• آرون کاندولا، دکتر النا بیگرز
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
کیست‌های مخاطی کیسکهای* پر از مایعی هستند که گرایشی به بروز در دهان یا روی انگشتان دست و پا در آنها به چشم میخورد. کیست مخاطی بی‌ضرر است اما می‌تواند آزار دهنده و ناراحت کننده باشد. چند گزینۀ مختلف برای برداشتن این کیستها وجود دارد.
این مقاله به انواع کیست مخاطی، علل بروز، و چگونگی درمان آنها خواهد پرداخت.
[مطالب این مقاله:]
• انواع کیست مخاطی
• علل کیست مخاطی
• علایم کیست مخاطی
• تشخیص کیست مخاطی
• درمان کیست مخاطی
• دورنما در کیست مخاطی
انواع کیست مخاطی
دو نوع اصلی کیست مخاطی وجود دارد که در این مقاله به آنها پرداخته خواهد شد:
کیست مخاطی دهانی
کیست‌های مخاطی دهانی در ناحیۀ دهان ایجاد میشوند. آنها در نزدیکی دهانۀ غده بزاقی و اغلب روی لبها و کف دهان ظاهر میشوند.
کیست روی کف دهان به نام رانولا شناخته می‌شود. کیست روی لثه به اپولیس معروف است. این هر دو در عین حال می‌توانند در ناحیۀ اطراف یک پیرسینگ (سوراخ کردن اعضاء مثل نرمه گوش) بروز کنند.
کیست مخاطی دهانی در مردم سنین زیر 30 سال بیشتر شایع است.
کیست مخاطی انگشتی
کیست‌های مخاطی در عین حال می‌توانند در کنار دهان در دیگر نواحی بدن نیز بروز کنند.
کیست‌های انگشتی به صورت کیسکهای سفت در نزدیکی مفاصل انگشتان دست یا پا ظاهر میشوند. این نوع کیستها به صورت ادامۀ مفصل خود را نشان می‌دهند. در عین حال این امکان هست که کیست‌های مزبور در نواحی دور از مفصل مثل ناحیۀ نزدیک پایۀ ناخن دست یا ناخن پا ظاهر شوند.
کیست مخاطی انگشتی در مردم سالمند و به طور معمول در افراد بالای 70 سال دیده می‌شود.
در این زمینه بیشتر بخوانیم:
علل کیست مخاطی
کیست‌های مخاطی دهانی اغلب اوقات نتیجۀ جراحت یا آسیب دیدگی لب یا نواحی درون دهان هستند. علل شایع در این مورد عبارتند از:
• گاز گرفتن لب
• مکیدن گونه داخلی
• مکیدن لب
• پیرسینگ (سوراخ کردن عضو)
• رشد غیر نرمال دندان
اعتقاد بر آن است که کیست‌های مخاطی دهانی ایجاد شده در کف دهان نتیجۀ بروز یک انسداد در غده بزاقی زیر زبان هستند.
علت دقیق بروز کیست مخاطی کماکان ناشناخته است. مایعات درون انگشت یا مفاصل می‌توانند از طریق سوراخهای ریز خارج شوند. این وضعیت می‌تواند به ورم پوست و ایجاد کیست منجر شود. این سوراخهای ریز ممکن است به عنوان تابعی از روند پا به سن گذاشتن در مردم ایجاد گردند.
علایم کیست مخاطی
کیست‌های مخاطی کیسکهای کوچـکی حـاوی مایعی بـه رنگ شفاف هستند. آنها اغلب ظاهری صیقلی و رخشان دارند و به رنگ آبی - صورتی ظاهر میشوند. کیست‌های مزبور از نظر اندازه متفاوتند اما به طور معمول عرص آنها نزدیک به 5 تا 8 میلیمتر است.
کیست‌های مخاطی به طور معمول با هیچ علامتی مگر بروز خود کیست‌های مورد بحث مرتبط نیستند. این کیستها ممکن است ناراحت کننده باشند اما به طور معمول سبب بروز درد نمی‌شوند.
