اندوفتالمیت یا عفونت شدید چشم

• علایم اندوفتالمیت
• علل اندوفتالمیت
• تشخیص اندوفتالمیت
• درمان اندوفتالمیت
• عوارض درمان اندوفتالمیت
• پیشگیری از اندوفتالمیت
• دورنما

اندوفتالمیتیس (اندوفتالمیت) اصطلاحی است که برای توصیف التهاب شدید چشم به کار می‌رود. التهاب بر اثر یک عفونت ایجاد می‌شود. این عفونت ممکن است بر اثر برخی انواع جراحی چشم یا در نتیجه سوراخ شدن چشم توسط یک جسم خارجی ایجاد گردد.
اندوفتالمیت بسیار نادر است اما در صورت بروز یک موقعیت اورژانسی در پزشکی محسوب می‌شود.

علایم اندوفتالمیت
علایم اندوفتالمیت پس از بروز عفونت به سرعت ظاهر می‌شوند. این علایم به طور معمول در طول یک تا دو روز یا گاهی از اوقات تا 6 روز پس از عمل جراحی یا ترومای ایجاد شده در چشم بروز می‌کنند. برخی از اوقات علایم شامل موارد زیرند:
• درد چشم که پس از جراحی یا آسیب‌دیدگی چشم تشدید می‌شود
• کاهش بینایی چشم یا از بین رفتن بینایی
• سرخی چشم
• خروج چرک از چشم
• ورم پلک چشم
علایم اندوفتالمیت همچنین ممکن است دیرتر، مثلاً شش هفته پس از عمل جراحی بروز کنند. این علایم گرایشی به خفیف‌تر بودن دارند و شامل موارد زیرند:
• تاری دید
• درد خفیف چشم
• دشواری در نگاه کردن به چراغ‌های روشن
اگر کسی متوجه وجود هر یک از این علایم شود باید بلافاصله به دکتر مراجعه کند. اندوفتالمیت هر قدر زودتر درمان شود احتمال اینکه سبب ایجاد مشکلات ادامه‎دار و جدی برای بینایی شود کمتر خواهد بود.

علل اندوفتالمیت
اندوفتالمیت دو نوع اصلی دارد. یک نوع آن اندوفتالمیت برون‌زاد است، به این معنی که عفونت از منبعی خارجی وارد چشم می‌شود. نوع دوم اندوفتالمیت درون‌زاد است، به این معنی که عفونت از بخش دیگری از بدن به چشم سرایت می‌کند.
اندوفتالمیت برون‌زاد شایع‌ترین نوع آن است. این نوع اندوفتالمیت می‌تواند در نتیجه وجود یک بریدگی در چشم در طول عمل جراحی یا سوراخ شدن چشم توسط یک جسم خارجی ایجاد شود. چنین بریدگی‌ها یا دهانه‌هایی احتمال انتقال عفونت به داخل کره چشم را افزایش می‌دهند.
اندوفتالمیت برون‌زاد بیشتر در برخی از اعمال خاص جراحی چشم دیده می‌شود. یکی از آنها عمل جراحی کاتاراکت است. این وضعیت لزوماً به علت خود عمل جراحی مزبور نیست. عمل جراحی کاتاراکت رایج‌ترین عمل جراحی چشم است، بنابراین امکان بروز اندوفتالمیت بر اثر این عمل بیشتر است.
دیگر اعمال جراحی که امکان بروز اندوفتالمیت بر اثر آنها بیشتر است آنهایی هستند که در محدوده کره چشم انجام می‌شوند.
ریسک فاکتورهای اندوفتالمیت برون‌زاد شامل کاهش شدید مایع پشت چشم، التیام ناکافی زخم، و طولانی بودن زمان عمل جراحی است.
پس از بروز یک ضربه منجر به سوراخ شدن چشم، ریسک فاکتورهای اندوفتالمیت شامل موارد زیر است:
• باقی ماندن شیء خارجی، یا تکه‌ای از آن در چشم
• ایجاد وقفه بیش از 24 ساعت برای ترمیم بریدگی چشم
• زندگی در نواحی دورافتاده، که در آن احتمال ورود خاک و خل به داخل چشم وجود دارد
• صدمه دیدن لنزهای چشم
مردمی که برخی انواع عمل جراحی گلوکوم مثل فیلترگذاری گلوکوم انجام داده‌اند، در ریسک مادام‌العمر ابتلاء به اندوفتالمیت قرار خواهند داشت.

