• پیتر کراستا
• ترجمه هامیک رادیان
درمان سرطان ریه
درمان سرطان ریه به نوع سرطان، مرحۀ سرطان، سن، وضعیت سلامت، و دیگر مشخصات فردی بیمار بستگی دارد. از آنجا که هنوز هیچ درمان واحدی برای سرطان وجود ندارد، بیماران اغلب ترکیبی از درمانها و مراقبتهای تسکینی را دریافت میکنند. درمانهای اصلی برای سرطان ریه عمل جراحی، شیمی درمانی، و / یا اشعه درمانی است. به هر جهت، اخیراً پیشرفتهایی در زمینۀ ایمنیدرمانی، هورمون درمانی و ژن درمانی صورت گرفته است.
جراحی
جراحی قدیمیترین شکل شناخته شدۀ درمان سرطان است. اگر سرطان در مراحل 1 یا 2 بوده و متاستاز نداده باشد، امکان مداوای کامل بیمار از طریق برداشتن تومور و گرههای لنفی مجاور وجود دارد. به هر جهت پس از گسترش بیماری، برداشتن تمامی سلولهای سرطانی تقریباً ناممکن است.
پس از برداشتن تومور و حاشیۀ بافتی اطراف آن، در مورد این حاشیه بررسی بیشتری انجام میشود تا مشخصص گردد که حاوی سلولهای سرطانی است یا خیر. اگر در این بافت پیرامونی توموری نباشد، بافت مزبور "حاشیۀ منفی" تلقی میشود. "حاشیۀ مثبت" در اینجا بدین مفهوم خواهد بود که جراح باید بافت بیشتری را از ریه جدا کند.
جراحی سرطان ریه ممکن است درمانی یا تسکینی باشد. جراحی درمانی با هدف معالجۀ بیمار دچار مرحلۀ اولیۀ سرطان ریه از طریق برداشتن تمامی بافت سرطانی انجام میشود. هدف جراحی تسکینی رفع انسداد یا باز کردن راه هوایی است، که باعث ایجاد آرامش بیشتر در بیمار میشود اما لزوماً سرطان را از بین نمیبرد.
جراحی با عوارض جانبی همراه است که لازم به ذکرترین موارد آنها شامل درد و عفونت است. جراحی سرطان ریه یک اقدام تهاجمی است که میتواند برای قسمتهای مجاور محل جراحی در بدن مضر باشد. دکترها معمولاً از چندین گزینه برای تسکین درد ناشی از جراحی استفاده میکنند. معمولاً از آنتیبیوتیکها برای پیشگیری از عفونتهایی که ممکن است در محل زخم یا دیگر نقاط بدن ایجاد شوند استفاده میشود.
اشعه
درمان اشعه، که به نام رادیوتراپی نیز شناخته میشود، با استفاده از تمرکز اشعۀ پرانرژی بر سلولهای سرطانی تومورهای سرطان ریه را کوچک کرده یا از بین میبرد. این عمل به مولکولهای تشکیل دهندۀ سلولهای سرطانی صدمه میزند و آنها را به خودکشی محکوم میکند. رادیوتراپی از اشعۀ گامای پرانرژی استفاده میکند که از فلزاتی نظیر رادیم ساطع میشود، یا از اشعۀ ایکس پرانرژی که در ماشین خاصی ایجاد میگردد. اشعه را میتوان به عنوان درمان اصلی برای سرطان ریه، کشتن سلولهای باقی مانده پس از جراحی، یا از بین بردن سلولهای سرطانی متاستاز داده استفاده کرد.
درمانهای اشعۀ اولیه سبب عوارض جانبی شدیدی میشوند زیرا پرتوهای انرژی به بافتهای نرمال و سالم نیز آسیب میزند، اما بر اثر پیشرفتهای تکنولوژیک اکنون این امکان وجود دارد که از این اشعهها با دقت بیشتری استفاده گردد. درمان بسته به اندازه و میزان گسترش تومور، دوز اشعه، و میزان آسیب وارد شده به سلولهای غیر سرطانی در طول هفتهها یا ماهها به طور متناوب انجام میشود.