کیست‌های دهانی بزرگ می‌توانند در امر جویدن یا صحبت کردن اختلال ایجاد کننـد. در عین احتمال ترکیدن کیست نیز مطرح است. ترکیدن کیست باعث نشت مایع از درون آن می‌شود و این مایع می‌تواند حامل ریسک بروز عفونت باشد.
تشخیص کیست مخاطی
تشخیص کیست مخاطی کاری ساده و سرراست است. پزشکان به طور معمول این کیست را با استفاده از یک معاینۀ فیزیکی نواحی آسیب دیده تشخیص می‌دهند.
در برخی موارد، احتمال آن هست که برای تأیید تشخیص نیاز به انجام بیوپسی باشد. بیوپسی با گرفتن یک نمونۀ کوچک پوست برای بررسی زیر میکروسکپ انجام می‌شود. آنالیز نمونۀ مزبور به تعیین این موضوع کمک می‌کند که آیا احتمال وجود مشکلی جدیتر مثل سرطان یا دیگر انواع تودهها مطرح است یا خیر.
دیگر تستهای قابل استفاده شامل اولتراسوند یا CT اسکن است.
درمان کیست مخاطی
درمان کیست مخاطی اغلب اوقات ضرورتی ندارد. در بیشتر موارد کیست مزبور به خودی خود و به مرور زمان از بین میرود.
این موضوع مهم است که مردم نسبت به کندن یا سوراخ کردن کیست اقدامی نکنند. این کار می‌تواند به ایجاد زخم باز منجر شود که ممکن است عفونی گردد یا جای زخم باقی بگذارد. به مرور زمان کیست به خودی خود و به عنوان بخشی از فرآیند التیام خواهد ترکید.
تمیز کردن گاه و بیگاه کیست با استفاده از آب نمک به پیشگیری از بروز عفونت کمک می‌کند.
در مورد کیست مخاطی مردم باید از مکیدن یا گاز گرفتن لب و گونه خود در حد امکان اجتناب کنند زیرا انجام این کار باعث تشدید وضعیت مزبور می‌شود.
در صورتی که وجود کیست مورد بحث باعث ایجاد ناراحتی شده یا کیست بیش از چند هفته دوام داشته باشد مردم باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنند. دکتر یا دندانپزشک ممکن است از سوزنهای استریل برای ترکاندن کیست استفاده کند.
در عین حال امکان برداشتن کیست به طرق زیر وجود دارد:
• درمان با لیزر: کیست را میتوان با استفاده از اشعه لیزر از پوست جدا کرد.
• کرایوتراپی: با منجمد کردن کیست به آسانی میتوان آن را از بدن جدا کرد.
• جراحی: در موارد جدیتر کیست را میتوان با استفاده از عمل جراحی برداشت. غده مسبب ایجاد کیست نیز معمولاً طی عمل برداشته می‌شود.
انجام جراحی در مورد کیستهایی رایج است که مکرراً برمیگردند.
برداشتن کیست مخاطی به طور معمول یک اقدام ایمن محسوب می‌شود. در موارد نادر احتمال ایجاد جراحت در نواحی اطراف کیست در طول فرآیند درمان وجود دارد.
دورنما
کیست‌های مــخاطی بـه طـور معمول بی‌ضررند و میتوان آنها را به حال خود رها کرد. در اغلب موارد، این کیستها در طول چند هفته خود به خود از بین میروند. سوراخ کردن کیستها می‌تواند به کُند کردن روند التیام آنها منجر شده و ریسک بروز عفونت را افزایش دهد.
در صورت بروز درد یا ناراحتی از ناحیۀ کیست یا در هنگامی که کیستها مدتی بیش از زمان معمول دوام داشته باشند مردم می‌توانند به پزشک مراجعه کنند. گزینههای متعددی برای برداشتن کیستها در دسترس است./
*کیسک در فارسی به معنی کیسه کوچک است
Source:
What is a mucous cyst?
Last reviewed Tue 15 May 2018
By Aaron Kandola
Reviewed by Alana Biggers, MD, MPH
نظرات (0)