در این مقاله:
رنگهای مختلف ترشح بینی به چه معنی هستند؟
ترشح بینی شفاف
ترشح بینی سفید
ترشح بینی زرد
ترشح بینی زرد
ترشح بینی صورتی یا قرمز (خونی)
ترشح بینی نارنجی
ترشح بینی سیاه
اگر بافت ترشح بینی تغییر کند به چه معنی است؟
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
چگونه از ترشح یا احتقان ترشح بینی خلاص شویم
خلاصه
اگر زمانی دچار آبریزش بینی یا عطسه بدون استفاده از دستمال شده باشید احتمالاً درک بیشتری نسبت به آب بینی خود پیدا کردهاید. ممکن است متوجه شوید که ترشح بینی گهگاه از نظر بافت یا رنگ دچار تغییر میشود. ترشح بینی ممکن است شفاف، سبز رنگ، سیاه یا دارای رنگهای دیگری باشد.
ترشح بینی برای محافظت از بینی و سینوسها در برابر چیزهایی مثل گرد و غبار، باکتری و دیگر چیزهای خطرناک در محیط زیست عمل میکند.
چرا باید رنگ ترشح بینی تغییر کند؟ این موضوع عموماً با چیزی که وارد بینی میشود یا چیزی در خارج از بدن مرتبط است. شما ممکن است سالم بوده یا دچار سرماخوردگی، آلرژی یا دیگر اختلالات زمینهای باشید.
رنگهای مختلف ترشح بینی به چه معنی هستند؟
شفاف | سفید |
سبز یا زرد |
قرمز یا صورتی |
قهوهای یا نارنجی |
سیاه | |
"نرمال" یاسالم | ✓ | |||||
سینوزیت آلرژیک | ✓ | ✓ | ||||
سرماخوردگی معمولی | ✓ | ✓ | ||||
عفونت قارچی | ✓ | |||||
آسیبدیدگی یا تحریک | ✓ | ✓ | ||||
رینیت غیر آلرژیک یا رینیت در بارداری | ✓ | ✓ | ||||
سینوزیت | ✓ | ✓ | ||||
دخانیات / مواد مخدر | ✓ |
ترشح بینی شفاف
مخاط بینی شفاف "نرمال" یا سالم تلقی میشود. بدن انسان هر روزه در حدود 1.5 لیتر از این نوع ترشح تولید میکند اگرچه احتمالاً بیشتر آن توسط شخص بلعیده میشود.
این نوع مخاط از آب و پروتئین، آنتیبادیها، و انواع نمک تشکیل میشود. وقتی این مخاط به معده میرسد حل میگردد. بدن تولید این مخاط را به صورت تقریباً مدوام برای کمک به جدار بینی و سینوسها و محافظت از آنها ادامه میدهد.
رینیت آلرژیک یا تب یونجه نیز ممکن است باعث ایجاد ترشح بینی شفاف و آبکی گردد. اگرچه شخص ممکن است کاملاً احساس بیمار بودن داشته باشد آلرژیها بر اثر ویروس ایجاد نمیشوند. این علایم پاسخ بدن به مواد محرکی مثل انواع گرده، موی گربه یا سگ و هیرهها هستند.
علایم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:
• آبریزش قسمت عقب بینی
• خارش و نمناک شدن چشم
• عطسه
• سرفه
• خارش بینی، خارش گلو، یا خارش سقف دهان
• تغییر رنگ پوست در قسمت زیر چشمها
• خستگی مفرط
برخی زنان در طول بارداری دچار نوعی آبریزش بینی موسوم به رینیت غیر آلرژیک میشوند. محققان توضیح میدهند که این اختلال بر اثر تغییرات هورمونی رخ میدهد و میتواند در هر مقطع از حاملگی بروز کند. بیشترین شیوع آن مربط به هفتههای 13 تا 21 بارداری است. این اختلال معمولاً چد هفته پس از وضع حمل برطرف میگردد.
ترشح بینی سفید
اگر کسی دچار حالت احتقان یا گرفتگی بینی باشد، ممکن است خروج ترشح بینی سفید را تجربه کند. شخص همچنین ممکن است با ورم یا التهاب در بینی خروج کند ترشح بینی مواجه گردد.
