• جنیفر هوآیزن، دکتر دبرا رُز ویلسون
• ترجمه هستی فراستفر
توت مار گیاهی است که برخی از اوقات برای درمان علایم یائسگی مورد استفاده قرار میگیرد. مشخصاً این علایم شامل گرگرفتگی، دمدمی مزاجی، خشکی واژن و تعریق بیش از حد است.
علایم مزبور که عموماً علایم یائسگی نامیده میشوند، پیش و پس از یائسه شدن زنان بروز میکنند. یائسگی یک دورۀ زمانی حدوداً چهار ساله یا بیشتر است که در آن زنان دچار این علایم هستند.
یائسگی زمانی شروع میشود که عادت ماهانه در زن به مدت 12 ماه متوقف شده باشد. اگرچه علایم پس از یائسگی ادامه پیدا میکنند، کاهش آنها شروع میشود.
مردم در مورد استفاده از مکملهای توت مار باید پرهیزهای لازم را رعایت کنند. مطالعات در مورد ریسکهای استفاده از این گیاه محدود است و عوارض جانبی متعددی به همراه دارد.
به علاوه ارزش درمانی توت مار ناشناخته باقی مانده است، و این گیاه میتواند با برخی از داروها تداخل ایجاد کند. فرآوردههای دارای توت مار تحت تنظیمات FDA قرار ندارند چرا که توت مار گیاه محسوب میشود.
مطالب این مقاله:
• توت مار به عنوان درمانی برای علایم یائسگی
• دوزهای مؤثر
• عوارض جانبی
توت مار به عنوان درمانی برای علایم یائسگی
توت مار گیاهی با عمر چند ساله از خانوادۀ آلاله است. این گیاه بومی شمال شرق قاره آمریکا است. اسناد نشان میدهند که بومیان آمریکایی استفاده از این گیاه را برای درمان بینظمی عادت ماهانه، علایم یائسگی و ایجاد سهولت در زایمان از قرنها پیش آغاز کردهاند.
از دهۀ 1950 میلادی مطالعات فردی فواید بالقوۀ توت مار را برای افراد دچار علایم یائسگی یادآوری کردهاند. به هر حال در حال حاضر، هیچ شواهد علمی قاطعی در مورد اثربخشی این گیاه وجود ندارد.
دانش اندکی در مورد چگونگی تأثیر توت مار بر بدن یا علایم یائسگی در دست است. اغلب مطالعات نشان دادهاند که فواید مثبت آن بیش از 6 ماه تا یک سال دوام ندارد. در نتیجه کاربرد درازمدت آن هرگز توصیه نمیشود.
بر مبنای مطالعۀ حاضر توت مار بسیار محتمل است که علایم مرتبط به کاهش یا عدم تعادل هورمون استروژن را تخفیف دهد.
یک مرور مربوط به 2010 به این جمعبندی رسیده است که زنان یائسه در صورت استفاده از مکملهای توت مار 26 درصد کاهش در تعریق شبانه و گرگرفتگی را تجربه میکنند.
یک مرور مربوط به سال 2013 بر مطالعات موجود پی برده است که به طور متوسط علایم یائسگی در زنان دریافت کنندۀ توت مار بیش از زنان دریافت کنندۀ دارونما کاهش پیدا میکند.
تحقیقات برای کاوش در فواید این گیاه ادامه دارد. یک مطالعه مربوط به سال 2017 پی برده است که توت مار میتواند به تنظیم دمای بدن در موشهای صحرایی فاقد تخمدان کمک کند.
آن دسته از علایم یائسگی که میتوان توت مار را برای کاهش آنها مورد استفاده قرار داد عبارتند از:
• گرگرفتگی
• تعریق بیش از حد یا تعریق شبانه
• فقدان انعطافپذیری و نمناکی فرج یا بافتهای واژینال
• درد در خلال ارتباط جنسی
• اختلالات خواب
• تغییرات خلق مثل عصبانیت و تحریکپذیری
• کاهش میل یا انگیزش جنسی
• تپش قلب
• زنگ زدن گوش
• سرگیجه
• کاهش چگالی استخوان در زنان یائسه
• بیماری قلبی در زنان یائسه
• کاهش توانایی ذهنی در زنان یائسه
دوزهای مؤثر
توت مار تحت تنظیمات FDA قرار ندارد بنابراین خلوص، کیفیت، و توانایی مکملها و برندهای مختلف آن متفاوت است. دوزهای توصیه شده به خود محصول خاص بستگی دارد، و هیچ دوز استانداردی در این مورد معرفی نشده است. مردم باید مطمئن باشند که فرآورده را از منبع معتبر خریداری میکنند.
