اثرات گاز اشک‌آور بر بدن – اثرات کوتاه مدت و بلند مدت

در این مقاله:
• گاز اشک‌آور چیست؟
• اثرات کوتاه مدت گاز اشک‌آور
• اثرات طولانی مدت و خطر مرگ بر اثر گاز اشک‌آور
• عوامل اضافی
• درمان گاز اشک‌آور
• چه هنگامی مراقبت پزشکی ضروری است
• خلاصه

گاز اشک‌آور اصطلاحی کلی برای مواد شیمیایی تحریک کننده پوست، ریه‌ها، چشم‌ها و گلو است. قرار گرفتن در معرض گاز اشک‌آور دارای اثرات فوری و اثرات بالقوه درازمدت بر سلامت است.
گاز اشک‌آور می‌تواند در افراد دچار اختلالات زمینه‌ای سلامت اثرات شدیدتری ایجاد کند.
اکثریت افراد به سرعت از اثرات گاز اشک‌آور بهبود می‌یابند. به هر حال، در صورتی که تماس آنان با مواد مورد بحث ادامه دارد باید با پزشک مشورت کنند.

گاز اشک‌آور چیست؟
علی‌رغم نام خود گاز اشک‌آور گاز نیست. گاز اشک‌آور دارای مواد شیمیایی جامد یا مایع است که معمولاً به صورت اسپری یا پودر عرضه می‌شوند. این مواد به رطوبت واکنش داده سبب درد و تحریک می‌شوند. علت آنکه چرا گاز اشک‌آور عمدتاً بر نواحی مرطوب بدن مثل چشم‌ها، دهان، گلو و ریه‌ها تأثیر می‌گذارند همین است.
گاز اشک‌آور ممکن است دارای مواد شیمیایی مختلفی شامل موارد زیر باشد:
• کلرواستافنون (CN)
• کلروبنزیلیدنمالونونیتریل (CS)
• کلروپیکرین (PS)
• بروموبنزیلسیانید (CA)
• دیبنزوکسازپین (CR)
• ترکیب مواد شیمیایی مختلف
نام‌های دیگر انواع گاز اشک‌آور شامل گرز، اسپری فلفل، اسپری فلفل دلمه، و عامل‌های کنترل شورش است. قدرت انواع مختلف گاز اشک‌آور متفاوت است. قرار گرفتن در معرض ورسیون‌های غلیظ‌تر یا تماس طولانی مدت می‌تواند علایم بدتری ایجاد کند.
گاز اشک‌آور در ابتدا به عنوان یک اسلحه شیمیایی برای کاربردهای نظامی توسعه یافت. استفاده از این سلاح‌های شیمیایی اکنون در میدان جنگ ممنوع است. به هر حال، آنها عموماً توسط پلیس یا پرسنل نظامی برای متفرق کردن جمعیت، یا متوقف کردن جنبش‌های مردم به کار می‌روند.
دستورالعمل‌های سفت و سختی در مورد کاربرد گاز اشک‌آور در اجتماعات وجود دارد. این دستورالعمل شامل استفاده از گاز اشک‌آور از راه دور، صرفاً استفاده از آن در فضای باز، و کاربرد ضعیف‌ترین ترکیبات شیمیایی در حد امکان است.

اثرات کوتاه مدت گاز اشک‌آور
تأثیر فوری گاز اشک‌آور بر روی چشم‌ها شامل موارد زیر است:
• آبریزش، سوزش و سرخی چشم‌ها
• تاری دید
• سوزش و تحریک در دهان و بینی
• دشواری بلع
• تهوع و استفراغ
• مشکلات تنفسی
• سرفه
• خس خس سینه
• تحریک پوست
• راش
شخص همچنین ممکن است دچار احساس سفتی در قفسه سینه یا حس خفگی شود. اثرات گاز اشک‌آور باید در طول 15 تا 20 دقیقه برطرف شود.
در کنار تماس با خود گاز اشک‌آور، نارنجک‌های مورد استفاده برای اشتعال مواد مزبور نیز می‌توانند باعث آسیب شوند. آنها ممکن است داغ بوده و باعث ایجاد سوختگی شوند. تأثیرات این آتش‌زنه‌ها همچنین می‌تواند شامل صدمه دیدن صورت، چشم یا سر باشد.

اثرات طولانی مدت و خطر مرگ بر اثر گاز اشک‌آور
اگر شخص محل وجود گاز اشک‌آور را زود ترک کند و علایم ایجاد شده به سرعت برطرف شوند ریسک صدمات طولانی مدت کم خواهد بود. به هر حال، دانشمندان هنوز در مورد اثرات طولانی مدت گاز اشک‌آور بر بدن شناخت کافی ندارند.
گاز اشک‌آور در فضای داخلی یا در مقادیر بالا ممکن است اثرات منفی جدی بر سلامت داشته باشد که عبارتند از:
• گلوکوما (گلوکوم)
• کوری
• سوختگی شیمیایی
• نارسایی تنفسی
یک مطالعه مربوط به سال 2017 بر روی داده‌های گردآوری شده در طول 25 سال به اثرات گاز اشک‌آور روی بدن پرداخته است. مواد شیمیایی و نارنجک‌های مورد استفاده برای رهش آنها باعث ایجاد صدمات جدی، ناتوانی دایمی و مرگ شده‌اند.
در این مطالعه دو مورد مرگ از جمع 5910 نفر مردم ثبت شده است. در مورد اول رها شدن گاز در منزل شخص باعث مرگ بر اثر نارسایی تنفسی شده بود. مورد دوم ناشی از برخورد آتش‌زنه گاز اشک‌آور بود که به مرگ بر اثر صدمه به سر منجر شد.
در مطالعه مزبور 58 نفر خبر از ناتوانی دایمی پس از تماس با گاز اشک‌آور داده‌اند. این ناتوانی‌ها موارد زیر را شامل می‌شود:
• مشکلات سیستم تنفسی
• اثرات بر سلامت روانی
• نابینایی
• صدمات مغزی
• کاهش توان کاربردی اندام‌ها
• قطع عضو
• مشکلات پوست

