• دکتر کاترین پادوک
• ترجمة محمدقاسم رافعی
محققان به رهبری تیمی از دانشگاه کالیفرنیا – لس آنجلس (UCLA) یافتههای خود را در نشریة یائسگی / Menopause گزارش دادهاند.
انواع ژنی که محققان دریافتهاند با گرگرفتگی یائسگی مرتبطند بر یک گیرنده در مغز که رهش استروژن را کنترل میکند اثر میگذارند. این گیرنده در زنان تمامی قومیتها وجود دارد.
محقق رهبر مطالعه کارولین کرندال / Carolyn Crandall، استاد رشتة داروسازی در دانشکدة پزشکی دیوید گیفن در UCLA میگوید:
"هیچیک از مطالعات پیشین بر این موضوع متمرکز نشدهاند که چگونه واریانتهای ژن زنان میتواند با پدیدة گرگرفتگی مرتبط باشد، و این یافتهها به لحاظ آماری بسیار مهم هستند."
اکثر زنان در زمان آخرین عادت ماهانة خود دچار شدن به گرگرفتگی را آغاز میکنند. این گرگرفتگیها در آغاز مکرر و شدید هستند و اغلب موارد به مرور زمان بهبود مییابند.
زنان به طور عام گرگرفتگیها را به عنوان موجهای حرارت که در سینه، صورت و پشت گردن آغاز میشود توصیف میکنند، که در مرحلة بعد به مابقی بدن گسترش پیدا میکند. این گرگرفتگیها حدود 3 دقیقه طول میکشند و ممکن است با احساس سرعت گرفتن ضربان قلب همراه باشند که به دنبال آن حالت چاییدن ایجاد میشود.
دانشمندان بر این باورند که کاهش تولید هورمون توسط تخمدان در طول یائسگی بر تنظیم دمای بدن زنان اثر میگذارد، اما آنان در مورد علل دقیق ایجاد گرگرفتگی مطمئن نیستند.
گرگرفتگی با 14 نوع ژن رایج مرتبط است
نظریاتی در این مورد وجود دارد که گرگرفتگیها احتمالاً به تحریک بخشهایی از مغز ایجاد میشوند که مسؤول تنظیم حرارت بدن هستند.
اگر دمای بدن بیش از حد افزایش یابد، فرآیندی موسوم به وازودیلاسیون ایجاد میشود که رگهای خونی را با هدف خنک کردن بدن گشاد میکند. این روند به عنوان گرگرفتگی احساس میشود.
در مقالة خود، پروفسور کرندال و همکارانش عوامل مختلفی نظیر قومیت، شاخص تودة بدنی بالاتر، دخانیات، اضطراب و افسردگی را که با ریسک بالاتر تواتر گرگرفتگیها و تعریق شبانه مرتبط دانسته شدهاند، قید میکنند. در هر حال، ارتباط ژنتیک در این مورد ناشناخته مانده است.
برای مطالعة خود، تیم تحقیق دادههای طرح بهداشت زنان / Women's Health Initiative را مورد استفاده قرار داد. نمونة مطالعه شامل 17695 زن در دورة پس از یائسگی در سنین 50 تا 79 سال بود که از آنها نمونههای DNA استخراج و اطلاعات مربوط به تجربة گرگرفتگی و تعریق شبانه گردآوری شده بود.
محققان بیش از 11 میلیون "پُلیمورفیسم تک نوکلئوتیدی" (SNPs or "snips") گردآوری شده از ژنوم تمامی زنان را مورد بررسی قرار دادند. هر SNP یک تفاوت در یک بلوک ساختمانی مجزا یا نوکلئوتید در توالی DNA است – شبیه به تغییر تلفظ یک کلمه با تغییر حروف در آن.
محققان 14 واریانت مشترک یافتند که با تجارب گرگرفتگی گزارش شده مرتبط بودند. تمامی این انواع ژن در قسمتی از کروموزوم 4 قرار دارند که یک گیرندة درگیر در کنترل انتشار هورمون زنانة استروژن است. این گیرنده به نام گیرندة تاکیکینین 3 خوانده میشود.
زنان دارای جهش در این گیرندة مشخص نابارور هستند. در هر حال، محققان مینویسند، این نخستین بار است که انواع کُدگذاری ژنتیکی با گیرندة گرگرفتگی مرتبط میشود.
یافتهها نیاز به تأیید دارند
پروفسور کرندال میگوید که ارتباط ژنتیک یافته شده "در میان زنان اروپایی – آمریکایی، آفریقایی – آمریکایی و اسپانیایی – آمریکایی مشابه بوده است، و آنها حتی بعد از محاسبة نقش دیگر عوامل دخیل در گرگرفتگی بر جای خود باقی بودهاند."
محققان اشاره میکنند که آنها نمیتوانند تعیین کنند که واریانتهای نادرتر نیز ممکن است با گرگرفتگی مرتبط باشند.
آنها مینویسند، از آنجا که این نخستین مطالعة انسانی برای یافتن چنین ارتباطی است، یافتهها برای بهبود فهم ما از ارتباط میان ژنها و گرگرفتگی باید در مطالعات بعدی تأیید شود.
پروفسور کارولین کرندال میگوید: "اگر ما بتوانیم بفهمیم که کدام واریانتهای ژنی با گرگرفتگیها مرتبط هستند، این میتواند به ایجاد درمانهای بدیع برای تسکین این مورد منجر شود."
نظرات (0)