ژیگانتوماستیا (ژیگانتوماستی) یا بزرگ شدن بیش از حد پستان

ژیگانتوماستیا (ژیگانتوماستی) یا بزرگ شدن بیش از حد پستان
• دکتر دِبرا رُز ویلسون، ژاکلین کافاسو
• ترجمه پریسا شعله‌دوست

♦ علایم ژیگانتوماستیا کدامند؟
♦ ژیگانتوماستیا چه علتی دارد؟
♦ انواع ژیگانتوماستیا
♦ ژیگانتوماستیا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
♦ گزینه‌های درمانی برای ژیگانتوماستیا
♦ آیا عوارضی مطرحند؟
♦ دورنما

ژیگانتوماستیا (ژیگانتوماستی) اختلال نادری است که باعث رشد بیش از حد پستان‌های زنان می‌شود. در متن‌های پزشکی فقط شمار معدودی از این اختلال گزارش شده است.
علت دقیق ژیگانتوماستی مشخص نیست. این اختلال ممکن است به شکل تصادفی بروز کند اما در عین حال بروز آن در طول بلوغ، بارداری یا پس از مصرف برخی داروها مشاهده شده است. اختلال مزبور در مردان ایجاد نمی‌شوند.
رشد پستان ممکن است در طول چند سال صورت گیرد اما برخی موارد ژیگانتوماستی نیز بوده است که در آنها پستان زنان در طول چند روز بیش از اندازه یک فنجان بزرگ شده است. علایم دیگر این اختلال شامل درد پستان، مشکلات مربوط به حالت بدن، عفونت، و درد پشت است.
در حالی که ژیگانتوماستی یک وضعیت خوش‌خیم (غیر سرطانی) تلقی می‌شود، در صورت عدم درمان می‌تواند از نظر جسمانی ناتوان کننده باشد. در برخی موارد این وضعیت خود به خود بهبود می‌یابد اما بسیاری از زنان دچار ژیگانتوماستی نیاز دارند تا عمل جراحی کاهش اندازه پستان یا ماستکتومی انجام دهند.
ژیگانتوماستی در عین حال به نام‌های دیگری شامل هیپرتروفی پستان و ماکروماستیا شناخته می‌شود.

علایم ژیگانتوماستیا کدامند؟
علامت اصلی ژیگانتوماستی رشد بیش از اندازه بافت پستان در یک پستان (ژیگانتوماستی یک‌طرفه) یا هر دو پستان (ژیگانتوماستی دوطرفه) است. این رشد ممکن است در طل چند سال صورت گیرد. در برخی زنان، رشد پستان به سرعت و در طول چند روز یا چند هفته رخ می‌دهد.
هیچ تعریف فراگیری برای مقدار رشد مزبور وجود ندارد. بسیاری از پژوهشگران ژیگانتوماستی را به عنوان آن میزان از بزرگ شدن پستان تعریف می‌کنند که نیاز به کاهش 1000 تا 2000 گرم در هر پستان مطرح باشد.
دیگر علایم ژیگانتوماستی شامل موارد زیر است:
• درد پستان (ماستالژیا، ماستالژی)
• درد شانه، درد پشت، و درد گردن
• سرخی، خارش، و گرمی پستان یا زیر بغل
• ضعف حالت قرارگیری بدن
• عفونت یا آبسه
• فقدان حس در نوک پستان
درد و ضعف حالت بدن به طور معمول نتیجه وزن زیاد پستان‌ها است.

ژیگانتوماستیا چه علتی دارد؟
مکانیسم دقیق ایجاد ژیگانتوماستی به خوبی شناخته شده نیست. اعتقاد بر آن است که ژنتیک و افزایش حساسیت به هورمون‌های زنانه مثل پرولاکتین یا استروژن، در این مورد نقشی دارند. در مورد برخی زنان، ژیگانتوماستی به شکل خود به خودی بدون هر گونه علت آشکاری رخ می‌دهد.
ژیگانتوماستی با موارد زیر مرتبط شده است:
• بارداری
• بلوغ
• برخی داروها مثل دی-پنی‌سیلامین، بوسیلامین، نئوتتازون، سیکلوسپورین
• برخی انواع بیماری‌ خودایمنی شامل لوپوس اریتماتوز سیستمیک، بیماری هاشیموتو، میاستنی گراویس، پسوریازیس (سوریازیس)