ترکیبات توت مار معمولاً از ریشه و ساقههای زیرزمینی گیاه تهیه میشود. این مواد اغلب به عنوان پودر خاکی، مخلوط مایع یا عصاره گیاه در شکل قرص مصرف میشوند.
اطلاعات مربوط به دوز عمومی توت مار اغلب بر مبنای سنت یا دادههای نظری تعیین میشود.
منابع معتبر و اخیر روایتهای مختلفی دارند. "گزیدۀ گیاهی بریتانیا" مصرف 40 تا 200 میلیگرم از آن را در شکل خشک شده تقسیم شده به سراسر روز در دوزهای شخصی توصیه میکند. به طور سنتی، تقسیم دوزهای بالاتر به سه قسمت مساوی توصیه میشود.
در شکلهای مایع یا شربت، دوزهای 2-0.4 میلیلیتر مخلوط 60 درصد اتانول کافی به نظر میرسد. برای اشکالی از گیاه مثل چای یا پودر، که هضم آنها دشوارتر است، دوزهای 2-1 گرم سه بار در روز توصیه میشود.
مطالعات دیگری فواید مصرف 6.5 تا 160 میلیگرم توت مار به صورت خوراکی را حداکثر تا یک سال نشان دادهاند. در اشکال مایع یا شربت، برخی مطالعات کاهش علایم یائسگی را با چهل قطرۀ مایع گیاه که به مدت 24 هفته روزانه یک یا 2 بار خورده میشود، نشان دادهاند.
مطالعات معدودی نشان دادهاند که برخی دوزهای توت مار ممکن است بیش از دوزهای دیگر در درمان علایم یائسگی در افراد مؤثر باشند.
توصیههای اضافی مربوط به دوز بالقوۀ قابل توصیه عبارتند از:
• سرطان پستان پس از یائسگی: یک تا چهار قرص 2.5 میلیگرمی هر روز، به مدت 6 ماه همراه تاموکسیفن، یا روزانه 20 میلیگرم خوراکی آن برای یک سال.
• بیماری قلبی پس از یائسگی: 40 میلیگرم روزانه به مدت 3 ماه، قطع مصرف، آنگاه مصرف مجدد به مدت سه ماه دیگر.
• عملکرد ذهنی در زنان یائسه: 128 میلیگرم روزانه به مدت 1 سال.
• چگالی استخوان در زنان یائسه: 40 میلیگرم روزانه به مدت 3 ماه.
عوارض جانبی
دادههای اندکی در مورد ریسکهای همراه با مصرف توت مار وجود دارد.
از آنجا که تهیه و تدارک توت مار تحت تنظیمات FDA قرار ندارد، این احتمال نیز وجود دارد که فرآوردهها حاوی ترکیبات گیاهی و شیمیایی دیگری باشند که امکان مضر بودن آنها هست.
به علت این عدم یقین، جامعۀ یائسگی آمریکای شمالی کاربرد توت مار را برای درمان علایم یائسگی توصیه نمیکند. اغلب مقامات بهداشتی و مطالعات عنوان میکنند که در صورت استفاده از توت مار، مکملهای این گیاه حداکثر به مدت یک سال باید مصرف شود.
اگرچه موارد نادر بوده است، در اغلب مطالعات صدمه به کبد، به عنوان خطرناکترین عارضۀ همراه استفاده از توت مار مورد اشاره قرار گرفته است. افراد دچار علایم یرقان یا ناسایی کبد باید بلافاصله به دکتر مراجعه کنند. اگر علایم شدید باشد، بیمار باید به اورژانس مراجعه کند.
علایم رایج در یرقان عبارتند از:
• زردی پوست و چشم
• درد شدید قسمت فوقانی شکم یا کرامپهای شکمی
• تهوع و استفراغ
• خستگی بیش از حد که به ورزش یا کمبود خواب ارتباط ندارد
• تیرگی رنگ ادرار
عوارض دیگری با شدتهای متفاوت در پیوند با مصرف توت مار گزارش شده است.