عوارض جانبی شایع اشعه درمانی شامل خستگی مزمن، تهوع، فقدان اشتها، ریزش مو، و صدمات پوستی است که در آن امکان خشک شدن، تحریکپذیری و حساس شدن پوست وجود دارد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از مواد شیمیایی قوی که با تقسیم سلولی فعل و انفعال ایجاد میکنند و به پروتئینها یا DNA آسیب میزنند استفاده میکند، به شکلی که سلولهای سرطانی محکوم به خودکشی میشوند. این درمانها همۀ تقسیمات سریع سلولی و نه فقط سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهند، اما سلولهای نرمال معمولاً میتوانند از صدمات ناشی از القاء مواد شیمیایی بهبود یابند در حالی که این امکان برای سلولهای سرطانی وجود ندارد. شیمی درمانی درمان سیستمیک محسوب میشود زیرا داروهای این نوع درمان در سراسر بدن به حرکت درمیآیند و سلولهای تومور اولیه و همچنین سلولهای سرطانی گسترش یافته در سراسر بدن را از بین میبرند.
پزشک انکولوژیست معمولاً توصیه میکند که داروهای شیمی درمانی برای سرطان ریه از طریق داخل وریدی مورد استفاده قرار گیرد، اما این داروها در اشکال قرص، کپسول، و مایع نیز در دسترس قرار دارند. درمان توسط شیمی درمانی به شکل فاصلهدار انجام میشود تا بدن فرصت ترمیم خود را در فاصلۀ دریافت دوزهای درمانی داشته باشد، و نیز مقدار دوز داروها بر مبنای نوع سرطان ریه، نوع دارو، و نوع پاسخ دادن بیمار به درمان، تعیین میشود. داروها ممکن است به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه به بیمار داده شوند و امکان ادامۀ درمان در طول چند ماه یا حتی چند سال وجود دارد.
درمانهای ترکیبی اغلب شامل چند نوع شیمی درمانی است، و نیز امکان دارد که شیمی درمانی به عنوان مکملی برای جراحی یا اشعه درمانی استفاده شود. درمان تزریقی برای کاهش ریسک بازگشت سرطان پس از انجام جراحی و کشتن سلولهای سرطانی به جا مانده پس از جراحی طراحی شده است. امکان انجام شیمی درمانی پیش از انجام جراحی نیز وجود دارد که باعث کوچک شدن تومورها و بالا رفتن ضریب موفقیت جراحی میشود.
شیمی درمانی چندین عارضۀ جانبی شایع دارد، اما آنها به نوع شیمی درمانی و نیز سلامت کلی بیمار بستگی دارند. این عوارض جانبی استفراغ، فقدان اشتها، اسهال، ریزش مو، خستگی مزمن، یا آنمی، انواع عفونت، خونریزی، و زخم دهان را شامل میشود. بسیاری از این عوارض جانبی صرفاً به صورت موقت در طول درمان احساس میشوند، و داروهایی برای کمک به مقابله با این علایم وجود دارد.
دیگر درمانهای سرطان ریه
محققان کار تحقیق بر روی بهبود روشهای درمانی سرطان ریه و یافتن روشهای تازه برای درمان این بیماری را ادامه میدهند. درمانهای هدفمند برای درمان سلولهای سرطانی بدون پرداختن به سلولهای سالم و نرمال طراحی شدهاند. اینها شامل آنتیبادیهای مونوکلونال هستند که مستقیماً خود را به سلولهای سرطانی میرسانند و دارو یا اشعه، و مواد ضد انژیوژنز رها میکنند که با جریان خون ایجاد کنندۀ مکانیسم سلولهای سرطانی تداخل ایجاد میکنند و باعث رشد عاملهای مهار کننده میشوند که اثرات رشد عاملها را بلوک کرده و مانع رشد سلولهای سرطانی میشوند.