گرفتگی بینی باعث میشود تا ترشح بینی محتوی آب خود را از دست بدهد. این مخاط غلیظ و حتی کفدار میشود که هر دو نشانه آن هستند که شخص ممکن است دچار سرماخوردگی یا حالت دم کردگی ناشی از عفونت باشد.
سرماخوردگی میتواند احساس ناخوشی کلی ایجاد کند. علایم معمولاً به فاصله 1 تا 3 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ایجاد میشوند. کودکان به شکل خاص در برابر سرماخوردگی آسیبپذیرند. از سوی دیگر بزرگسالان ممکن است دو تا سه بار در سال دچار این مشکل شوند.
علایم دیگر عبارتند از:
• گلودرد
• احتقان
• سرفه
• عطسه
• تب خفیف یا تب بالای 37 درجه سانتیگراد اما کمتر از 38 درجه سانتیگراد
• دردهای خفیف جسمانی
• سردرد خفیف
ترشح بینی زرد
مخاط زرد نشانهای از آن است که ویروس یا عفونت مبتلابه فرد تحت کنترل است. این خبر خوبی است؟ بدن برای مقابله برگشته است. رنگ زرد از سلولها میآید – برای مثال، سلولهای سفید خون – که برای غلبه بر اجرام بیماریزا هجوم آوردهاند. وقتی این سلولها کار خود را انجام میدهند آنها در ترشح بینی از دور خارج میشوند و ته رنگ زردی به ترشح بینی میدهند.
ناخوشی ممکن است در هر مورد بین 10 تا 14 روز ادامه یابد اما شخص باید گوشه چشمی به ترشح بینی خود داشته باشد.
ترشح بینی زرد
اگر سیستم ایمنی شدیداً درگیر مقابله با عفونت باشد، ترشح بینی ممکن است رنگ سبز پیدا کند و به ویژه غلیظ شود. این رنگ از سلولهای مردۀ خون و دیگر مواد زائد میآید.
اما ترشح بینی سبز همیشه دلیلی برای مراجعه به دکتر محسوب نمیشود. در واقع برخی عفونتهای سینوس ممکن است ویروسی باشند و نه باکتریایی.
با وجود این اگر سرماخوردگی یا عفونت بیش از 12 روز ادامه یابد شخص باید به پزشک مراجعه کند. وی ممکن است دچار عفونت باکتریایی سینوس یا عفونت باکتریایی دیگری باشد که نیاز به دارو دارد. در جستجوی نشانههای عدم بهبود مثل تب، سردرد یا تهوع باشید.
ترشح بینی صورتی یا قرمز (خونی)
وجود خون در ترشح بینی به آن رنگ قرمز میدهد. خون ممکن است جاری شود اگر شخص مکرراً دماغ خود را بگیرد یا اگر دچار ضربه به بینی شده باشد.
برای پیشگیری از خونریزی بینی موارد زیر را در مد نظر قرار دهید:
• دو یا سه بار در روز از وازلین یا پماد دیگری به بینی خود بمالید
• از اسپری شستشوی بینی برای افزودن رطوبت بافتهای بینی استفاده کنید
• برای کاهش خطر کندن بینی ناخن خود را کوتاه کنید
• با استفاده از دستگاه رطوبتساز رطوبت هوای محیط را افزایش دهید
• دماغ خود را با ملایمت بگیرید
زنان باردار نیز ممکن است با ترشح بینی خونی مواجه شوند. این ممکن است به علت افزایش حجم خون، هورمونها یا ورم معبرهای بینی باشد.
اگر کودک شما نیز دچار خونریزی باشد او را به متخصص اطفال نشان دهید. این موضوع به ویژه در مورد کودکان زیر دو سال مهم است.
اگر خونریزی نتیجه یک جراحت شدید یا تصادف باشد برای رد کردن مشکلات جدیتر به پزشک مراجعه کنید.
شما همچنین باید در صورت مطرح بودن موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
• مشکلات تنفسی
• خونریزی بیش از 30 دقیقه
• وجود خونریزی بیش از حدود 1 قاشق غذاخوری
ترشح بینی نارنجی
ترشح بینی قهوهای ممکن است نتیجه خون کهنهای باشد که در بدن مانده است. یا ممکن است شخص چیزی قرمز یا قهوهای رنگی را استنشاق کرده باشد که باعث تغییر رنگ مخاط شده است. احتمالات شامل چیزهای کثیف، انفیه یا پاپریکا است.
