسیدن به دقیق‌ترین خوانش از تب، دمای بدن نوزاد را با استفاده از یک دماسنج به صورت مقعدی اندازه‌گیری کنید. برخی تحقیقات عنوان می‌کنند که دماسنج‌های شریان تمپورال نیز در مورد این سن دارای کارکرد صحیح هستند اما برای راهنمایی در مورد آنها شما باید با پزشک مشورت کنید.

تب بالا در بچه‌های سه ماهه تا سه ساله
در نوزادان و نوباوگان، اگر تب بچه 102.2 درجه فارنهایت (39 درجه سانتی‌گراد) یا بیشتر باشد باید وی را به پزشک ارجاع داد.
شما در عین حال می‌توانید به چگونگی پاسخ بچه خود به داروهای غیر نسخه‌ای توجه کنید. مردم همیشه باید در مورد دادن داروهای غیر نسخه‌ای به نوزادان زیر یک سال با پزشک متخصص بیماری‌های نوزادان و کودکان مشورت کنند.
اگر تب به داروهای تب‌بُر جواب ندهد (ایبوپروفن، استامینوفن)، ممکن است مشکلی جدی‌تر در کار باشد.
دیگر علایمی که خبر از نیاز به مراقبت عاجل می‌دهند عبارتند از:
• دشواری در بیدار شدن
• مشکلات تنفسی
• کاهش برون‌ده ادرار
• مشکل در نگه داشتن مایعات (استفراغ)
• راش تیره رنگ غیر قابل توضیح
• خشکی گردن، درد شکم یا موارد نگران کننده دیگر
خوانش تب از راه مقعد کماکان ممکن است بهترین گزینه برای اندازه‌گیری دقیق دمای بدن نوزادان بزرگ‌تر و نوباوگان باشد. گفته می‌شود که شما ممکن است از کاربرد دماسنج‌های دیجیتال در ناحیه زیر بغل یا اسکنر شریان تمپورال نیز به خوانش درست برسید.
اگر شما یک دماسنج داخل گوشی داشته باشید برای استفاده از آن باید دستکم تا 6 ماهگی بچه صبر کنید.

تب بالا در کودکان بالای 3 سال
برای کودکان بالای سه سال تب بالای 102 درجه فارنهایت (38.8 درجه سانتی‌گراد) دو روز یا بیشتر ادامه یابد می‌تواند دلیلی برای نگرانی باشد.
اگر پزشک به مراقبت از بچه توصیه کند چند روز در این مورد رقم مناسبی است.
به هر حال اگر بچه 5 روز یا بیشتر دچار تب باشد، باید به پزشک مراجعه کرد. همین موضوع در مورد تبی که با داروهای غیر نسخه‌ای کاهش نمی‌یابد مصداق دارد.
دیگر علایم نشان دهنده لزوم مراقبت عاجل عبارتند از:
• مشکل تنفسی یا دشواری بلع
• استفراغ
• سوزش همراه ادرار یا عدم تکرر ادرار
• راش تیره رنگ غیر قابل توضیح
• خشکی گردن، درد شکم، یا دیگر موارد نگران کننده
• بروز حالت لتارژی یا مشکل در بیدار شدن
برای کودکان 4 ساله و بزرگ‌تر شما باید از یک دماسنج دیجیتال برای گرفتن حرارت بدن از راه دهان و زیر زبان استفاده کنید (اگر بچه قادر باشد دماسنج را زیر زبان به مدت کافی نگه دارد). برای رسیدن به بهترین نتیجه تا 30 دقیقه پس از آخرین وعده غذای بچه یا نوشیدن مایعات صبر کنید.
در عین حال شما می‌توانید خوانش تب را از گوش یا زیر بغل انجام دهید - یا روی پیشانی با استفاده از دماسنج شریان تمپورال.

