• چه اختلالاتی به ایجاد خال چشم منجر می‌شوند؟
• خال چشم چه علایم دیگری می‌تواند داشته باشد؟
• آیا خال چشم باعث ایجاد عوارض می‌شود؟
• آیا خال‌های چشم نیاز به درمان دارند؟
• دورنما برای خال چشم چیست؟
مردم معمولاً با خال روی پوست آشنا هستند اما ممکن است ندانند که امکان بروز خال در چشم نیز وجود دارد. خال چشم نووس نامیده می‌شود (نِوِی جمع آن است)، و انواع مختلف خال ممکن است در قسمت‌های مختلف چشم بروز کنند.
اگرچه اکثر مواقع خال چشم بی‌ضرر است، این خال‌ها باید از سوی چشم‌پزشک مورد پایش قرار گیرند زیرا شانس کمی برای تبدیل آنها به نوعی از سرطان به نام ملانوما (ملانوم) وجود دارد.
چه اختلالاتی به ایجاد خال چشم منجر می‌شوند؟
چد نوع مختلف خال چشم وجود دارد. این موضوع مهم است که برای اطمینان از برخورداری از تشخیص و درمان صحیح خال چشم توسط پزشک بررسی شود.
در حالی که مردم ممکن است با خال چشم از مادر متولد شوند، این احتمال هست که در دوره‌های بعدی زندگی خال در چشم ایجاد گردد. همانند مورد خال روی پوست، خال‌های چشم نیز بر اثر ملانوسیت (سلولهای حاوی رنگدانه) که به یکدیگر می‌پیوندند ایجاد می‌شود.
نووس ملتحمهای
خال ملتحمهای یک ضایعه رنگدانه‌ای روی سفیده چشم است که به نام ملتحمه شناخته می‌شود. این خال‌ها بیش از نیمی از تمامی ضایعات ملتحمهای را تشکیل می‌دهند و معمولاً در دوران کودکی ظاهر می‌شوند.
نووس عنبیه
وقتی خال چشم روی عنبیه یا قسمت رنگی چشم ظاهر می‌شود، آن را نووس عنبیه مینامند. تقریباً 6 تا 10 درصد مردم دارای یک خال عنبیه هستند.
تحقیقات افزایش میزان قرارگیری در معرض نور آفتاب را با ایجاد موارد تازه خال‌های عنبیه مرتبط دانسته‌اند اما در این مورد به تحقیق بیشتری نیاز است. این خال‌ها همیشه مسطح هستند و هیچ خطری در بر ندارند. خال‌های مزبور با توده‌های برآمده‌ای که روی عنبیه ظاهر می‌شود یا ملانوم عنبیه، متفاوتند.
نووس کوروئیدی
وقتی پزشک به کسی می‌گوید که ضایعه چشمی ایجاد شده برای وی نیاز به پیگیری دارد احتمالاً به یک نووس کوروئیدی اشاره دارد. خال کوروئیدی یک ضایعه رنگدانه‌ای هموار و خوش‌خیم (غیر سرطانی) است و در قسمت پشت چشم ایجاد می‌شود.
بر مبنای اعلام "بنیاد ملانوم چشمی" تقریباً از هر 10 نفر 1 نفر دچار این وضعیت است، که اساساً انباشت سلولهای رنگدانه محسوب می‌شود. اگرچه خال‌های کوروئیدی به طور معمول غیر سرطانی هستند، پتانسیل اندکی در مورد سرطانی شدن آنها مطرح است، که این دلیل لزوم پیگیری وضعیت آنها توسط پزشک است.
خال چشم چه علایم دیگری می‌تواند داشته باشد؟
خال‌های ملتحمهای اغلب به صورت خالی قابل رویت روی سفیدی چشم بروز می‌کنند و هیچ علامت دیگری ندارند. در این خال‌ها گرایشی به حفظ حالت یا پایدار ماندن وجود دارد، اما ممکن است در گذر زمان تغییر رنگ دهند، که این اتفاق به ویژه در طول دوران بلوغ یا بارداری روی می‌دهد.
رنگ تیره خال می‌تواند با تومور اشتباه گرفته شود که دلیل لزوم بررسی از نزدیک این خال‌ها از سوی پزشک همین است.
خال‌های عنبیه معمولاً در طول معاینات چشم مشخص می‌شوند، به ویژه اگر شخص دارای عنبیه به رنگ تیره باشد. این خال‌ها به شکل شایع در مردم دارای چشمان آبی بروز می‌کنند و در این افراد به آسانی قابل مشاهده هستند.
خال‌های کوروئیدی معمولاً فاقد علامتند اگرچه ممکن است مایعی از آنها نشت کند یا با رشد توده‌های رگ‌های خونی غیر نرمال همراه باشند.