عوامل اضافی
افراد دچار مشکلات سیستم تنفسی در ریسک بالاتری برای مواجهه با علایم جدی پس از قرار گرفتن در معرض گاز اشک‌آور قرار دارند. این اختلالات آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه را شامل می‌شود. در عین حال خطر قطع تنفس در این مورد مطرح است.
ریسک صدمه ناشی از گاز اشک‌آور در محیط داخلی بیش از محیط باز است. گاز اشک‌آور به دام افتاده در محیط بسته می‌تواند میزان تماس شخص با مواد شیمیایی را افزایش دهد.
اشتعال چند آتش‌زنه گاز اشک‌آور می‌تواند غلظت گاز اشک‌آور را در هوا بالا ببرد. این وضعیت می‌تواند علایم جدی‌تری ایجاد کند.

درمان گاز اشک‌آور
نخست ضروری است که شخص از گاز اشک‌آور دور شود. در صورت حضور در فضای سرپوشیده شخص باید از ساختمان خارج گردد، خود را در معرض هوای تازه قرار دهد و خود را به زمینی برساند که بالاتر از سطح حرکت مواد شیمیایی قرار دارد. اگر گاز اشک‌آور در محیط باز باشد، شخص باید داخل ساختمان با در و پنجره بسته بماند.
شخص باید دهان و بینی خود را با یک پارچه تمیز بپوشاند یا زیر لباس بگیرد. ماسک گرد و غبار یا عینک ایمنی می‌توانند تا حدودی شخص را در برابر گاز اشک‌آور محافظت کنند.
شخص باید لباس آلوده شده را به سرعت ممکن از تن خارج کند، بدون اینکه آن را روی سر خود بکشد. شخص می‌تواند این لباس را در یک کیسه پلاستیکی انداخته آن را ببندد و برای دور انداختن به شکل درست کناری بگذارد.
برای زدودن مواد شیمیایی شخص باید صورت خود را با صابون ملایم و آب بشوید. وی می‌تواند مقدار زیادی آب را برای رقیق کردن مواد گاز اشک‌آور به سرعت مورد استفاده قرار دهد. شخص باید عینک و زیور آلات خود را پیش از استفاده مجدد بشوید.
افراد دچار سوختگی ناشی از مواد شیمیایی باید تحت مراقبت پزشکی قرار گیرند. درمان استاندارد آبکشی تمامی باقی مانده مواد شیمیایی به جا مانده روی پوست، خنک کردن با آب و استفاده از پانسمان است.
اگر کسی دچار سوزش یا آبریزش چشم باشد، می‌تواند 12 تا 15 دقیقه آنها را با آب تمیز شستشو دهد. هدف دور کردن تمامی ذرات مواد شیمیایی برای پیشگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر چشم است.
اگر کسی پس از تماس با گاز اشک‌آور دچار مشکلات تنفسی شود ممکن است به اکسیژن نیاز داشته باشد. داروهای آسم می‌توانند راه‌های هوایی را گشاد کرده و به بهبود تنفس کمک کنند.
هیچ شواهدی برای اثربخشی مداواهای خانگی مثل خیس دادن پارچه در سرکه سیب یا بو کشیدن پیاز وجود ندارد.

چه هنگامی باید تحت مراقبت پزشکی قرار گرفت
پس از قرار گرفتن در معرض گاز اشک‌آور شخص باید بلافاصله مورد مراقبت پزشکی قرار گیرد. اثرات این مواد شیمیایی ممکن است جدی باشد.

خلاصه
در مقادیر ضعیف اثرات گاز اشک‌آور بیش از 20 دقیقه ادامه نمی‌یابد. شخص باید خود را از معرض تماس با مواد شیمیایی دور کند و برای پاکسازی اثرات گاز اشک‌آور بدن و لباس‌های خود را بشوید.
افراد دچار مشکلات سیستم تنفسی در ریسک بالاتری برای علایم شدید و طولانی مدت در پی قرار گرفتن در معرض گاز اشک‌آور قرار دارند.
آتش‌زنه‌های مربوط به اشتعال گاز اشک‌آور نیز می‌توانند صدمات جدی ایجاد کرده و به بروز ناتوانی منجر گردند. مردم در صورت قرار گرفتن در معرض گاز اشک‌آور باید بلافاصله مورد مراقبت پزشکی قرار گیرند./

اثرات گاز اشک‌آور بر بدن – اثرات کوتاه مدت و بلند مدت
دکتر سیریشا یلایی، کلیر سیسونس
ترجمه هامیک رادیان

Source:
Medical News Today
Effects of tear gas on the body
Medically reviewed by Dr. Sirisha Yellayi, DO —
Written by Claire Sissons
On July 31, 2020