انواع ژیگانتوماستیا
ژیگانتوماستی را می‌توان به چند زیرنوع تقسیم کرد. این زیرنوع‌ها به اتفاقی مرتبطند که محرک ایجاد ژیگانتوماستی بوده‌اند.
انواع ژیگانتوماستی شامل موارد زیر است:
• ژیگانتوماستی ناشی از بارداری در طول بارداری بروز می‌کند. گمان می‌رود که این زیرنوع ناشی از هورمون‌های بارداری، و معمولاً در طول سه ماهه اول بارداری باشد. این اختلال تقریباً در یک بارداری از هر 100.000 مورد آن بروز می‌کند.
• ژیگانتوماستی ناشی از بلوغ یا نوجوانی در طول دوران نوجوانی (سنین 11 تا 19) بروز می‌کند و احتمالاً علت آن هورمون‌های جنسی است.
• ژیگانتوماستی ناشی از دارو یا داروی مخدری، پس از مصرف برخی داروها بروز می‌کند. بیشترین شیوع در این مورد مرتبط به داروی مخدری به نام پنی‌سیلامین است که برای درمان ارتریت روماتوئید، بیماری ویلسون و سیستینیوری به کار می‌رود.
• ژیگانتوماستی ایدیوپاتیک، به صورت خود به خودی بروز می‌کند و هیچ علت آشکاری ندارد. ژیگانتوماستی ایدیوپاتیک شایع‌ترین نوع ژیگانتوماستی است.

ژیگانتوماستیا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شرح حال پزشکی بیمار و خانواده وی را گرفته و یک معاینه بالینی انجام می‌دهد. ممکن است پرسش‌ در موارد زیر مطرح گردد:
• سایز پستان شخص
• دیگر علایم بیمار
• تاریخ نخستین عادت ماهانه
• هر دارویی که زن اخیراً مصرف کرده است
• آیا زن ممکن است باردار باشد
اگر بیمار نوجوان باشد، پزشک ممکن است تشخیص ژیگانتوماستی را در صورتی که رشد پستان به فاصله کمی از اولین پریود عادت ماهانه صورت گیرد، قطعی کند. در اغلب موارد، دیگر تست‌های تشخیصی نیاز نیستند مگر اینکه برای پزشک ظن ابتلاء به یک اختلال زمینه‌ای مطرح باشد.

گزینه‌های درمانی برای ژیگانتوماستیا
هیچ درمان استانداردی برای ژیگانتوماستی وجود ندارد. این اختلال عموماً بر اساس هر مورد مشخص تحت درمان قرار می‌گیرد. درمان در مرحله نخست بر برطرف کردن هر نوع عفونت، اولسر، درد، و دیگر عوارض متمرکز می‌شود. برای مثال، احتمال توصیه آنتی‌بیوتیک، پوشش گرم، و داروهای ضد درد غیر نسخه‌ای وجود دارد.
ژیگانتوماستی ناشی از بارداری ممکن است پس از زایمان خود به خود از بین برود. به هر حال، در اکثریت موارد برای کاهش اندازه پستان عمل جراحی نیاز است.

جراحی
عمل جراحی برای کاهش اندازه پستان به نام جراحی کاهش پستان شناخته می‌شود. این عمل ماموپلاستی کاهش نیز نام دارد. در طول عمل جراحی کاهش پستان، جراح پلاستیک مقدار بافت چربی را کاهش داده، پوست اضافی را برمی‌دارد و نوک پستان و هاله پستان را بازتنظیم می‌کند. این عمل به چند ساعت زمان نیاز دارد. شخص پس از عمل باید شب را در بیمارستان بگذراند.
اگر زنی حامله باشد باید برای انجام جراحی کاهش پستان تا زمان پایان دوره شیردهی صبر کند. اگر شخص نوجوان باشد پزشک ممکن است از او بخواهد تا برای انجام عمل مورد بحث تا پایان دوره بلوغ صبر نماید. علت آن است که شانس زیادی برای برگشت وضعیت وجود دارد. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد تا در طول دوره انتظار هر شش ماه یک بار برای ارزیابی و معاینه مراجعه کند.
نوع دیگر جراحی که به نام ماستکتومی شناخته می‌شود دارای ریسک برگشت به مراتب کمتری است. ماستکتومی شامل خارج کردن تمامی بافت پستان است. پس از ماستکتومی زن می‌تواند ایمپلنت پستان بگیرد. به هر حال به علت ریسک عوارض، ماستکتومی و ایمپلنت بهترین گزینه‌های درمانی نیستند. از این گذشته اکثریت زنان پس از انجام ماستکتومی دوبل (برای هر دو پستان) دیگر قادر به شیردهی نخواهند بود. پزشک در مورد ریسک‌ها و فایده‌های هر نوع عمل جراحی توضیح خواهد داد.

