آبسه‎ پوست چیست و چرا ایجاد می‎شود؟

• اپریل کان، سینتیا کاب
• ترجمه محمدقاسم رافعی

آبسه پوست چیست؟
آبسه پوست که زیر عنوان دُمل نیز شناخته می‎شود، نوعی توده یا برآمدگی است که درون یا زیر سطح پوست ظاهر می‎شود. این توده معمولاً پر از چرک یا مایعی به رنگ شفاف است. آبسه معمولاً بر اثر عفونت‌های باکتریایی به وجود می‎آید.
آبسه پوست ممکن است در هر قسمتی از بدن ظاهر شود. به هر حال، بیشترین میزان بروز آبسه‎ها مربوط به برخی نواحی بدن مثل پشت، صورت، قفسه سینه یا باسن است. آبسه‌های پوستی در عین حال ممکن است در آن نواحی که مو رشد می‎کند، مثل زیر بغل یا کشاله ران، نیز ایجاد شوند.
بیشتر آبسه‌های پوست بی‌ضررند و این احتمال وجود دارد که خود به خود از بین بروند. کرم‎ها و داروهای غیر نسخه‌ای ممکن است همۀ آن چیزی باشد که برای سرعت گرفتن فرآیند درمان آبسه خفیف مورد نیاز است. برخی اوقات درمان آبسه‎های پوستی دشوارتر است و ممکن است به پاره کردن یا تخلیۀ آنها نیاز باشد.
مواردی وجود دارد که در آنها آبسه می‎تواند در صورت عدم درمان به عارضه‎ای جدی و بالقوه کشنده تبدیل شود.

علل شایع آبسه پوست

باکتری
استافیلوکوکوس شایع‎ترین علت آبسه‎های پوستی است. آبسه پوست ممکن است نتیجۀ یک عفونت باکتریایی باشد که در صورت ورود باکتری استافیلوکوکوس آرئوس به بدن از طریق یک فولیکول مو یا از طریق یک جراحت ایجاد شده توسط پوست آسیب دیده یا سوراخ شده، ایجاد می‎شود.
مردم در ریسک بالاتری برای ابتلاء به عفونت باکتریایی قرار خواهند داشت اگر:
• تماس نزدیک با فردی آلوده و دچار عفونت داشته باشند (که دلیل شیوع بیشتر عفونت‎های استافیلوکوکوسی در محیط بیمارستانی محسوب می‏شود)
• ابتلاء به یک بیماری پوستی مزمن مثل آکنه یا اگزما
• دیابت
• تضعیف سیستم ایمنی که ممکن است بر اثر عفونت‎هایی مثل HIV ایجاد شده باشد
• ضعف بهداشت شخصی

فولیکول موی عفونی شده
فولیکول‎های موی عفونی شده یا فولیکولیت ممکن است باعث تشکیل آبسه در فولیکول شوند. فولیکول‎ها ممکن است بر اثر به دام افتادن مو درون فولیکول و عدم امکان خروج از پوست عفونی شوند، وضعیتی که گاه پس از اصلاح مو رخ می‎دهد. موهای به دام افتاده درون فولیکول عموماً موهای درون‎رشد نامیده می‎شوند. موهای درون‎رشد می‎توانند پایه‌ای برای ایجاد عفونت باشند. آبسه‎هایی که روی فولیکول مو یا درون آن هستند اغلب حامل این موهای درون رشدند.
فولیکولیت در عین حال ممکن است پس از گذراندن زمانی درون استخرهای فاقد کلرزدایی مناسب یا وان حمام ایجاد شوند.

شناسایی آبسه پوست
آبسه اغلب به صورت یک توده روی پوست ظاهر می‎شود و شبیه به جوش به نظر می‎رسد. به هر حال، آبسه می‎تواند به مرور زمان رشد کند و شبیه به یک کیست پر از مایع شود. بسته به علت بروز آبسه، احتمال بروز علایم دیگری نیز مطرح است که از جملۀ آنها می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:
• تب
• تهوع
• لرز
• ورم
• ضایعات پوستی
• التهاب پوست
• تخلیۀ مایع از آبسه
ناحیۀ اطراف آبسه ممکن است دردناک بوده و در لمس گرم احساس شود.

تشخیص آبسه
یک آبسۀ کوچک به طور معمول علتی برای نگران شدن ندارد. مردم اغلب اوقات می‎توانند این نوع آبسه را در محیط خانه درمان کنند. در هر حال اگر فردی دچار آبسه شود و هر یک از موارد فهرست زیر در مورد وی مصداق داشته باشد، وی باید به پزشک مراجعه کند:
• فرد دچار آبسه کودک باشد.
• فرد دچار آبسه بالای 65 سال سن داشته باشد.
• فرد دچار آبسه دارای ضعف سیستم ایمنی بوده یا به تازگی در بیمارستان بستری بوده باشد.
• فرد دچار آبسه پیوند اعضاء انجام داده باشد.
• فرد دچار آبسه اخیراً شیمی درمانی داشته یا در حال حاضر تحت شیمی درمانی قرار داشته باشد.
• آبسه در ناحیۀ صورت یا ستون فقرات ایجاد شده باشد. (در این وضعیت عدم درمان آبسه ممکن است به گسترش آن به مغز یا طناب نخاعی منجر شود.)
• آبسه بزرگ باشد، در طول دو هفته برطرف نشده و در عین حال فرد دچار تب نیز باشد.
• چنین به نظر برسد که آبسه در حال سرایت به دیگر قسمت‎های بدن است.
• آبسه در حال دردناک‎تر شدن یا گزگز کردن باشد.
• اندام‎های تحتانی فرد متورم شده باشند.
• پوست اطراف آبسه متورم یا بیش از حد قرمز شده باشد.
پزشک شرح حال پزشکی بیمار را مرور کرده و یک معاینۀ بالینی در مورد جنبه‎های قابل رویت آبسه انجام می‎دهد. معاینۀ فیزیکی کامل به پزشک امکان می‎دهد تا تعیین کند که آیا موی درون‎رشد عامل بروز آبسه بوده است یا بروز جراحت.
دکتر ممکن است یک کشت باکتری انجام دهد یا مقدار کمی از مایع درون آبسه را برای انجام بررسی آزمایشگاهی در مورد نوع باکتری درون آن خارج کند. برای تشخیص آبسه به استفاده از هیچ روش دیگری نیاز نیست. در هر حال اگر فرد با بازگشت مکرر آبسه مواجه بوده و برای پزشک ظن وجود یک اختلال زیربنایی پزشکی مطرح باشد آنگاه وی انجام تست خون یا ادرار را نیز در دستور کار قرار خواهد داد.