ترشح بینی سیاه
بیشتر مواقع افراد اهل دخانیات یا افراد همخانه با سیگاریها ممکن است با ترشح بینی سبز-سیاه مواجه شوند. قرار گرفتن در معرض هوای شدیداً آلوده ممکن است باعث سیاه رنگ شدن ترشح بینی گردد. افراد مصرف کننده مواد مخدر نیز ممکن است با چنین وضعیتی مواجه شوند.
ترشح بینی سیاه همچنین ممکن است یک نشانه عفونت قارچی جدی باشد. اگرچه عمومیت ندارد افراد دچار اختلال سیستم ایمنی ممکن است در مورد این نوع ناخوشی آسیبپذیر باشند.
چهار نوع عفونت قارچی سینوسها وجود دارد.
• سینوزیت قارچی مایکتوما. این نوع بر اثر چسبیدن هاگهای مهاجم از حفرههای سینوس ایجاد میشود. درمان شامل پاک کردن عفونت سینوس است.
• سینوزیت قارچی آلرژیک. این نوع بیشتر در افراد دچار سابقه رینیت آلرژیک شایع است. این عفونت را میتوان با عمل جراحی برطرف کرد.
• سینوزیت سست مزمن. این نوع عمدتاً در خارج از ایالات متحد آمریکا در برخی نواحی مثل سودان و هندوستان یافت میشود. علایم دیگر شامل سردرد، ورم صورت و اختلالات بینایی است.
• سینوزیت فلومینانت. این نوع ممکن است به سینوسها و نواحی استخوانی حامل توپی چشمها و مغز صدمه بزند.
هرآنچه علت بالقوه باشد ایده خوبی است که شخص برای تشخیص پزشکی به دکتر مراجعه کند.
اگر بافت ترشح بینی تغییر کند به چه معنی است؟
بافت کنونی ترشح بینی میتواند فعل و انفعالهای زیادی با محتوی خود صورت دهد. ترشح بینی که به سهولت جریان مییابد دارای محتوی آب بیشتری از ترشح بینی سفت است. در برخی مواقع نوشیدن مایعات فراوان میتواند به رقیق شود ترشح بینی کمک کند. تغییرات بافت ترشح بینی ممکن است در کل دوره بیماری اتفاق بیفتد.
ترشج آبکی از بینی ممکن است یک علامت هشدار دهده نشت مایع مغزی-نخاعی باشد. این نشت زمانی رخ میدهد که در غشاء دور مغز پارگی وجود داشته باشد که احتمال بروز آن بر اثر صدمات یا برخی اختلالات پزشکی مثل هیدروسفالی وجود دارد.
دیگر علایم نشت مایع مغزی نخاعی شامل موارد زیر است:
• تهوع
• استفراغ
• خشکی گردن
• حساسیت به نور یا صدا
• سردردهای وضعیتی؛ برای مثال شخص ممکن است در زمان برخاستن از حالت نشسته درد بیشتری احساس کند.
اگر کسی ظن ابتلاء به نشت مایع مغزی-نخاعی در مورد وی مطرح باشد باید تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
ممکن است تمایز قائل شدن بین سرماخوردگی یا عفونت ویروسی دیگر و عفونت باکتریایی مشکل باشد. رنگ همیشه بهترین نشانگر اینکه شخص باید به پزشک مراجعه کند یا خیر، نیست. در عوض توجه به مدت بیماری و بدتر شدن علایم دیگر مبتلابه شخص اهمیت دارد.
اکثر سرماخوردگیها بین 5 تا 10 روز ادامه مییابند. آنها معمولاً در فاصله روزهای سوم تا پنجم به اوج خود میرسند. عفونت باکتریایی ممکن است در زمان پیشرفت خود رو به وخامت برود و بیش از زمان مزبور ادامه یابد.
