آیا فیبرومیالژی واقعیت دارد؟ باورهای غلط رایج در مورد این بیماری

• فورام میهتا، دکتر النا بیگرز
• ترجمة هستی فراست‌فر

فیبرومیالژی یک اختلال شایع سلامت است که با حساسیت و درد گسترده در عضلات و مفاصل مشخص می‌شود. برای بسیاری از مردم دچار تشخیص فیبرومیالژی، درد و اُفت ناشی از بیماری پایدار اما شدت آنها در برهه‌های مختلف متفاوت است.

نشانگان فیبرومیالژی برای نخستین بار در اوایل سال‌های 1800 میلادی تشریح شد، یعنی وقتی که این بیماری را "رماتیسم عضلانی" می‌نامیدند، اما حتی در جامعة پزشکی امروزه روز نیز فیبرومیالژی تا حدود زیادی به مثابة یک راز تلقی می‌شود.
بر این مبنا دریافت‌های غلط بسیاری در مورد علل فیبرومیالژی، نشانگان آن و چگونگی درمان این بیماری وجود دارد.

آنچه در این مقاله می‌خوانید:
• سه افسانة رایج
• علل و تشخیص
• درمان

سه افسانة رایج
کارشناسان امر و نیز بیمارانی که با این بیماری به زندگی ادامه می‌دهند در مورد دریافت‌های نادرست موجود در مورد این بیماری و بهترین راه‌های مدارا با آن برای ادامة زندگی صحبت می‌کنند.

1. فیبرومیالژی واقعیت ندارد
درد اغلب اوقات امری ذهنی است و اندازه‌گیری آن می‌تواند دشوار باشد. در نتیجه، شایع‌ترین درک غلط در مورد فیبرومیالژی این است که این بیماری اصلاً واقعیت ندارد. هم پزشکان و هم افراد دچار این بیماری توافق دارند که این اظهار نظر در مورد فیبرومیالژی مطلقاً نادرست است.
دکتر دونیکا / Donnica Moore مور، رییس گروه بهداشت زنان زفیر (یاقوت کبود) می‌گوید: "شایع‌ترین و فراگیرترین افسانه در مورد فیبرومیالژی (در میان اقشار وسیعی از جامعة پزشکی) این است که تمامت این بیماری در ذهن شما وجود دارد."
"اگرچه ما از مکانیسم فیبرومیالژی به صورت دقیق مطلع نیستیم، می‌دانیم که فیبرومیالژی یک سندرم درد پیچیده و منتشر شونده است که با الگوهای افت عضلانی در هر دو سمت بدن که نقاط تحریک نامیده می‌شوند مشخص می‌گردد."
دکتر مور اضافه می‌کند: "گاهی اوقات درد قادر است بدون هر نوع دلیل مشخص شروع شود. در موقعیت‌های دیگر فیبرومیالژی عارضة ثانوی محرومیت از خواب، عفونت‌های ویروسی، بیماری لایم، ارتریت، هیپوتیروئیدیسم یا دیگر بیماری‌ها است."
بیماری به نام کارلین هافمن / Charlene Hoffmanدر سال 2014 مبتلاء به فیبرمیالژی تشخیص داده شد. او می‌گوید با مردمی مراوده داشته، شامل افراد پزشک، که به او گفته‌اند این بیماری و علایم آن واقعی نیستند. توصیة او این است که به خود و احساس خود شک نکنید:
"من با مردمی دمخور بوده‌ام که به من گفته‌اند تمام این بیماری در سر من وجود دارد. دکترها هنوز به خوبی با این بیماری آشنا نیستند و به ندرت راه درمان بیمار را می‌دانند، تنها می‌توانند فرد دچار فیبرومیالژی را تشخیص دهند. من فقط مردمی را که موضوع را نمی‌فهمند نادیده گرفته‌ام زیرا این مردم خودشان با این بیماری مواجه نیستند."
کارلین هافمن می‌گوید:
دوستان واقعی من وضعیت مرا درک می‌کنند. در مورد دکترها، هر وقت به پزشک تازه‌ای مراجعه می‌کنم من تمامی گزارش‌ها و همچنین اطلاعات تحصیل شدة خود در مورد موارد نادر شامل فیبرومیالژی را همراه می‌برم."

