شیاف چیست، و چرا و چطور استفاده می‌شود؟

• انواع شیاف
• چرا شیاف به کار می‌رود
• چگونه شیاف را فرو کنیم
• مشکلات احتمالی
• نکات راهنما و عیب‌یابی

داروها به روش‌های مختلفی می‌توانند به درون بدن ما راه بیابند. شما ممکن است قرص قورت دهید، مایعی بنوشید یا تزریق انجام دهید. شیاف راه دیگری برای تحویل دارو به بدن است. شیاف چیزی مدور یا مخروطی شکل است که آن را اغلب از راه مقعد داخل بدن جا می‌دهیم. وقتی شیاف داخل بدن قرار می‌گیرد، ذوب یا حل شده و دارو آزاد می‌شود.
شیاف ممکن است خوشایندترین فرآورده مورد استفاده ما نباشد، اما می‌تواند باعث شود تا دارویی که نمی‌توانیم ببلعیم یا معده یا روده ما قادر به جذب مناسب آن نیست به بدن برسد.

انواع شیاف
شیاف‌ها دارای یک پایه از مواد شبه ژلاتین یا کره کاکائو هستند که دارو را احاطه کرده است. وقتی دمای بدن غشاء این دارو را ذوب می‌کند دارو به آهستگی رهش می‌یابد.
انواع مختلف شیاف از طریق رکتوم (راست روده)، واژن یا مجرای تخلیه مثانه به نام مجرای ادرار به بدن تحویل می‌شود. گاهی از اوقات شیاف‌ها برای درمان همان ناحیه‌ای کاربرد دارند که در آن قرار داده می‌شوند. یا این امکان هست که دارو به درون خون جذب شود و به دیگر قسمت‌های بدن برسد.
شیاف‌های رکتال در مقعد قرار می‌گیرند. آنها چیزی در حدود 2.5 سانتی‌متر طول دارند و سر آنها مدور یا گلوله مانند است. ما ممکن است این شیاف‌ها را برای درمان موارد زیر استفاده کنیم:
• انواع آلرژی
• اضطراب
• یبوست
• تب
• هموروئید
• بیماری حرکت (ناخوشی حرکت)
• تهوع
• درد و خارش
• تشنج
• مشکلات سلامت روانی مثل اسکیزوفرنی (شیزوفرنی) یا اختلال دوقطبی
شیاف‌های واژن بیضی شکل هستند. شما می‌توانید آنها را برای موارد زیر به کار ببرید:
• عفونت باکتریایی یا عفونت ویروسی
• خشکی واژن
• پیشگیری از بارداری
شیاف‌های مجرای ادرار نادرند. فقط یک نوع آنها به نام MUSE در دسترس است که مردان دچار اختلال نعوظ می‌توانند برای گرفتن داروی الپروستادیل استفاده کنند. این شیاف هم‌اندازه یک دانه گندم یا برنج است.

چرا شیاف به کار می‌رود
ما ممکن است نیاز به شیاف داشته باشیم اگر:
• داروی مورد استفاده در صورت مصرف به شکل قرص (یا کپسول) یا مایع به سرعت در دستگاه گوارش تجزیه شود.
• قادر به بلعیدن دارو نباشیم.
• دچار استفراغ باشیم و نتوانیم قرص یا مایع دارویی را در معده نگه داریم.
• داروی مورد استفاده در تحویل از راه دهان بسیار بدمزه باشد.

