گلوسیت (گلوسایتیس) یا التهاب و ورم زبان - آنچه دانستنش نیاز است

• جنا فلچر، دکتر استیسی سمپسون
• ترجمه هامیک رادیان

گلوسایتیس [گلوسیت] معمولاً با التهاب زبان مشخص می‎گردد. گلوسیت می‎تواند تغییراتی در بافت و رنگ زبان ایجاد کند.
در کنار ورم، گلوسیت می‎تواند رنگ، و بافت سطحی زبان را تغییر دهد زیرا باعث بروز توده‎های کوچکی بر سطح زبان می‎شود که فشرده شده، و سطحی قرمز رنگ و صیقلی ایجاد می‎کنند.
موارد شدید گلوسیت می‎توانند دردناک بوده و بر شیوه غذا خوردن یا حرف زدن فرد تأثیر بگذارند.

[مطالب این مقاله:]
• علایم گلوسیت
• علل گلوسیت
• تشخیص گلوسیت
• درمان گلوسیت
• پیشگیری از گلوسیت
• دورنما در گلوسیت

انواع مختلفی از گلوسیت شامل موارد زیر وجود دارد:
• گلوسیت حاد. این نوع گلوسیت اغلب به شکل ناگهانی بروز می‎کند و می‎تواند باعث ایجاد علایم شدید شود.
• گلوسیت مزمن. بروز التهاب مزمن زبان اغلب اوقات نتیجۀ وجود یک اختلال زیربنایی است.
• گلوسیت اتروفیک. در عین حال گلوسیت هانتر نیز نامیده می‌‏شود. در این مورد تعداد زیادی از توده‎های کوچک روی زبان (پاپیلاها) کوچک یا منقبض می‎شوند، که که این باعث تغییر سطح زبان شده آن را بیشتر به حالت صیقلی درمی‎آورد.
• گلوسیت رومبوئید میانی. در اغلب اوقات یک عفونت مخمری کاندیدا می‎تواند باعث ایجاد این نوع گلوسیت شود.

علایم گلوسیت
علایم گلوسیت از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در عین حال تفاوت علایم بر اساس تفاوت علل زیربنایی بروز این اختلال مطرح خواهد بود.
علایم شایع در مورد گلوسیت شامل موارد زیر است:
• تورم زبان
• بروز درد در زبان
• بروز خارش یا سوزش در زبان
• ایجاد تغییر در بافت سطح زبان به علت تغییرات ایجاد شده در اندازه و شکل پاپیلا
• بروز تغییرات رنگ در سطح زبان
• کاهش توانایی صحبت کردن یا غذا خوردن در فرد
• دشواری بلع

علل گلوسیت
طیفی از عوامل مختلف می‎توانند سبب ایجاد گلوسیت شوند، که عبارتند از:

واکنش آلرژیک
وقتی گلوسیت بر اثر واکنش آلرژیک رخ داده باشد، فرد مبتلا به اغلب احتمال دچار گلوسیت حاد می‎شود و تورم ناگهانی زبان و درد ایجاد می‎گردد. آلرژی نسبت به غذاهای خاص، دارو، یا مواد محرک خاص می‎توانند باعث بروز این واکنش شوند.

آسیب دیدگی زبان
صدمات زبان مثل بریدگی‎های کوچک ناشی از لوازم دندانی یا سوزش ناشی از خوردن غذای داغ می‎تواند باعث ایجاد التهاب و ورم زبان شود.
وقتی وسایل دندانی باعث ایجاد گلوسیت باشد، فرد در ریسک بالاتری برای ابتلاء به گلوسیت مزمن قرار خواهد داشت زیرا در این وضعیت خطر بروز جراحت‎های مکرر در دهان و زبان بیشتر خواهد بود.

بیماری‎ها
برخی بیماری‎ها به ویژه مواردی مثل بیماری سلیاک، سوءتغذیه پروتئین - کالری، و آنمی پرنیشیوس که در آنها کمبودهای تغذیه‎ای بروز می‎کنند، می‎توانند باعث ایجاد گلوسیت شوند.
بیماری‎های آسیب زننده به سیستم ایمنی مثل سندرم سیوگرن می‏توانند باعث بروز تغییرانی در دهان شوند که به گلوسیت منجر می‎گردند.

عفونت‎ها
عفونت‎های باکتریایی، ویروسی، و قارچی همگی می‎توانند سبب ایجاد گلوسیت شوند. در هر حال، هرپس (تبخال) دهانی که نوعی عفونت ویروسی است، و عفونت‎های مخمری در میان مسببان اصلی ایجاد گلوسیت قرار دارند.