دیگر نشانههای تضمین کننده لزوم مراجعه به پزشک عبارتند از:
• ترشح بینی زرد همراه تب باشد و به صورت متوالی برای سه یا چهار روز ادامه یابد
• سردردی که در اطراف یا پشت حفره چشم متمرکز باشد و در زمان خم شدن به طرفین افزایش یابد
• ورم یا حلقههای تیره در اطراف چشم ایجاد گردد
در موارد نادر، عفونت ممکن است به چشم یا مغز سرایت کند. در صورت مواجه شدن با علایم زیر شخص باید به پزشک مراجعه کند:
• ورم یا سرخی تمام روز در اطراف چشم
• سردرد شدید
• حساسیت به نور
• درد در قسمت پشت گردن
• بیقراری افزایش یابنده
• استفراغ مداوم
چگونه از ترشح یا احتقان ترشح بینی خلاص شویم
اگر فکر میکنید که ترشح بینی ممکن است نتیجه آلرژی باشد چند کار برای پاک کردن احتقان ایجاد شده وجود دارد:
• سعی کنید از عوامل محرک مثل گیاهان و چمن، و درختان در روزهای اوج گرده افشانی دوری کنید. اگر دوری کامل از فضای باز برایتان ممکن است سعی کنید در فاصله 5 تا 10 صبح این کار را انجام دهید.
• پنجرهها را ببیندید و از ایرکاندیشن استفاده کنید.
• لباس خود را برای خشک شدن در بیرون آویزان نکنید چون امکان چسبیدن کپک و گرده به لباس، حوله و ملافه وجود دارد.
• در زمان انجام کار در حیاط پرهیزهای لازم را در نظر بگیرید. یک ماسک محافظ در برابر گرد و غبار میتواند باعث محافظت در زمان باغبانی، چنگک کاری یا چمنزنی شود.
• در مورد داروهای آلرژی با پزشک خود مشورت کنید. امکان استفاده از داروهای آنتیهیستامین یا دکونژستانت نسخهای یا غیر نسخهای وجود دارد.
برای احتقان ناشی از سرماخوردگی و دیگر اختلالات:
• دماغ خود را در موارد نیاز به آهستگی بگیرید. انفیه و بلعیدن ترشح بینی در کوتاه مدت گزینه دیگر است.
• مقدار زیادی آب بنوشید – دستکم 8 لیوان در روز – تا به رقیق شدن مخاط برای گرفتن راحتتر کمک شود.
• از یک مرطوبساز برای افزودن رطوبت به هوای مورد تنفس خود استفاده کنید.
• از اسپری شستشوی بینی برای داخل بینی استفاده کید. این اسپری یک محلول آب و نمک است که حاوی دارو نیست بنابراین شخص میتواند هر چند باری که نیاز میبیند این کار را انجام دهد.
• اگر احتقان شدید باشد، استفاده از دکونژستانت یا استروئید بینی غیر نسخهای مثل فلوناس را برای سه روز در مد نظر قرار دهید.
• از یک سرنگ حبابی برای خارج کردن مقدار اضافی مخاط داخل بینی در نوزادان و کودکان خردسال استفاده کنید.
به عنوان جایگزین میتوانید از یک نتی پوت (قوری) برای آب کشیدن ضایعات یا مخاط از بینی استفاده کنید. مطمئن شوید که اگر چنین کاری انجام میدهید استفاده از نتی پوت را مقدم بر هر نوع اسپری بینی مثل فلوناس مورد استفاده قرار دهید.
خلاصه
ترشح بینی توسط سینوسها به عنوان محافظی در برابر مواد جهان بیرون و بسیاری ویروسها و دیگر خطرات موجود تولید میشود. اکثریت علل احتقان ناشی از ویروسها و انواع آلرژی هستند و نه عفونتهای باکتریایی یا قارچی.
مگر در شرایط ابتلاء به یک مشکل زمینهای، شما میتوانید با موازین قابل استفاده در محیط خانه برای رفع احتقان بینی کوشش کنید. اگر متوجه وجود نشانههای هشدار دهنده یک عفونت باکتریایی شده یا نگرانیهای دیگری در مورد سلامت خود دارید به دکتر مراجعه کنید./
زرد، سبز، قهوهای، و رنگهای دیگر: رنگ ترشح بینی به چه معنی است؟
دکتر مردیت گودوین، اشلی مرسین
ترجمه فرهنگ راد
Source:
Healthline
Yellow, Green, Brown, and More: What Does the Color of My Snot Mean?
Medically reviewed by Meredith Goodwin, MD, FAAFP —
Written by Ashley Marcin — Updated on March 2, 2022
نظرات (0)