اکسی‌توسین و تشدید باورهای معنوی در انسان

• هانر وایتمن

• ترجمة نادر اکبری

به نظر می‌رسد نقش اُکسی‌توسین / oxytocin در پیوندهای اجتماعی بیش از آنچه باشد که به نام "هورمون عشق" خوانده می‌شود. محققان عنوان می‌کنند که اکسی‌توسین ممکن است تقویت‌ کنندة باورهای معنوی نیز باشد.

رهبر مطالعه پتی وان کاپلین / Patty Van Cappellen، دستیار مدیر مرکز تحقیقات بین رشته‌ای و رفتاری در دانشگاه دوک در دورهام و همکاران دریافتند مردانی که اسپری داخل بینی اکسی‌توسین دریافت کرده بودند نسبت به آنهایی که این هورمون را نگرفته بودند احساسات معنوی قوی‌تری را بروز می‌دادند.

به علاوه مردانی که اکسی‌توسین گرفته بودند تجربة عواطف مثبت بیشتری را در خلال مدیتیشن (مراقبه) گزارش می‌دادند.

وان کاپلین و تیمش اخیراً یافته‌های خود را در نشریة عصب‌شناسی عاطفی و شناختی اجتماعی / Social Cognitive and Affective Neuroscience منتشر کردند.

اکسی‌توسین یک هورمون و پیام‌رسان شیمیایی است که توسط هیپوتالاموس در مغز تولید می‌شود، و نقشی کلیدی در زایمان و شیردهی بازی می‌کند. 

اکسی‌توسین به خاطر نقش آن در پیوند مادری شناخته می‌شود و شواهد قوی مبنی بر این موضوع وجود دارد که این هورمون برای پیوندهای اجتماعی، همدلی، اعتماد و لذت جنسی مهم است و این دلیل آن است که چرا اکسی‌توسین را "هورمون عشق" می‌نامند.

اکنون یافته‌های وان کاپلین و همکاران عنوان می‌کند که تقویت باورهای معنوی می‌تواند اثر دیگری از اکسی‌توسین بر روان انسان باشد.

برای مطالعة خود تیم تحقیق 83 مرد میانسال را وارد تحقیق و آنها را به دو گروه دریافت کنندة اکسی‌توسین داخل بینی و دارونما تقسیم کرد.

بلافاصله پس از استفاده از اکسی‌توسین و دارونما و یک هفتة بعد، سوژه‌های مطالعه پرسشنامه‌ای در مورد باورهای معنوی خود را کامل کردند. سوژه‌ها در عین حال وارد تمرینات مدیتیشن هدایت شده‌ای شدند و از آنها در مورد عواطف و احساساتشان در طول تمرین سؤال شد.

باورهای معنوی مرتبط به اکسی‌توسین و ژن CD38 

تیم تحقیق گزارش می‌دهد، در مقایسه با مردان مصرف کنندة دارونما، آنهایی که اکسی‌توسین گرفته بودند بیشتر احتمال داشت که از اهمیت باورهای معنوی در زندگی خود و اینکه زندگی دارای معنی و مقصود است سخن بگویند، فارغ از اینکه جزء مذاهب سازمان یافته بوده باشند یا خیر.

به علاوه در مقایسه با مردان مصرف کنندة دارونما آنهایی که اکسی‌توسین دریافت کرده بودند بیشتر احتمال داشت که بگویند با دیگر افراد و چیزهای زندگی دارای به هم پیوستگی هستند.

همچنین محققان دریافتند که مردان دریافت‌کنندة اکسی‌توسین بیشتر احتمال داشت که در طول مدیتیشن هدایت شده از عواطفی نظیر قدرشناسی، ترس، امید، الهام، عشق، و آرامش به طور مثبت حرف بزنند.

در تجزیه و تحلیل ژنوتیپ تمامی نمونه‌ها، محققان متوجه شدند که ارتباط میان اکسی‌توسین و تقویت باورها در میان مردانی که دارای یک نوع خاص از ژن CD38  هستند - ژنی که به عنوان عامل تنظیم ترشح اکسی‌توسین در هیپوتالاموس شناخته می‌شود – بیشتر است.

محققان می‌نویسند، تحقیق بیشتر در مورد اینکه اکسی توسین در زنان نیز تأثیر مشابهی دارد مورد نیاز است، اما اضافه می‌کنند که یافته‌های آنها نخستین گواه بر این موضوع است که اکسی‌توسین نقشی در باورهای معنوی انسان ایفاء می‌کند.

پتی وان کاپلین می‌گوید: "معنویت و مدیتیشن هر دو در مطالعات پیشین با احساس خوشبختی و سلامت مرتبط دانسته شده‌اند. ما علاقمندیم عوامل بیولوژیکی را که این تجاری معنوی را تقویت می‌کنند بشناسیم. به نظر می‌رسد اکسی‌توسین یکی از واسطه‌هایی باشد که بدن ما با آن باورهای معنوی را تقویت می‌کند. معنویت پیچیده است و تحت تأثیر عوامل بسیاری است. در هر حال، به نظر می‌رسد اکسی‌‌توسین بر چگونگی درک ما از جهان و آنچه بدان باور داریم مؤثر است."/