برخی اوقات این خال‌ها باعث انفصال شبکیه چشم یا از دست دادن بینایی می‌شوند، که علت لزوم بررسی از نزدیک آنها از سوی پزشک همین است. از آنجا که خال‌های مزبور فاقد علامتند، آنها معمولاً در طول یک آزمون فوندوسکپی روتین کشف می‌شوند.
آیا خال چشم باعث ایجاد عوارض می‌شود؟
در حالی که اغلب خال‌های چشم غیر سرطانی باقی می‌مانند، بررسی وضعیت آنها از سوی چشم‌پزشک اهمیت دارد. شانس اندکی وجود دارد که خال‌های چشم به ملانوم چشم تبدیل شوند. هر قدر فرد زودتر متوجه آغاز تغییر در خال چشم شود، امکان درمان سریع‌تر مشکل افزایش خواهد یافت، یعنی پیش از آنکه که خال به مشکلی جدی‌تر تبدیل شود.
مشاهده از نزدیک برای کشف هر گونه تغییرات در راستای سرطانزایی و پیشگیری از هر نوع متاستاز نکته کلیدی است. پزشک باید خال‌های چشمی را هر 6 تا 12 ماه بررسی کند و اندازه، شکل، و برآمده شدن احتمالی آنها را ثبت نماید.
در موارد نادر برخی ضایعات می‌توانند پیشقراول اختلالات دیگر باشند. مشاهده وجود ضایعات رنگدانه‌ای در معاینات فوندوسکپیک در هر دو چشم می‌تواند نشان دهنده اختلالی به نام هیپرتروفی مادرزادی اپیتلیوم رنگدانه شبیکه (CHRPE) باشد، که به طور کامل فاقد علامت است. اگر CHRPE در هر دو چشم وجود داشته باشد می‌تواند علامتی از یک اختلال ارثی به نام پولیپوسیس ادنوماتوس خانوادگی (FAP) باشد.
FAP بسیار نادر است. FAP باعث یک درصد تمام موارد سرطان کولورکتال در هر سال می‌شود. در عین نادر بودن افراد دچار FAP، اگر کولون آنها به طور کامل خارج نشده باشد 100 بار بیشتر در خطر ابتلاء به سرطان کولورکتال تا سن 40 سالگی خواهند بود.
اگر چشم‌پزشک به تشخیص CHRPE رسیده باشد، باید در مورد مزایا و معایب تست ژنتیک با پزشک مشورت شود.
پزشک ممکن است مشورت با یک متخصص را برای بحث در مورد گزینه‌های موجود توصیه کند.
آیا خال‌های چشم نیاز به درمان دارند؟
اغلب خال‌های چشم خوش‌خیم هستند اما اگر کسی دچار خال چشم باشد نیاز است تا دکتر مکرراً به بررسی خال بپردازد که این کار معمولاً هر 6 ماه یا 1 سال یک بار صورت می‌گیرد تا اندازه، شکل، و هر گونه تغییرات رنگ خال ثبت شود.
اگرچه بین خال نِوِی (مشخصاً نوع کولوریدی و عنبیه) و نور ماوراء بنفش ارتباط وجود دارد تحقیق بیشتری برای مشخص شدن نقش مورد اخیر نیاز است. در هر حال، استفاده از عینک آفتابی در فضای بیرون می‌تواند به کاهش خطر عوارض مرتبط به نوی کمک کند.
اگر نیاز به آن باشد که خال چشم به علت هر گونه پیامد، ملانوم یا مورد مشکوک به ملانوم برداشته شود این کار با استفاده از عمل جراحی صورت می‌گیرد. بسته به شرایط شخص، برش جراحی موضعی (با استفاده از تیغ جراحی بسیار کوچک) یا فوتوابلیشن لیزر آرگون (استفاده از لیزر برای برداشتن بافت) گزینه‌های در دسترس هستند.
دورنما برای خال چشم چیست؟
اگر کسی دچار خال چشم باشد این موضوع معمولاً جای نگرانی ندارد. بسیاری از مواقع این موضوع در طول یک معاینه چشم مشخص می‌شود، که یکی از علل اهمیت زیاد معاینه منظم چشم همین است.
وقتی خال چشم در کسی تشخیص داده شود شخص باید برای بررسی منظم چشم با پزشک برنامه‌ریزی کند زیرا برای اجتناب از هر نوع عارضه بالقوه پایش منظم چشم نیاز است.
اگر کسی در هر دو چشم خود دچار خال باشد، باید در مورد CHRPE و FAP سؤال شود تا توصیه پزشک برای مراحل بعدی پیگیری مشخص گردد./
• دکتر دانیل مورل، جِیمی آر. هرندون
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
Source:
Healthline
Eye Freckle
Medically reviewed by Daniel Murrell, MD
on December 14, 2018 —
Written by Jaime R. Herndon
نظرات (0)