اسکیزوفرنی به کل اتصالات مغزی آسیب می‎رساند - یافته‎های مطالعه‎ در مقیاس کلان

• آنا ساندویو، دکتر جاسمین کالیر
• ترجمه هامیک رادیان

در بزرگ‎ترین مطالعه از نوع خود تا به امروز، 160 دانشمندان از 27 انستیتو در سراسر جهان بر آن شدند تا چگونگی اثرات اسکیزوفرنی بر مادۀ سفید مغز را مورد بررسی قرار دهند. مادۀ سفید مغز ماده‎ای است که در بافت‎های عمقی مغز وجود دارد. برای رسیدن به این مهم محققان داده‎های در دسترس مربوط به حدود 2000 فرد مبتلا به اسکیزوفرنی را با داده‌های 2300 نفر فرد سالم به عنوان گروه کنترل مقایسه کردند.
محققان به مادۀ سفید مغز که می‌‏توان در ناحیۀ زیر کورتکس مغز یافت دقیق شدند. مادۀ سفید حاوی فیبرهای نوری است که با نگه‎داری در غلاف میلین از آنها محافظت می‎کند.
مادۀ سفید همچنین مسؤول بهبود ارتباط میان سلول‎های عصبی است و سبب سریع‎تر و کاراتر شدن آنها می‎شود.
داده‎های مطالعۀ جدید از 29 مطالعۀ موجود به دست آمد که با استفاده از تقویت ژنتیکی تصویربرداری عصبی از طریق کنسرسیوم جهانی متا آنالیز (ENIGMA) انجام شده بودند.
ENIGMA از سوی پل تامپسون / Paul Thompson از مرکز تصویربرداری ژنتیک در انستیتو تصویربرداری و انفورماتیک دانشکدۀ پزشکی کیک رهبری می‎شود، که بخشی از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (USC) در لس آنجلس است.
دکتر ندا جهانشاد / Neda Jahanshad, Ph.D، که وی نیز استادیار نورولوژی در مرکز تصویربرداری ژنتیک در انستیتو تصویربرداری عصبی و انفورماتیک USC است مطالعه را با همکاری سینید کلی / Sinead Kelly، محقق شاغل در انستیتو تصویربرداری عصبی و انفورماتیک دانشکدۀ پزشکی کیک، رهبری کرد.
کلی در عین حال نویسندۀ نخست مقالۀ مربوط به این مطالعه است که در نشریۀ "فیزیولوژی مولکولی" منتشر شده است.

"اختلال سراسری اتصالات مغز"
کلی و همکارانش از داده‎های به دست آمده از تصویربرداری تنسور انتشار، که نوعی تصویربرداری تشدید مغناطیسی است استفاده کردند. این نوع تصویربرداری محققان را قادر می‎سازد تا موقعیت و جهت‎گیری فیبرهای مادۀ سفید مغز را تخمین بزنند.
تصویربرداری تنسور انتشار با ردگیری حرکت مولکول‎های آب در مادۀ سفید مغز کار می‎کند.
مطالعه پی برد که چنین به نظر می‎رسد که در اسکیزوفرنی کل سیستم ارتباطی مغز - و نه فقط نواحی جدا از هم آن - دچار اختلال می‎شود.
بر مبنای تبیین نویسندگان مطالعه، اسکیزوفرنی شاید "یک اختلال سراسری ساختار ارتباطی مغز" باشد.
سینید کلی می‎گوید:
"ما می‎توانیم برای نخستین بار با قطعیت بگوییم که اسکیزوفرنی اختلالی است که در آن سیم‎کشی مادۀ سفید در سراسر مغز دچار فرسایش می‎شود."
به هر جهت، مشخص شد که در این روند دو ناحیه در مغز دچار آسیب دیدگی بیشتری می‌گردد. یکی از این نواحی به نام جسم پینه‎ای شناخته می‎شود، که امکان ارتباط میان دو نیم‎کره مغز را فراهم می‎آورد، و دیگری بخش فرونتال موسوم به کورونا رادیاتا، ناحیه‎ای در مغز است که نقشی کلیدی در پردازش اطلاعات دارد.
بر مبنای اطلاعات نویسندگان، این بزرگ‎ترین مطالعۀ همۀ دوران‎ها در مورد اسکیزوفرنی و مادۀ سفید مغز است.