به طور خلاصه: چه هنگامی دنبال مراقبت عاجل باشیم
شما بچه خود را خوب می‌شناسید. اگر در قلب خود احساس می‌کنید که چیزی اشتباه است در رساندن بچه به پزشک تعلل نکنید. و احساس گناه نکنید - آنها تمام مدت سؤال می‌کنند و وقتی پای سلامت کودک در میان باشد شما باید بسیار جنبه ایمن کار را حفظ کنید.
در صورت مواجه شدن با موارد زیر به پزشک مراجعه کرده یا در فکر مراقبت اورژانسی باشید:
• نوزاد شما کمتر از 3 ماه دارد و دچار تب بالای 100.4 فارنهایت (38 درجه سانتی‌گراد) شده است.
• نوزاد شما (3 تا 6 ماهه) دچار تب 102 درجه فارنهایت (38.8 درجه سانتی‌گراد) بوده و خلاف معمول رفتار می‌کند. (لتارژیک، ناآرام و ... است.)
• بچه شما (6 تا 24 ماهه) دچار تب بالای 102 درجه فارنهایت (38.8 درجه سانتی‌گراد) است که بیش از 1 روز با / یا بدون نشانه‌های بیماری مثل سرفه یا اسهال ادامه می‌یابد.
• تب کودک به مدت 5 روز یا بیشتر ادامه یافته است.
• نوزاد دچار تب 104 فارنهایت (40 درجه سانتی‌گراد) یا بالاتر باشد، فارغ از وجود دیگر علایم.
• تب بچه علی‌رغم استفاده از داروهای کاهش دهنده تب پایین نمی‌آید.
• بچه آرامش ندارد، لتارژیک است یا مثل معمول رفتار نمی‌کند.
• بچه دچار نشانه‌های دهیدراسیون مثل کاهش برون‌ده ادرار است. (نوزادان باید روزانه دستکم 4 پوشک خیس کنند؛ بچه‌های بزرگ‌تر باید دستکم هر 8 تا 12 ساعت ادرار کنند.)
• بچه اخیراً واکسیناسیون داشته و دچار تب 102 درجه فارنهایت (38.8 درجه سلسیوس) یا بیشتر است.
• بچه اخیراً واکسن زده است و دچار افزایش دمای بدن به مدت بیش از 48 ساعت بوده باشد.
• بچه دچار تب تشنجی است. اگر تشنج کمتر از 5 دقیقه طول کشیده باشد به پزشک خود مراجعه کنید. اگر تشنج طولانی‌تر بوده باشد بچه را به اورژانس برسانید.

چه زمانی باید نگران بود و چرا
به خاطر داشته باشید: والدین همیشه باید در صورت دچار شدن نوزاد زیر سه ماه به تب با پزشک تماس بگیرند.
با وجود این نوزادان بزرگ‌تر دچار تب می‌شوند. بنابراین در حالی که این موضوع مهم است که بدانیم چه موقعی باید با پزشک تماس بگیریم، به همان اندازه مهم است که بدانیم چه هنگامی باید آرام باشیم و وضعیت را زیر نظر قرار دهیم.
در بسیاری موارد تب در نوزاد پاسخ به مقابله با یک ناخوشی خفیف است. تب مزبور خود به خود فروکش خواهد کرد وقتی که با بیماری مقابله شود و بچه بهتر گردد.
شما می‌توانید بچه را در محیط خانه زیر نظر بگیرید اگر:
• تب بیش از 3 تا 5 روز ادامه یافته اما رفتار بچه مثل سابق باشد. تغذیه بچه، نوشیدن مایعات وی را زیر نظر بگیرید و از الگوهای معمول برای برسی نرمال بودن سطح فعالیت او استفاده کنید. با وجود این انتظار می‌رود بچه کمی بیش از معمول حالت خسته داشته باشد.
• تب در کودکان سه ماهه تا 3 ساله زیر 102.5 درجه فارنهایت (39.1 درجه سانتی‌گراد) بوده یا در بچه مسن‌تر زیر 103 درجه فارنهایت (40 درجه سلسیوس) باشد. (البته این موضوع در زمانی مصداق دارد که بچه دچار دیگر علایم هشدار دهنده نباشد.) دمای بدن در محدوده‌های ذکر شده متداول است و لزوماً بیانگر یک وضعیت اورژانسی نیست.
• بچه پس از ایمنی‌زایی دچار تب خفیف می‌شود. تب خفیف در نخستین روزهای پس از واکسیناسیون لزوماً علتی برای نگرانی ندارد.

خلاصه
بچه‌های کوچک در طول زندگی خود به دفعات تب می‌کنند.
به ارقام شکل گرفته بر روی دماسنج توجه کنید اما در عین وضعیت بچه را زیر نظر بگیرید. اگر بچه رفتار نرمال داشته و به قدر کافی مایعات می‌خورد - و تب وی به سرعت پایین می‌آید - شما می‌توانید آرام باشید و درمان‌های خانگی مثل حمام با آب ولرم را دنبال کتید./

تب در نوزادان و کودکان
کاریسا استیفنز، اشلی مرسین
ترجمه پریسا شعله‌دوست

Source:
Healthline
Fevers in Children: How High Is Too High?
Medically reviewed by Carissa Stephens, R.N., CCRN, CPN —
Written by Ashley Marcin
On November 26, 2020