همچنین تحقیقاتی بر روی واکسنهای خاص سرطان ریه در دست انجام است که ابتدا سلولهای سرطانی را به بدن انتقال میدهند. به هر جهت این سلولها باقی میمانند تا سیستم ایمنی بدن بتواند سلولهای سرطانی را شناسایی کرده و به عنوان اجرام بیگانه به آنها حمله کند. این درمانهای هدفمند در عین حال ایمنیدرمانی نامیده میشود زیرا آنها از ترفندهای پاسخ ایمنی طبیعی بدن استفاده میکنند.
چطور میتوان از سرطان ریه پیشگیری کرد؟
پیشگیری از سرطانهایی که با برخی رفتارهای مربوط به سبک زندگی مرتبط هستند آسانترین کار است. برای مثال، عدم مصرف سیگار یا الکل ریسک برخی انواع سرطان را به شکل قابل ملاحظهای کاهش میدهد – که در این میان میتوان از سرطان ریه، گلو، دهان و کبد نام برد. حتی اگر شما در حال حاضر مصرف کنندۀ دخانیات باشید ترک آن به میزان زیادی شانس ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. مهمترین عامل در پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه ترک سیگار است.
ترک سیگار در عین حال ریسک چندین نوع دیگر سرطان شامل سرطان مری، لوزالمعده، حنجره و مثانه را کاهش میدهد. در صورت ترک سیگار فرد بسیاری مزایای دیگر شامل کاهش فشار خون، تقویت گردش خون و افزایش قابلیت ریهها را نیز تجربه خواهد کرد.
با وجود این دود سیگار تنها ریسک فاکتور سرطان ریه نیست. افراد در معرض تماس با آزبست، رادون، و دود غیر مستقیم سیگار نیز در معرض افزایش ریسک ابتلا به سرطان ریه قرار دارند. همچنین داشتن عضوی در خانواده که بدون سابقۀ تماس با کارسینوژنها دچار سرطان ریه شده باشد به این معنی است که فرد دارای یک پسزمینۀ ژنتیکی برای ابتلا به این بیماری است که باعث افزایش ریسک کلی وی میشود.
تکنیکهای غربالگری برای شناسایی سرطان در مراحل اولیه طراحی شده است یعنی زمانی که بیشترین گزینههای درمانی در دسترس است، که این میزان بقاء بیماران را افزایش میدهد و از شدت و میزان بالای اقدامات تهاجمی کم میکند. اغلب موارد سرطان ریه در مراحل پیشرفتۀ بیماری یعنی پس از گسترش آن و دشوار شدن درمان سرطان کشف میشود.
اگرچه در حال حاضر تستهای غربالگری تأیید شدهای برای سرطان ریه وجود ندارد که میزان بقاء را در بیماری افزایش دهند یا سرطان را در حالت موضعی آن کشف کنند، تحقیقات امیدبخشی در جریان است. طرفداران انجام غربالگری توصیه میکنند که برخی گروههای در معرض ریسک بالا مورد غربالگری قرار گیرند. این گروه شامل افراد 60 سال به بالای دارای تاریخچۀ مصرف سیگار، افراد دارای سابقۀ تومورهای ریه، یا بیماری COPD است. تستهای غربالگری قابل انجام برای سرطان ریه شامل تستهای آنالیز سلولهای خلط، بررسی فیبراپتیک معبرهای برونشی (برونکوسکپی)، و CT اسکن حلزونی دوز پایین است.
• برای مطالعۀ بخشهای اول و دوم این مقاله روی لینکهای زیر کلیک کنید:
بخش اول: سرطان ریه – واقعیات، انواع، و علل
بخش دوم: سرطان ریه – علایم و تشخیص
Source:
Lung Cancer: Treatments And Prevention
Written by Peter Crosta.
Last updated: Thursday 17 September 2015.
نظرات (0)