2. فیبرومیالژی فقط زنان پیر را مبتلاء می‌کند
دیگر افسانة دارای شیوع عام در مورد فیبرومیالژی این است که این بیماری فقط افراد مسن و مشخصاً زنان را مبتلاء می‌کند.
بر مبنای نظر انستیتو ملی ارتریت و بیماری‌های عضلانی اسکلتی و پوستی (NIAMS)، در حدود 80 تا 90 درصد موارد تشخیص فیبرومیالژی مربوط به زنان است. در هر حال این بیماری وضعیت شایعی است که می‌تواند مردان و افراد جوان را نیز مبتلا کند.
افراد دچار این بیماری می‌گویند که این افسانة دارای مقبولیت گسترده می‌تواند مدیریت بیماری را بر اساس یک بنیان روزمره دشوارتر کند.
امیلی تریمنال / Emily Trimnal، نویسندة آزاد و وبلاگ‌نویس که در 13 سالگی مبتلاء به فیبرومیالژی تشخیص داده شد می‌گوید: "نخستین درک غلطی که من با آن مواجه شدم این اتهام بود که من برای این بیماری هنوز بیش از حد جوان هستم. بسیاری از مردم فکر می‌کنند که فقط زنان خانه‌دار میانسال یا افراد در سنین قابلیت بچه‌دار شدن ممکن است با تشخیص ابتلاء به این بیماری مواجه شوند یا اینکه فیبرومیالژی کاملاً یک مشکل زنانه است."
تریمنال برای افراد مبتلاء به فیبرومیالژی و کسانی که با این بیماری آشنا نیستند توصیه‌ای دارد:
"راحت‌ترین راه غلبه بر دریافت‌های غلطی که مردم در این مورد دارند آموزش به آنها است. من در مورد حرف‌های دلم بسیار گشاده‌دست هستم اما همچنین اطمینان پیدا می‌کنم که آنها را برای افراد دور و بر فاش نکنم یا در موردشان پست‌های غیر ضروری نگذارم، زیرا مرز باریکی میان صحبت دربارة آن و شهید وضعیت خود شدن وجود دارد."

3. درد در حداقل ممکن است و به زندگی روزمره آسیب نمی‌زند
برای برخی از مردم دچار فیبرومیالژی درد ممکن است در حدی شدید باشد که آنها نتوانند کارهایی را که مایل به انجام آنها هستند انجام دهند. تأثیر منفی این بیماری بر کیفیت زندگی فرد اغلب همان چیزی است که مدیریت فیبومیالژی را آنقدر سخت جلوه می‌دهد.
هایدی موسلی /Heidi Moseley، که او نیز در کودکی مبتلاء به فیبرومیالژی تشخیص داده شده است می‌گوید: "من هنرمند ماهری هستم اما نقاشی و خلاقیت برای بدن من سخت است زیرا برای این کار حرکات مکرر مورد نیاز است.
من پس از چند ساعت کار دچار درد بسیار شدیدی می‌شوم. برگشتن به حالت عادی برای من ممکن است به هفته‌ها وقت نیاز داشته باشد. پایة درد من در کل ساعات زندگی 4 تا 5 است. من همیشه درد دارم. نمی‌توانم به آرامش برسم."
در کنار درد، فیبرومیالژی می‌تواند شامل مشکلات دیگر شود که عبارتند از:
- خستگی مزمن
- افسردگی
- انواع سردرد و میگرن
- عادت ماهانة دردناک
- سندرم رودة تحریک‌پذیر
- خشکی عضلات صبحگاهی
در ترکیب با درد و افت، این علایم دیگر می‌توانند به شدت بر زندگی روزمره و توانایی زندگی نرمال تأثیر بگذارند. فرد ممکن است برای مداوای این مشکلات به داروهای بیشتری نیاز پیدا کند. این ممکن است برای هر کسی نامناسب باشد و فرد را در مدیریت درد مداوم خویش تنها بگذارد.