کمبودهای تغذیه‎ای
کمبود آهن هنگامی بروز می‎کند که فرد در رژیم غذایی خود به مقدار کافی آهن دست نمی‎یابد. این وضعیت می‎تواند باعث ایجاد گلوسیت شود زیرا کمبود سطح آهن به کمبود میزان میوگلوبین منجر می‎شود، ماده‎ای در خون که نقش قابل ملاحظه‎ای در سلامت تمامی عضلات بدن شامل زبان ایفا می‎کند.
کمبود ویتامین B12 نیز می‎تواند به گلوسیت منجر گردد.

تشخیص گلوسیت
اگر کسی دچار علایم گلوسیت باشد وی باید به پزشک مراجعه کند. در طول معاینه پزشک از بیمار شرح حال پزشکی می‎گیرد و علایم مبتلابه فرد را مورد بررسی قرار می‎دهد.
پزشک یا دندان‎پزشک در مرحله بعد به بررسی کامل دهان و زبان فرد خواهد پرداخت. پزشک هر گونه ناهنجاری بروز یافته در سطح زبان را ثبت کرده و به توده‎ها یا تاول‎های ایجاد شده بر روی زبان یا لثه‎ها دقیق خواهد شد.
پزشک در عین حال ممکن است سوابی از بزاق دهان تهیه کند تا بر روی آن آزمایش انجام شود و نیز انجام آزمایش‎های خون را برای بررسی کمبودهای تغذیه‎ای یا بیماری‏های زیربنایی در دستور کار قرار می‎دهد.

درمان گلوسیت
درمان گلوسیت به علت بروز آن بستگی دارد. به طور کلی گلوسیت زمانی که پزشک علت زیربنایی بروز مشکل را به درستی تشخیص داده باشد به درمان خوب جواب می‎دهد.
دکتر ممکن است داروهایی را برای مردم دچار گلوسیت بر اثر بیماری یا عفونت تجویز کند. آنتی‎بیوتیک، داروهای ضد قارچ، یا داروهای ضد ویروسی می‎توانند به رفع باکتری‎ها، قارچ‎ها یا عفونت‎های ویروسی کمک کنند.
پزشک ممکن است برای فرد دچار گلوسیت بر اثر کمبودهای تغذیه‎ای برخی مکمل‎های غذایی را تجویز کند. پزشک در عین حال احتمال دارد راه‎هایی را برای افزودن بخش‌های دچار کمبود در رژیم غذایی فرد تجویز نماید.
اگر کمبود تغذیه‎ای به علت نوعی بیماری زیربنایی مثل بیماری سلیاک باشد، پزشک ممکن است درمانی شامل تغییرات رژیم غذایی را برای مدیریت اختلال زیربنایی باعث گلوسیت توصیه کند.

پیشگیری از گلوسیت
ممکن است در تمامی موارد امکان پیشگیری از گلوسیت وجود نداشته باشد. در هر حال، هر کسی می‎تواند با رعایت موارد زیر ریسک ابتلاء به گلوسیت را در مورد خود کاهش دهد:
• حفظ یک رژیم غذایی سالم
• رعایت بهداشت مناسب دهان از طریق مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه‎ها
• اجتناب از مواد محرک مثل غذاهای تند و چاشنی‎دار، سیگار و غذاهای اسیدی

دورنما در گلوسیت
فرد دچار گلوسیت می‎تواند عموماً انتظار رسیدن به بهبود کامل را داشته باشد اما این کار به زمان و درمان کامل نیاز دارد. در طول مدت درمان، مردم باید از خوردن غذاهای تحریک کننده زبان خودداری کنند و بهداشت دهان و دندان شامل مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویه را در دستور کار قرار دهند.
اگر علایم گلوسیت پس از مدتی از بین نرود، مردم باید به پزشک مراجعه کنند. در مواردی که زبان دچار ورم شدید شده باشد و این وضعیت باعث انسداد راه‎های هوایی ‎شود فرد دچار این وضعیت باید مورد مراقبت اورژانسی قرار گیرد زیرا ورم شدید می‎تواند نشان دهندۀ وجود یک اختلال زیربنایی جدی باشد./

Source:
What to know about glossitis
Last reviewed Wed 13 June 2018
By Jenna Fletcher
Reviewed by Stacy Sampson, DO