تشخیص اندوفتالمیت
پزشک که معمولاً چشم‌پزشک است در صورتی که علایم ناشی از اندوفتالمیت باشد احتمالاً چند کار را برای یافتن مشکل انجام خواهد داد. پزشک چشم را بررسی کرده و تست بینایی انجام می‌دهد. ممکن است وی یک سونوگرافی را در دستور کار قرار دهد تا ببیند که آیا هیچ جسم خارجی در کره چشم وجود دارد یا خیر.
اگر ظن به عفونت وجود داشته باشد، دکتر ممکن است تستی به نام تپ زجاجی انجام دهد. در این تست با استفاده از یک سوزن کوچک مقداری از مایع کره چشم گرفته می‌شود. مایع مزبور سپس تست می‌شود تا پزشک بتواند بهترین راه مقابله با عفونت را بیابد.

درمان اندوفتالمیت
درمان اندوفتالمیت تا حدودی بستگی به علت بروز این اختلال دارد.
استفاده از آنتی‌بیوتیک برای داخل چشم در اسرع وقت بیشترین اهمیت ممکن را دارد. به طور معمول آنتی‌بیوتیک به طور مستقیم با استفاده از سرنگ به چشم تحویل می‌گردد. در برخی از موارد ممکن است برای کاهش ورم چشم از یک داروی کورتیکوستروئیدی استفاده شود. صرفاً در موارد نادر و موارد جدی‌تر این اختلال آنتی‌بیوتیک‎های عمومی به بیمار داده می‌شود.
اگر یک جسم خارجی وارد چشم شده باشد، به همان اندازه مهم است که این جسم در اسرع وقت از چشم خارج شود. مردم هرگز نباید سعی کنند تا خود به شخصه جسم خارجی را از چشم خارج کنند و در عوض باید بلافاصله تحت مراقبت پزشکی قرار گیرند.
علایم اندوفتالمیت معمولاً به فاصله چندین روز پس از آغاز درمان شروع به بهبود می‌کنند. درد چشم و ورم پلک چشم گرایشی به آن دارند که پیش از بهتر شدن بینایی بهبود یابند.

عوارض درمان اندوفتالمیت
عوارض ناشی از درمان اندوفتالمیت را می‌توان با پیگیری دستورات مراقبتی پزشک در مورد چشم کاهش داد. به طور مشخص، مردم باید بدانند که چه زمانی و چطور باید قطره‌های چشمی با پماد آنتی‌بیوتیک تجویز شده را در چشم استفاده کنند. اگر استفاده از پچ توصیه شده باشد مردم باید محل و چگونگی استفاده از آن را بدانند. در عین حال ممکن است برای نگه داشتن پچ سر جای خود به استفاده از بانداژ نیاز باشد.
حضور در معاینات پیگیری وضعیت توسط پزشک مهم است.

پیشگیری از اندوفتالمیت
مردم باید در هنگام سر و کار داشتن با هر موردی که در آن امکان ورود اجسام خارجی یه چشم وجود دارد، مثل موارد اره کردن درخت، یا در کوران ورزش‌های پربرخورد، محافظت از چشم را جدی بگیرند. محافظ چشم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• عینک
• حفاظ چشم
• کلاه ایمنی
اگر کسی جراحی چشم انجام داده باشد باید دستورات دکتر مربوط به دوره پس از عمل را دنبال کند.

دورنما
اندوفتالمیت یک اختلال پیچیده با تبعات بالقوه جدی برای بینایی است. کاهش بینایی و امکان از دست دادن آن مطرح است. احتمال بروز این پیامدها در صورت درمان فوری اختلال کاهش خواهد یافت. اندوفتالمیت یک وضعیت اورژانسی در پزشکی است که نیاز به درمان فوری و مناسب پزشکی دارد. اگر درمان به درستی و فوری انجام شود دورنما برای اندوفتالمیت به طور معمول خوب تلقی می‌شود./

• دکتر آن مری گریف، برندا مک‌بین
• ترجمه پریسا شعله‌دوست

Source:
Healthline
What Is Endophthalmitis?
Medically reviewed by Ann Marie Griff, OD
on September 22, 2017 —
Written by Brenda McBean, BSP, MSc