دارودرمانی
دکتر ممکن است برای کمک به توقف رشد پستان‌ها چه در دوره پیش از عمل جراحی کاهش پستان و چه پس از آن داروهایی تجویز کند.
• تاموکسیفن، یک تنظیم کننده انتخابی گیرنده استروژن (SERM)، که برای درمان سرطان پستان به کار می‌رود
• مدوکسی‌پروژسترون (دپو-پروورا)، که به عنوان داروی تزریقی برای کنترل بارداری کاربرد دارد
• بروموکریپتین، یک آگونیست گیرنده دوپامینرژیک که اغلب برای بیماری پارکینسون به کار می‌رود و نشان داده شده است که باعث توقف رشد پستان می‌شود
• دانازول، دارویی که معمولاً برای درمان اندومتریوزیس (اندومتریوز) و علایم بیماری فیبروکیستیک به کار می‌رود
به هر حال، اثربخشی این داروها در درمان ژیگانتوماستی متفاوت است. تحقیقات بیشتری در این مورد باید صورت گیرد.

آیا عوارضی در ژیگانتوماستیا مطرحند؟
بزرگ شدن بیش از حد پستان و وزن اضافی پستان‌ها می‌تواند باعث ایجاد تبعات فیزیکی شامل موارد زیر شود:
• بیش از حد کش آمدن پوست
• راش‌های پوستی زیر پستان
• اولسرهای پوست
• درد گردن، درد شانه، و درد پشت
• سردرد
• عدم تقارن پستان (وقتی که یکی از پستان‌ها بزرگ‌تر از دیگری باشد)
• صدمات عصب موقتی یا دایمی (به ویژه عصب‌های اینترکوستال چهارم، پنجم، یا ششم)، که باعث از دست رفتن حس در نوک پستان می‌شوند
• مشکلات مربوط به ورزش کردن که به چاقی منجر می‌شود
به علاوه، پستان‌های بیش از حد بزرگ به مشکلات روان‌شناختی، عاطفی و اجتماعی منجر می‌شوند. برای مثال، نوجوانان دچار ژیگانتوماستی ممکن است در محیط مدرسه مورد اذیت و آزار قرار گیرند یا خجل شوند. این وضعیت می‌تواند به موارد زیر منجر گردد:
• افسردگی
• اضطراب
• مشکلات تصویر بدنی
• اجتناب از فعالیت‌های اجتماعی
در زنان باردار یا زنانی که به تازگی زایمان کرده‌اند، ژیگانتوماستی می‌تواند به موارد زیر منجر شود:
• ضعف رشد جنین
• سقط جنین خود به خودی (سقط جنین ناخواسته)
• سرکوب مجرای شیر
• ماستیت (عفونت پستان)
• تاول‌ و زخم‌ به علت آنکه نوزاد قادر به مک زدن کامل نیست؛ این زخم‌ها ممکن است دردناک و عفونی شوند

دورنما
در صورت عدم درمان ژیگانتوماستی می‌تواند به مشکلاتی در مورد حالت قرارگیری بدن و مشکلات پشت منجر شود که می‌توانند از نظر فیزیکی ناتوان کننده باشند. ژیگانتوماستی همچنین می‌تواند باعث بروز عفونت‌های خطرناک، مشکلات تصویر جسمانی، و پیامدهای بارداری شود. در موارد نادر، زنان دچار ژیگانتوماستی بر اثر پیامدهای این اختلال ناچار خواهند شد تا به صورت اورژانسی عمل ماستکتومی انجام دهند. ژیگانتوماستی باعث ایجاد سرطان نمی‌شود و به دیگر قسمت‌های بدن سرایت نمی‌کند.
جراحی کاهش پستان درمانی ایمن و مؤثر قلمداد می‌شود. به هر حال، تحقیق نشان داده است که ژیگانتوماستی ناشی از بلوغ و بارداری ممکن است پس از جراحی کاهش پستان برگشت کنند. ماستکتومی درمان قطعی‌تری برای ژیگانتوماستی محسوب می‌شود./

Source:
Healthline
What Is Gigantomastia?
Medically reviewed by Debra Rose Wilson, PhD, MSN, RN, IBCLC, AHN-BC, CHT
On December 8, 2017 —
Written by Jacquelyn Cafasso