عوارض آبسه پوست
در برخی موارد آبسه ممکن است باعث ایجاد عوارض جدی شود که از جملۀ این عوارض می‎توان موارد زیر را نام برد:
• گسترش عفونت که به شکل بالقوه مغز یا طناب نخاعی را تهدید می‎کند
• مسمومیت خون یا سپسیس
• اندوکاردیت، که یک عفونت جدار داخلی قلب است
• توسعۀ آبسه‎های تازه
• مرگ بافت در ناحیۀ آبسه، موردی مثل غانغرایا
• عفونت حاد استخوان یا استئویلیت
استافیلوکوکوس آرئوس مقاوم به متی‎سیلین (MRSA) نیز یکی از عوارض مطرح در این مورد محسوب می‎شود. MRSA یک گونه مقاوم به داروی باکتری است که عموماً سبب ایجاد آبسه پوست می‎شود. اگرچه داروهای جایگزین برای درمان این گونه باکتری وجود دارد، داروهای مزبور همیشه کارآیی ندارند.

چگونه آبسه پوست را درمان کنیم

گزینه‎های درمان خانگی
مردم اغلب اوقات می‎توانند آبسه پوست را در محیط خانه درمان کنند. گرمادرمانی می‎تواند باعث کوچک شدن و تخلیه آبسه شود. مفیدترین روش گرمادرمانی استفاده از کمپرس گرم برای آبسه است. مردم می‎توانند کمپرس گرم را از طریق ریختن آب گرم روی یک حوله مخصوص پاک کردن صورت و چلاندن آن پیش از قرار دادن حوله روی پوست انجام دهند.

تخلیه آبسه
مردم در صورت پایدار بودن آبسه و عدم رفع با مداوای خانگی باید به پزشک مراجعه کنند. پزشک ممکن است تخلیه آبسه را در دستور کار قرار دهد. برای تخلیه آبسه پزشک از داروی بی‎حسی برای رفع درد استفاده می‎کند و آنگاه بُرشی در آبسه ایجاد می‎کند تا مایع درون آن تخلیه شود. پس از تخلیه آبسه دکتر محل بریدگی را پانسمان می‎کند. این کار به التیام موضع دچار آبسه و پیشگیری از بروز عفونت کمک خواهد کرد.
پس از پایان عمل دکتر برای پیشگیری از عفونی شدن ناحیۀ زخم معمولاً آنتی‎بیوتیک تجویز می‎کند.

آنتی‎بیوتیک
موارد شدید آبسه پوست عموماً با استفاده از داروهای آنتی‎بیوتیک درمان می‎شود. پزشک ممکن است آنتی‎بیوتیکی مثل دیکلوکساسیلین یا سفالکسین را برای فرد تجویز کند اگر وی دچار هر یک از موارد زیر باشد:
• آبسه روی صورت، که ریسک ایجاد عوارض در مورد آن بیشتر است
• سلولیت
• دچار بودن فرد به بیش از یک آبسه
• در صورتی که فرد دچار مشکل در سیستم ایمنی باشد
اگر دکتر ظن به آن داشته باشد که MRSA عامل بروز آبسه است، وی برای مقابله با عفونت ممکن است کلیندامایسین یا دُکسی‎سایکلین تجویز کند.
آبسه نباید پس از درمان دوباره بروز کند.

چگونه از آبسه پوست پیشگیری کنیم
همیشه امکان پیشگیری از بروز آبسه وجود ندارد. در هر حال، راه‎هایی برای به حداقل رساندن شانس ایجاد عفونت استافی که عموماً به ایجاد آبسه منجر می‎شود، هست. برای به حداقل رساندن ریسک ایجاد عفونت اتفاقی:
• دست‌های خود را مکرراً بشویید
• بریدگی‎ها و خراش‎های ایجاد شده، حتی موارد کوچک را با استفاده از آب و صابون تمیز کنید، و برای اطمینان از پاکسازی پوست از عفونت احتمالی از پماد ضد باکتریایی غیر نسخه‎ای استفاده نمایید.
• بریدگی‎ها و زخم‎های پوستی را بانداژ کنید.
همچنین بهترین کار این است که مردم از استفاده مشترک از اقلام شخصی مثل حوله، ملافه، ریش‎تراش، وسایل ورزشی، آرایش و لباس خودداری کنند. اگر کسی دچار زخم یا جراحتی باشد باید رویه بستر خواب خود را با استفاده از آب داغ، مواد شوینده و سفید کننده مکرراً تمیز و در محیط گرم خشک کند./

Source:
What Causes Skin Abscess?
Medically reviewed by Cynthia Cobb, APRN
on December 19, 2017
Written by April Kahn