• علایم تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• علل تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• ریسک فاکتورهای تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• عوارض تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• پیشگیری از تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• تشخیص تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• درمان تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
• سبک زندگی و درمان خانگی
تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک یک اختلال شایع چشم در مردم سنین بالای 50 سال است. این بیماری به علت نازک شدن ماکولا [لکه زرد چشم] باعث کاهش دید کانونی یا تاری آن می‌شود. ماکولا قسمتی از شبکیه چشم و مسؤول شفافیت بینایی در خط دید مستقیم است.
تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک ممکن است ابتدا در یک چشم ایجاد شود و سپس هر دو چشم را درگیر کند. به مرور زمان کیفیت بینایی کاهش می‌یابد و بر توانایی فرد در اموری مثل خواندن، رانندگی و شناسایی چهره‌ها تأثیر منفی می‌گذارد؛ اما این به مفهوم کوری کامل نیست.
تشخیص زودهنگام و رعایت معیارهای مراقبت از خود می‌تواند کاهش بینایی بر اثر تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک را به تعویق بیندازد.
علایم تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
علایم تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک معمولاً به مرور زمان بروز می‌کند و فاقد درد است. این علایم ممکن است موارد زیر را شامل شوند:
• تحریف بصری، مثل منحنی به نظر رسیدن خطوط راست
• کاهش دید کانونی در یک چشم یا هر دو
• نیاز به روشنی روز برای خواندن یا انجام کارهای نیازمند دید نزدیک
• افزایش مشکلات انطباق با سطوح کم‌نور، مثل موارد ورود به محیط نیمه روشن
• افزایش تاری خطوط چاپی
• کاهش وضوح یا روشنی رنگ‌ها
• دشواری شناسایی چهره‌ها
تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک معمولاً به هر دو چشم آسیب می‌زند. اگر فقط یک چشم درگیر شده باشد، شخص ممکن است متوجه تغییرات ایجاد شده در بینایی خود نشود زیرا چشم قوی‌تر کمبودهای چشم ضعیف را جبران می‌کند. و نیز این بیماری به دید جانبی (محیطی) آسیب نمی‌زند، بنابراین ندرتاً به کوری کامل منجر می‌شود.
تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک یکی از دو نوع تباهی ماکولای مرتبط به سن است. این بیماری می‌تواند به تباهی ماکولای تر (نئوواسکولر) پیشرفت کند، که با عروق خونی مشخص می‌شود که زیر شبکیه رشد و نشت می‌کنند. نوع خشک بیشتر شایع است، اما به طور معمول به آهستگی و در طول سالیان متمادی ایجاد می‌شود. نوع تر بیشتر محتمل است که سبب ایجاد تغییراتی نسبتاً ناگهانی در بینایی شود که به کاهش جدی بینایی منجر می‌شوند.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورت مواجه شدن با موارد زیر مردم باید به پزشک مراجعه کنند:
• شخص متوجه بروز تغییراتی در بینایی مرکزی خود می‌شود
• توانایی شخص برای تمیز دادن رنگ‌ها و جزئیات مختل شده باشد
این تغییرات ممکن است نخستین نشانه‌های تباهی ماکولا مشخصاً در سنین بالای 50 باشد.
علل تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
هیچ‌کس دقیقاً علت این اختلال را نمی‌داند. اما تحقیق نشان می‌دهد که این بیماری به ترکیبی از عوامل وراثتی و زیست‌محیطی شامل مصرف دخانیات و رژیم غذایی مرتبط است.
اختلال مزبور با سالخورده شدن چشم بروز می‌کند. تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک به ماکولای چشم لطمه می‌زند - ناحیه‌ای از شبکیه چشم که مسؤول شفافیت بینایی در خط دید مستقیم است. به مرور زمان بافت ماکولا ممکن است باریک و تجزیه گردد.
ریسک فاکتورهای تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
عوامل افزایش دهنده خطر تباهی ماکولا شامل موارد زیرند:
• سن. بیشترین شیوع بیماری مربوط به سنین بالا است.