اهمیت مطالعه
این تحقیق مناقشۀ موجود در این مورد را به چالش می‎کشد که اسکیزوفرنی به دلیل بروز اختلالاتی پدید می‎آید که منحصراً در لوب تمپورال و پری‌فرونتال ایجاد می‎شوند. اینها برخی از نواحی مغز هستند که شخصیت، تصمیم‎گیری، و ادراک شنیداری را تنظیم می‎کنند.
پروفسور ندا جهانشاد می‎گوید:
"بدون این مطالعه، تحقیقات آینده ممکن بود در مسیر نادرستی ادامه پیدا کنند […] به‌جای جستجو برای ژن‎هایی که به "بخشی از سیم‎کشی" لطمه می‎زنند، دانشمندان اکنون به دنبال ژن‎هایی خواهند بود که به کل شالودۀ ارتباطی مغز آسیب می‎رسانند."
خانم پروفسور جهانشاد ادامه می‎دهد، "ما نشان می‎دهیم که فقط مطالعۀ یک ناحیۀ منفرد در مغز در تلاش برای یافتن آنچه سبب اسکیزوفرنی می‎شود رویکرد درستی نیست."
[وی در ادامه می‎گوید]، "تأثیر، سراسری است. تمرکز بر برخی نواحی مغز با این فکر که آسیب در آنجاست شما را به این سمت نمی‎برد که تمام داستان برای شما بازگو شود."
کلی می‎گوید، "مطالعۀ ما به درک مکانیسم‎های پشت اسکیزوفرنی کمک خواهد کرد، یک بیماری روانی - که اگر بدون درمان رها شود - اغلب به بیکاری، بی‎خانمانی، سوء مصرف مواد مخدر و حتی خودکشی بیمار منجر خواهد شد."
در واقع دپارتمان مسکن و توسعۀ شهری ایالات متحد آمریکا تخمین می‎زند که 26 درصد کل مردم بی‎خانمان ساکن پناهگاه‎ها با ابتلا به یک "بیماری روانی جدی مثل اسکیزوفرنی" به زندگی خود ادامه می‎دهند.
همچنین انستیتو ملی سلامت روانی می‎گوید که 1.1 درصد بزرگسالان در ایالات متحد آمریکا دچار اسکیزوفرنی هستند. گزینه‎های درمانی کنونی برای اسکیزوفرنی محدود است زیرا علل بروز این بیماری کماکان ناشناخته باقی مانده است.
کلی اضافه می‎کند، "این یافته‎ها می‎تواند ما را به سوی شناسایی زیست‎نشانگرهایی هدایت کند که محققان را قادر می‎سازند تا پاسخ‎های بیماران را به درمان اسکیزوفرنی تست کنند."
مرحلۀ بعدی نشأت گرفته از تحقیق حاضر بررسی علل مشاهدات صورت گرفته در این مطالعه است. کلی می‎نویسد، جنبۀ وراثتی این بیماری عنوانگر این موضوع است که برخی ژن‎های خاص می‎توانند کل سیم‎کشی مغز را دگرگون کنند.
در واقع اخبار پزشکی امروز اخیراً یک مطالعه در مقیاس کلان را گزارش داد که تأیید کرده است که 80 درصد ریسک اسکیزوفرنی ژنتیکی است.

Source:
Schizophrenia affects whole-brain connectivity, major study finds
By Ana Sandoiu
Fact checked by Jasmin Collier
Published Tue 17 October 2017