چگونه شیاف را فرو کنیم
برای استعمال شیاف از راه مقعد:
• ابتدا به توالت بروید و و سعی خودتان را برای تخلیه کامل کولون انجام دهید.
• دست‌های خود را با صابون و آب گرم بشویید.
• شیاف را از غلاف نگه دارنده آن خارج کنید.
• یک لیز کننده بر پایه آب سر شیاف بمالید یا آن را در آب بزنید. این کار به ورود نرم‌تر شیاف کمک خواهد کرد.
• در وضعیتی راحت قرار بگیرید. شما می‌توانید راست بایستید و یک پای خود را از پهلو روی یک صندلی قرار دهید یا به پهلو دراز بکشید و یک پای خود را راست گرفته و دیگری را به سمت معده خم کنید.
• به ملایمت مقعد خود را باز کنید.
• با دقت شیاف را داخل سوراخ مقعد فرو کنید، شیاف را تا انتها یعنی حدود 2.5 سانتی‌متر داخل مقعد فرو ببرید.
• پاهای خود را جمع کنید و به مدت حدود 15 دقیقه بنشینید یا دراز بکشید تا دارو حل شود.
• دست‌های خود را دوباره با آب گرم و صابون بشویید.
برای قرار دادن شیاف درون واژن:
• دست‌های خود را با صابون و آب گرم بشویید.
• شیاف را باز کرده و داخل اپلیکاتور قرار دهید.
• به پشت دراز بکشید، زانوهای خود را به داخل سینه خم کنید یا در حالت زانوهای خم شده بایستید و پاهای خود را چندین سانتی‌متر باز کنید.
• به آرامی اپلیکاتور را تا جایی که راه داشته باشد و ایجاد ناراحتی نکند داخل واژن فرو کنید.
• دسته انتهای اپلیکاتور را فشار دهید تا شیاف داخل واژن شود و سپس اپلیکاتور را بیرون بکشید.
• برای چند دقیقه‌ای دراز بکشید تا دارو جذب شود.
• دوباره دست‌های خود را با آب گرم و صابون بشویید.
شیاف‌های واژن ممکن است کثیف کننده باشند بنابراین شما ممکن است بخواهید که پس از گذاشتن یکی از آنها داخل واژن چند دقیقه‌ای از یک نوار بهداشتی استفاده کنید.
برای گذاشتن شیاف در مجرای ادرار:
• برای خالی کردن مثانه به دستشویی بروید.
• پوشش اپلیکاتور را بردارید.
• تا جایی که راه داشته باشد آلت خود را برای باز کردن مجرای ادرار بکشید و اپلیکاتور را داخل سوراخ سر آلت فرو ببرید.
• به آرامی دسته اپلیکاتور را فشار دهید تا به انتهای مسیر خود برسد. برای پنج ثانیه آن را در حالت اخیر نگه دارید.
• اپلیکاتور را به پهلو نوسان دهید تا مطمئن شود که شیاف وارد مجرای ادرار شده است.
• اپلیکاتور را از آلت بیرون بکشید. مطمئن شوید که دیگر دارویی داخل آن نمانده است.
• وقتی که آلت شما در حالت کشیده قرار دارد محکم آن را برای حداقل 10 ثانیه ماساژ دهید تا به جذب دارو کمک شود.

مشکلات احتمالی
شیاف‌ها معمولاً ایمن هستند. با وجود این امکان آن هست که با این روش استفاده از دارو مسائلی برای ما ایجاد گردد:
• مقداری از دارو ممکن است به عقب برگشته از بدن خارج شود.
• گاهی از اوقات بدن دارو را در حالت استعمال به شکل شیاف به خوبی حالت خوراکی جذب نمی‌کند.
• دارو ممکن است در نقطه ورود به بدن تحریک ایجاد کند.
در صورت مواجه بودن با موارد زیر پیش از استفاده از شیاف با پزشک خود مشورت کنید:
ابتلاء به بی‌نظمی ضربان قلب (آریتمی)
انجام عمل جراحی اخیراً بر روی رکتوم
اگر مردی هستید که اخیراً عمل جراحی بر روی پروستات انجام داده است.
اگر زنی هستید که عمل جراحی یا اشعه درمانی برای ناحیه واژن بر روی وی صورت گرفته است.

توضیح: بخش زیر مربوط به مقاله اصلی از WebMD نیست و از منبع دیگری ترجمه و به متن افزوده شده است.

نکات راهنما و عیب‌یابی
موارد زیر ممکن است برای افراد نیازمند استفاده از شیاف مفید باشد:
• از ورزش یا حرکات سنگین به فاصله 60 دقیقه پس از کاربرد شیاف خودداری کنید.
• از ژل نفتی مثل وازلین برای چرب کردن شیاف استفاده نکنبد. این کار مانع از ذوب شیاف می‌شود. فقط آب یا لیز کننده بر پایه آب در این مورد استفاده کنید.
• شیاف را در یخچال یا جاهای خنک دیگر نگهداری کنید، تا آب نشود. همیشه از دستورالعمل ارائه شده روی برچسب دارو استفاده کنید.
• استعمال شیاف نرم شده کار دشواری است. شیاف را به آرامی فشار دهید تا از کفایت سفتی آن مطمئن شوید. اگر شیاف سفت نباشد با نگه داشتن شیاف پیچیده در غلاف زیر جریان آب سرد آن را سفت کنید. یا شیاف را چند دقیقه‌ای داخل یخچال بگذارید.
• پیش از استفاده از شیاف ناخن‌های خود را کوتاه کنید. این کار مانع از خراش یا بریدگی موضع می‌شود. به عنوان روش جایگزین در هنگام استعمال شیاف دستکش بپوشید.
• برخی افراد ممکن است با بیرون زدن شیاف مواجه شوند. این وضعیت ممکن است به علت عدم دخول کافی شیاف در موضع ایجاد شود. شیاف را حدود دو و نیم سانتی‌متر داخل موضع فرو کنید.
• کسانی که برای استعمال شیاف با مشکل مواجهند باید از شریک زندگی یا پرستار برای این کار کمک بگیرند.
• همانند هر داروی دیگری، دوزهای شیاف را نادیده نگیرید. عدم استعمال این دوزها می‌تواند باعث کاهش اثربخشی درمان شود./