اسپاسم کریکوفارنژیال یا گرفتگی عضله حلقوی دهانه مری

جنیفر هوآیزن، دکتر النا بیگرز
ترجمه محمدقاسم رافعی

اسپاسم کریکوفارنژیال وقتی بروز می‌کند که عضلۀ کریکوفارنگوس در گلو بیش از حد منقبض می‌شود. عضلۀ کرایوفارنژیال یک عضلۀ حلقوی در اطراف قسمت ابتدایی یا دهانۀ مری است، دستگاه لوله مانندی که غذا را از دهان به معده منتقل می‌کند. عضلۀ مزبور مسؤول باز و بسته شدن مری است.
در اغلب مردم دچار اسپاسم کریکوفارنژیال، عضله کماکان آنقدر شل باقی می‌ماند که به مری امکان باز شدن برای فرو بردن یا بلع را بدهد.
معمولاً این اختلال بی‌ضرر محسوب می‌شود اما در عین حال می‌تواند سبب بروز احساس ناراحتی و نگرانی گردد.

مطالب این مقاله:
• مداواهای خانگی کدامند؟
• درمان‌های پزشکی
• علایم کدامند؟
• جراحی
• آیا قابل پیشگیری است؟
• پیام همراه

مداواهای خانگی کدامند؟
تکنیک‌های مقابله با اسپاسم کریکوفارنژیال مثل ریلکسیشن یا انحراف توجه فرد به سمت مسائل دیگر در هنگام بروز اسپاسم، ممکن است برای کاهش ناراحتی یا حد محو آن کافی باشد.
گزینه‏‌های درمان‌های خانگی برای اسپاسم‌های کریکوفارنژیال شامل موارد زیر است:
• تکنیک‌های ریلکسیشن شامل تنفس کنترل شده، مدیتیشن، افکار جهت‌دار و تجسم
• استفاده از شل کننده‌های عضلانی غیر نسخه‌ای
• استفاده از کیسه یا پد گرم و همچنین نوشیدنی‌ها و غذاهای گرم
• خوردن و نوشیدن غذاها به آرامی برای طولانی کردن غیاب علایم
• ماساژ ملایم گلو و گردن
• تمرینات کششی ملایم گردن
• خم کردن سر یا چرخش دادن آرام گردن
• ورزش با فشار متوسط
• استفاده از داروهای گیاهی تقویت کنندۀ ریلکسیشن و تخفیف دهندۀ ناراحتی شامل بابونه، نعناع، جینسنگ و چای لیمو
• مالیدن منتول به گلو یا ناحیۀ آسیب دیده برای ایجاد بی‌حسی و حس خنکی
• ردیابی و اجتناب از عوامل باعث تشدید علایم
• اجتناب از موقعیت‌های استرس‌زا در هنگام بروز علایم یا تا هنگام از بین رفتن آنها
• اجتناب از مواد تحریک کننده یا آلرژی‌زا که ممکن است سبب تورم گلو و احساس انقباض شوند، مخصوصاً انواع قابل انتقال از راه هوا یا انواع خوراکی آنها
وقتی اسپاسم‌های کریکوفارنژیال تشخیص داده شوند مردم در مورد علایم دچار نگرانی کمتری می‌شوند و گرایش به توجه کمتر نسبت به آنها در افراد ایجاد می‌شود.

درمان‌‏های پزشکی
بهترین درمان بستگی به علت و میزان علایم بروز یافته در فرد دارد.
در برخی از موارد اسپاسم کریکوفارنژیال ممکن است بر اثر اختلالات مغز و اعصاب یا حوادث آسیب‌زا مثل سکته مغزی بروز کنند یا امکان دارد که بر اثر اختلال کریکوفارنژیال ایجاد گردند.
در مواقعی که علت، اختلال کریکوفارنژیال باشد، اسپاسم‌های عضله ممکن است باعث دیسفاژی یا دشواری بلع شوند.
تقریباً 5.2 درصد مردمی که دچار استروک‌های جدی می‌شوند به برخی اشکال اختلال کریکوفارنژیال مبتلا می‌گردند. تقریباً 5.7 درصد مردم دچار دیسفاژی بر پایۀ مشکلات مغز و اعصاب به اختلال عملکرد کریکوفارنژیال مبتلا می‌شوند.
اسپاسم کریکوفارنژیال  همچنین می‌‏تواند با اختلالات ریفلاکس اسید همراه باشد که شامل بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) است.
التهاب نیز می‌تواند سبب ایجاد تورم در مری و عضلات پیرامون آن شود که این وضعیت به بروز احساس تنگنا یا محدودیت در گلو منجر می‌گردد.
گزینه‌های درمانی برای موارد شدیدتر یا ناتوان کنندۀ اسپاسم کرایوفارنژیال شامل موارد زیر است:
• تزریق سم بوتولینوم A (بوتاکس)
• تجویز شل کننده‌های عضلانی
• داروهای ضد ریفلاکس
• فیزیوتراپی
• مشاورۀ روان‌شناسی
درمان پزشکی برای اسپاسم کریکوفارنژیال  ممکن است در هنگامی که علت شناخته شده‌ای برای آن وجود دارد، یا در مواقعی که این اختلال بیش از شش ماه ادامه داشته، یا در صورت دردناک بودن آن یا در مواردی که سبب اضطراب شدید می‌شود، ضروری باشد.