• تاریخچه خانوادگی و ژنتیک. این بیماری دارای یک جزء ژنتیکی است. پژوهشگران چند ژن مرتبط به توسعه بیماری مزبور را یافته‌اند.
• نژاد. تباهی ماکولا در میان سفیدپوستان نژاد قفقازی بیشتر شایع است.
• دخانیات. افراد سیگاری یا کسانی که منظماً در معرض میزان قابل توجهی از دود سیگار قرار دارند در ریسک بالاتری برای انحطاط ماکولا قرار می‌گیرند.
• چاقی. تحقیق نشان می‌دهد که چاقی می‌تواند شانس افراد را برای پیشرفت اشکال اولیه یا متوسط این بیماری به اشکال شدیدتر آن، افزایش دهد.
• بیماری قلبی عروقی. اگر کسی دچار بیماری‌های آسیب زننده به قلب و عروق خونی بوده باشد ریسک متوجه وی برای ابتلاء به تباهی ماکولا افزایش پیدا خواهد کرد.
عوارض تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
مردمی که تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک در آنان به از دست دادن بینایی مرکزی پیشرفت کرده است در ریسک بالاتری برای افسردگی و انزوای اجتماعی قرار دارند. با عمیق شدن مشکل کاهش بینایی مردم ممکن است دچار توهمات بصری (سندرم چارلز بونِت شوند). و تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک می‌تواند به تباهی ماکولای تر منجر شود، که می‌تواند در صورت عدم درمان به کاهش سریع بینایی ختم گردد.
پیشگیری از تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
برای شناسایی نشانه‌های اولیه تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک برخورداری از معاینات روتین چشم اهمیت دارد. موازین مطرح شده در زیر به کاهش ریسک توسعه تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک کمک می‌کنند:
• مدیریت دیگر اختلالات و بیماری‌ها. برای مثال، اگر کسی دچار بیماری قلبی عروقی یا هیپرتانسیون باشد، مصرف دقیق داروها و پیروی از دستورات پزشک برای کنترل اختلالات مزبور اهمیت دارد.
• عدم مصرف دخانیات.
• حفظ وزن در محدوده سالم و ورزش منظم
• انتخاب رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات
• لحاظ کردن ماهی در رژیم غذایی. اسیدهای چرب امگا-3 که در ماهی وجود دارد، خطر تباهی ماکولا را کاهش می‌دهد. آجیل‌هایی مثل گردو نیز حاوی اسیدهای چرب امگا-3 هستند.
تشخیص تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
پزشک می‌تواند اختلال مبتلابه شخص را با مرور تاریخچه پزشکی شخصی و خانوادگی و انجام معاینه چشم دقیق تشخیص دهد. پزشک در عین حال ممکن است از چند تست شامل موارد زیر برای رسیدن به تشخیص استفاده کند:
• بررسی پشت چشم. چشم‌پزشک قطره‌هایی را در چشم برای اتساع مردمک می‌ریزد و با استفاده از ابزارهای مخصوص پشت چشم را معاینه می‌کند.
• تست‌هایی برای بررسی نقایص بینایی کانونی. در طول معاینه چشم پزشک می‌تواند از ابزارهای خاص برای تست نقایص بینایی مرکزی استفاده کند. انحطاط ماکولا می‌تواند باعث شود تا برخی خطوط راست در شبکیه رنگ باخته، شکسته یا کج و معوج به نظر برسند.
• فلورسین آنژیوگرافی. در طول این تست پزشک یک نوع رنگ را به داخل وریدی در بازو تزریق می‌کند. رنگ حرکت کرده و رگ‌های خونی چشم را متمایز می‌سازد. یک دوربین مخصوص در هنگام حرکت رنگ مزبور در رگ‌های خونی تصاویری تهیه می‌کند. این تصاویر نشان می‌دهند که آیا شخص دچار رگ‌های خونی غیر نرمال یا تغییرات شبکیه شده است یا خیر.
• انژیوگرافی اندوسیانین سبز. همانند فلورسین آنژیوگرافی، این تست از تزریق رنگ استفاده می‌کند. این تست برای تأیید یافته‌های انژیوگرافی مزبور یا برای شناسایی انواع انحطاط ماکولا استفاده می‌شود.