علل و تشخیص
این موضوع واقعیت دارد که تشخیص بیماری فیبرومیالژی آسان نیست. دلیل وضوع این است که علت روشنی وجود ندارد تا بتوان جستجویش کرد. علامت اصلی فیبرومیالژی درد و افت سراسری بدن است اما خستگی مزمن شدید، بی‌خوابی و مشکلات حافظه یا تمرکز نیز بسیار شایع هستند.
این موضوع ناروشن باقی مانده است که دلیل اولیة این علایم چیست. NIAMS اعلام می‌کند که احتمالاً عوامل متعددی در افزایش ریسک تحریک فیبرومیالژی دخالت دارند.
- حوادث ضربه زنندة جسمانی یا عاطفی نظیر تصادف ماشین
- جراحات مکرر
- ارتباط با بیماری‌های دیگر
- ژنتیک
- مشکلات سیستم عصبی مرکزی در پیوند با چگونگی پردازش درد توسط مغز
با هدف تشخیص فیبرومیالژی، پزشکان اغلب از بیماران می‌خواهند تا درد خود را توصیف کنند. هیچ تست تشخیصی نظیر اشعة ایکس یا تست‌های خون برای تشخیص این وضعیت مورد نیاز نیست، اما ممکن است برای از تشخیص خارج کردن دیگر مشکلات مربوط به سلامت دکترها انجام این تست‌ها را درخواست کنند.
بدبختانه بیشتر مردم دچار فیبرومیالژی پیش از انجام تشخیص به دکترهای متعددی مراجعه می‌کنند که دلیل آن دریافت‌های غلط رایج در مورد این بیماری است. این موضوع اهمیت دارد که بیمار دکتری را بیابد که با او احساس راحتی کند و به او اعتماد کامل داشته باشد.
در هر حال این حرف‌ها به این معنی نیست که تشخیص فیبرویالژی ناممکن است. "کالج آمریکایی روماتولوژی" مقیاس‌های پذیرفته شده توسط جامعة پزشکی را که برای تشخیص فیبرومیالژی مورد نیازند مشخص کرده است.
سه نقطة عطف برای تشخیص فیبرومیالژی عبارت است از:
1. درد و علایم بیماری در طول هفتة سپری شده بر اساس وجود سطوح دردناک در 19 قست بدن
2. ادامة علایم حداقل به مدت 3 ماه در سطوح مشابه
3. عدم وجود دیگر اختلالات و بیماری‌ها برای توجیه درد و علایم بیماری
در کنار درد و علایمی که فرد در طول هفتة پشت سر گذاشته شده احساس کرده است، وی باید دچار خستگی مزمن، بیدار شدن از خواب در عین احساس خستگی یا عدم سرحالی، مشکلات حافظه یا تفکر یا دیگر مسایل جسمانی عمومی بوده باشد.
بیش از معاینة "نقاط حساس" که دکترها در گذشته به آنها متکی بودند، دستورالعمل‌های به روز شده به نقاط تعیین کننده دوم و سوم برای تشخیص فیبرومیالژی اهمیت می‌دهند.

درمان
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال 2004 داروی پریگابالین را برای درمان فیبرومیالژی تأیید کرد. این دارو برای درمان چندین اختلال دردناک و بیماری صرع نیز استفاده می‌شود.
دکترها برخی داروهای غیر نسخه‌ای را نیز برای کمک به تسکین بیماری توصیه می‌کنند که شامل موارد زیر می‌شوند:
- استامینوفن
- ایبوپروفن
- ناپروکسن سدیم
پزشکان همچنین ممکن است برخی داروهای نسخه‌ای نظیر ترامادول را برای بیمار دچار فیبرومیالژی توصیه کنند اما تجویز نارکوتیک‌ها نامحتمل است. دلیل موضوع این است که نارکوتیک‌ها ممکن است به مرور زمان سبب تشدید درد شوند و به اعتیاد یا وابستگی به دارو منجر گردند. همچنین برخی داروهای ضد افسردگی نظیر دولوکستین و میلناسیپران ممکن است به کاهش درد و خستگی مزمن کمک کنند.
کارشناسان همچنین انجام منظم ورزش، رعایت رژیم غذایی سالم، و خواب فراوان را به بیماران پیشنهاد می‌کنند. در کنار درمان‌های متداول برخی افراد دچار فیبرومیالژی ممکن است از درمان‌های جایگزین در ترکیب با داروها یا مستقل از آنها سود ببرند.
دکتر مور می‌گوید: "بهترین"، چیزی است که برای بیمار کارآیی دارد. در کنار داروها... ورزش سبک یا نیمه سنگین بخشی جدایی ناپذیر از هر رژیم درمانی برای فیبرومیالژی محسوب می‌شود.
"تمرینات اروبیک در صورت امکان توصیه می‌شود، همچنین انجام یوگا و تای چی بسیار قابل توصیه است. درمان‌های اضافی نظیر طب سوزنی و ماساژ درمانی نشان داده‌اند که مفید هستند."/