علایم کدامند؟
شدت علایم اسپاسم کریکوفارنژیال  به چگونگی انقباض عضله بستگی دارد. برخی از مردم ممکن است حساس‌تر بوده یا از بروز اسپاسم‌ها آگاه باشند. از آنجا که این اختلال می‌تواند سبب بروز احساس خفگی یا احتقان شود، اسپاسم‌ها اغلب سبب بروز اضطراب می‌شوند به ویژه هنگامی که فرد نسبت به وجود آنها آگاه شده و تشخیص ابتلا به آنها صورت گرفته باشد.
علایم بروز یافته در فرد همچنین گرایشی به تشدید در اواخر روز دارد و نیز در هنگامی که فرد تحت استرس قرار می‌گیرد. این عوامل می‌توانند به بی‌خوابی در برخی افراد منجر شود که نگران خفگی خود در طول خواب شب هستند.
مشخصاتی که اسپاسم کریکوفارنژیال  را از دیگر اختلالات با علایم مشابه متمایز می‌کند این است که در اسپاسم کریکوفارنژیال  معمولاً عمل بلع دچار اختلال نمی‌شود. این وضعیت علی‌رغم تداوم یا ادامۀ احساس محدودیت تغییر نمی‌کند.
علایم شایع در این مورد شامل موارد زیر است:
• احساس اینکه توده‌ای شبیه به توپ پینگ پونگ به گلو چسبیده است، که نه پایین می‌رود و نه با سرفه رفع می‌شود، که به نام گلوبوس حنجره معروف است.
• احساس اینکه مخاطی به گلو چسبیده است که نه می‏توان آن را بلعید و نه می‌شود با سرفه خارجش کرد.
• احساس خفگی در گلوی فرد.
• احساس اینکه نوعی تقلا وجود دارد.
• ورم گردن.
• احساس اینکه چیزی در حال هل دادن یا فشردن فضای زیر سیب آدم است.
• علایمی که در هنگام مشغول بودن فرد به خوردن و نوشیدن کاهش پیدا می‌کنند یا رفع می‌شوند.
• علایمی که در هنگام استرس یا قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی‌زا و تحریک کننده تشدید می‌شوند.
خلاف اسپاسم کریکوفارنژیال ، اختلالات پزشکی جدی به ویژه سرطان، سبب بروز علایم قابل توجهی در گلو نمی‌شوند تا اینکه فرد دیگر نتواند به شکل نرمال بخورد و بیاشامد.

جراحی
در موارد نادر، وقتی که علت قطعی بروز اسپاسم کریکوفارنژیال  مشخص باشد و علایم بیمار را دچار ناتوانی کرده باشند، در صورتی که علایم بیش از 6 ماه ادامه پیدا کنند یا سبب دشواری عمل بلع شوند، جراحی ضروری خواهد بود.
در کریکوفارنژیال میوتومی، جراح شکاف کوچکی در عرض عضلۀ کریکوفارنژیال ایجاد می‌کند تا توانایی انقباض آن را کاهش دهد. این عمل به طور معمول با استفاده از اندوسکپ انجام می‌شود که شامل یک لولۀ انعطاف‌پذیر با دوربینی متصل به آن است و نیز لیزری دارد که برای ایجاد برش جراحی استفاده می‌شود.
تقریباً 50 تا 70 درصد افرادی که این عمل جراحی را انجام داده‌اند خبر از بهبود توانایی بلع در خود می‌دهند.

آیا قابل پیشگیری است؟
هنوز طیف کامل عوامل تقویت کننده‌ای که بر توسعۀ اسپاسم کریکوفارنژیال  تأثیر می‌گذارند شناخته نشده است.
تفکر غالب بر آن است که اضطراب و استرس به میزان زیادی باعث افزایش اختلال می‌شوند و شاید به طور بالقوه عامل ایجاد آن باشند.
کاهش استرس و مشارکت در فعالیت‌های کاهش دهندۀ استرس مثل ورزش، تنفس عمیق، و مدیتیشن، ممکن است ریسک بروز اسپاسم کریکوفارنژیال  را کاهش دهند.
وقتی که اسپاسم کریکوفارنژیال  به طور مستقیم مرتبط به عواملی مثل مشکلات مغز و اعصاب، ریفلاکس اسید، یا اختلالات التهابی باشد، درمان علت اصلی این اختلال با مدیریت دارویی معمولاً اسپاسم‌ها را متوقف کرده و ریسک برگشت آنها را کاهش می‌دهد.

پیام همراه
اسپاسم کریکوفارنژیال  گرایشی به رفع خود به خودی از طریق مدیریت استرس و اضطراب از خود نشان می‌دهد.
این وضعیت گرایشی به ادامه در طول چند روز، هفته یا چند ماه دارد و زمان ادامۀ آن اغلب به چگونگی پاسخ فرد به اسپاسم‌ها و سطح مداومت وی در استفاده از تکنیک‌های مدیریت وضعیت بستگی دارد.
مردمی که بر اثر اسپاسم‌های ایجاد شده دچار اضطراب و استرس شدید می‌شوند یا تصمیم می‌گیرند که به شکل فعال با علایم مقابله و آنها را مدیریت کنند، گرایشی به بروز علایم شدیدتر و طولانی‌تر در آنها مشاهده می‌شود./

در همین زمینه مطالعه لینک زیر در وبسایت مهرین - اخبار سلامت توصیه می‌‌‌‌‌شود:
گلوبوس حنجره - این چه حسی است؟

Source:
All you need to know about cricopharyngeal spasm
Last reviewed Sat 21 October 2017
By Jennifer Huizen
Reviewed by Alana Biggers, MD, MPH