از آنجا که این گیاه به عنوان یک رقیق کنندۀ خون عمل میکند، در صورت استفاده از آن بروز اختلالات فشار خون محتمل است. دکتر باید علایم شامل خونریزی یا تشدید آن را ارزیابی کند.
فهرست کامل عوارض جانبی شناخته شدۀ توت مار شامل موارد زیر است:
• ترشحات غیر طبیعی یا بیش از حد واژینال
• خونریزی واژینال یا جریان خون شبه قاعدگی
• ضربان قلب غیر نرمال یا تغییر فشار خون که معمولاً با افت فشار همراه است
• بروز لختههای خون مخصوصاً در ناحیۀ زیر زانو
• بازگشت سرطان پستان
• تجمع مایع
• سردرد
• تحریکپذیری، دمدمیمزاجی، افسردگی
• درد یا افتادگی پستان
• ناراحتی قفسۀ سینه
• یبوست
• صدمه یا نارسایی کلیوی
• عفونت هپاتیت
• ضعف عضلانی
• آزردگی یا زخمهای کوچک پوستی
• التهاب چشم
• تهوع و استفراغ
• سرگیجه و دوار سر
• رشد بیش از حد جدار داخلی رحم
• تشنج
• تعریق بیش از حد
• ورم عمومی بدن
• خستگی مفرط
• اختلالات خفیف بینایی
• افزایش وزن
برخی از مردم ممکن است در معرض ریسک بالاتری از عوارض توت مار باشند. این احتمال هست که برای زنان تحت هورمون درمانی مصرف توت مار ایمن نباشد.
عواملی که احتمال عوارض جانبی ناشی از مصرف توت مار را افزایش میدهند شامل موارد زیر هستند:
• اختلالات حساسیت به هورمون مثل سرطانهای پستان و رحم و اندومتریوز
• اختلالات تشنجی
• بیماری کبد
• داشتن تاریخچۀ سکته مغزی
• وضعیتهای دخیل در لختههای خونی
• مصرف داروهای پایین آورندۀ فشار خون
• درمان استروژن و درمانهای جایگزینی هورمون
• داروهای رقیق کنندۀ خون و ضد پلاکتها
• داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی
• مصرف مشروبات الکلی
در بسیاری از کلاسهای دارویی برخی داروها هستند که استفاده از آنها به همراه توت مار ریسک عوارض و فعل و انفعالات را افزایش میدهد. این کلاسهای دارویی عبارتند از:
• داروهای کبد
• داروهای استئوپوروز و ارتریت
• داروهای افسردگی و اختلالات خلق
• داروهای ضد تشنج
• آنتیهیستامینها
• داروهای سرطان
• داروهای کلسترول
برخی از افراد نسبت به توت مار وترکیبات آن دچار آلرژی هستند. این گیاه همچنین ممکن است دارای مقادیر کمی سالیسیلیک اسید یعنی ترکیب فعال موجود در آسپیرین باشد. افراد دچار حساسیت یا عدم تحمل نسبت به آسپیرین باید از مصرف توت مار خودداری کنند.
توت مار در عین حال امکان دارد که به شکل منفی با دیگر محصولات گیاهی وارد فعل و انفعال شود. مکملهایی که برای درمان اختلالات به کار میروند نظیر آنهایی که ریسک فاکتورهای توت مار محسوب میشوند، در عین حال ممکن است در صورت استفاده همراه توت مار باعث تشدید عوارش جانبی این گیاه شوند.
مکملهای گیاهی که باید در هنگام استفاده از توت مار از مصرف آنها اجتناب کرد:
• انواع توت
• روغن گل پامچال
• توت آبی
• پونه
• جینکگو بیلوبا
• سیر
• نخل
• پوست بید
• مخمر سنت جان
Source:
Black cohosh for menopause: Uses and side effects
Written by Jennifer Huizen Reviewed by Debra Rose Wilson, PhD, MSN, RN, IBCLC, AHN-BC, CHT
Last reviewed: Sat 20 May 2017
نظرات (0)