پینه یا توده کف پا - علل، تشخیص، و درمان

• لنا بورگس، دکتر ویلیام موریسون
• ترجمه پریسا شعله‎دوست

وجود توده یا برآمدگی در کف پا ممکن است باعث ایجاد ناراحتی یا درد در هنگام راه رفتن شود. طیف گسترده‎ای از اختلالات می‎توانند سبب ایجاد این برآمدگی آزاردهنده شوند که برخی از آنها نیاز به درمان پزشکی دارند.

[مطالب این مقاله:]
• علل
• تشخیص
• درمان
• پیام همراه

علل
برآمدگی یا پینه در کف پا ممکن است به علل زیر ایجاد شود:

1. توزیع نامتناسب وزن بدن
برخی از اوقات استخوان‌های دراز پشت انگشتان پا (متاتارسال‌ها) از حالت تنظیم خارج می‎شوند. این اختلال بر توزیع وزن در کف پا در هنگام راه رفتن تأثیر منفی می‎گذارد.
توزیع نامتناسب وزن در پا به این معنی است که برخی نواحی پا بیش از قسمت‌های دیگر متحمل فشار می‌شوند. این وضعیت می‌تواند به ایجاد پینه در کف پا منجر شود.
توده‌های ناشی از توزیع نامتناسب وزن گرایشی به بروز در مردم دچار دیابت از خود نشان می‌د‎‌هند.
اگر فرد دچار دیابت به توده یا پینه در پا مبتلا شود، وی باید وضعیت را به دقت زیر نظر داشته و با پزشک مشورت کند. در صورت عدم درمان این توده‎‌ها می‌توانند سبب ایجاد اولسر شوند.
زخم‌دار شدن اندام‌های تحتانی بدن شایع‌ترین عارضۀ مبتلابه مردم دچار دیابت است.

2. محدودیت حرکتی مفصل انگشت شست پا
اگر مفصل انگشت بزرگ فرد در هنگام راه رفتن قادر به حرکت به صورت کامل نباشد، نیروی بیش از حدی به زیر انگشت شست وارد می‌شود. در این وضعیت امکان ایجاد پینه در زیر انگشت شست وجود دارد و نیز ممکن است استخوان انگشت بزرگ شود.

3. فیبروماهای پلانتار
پلانتار فیبروماها توده‌های ندولی هستند که می‌توانند در قوس پا شکل بگیرند.
این تومورهای غیر سرطانی در پلانتار فیشا تشکیل می‎شوند که رباطی در قوس کف پا است.
محققان در مورد علت بروز این وضعیت در برخی از مردم مطمئن نیستند اما ریسک فاکتورها در این مورد شامل آسیب دیدن تاندون، دارویی به نام دیلانتین و عوامل ژنتیکی است.

4. اگزمای دیسیدروتیک
اگزمای دیسیدروتیک می‌تواند باعث ایجاد توده یا برآمدگی در کف پا شود که با خارش همراه بوده و پر از مایع است.
پزشکان علت بروز این نوع اگزما را نمی‌‎دانند اما اگزمای مزبور با انواع آلرژی و استرس مرتبط شده است. اگزمای دیسیدروتیک در عین حال می‌تواند باعث ایجاد اختلالات زیر در پوست شود:
• پوسته دادن
• ترک خوردن
• دردناک شدن در لمس

5. زگیل‎های پلانتار
اگر فردی دچار پاپیلوماویروس انسانی (HPV) باشد ممکن است دچار زگیل‎های پلانتار در ناحیۀ کف پا شود. این توده‌های کوچک و گوشتی ممکن است در راه رفتن حساس شوند. آنها به طور معمول بی‎نیاز به درمان برطرف می‌شوند.

در همین زمینه بیشتر بخوانیم:
زگیل پلانتار یا زگیل کف پا -
علایم، علل، تشخیص، و درمان

6. بورسیت
بورسیت التهاب زیرسازی طبیعی بین استخوان‌ها و بافت نرم است. بورسیت که بر اثر اصطکاک بیش از حد یا جراحت ایجاد می‎شود می‌تواند به بروز توده در کف پا منجر شود.

7. کیست
کیست‎ها، کیسک‌های* پر از مایعی هستند که بدون هر گونه علایم همراه بروز می‌کنند. این توده‎ها به طور معمول خوش‌خیم (بی‌ضرر) هستند. کیست‎ها ممکن است در هر قسمت از بدن شامل کف پا شکل بگیرند.

8. سارکوم (سارکوما) سینوویال
سارکوم سینوویال نوعی سارکوم بافت نرم (سرطان) است که به صورت توده یا ورم بروز می‎کند. سارکوم سینوویال می‎تواند در کف پا ظاهر شود و نیز قادر است تا سبب ایجاد درد یا بی‎حسی شود.
سارکوم‌ها خطرناکند و در صورت عدم درمان ممکن است به دیگر نقاط بدن گسترش یابند.
"انجمن آمریکایی سرطان" تخمین می‎زند که در سال 2018 تعداد 13.040 نفر با تشخیص ابتلاء به سارکوم بافت نرم مواجه خواهند شد.

9. دگرشکلی هگلوند
دگرشکلی هگلوند توده‌ای بر پشت پا یا پاشنه پا است که زیر تاندون آشیل شکل می‎گیرد. این اختلال اغلب اوقات با تاندونیت آشیل اشتباه گرفته می‌شود.
وقتی تودۀ مزبور با کفش اصطکاک پیدا می‌کند ممکن است درد و حالت تحریک ایجاد شود.