• توموگرافی انسجام بینایی. این تست غیر تهاجمی تصویربرداری، تصاویر مقطعی مشروح از شبکیه به دست می‌دهد. تست مزبور نواحی دچار نازک شدگی، زمخت شدگی یا ورم را در شبکیه شناسایی می‌کند. این می‌تواند نتیجه انباشت ناشی از نشت رگ‌های خونی در شبکیه یا زیر آن باشد.
درمان تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک
در حال حاضر هیچ علاجی برای انحطاط ماکولا وجود ندارد. اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، مردم می‌توانند گام‌هایی را در راستای کُند کردن روند پیشرفت آن به پیش بردارند که از جملۀ آنها می‌توان مصرف ویتامین، خوردن غذای سالم و عدم مصرف دخانیات را نام برد.
توان‌یابی بینایی ضعیف
انحطاط ماکولای مرتبط به سن به بینایی جانبی (محیطی) لطمه نمی‌زند و به طور معمول سبب کوری کامل نمی‌شود. اما این بیماری می‌تواند بینایی مرکزی را که برای رانندگی اتومبیل، مطالعه و شناسایی چهره دیگران ضروری است کاهش داده یا از بین ببرد. در مورد این بیماران شاید کار کردن با یک متخصص توان‌یابی بینایی ضعیف، کاردرمانگر، چشم‌پزشک و دیگر متخصصان توان‌یابی بینایی مفید باشد.
عمل جراحی ایمپلنت لنزهای تلسکوپی
برای برخی مردم دچار تباهی ماکولای پیشرفته در هر دو چشم، یک گزینه برای بهبود بینایی می‌تواند عمل جراحی کارگذاری لنزهای تلسکوپی در چشم باشد. این لنزهای تلسکوپی که شبیه به لولههای پلاستیکی کوچک به نظر می‌رسند با لنزهایی قادر به بزرگنمایی میدان دید مجهز هستند. ایمپلنت لنزهای مزبور می‌تواند هم بینایی دور و هم نزدیک را در شخص بهبود ببخشد، اما پهنای میدان دید آن بسیار کم است. این رویکرد مشخصاً در محیط‌های شهری برای کمک به شناسایی نشانه‌های خیابان‌ها مفید است.
سبک زندگی و درمان خانگی
حتی پس از مواجه شدن با تشخیص ابتلاء به تباهی ماکولا، مردم می‌توانند کارهایی برای کمک به کند شدن روند از دست دادن بینایی خود انجام دهند که عبارتند از:
• سیگار نکشید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• دیگر اختلالات پزشکی مبتلابه خود را مدیریت کنید.
• وزن خود را در محدوده سالم نگه داشته و مرتباً ورزش کنید.
• معاینات روتین چشم را انجام دهید.
مکمل‌های ویتامین
بر مبنای اعلام "آکادمی آمریکایی افتالمولوژی" برای مردم دچار بیماری مزبور مصرف دوزهای بالای فورمولاسیونهای ویتامین‌ها و مواد معدنی حاوی آنتی‌اکسیدان می‌تواند به کاهش خطر از دست دادن بینایی کمک کند. تحقیقات نشان دادهاند که ترکیبات دارای فورمولاسیون زیر مفید هستند:
• 500 میلی‌گرم ویتامین C
• 400 واحد بین‌المللی ویتامین E
• 10 میلی‌گرم لوتئین
• 2 میلی‌گرم زیکسانتین
• 80 میلی‌گرم زینک (به نام اکسید زینک)
• 2 میلی‌گرم مس
شواهد فوایدی را در این مکمل‌ها برای مردم دچار مراحل اولیه تباهی لکه زرد چشم، نوع خشک نشان نمی‌دهد. به علاوه، دوزهای بالای ویتامین E خطر ابتلاء به نارسایی قلبی و دیگر عوارض را افزایش می‌دهند. مردم باید در مورد مصرف صحیح مکمل برای خود با پزشک مشورت کنند./
• مایو کلینیک
• ترجمه هامیک رادیان
نظرات (0)