تشخیص
اگر فردی دچار توده‎ای در کف پا شود که طی چند روز از بین نمی‌رود یا اگر این توده سبب ایجاد درد و ناراحتی باشد، وی باید به دکتر مراجعه کند.
پزشک پای فرد را معاینه کرده و از وی در مورد تاریخچۀ پزشکی او سؤال خواهد کرد.
وقتی پزشک قادر به تعیین علت بروز توده باشد، در مورد گزینۀ درمانی مناسب برای آن تصمیم‌گیری خواهد کرد.

درمان
درمان تودۀ کف پا بر مبنای علت بروز توده متفاوت است. درمان‎های در دسترس برای موارد برشمرده در بالا به قرار زیر است:

محدودیت حرکتی مفصل انگشت شست پا
دکتر ممکن است استفاده از ارتوزهای عملکردی پا را برای چنین موردی توصیه کند.
این درمان به تجدید روند حرکتی نرمال در مفصل مزبور کمک می‌کند. وقتی مفصل بتواند دارای حرکت کامل باشد، فشار وارد شده بر انگشت شست پا کاهش می‎یابد و فرد خواهد توانست تا به درمان پینه‎های ایجاد شده بپردازد.

توزیع نامتناسب وزن
یک قالب کفی یا ارتوتیک می‌تواند به درمان توده‌های ایجاد شده بر اثر توزیع نامتناسب وزن کمک کند. این قالب یا کفی به رفع فشار ناشی از برآمدگی کف پا کمک می‌کند.

پلانتار فیبروما
کفش‌‌های ارتوتیک می‌‌توانند فشار ناشی از قوس کف پا را کاهش دهند و به کاهش اندازۀ ندول‎های ایجاد شده کمک کنند.
در عین حال امکان برداشتن توده مزبور با استفاده از عمل جراحی وجود دارد. در هر حال، برای اطمینان از عدم برگشت پلانتار فیبروما ممکن است برداشتن بخش بیشتر پلانتار فیشا ضروری باشد. فرد ممکن است پس از عمل جراحی نیاز به پوشیدن کفش‎های ارتوتیک داشته باشد.

اگزمای دیسیدروتیک
در مورد این نوع اگزما پزشک ممکن است داروهای کورتیکوستروئیدی یا آنتی‌هیستامین تجویز کند. کاهش میزان استرس نیز به درمان این نوع اگزما کمک می‌کند.

زگیل‌‏های پلانتار
این زگیل‌‏ها معمولاً نیازی به درمان ندارند. در هر حال، اگر آنها خونریزی کنند، تغییر رنگ دهند، یا سبب ایجاد ناراحتی قابل توجهی شوند، فرد باید به دکتر مراجعه کند. پزشک در مورد برداشتن زگیل‎ها یا رها کردن آنها به حال خود تصمیم می‎گیرد.
برای برداشتن زگیل‎ها راه‌های زیادی هست. یک مطالعه در سال 2006 می‎نویسد کرایوتراپی که برای برداشتن زگیل‎ها از نیتروژن مایع استفاده می‎کند از بیشترین شواهد بالینی در مورد اثربخشی درمانی برخوردار است.

بورسیت
مردم می‎توانند با روش‌های زیر به درمان بورسیت اقدام کنند:
• استراحت
• داروهای ضد التهابی
• یخ
اگر بورسیت با استفاده از راهکارهای مزبور وضعیت بهبود نیابد پزشک ممکن است استفاده از کورتیکوستروئیدها یا فیزیوتراپی را تجویز کند. در موارد شدید به جراحی نیاز است.

کیست
دکتر می‌تواند با استفاده از سوزن‎های استریل کیست‏‌ها را تخلیه کند. برای کیست‎های بیشتر قابل توجه عمل جراحی نیاز است. خلاف تاول، تخلیۀ کیست در محیط خانه رویکرد درستی نیست.

سارکوم سینوویال
سارکوم سینوویال توموری بدخیم است و در تمامی موارد نیاز به درمان پزشکی دارد. جراح در عین حال می‌تواند آن را از طریق عمل جراحی بردارد. برای درمان فرد به شیمی درمانی یا اشعه درمانی نیز نیاز خواهد داشت.

دگرشکلی هوگلند
مردم اغلب اوقات می‌توانند دگرشکلی هوگلند را با مداواهای خانگی به شرح زیر درمان کنند:
• پوشیدن کفش‎های پشت‎باز
• مصرف داروهای غیر التهابی
• گذاشتن یخ روی ناحیۀ دچار مشکل برای کاهش التهاب
در صورت عدم اثربخشی مداواهای مزبور درمان‎های زیر در دسترس است:
• درمان اولتراسوند
• ماساژ بافت نرم
• ارتوتیک‎ها
• پدهای پاشنه پا
• بوت‎های بی‌حرکت کننده
در صورت عدم کارآیی سایر درمان‎ها جراحی یک گزینۀ قابل استفاده است.

پیام همراه
بروز توده در کف پا دلایل متعددی می‌تواند داشته باشد. درک علت بروز توده به انتخاب بهترین واکنش در برابر آن کمک می‌کند.
همیشه مراجعه به پزشک برای تشخیص کامل مشکل ایدۀ خوبی محسوب می‌شود. دکتر می‌تواند درمان مناسب را توصیه کند و فرد را در مورد راهکارهایی که مانع از بازگشت مشکل در آینده می‌‌شوند راهنمایی کند./

*کیسک در فارسی به معنی کیسه کوچک است. توضیح م.

Source:
Medical News Today
What causes a bump on the bottom of the foot?
Last reviewed Tue 15 May 2018
By Lana Burgess
Reviewed by William Morrison, MD