ورم دست - آنچه دانستنش نیاز است

ورم دست، ادم (ادما)، هیپوناترمی، رژیم غذایی کم‎نمک، سرطان، ارتریت پسوریاتیک، انژیوادم، پره‎اکلامپسی، لیمفدیما، ادم لنف

چند عامل مختلف شامل گرما، ورزش، یا برخی اختلالات پزشکی می‎توانند باعث ایجاد ورم دست شوند

تغییر اندازه و نوع قلم متن

پیش فرض
پیش فرض
تغییر اندازه صفحه

دچار شدن به ورم دست‎ اغلب اوقات هم آزار دهنده است و هم ناراحت کننده. هیچ‌کس دلش نمی‎خواهد احساس کند که انگشتر وی باعث بند آمدن جریان خون در انگشت شده است. ورم، که به نام ادم (ادما) نیز شناخته می‎شود، ممکن است در هر قسمت بدن اتفاق بیفتد. ورم عموماً در ناحیه دست‎ها، بازوها، پاها، مچ پا و ساق پا دیده می‎شود.
ورم زمانی اتفاق می‎افتد که مایع اضافی در بافت‎های بدن به دام می‎افتد. چند عامل مختلف شامل گرما، ورزش، یا برخی اختلالات پزشکی می‎توانند باعث ایجاد ورم شوند. اگرچه ورم دست به طور معمول عاملی برای نگرانی محسوب نمی‎شود، برخی از اوقات می‎تواند نشانه‎ای از یک بیماری زیربنایی باشد که نیاز به درمان دارد.

[در این مقاله:]
• ورزش
• هوا
• نمک
• لیمفدیما (ادم لنف)
• پره‌اکلامپسی
• ارتریت پسوریاتیک
• انژیودادم (انژیودادما)
• پیام همراه

1. ورزش
ورزش جریان خون را در قلب، ریه‎ها و عضلات افزایش می‎دهد. ورزش در عین حال می‎تواند باعث کاهش جریان خون به دست‎ها گرد که این به خنک‎تر شدن دست‌ها منجر می‎شود. برخی از اوقات عروق خونی به این روند از طریق اتساع واکنش نشان می‎دهند، که این باعث ورم دست می‎گردد. به علاوه ورزش باعث می‎شود تا عضلات گرما ایجاد کنند. در پاسخ، بدن خون را به سمت نزدیک‎ترین عروق به سطح بدن می‎راند تا از بخشی از گرمای ایجاد شده خلاص گردد. این فرآیند باعث تعریق می‎شود، اما در عین حال می‎تواند به ورم دست بینجامد.
در اغلب موارد، ورم دست در هنگام ورزش کردن عاملی برای نگرانی نیست. به هر جهت، اگر کسی ورزشکار رشته‌های استقامتی باشد، وضعیت مورد بحث می‎تواند نشانه‌ای از هیپوناترمی تلقی گردد. هیپوناترمی به کاهش میزان سدیم در خون اشاره دارد. اگر کسی دچار هیپوناترمی شود، در عین حال به تهوع و گیجی دچار خواهد شد.
در زیر چند کار که می‎توان برای کاهش ورم دست حین ورزش انجام داد فهرست شده است:
• تمامی زیورآلات خود را پیش از ورزش از بدن خارج کنید
• در هنگام ورزش دست‎ها را به حالت دورانی حرکت دهید
• در هنگام ورزش دست‎های خود را به طور مرتب باز کنید و به حالت مشت ببندید
• دست‎ها را پس از پایان ورزش بالا بگیرید

2. هوای بسیار گرم
وقتی کسی ناگهان در معرض هوای بسیار گرم قرار گیرد، بدن تلاش خواهد کرد تا خود را خنک کند. در شکل نرمال بدن خون گرم را به سمت سطح پوست هدایت می‎کند، که در آنجا با فرآیند تعریق خنک می‎شود. در روزهای گرم و مرطوب، فرآیند مورد اشاره کارآیی کامل ندارد. در عوض، مایعات ممکن است به جای تبخیر از طریق تعریق در دست‎ها انباشته شوند.
دیگر علایم قرار گرفتن در معرض گرمای شدید عبارتند از:
• راش
• افزایش دمای بدن
• سرگیجه یا غش کردن
• گیجی
ممکن است هماهنگ کردن بدن با هوای بسیار گرم نیازمند چند روز گذشت زمان باشد. وقتی این هماهنگی ایجاد شود، ورم باید برطرف گردد. در عین حال مردم می‎توانند در این شرایط از پنکه یا دستگاه مرطوب کننده هوا برای تخفیف وضعیت استفاده کنند.

3. نمک بیش از حد
در بدن تعادل ظریفی بین میزان نمک و آب وجود دارد که به آسانی مختل می‌شود. کلیه‎ها در تمام مدت مشغول فیلتر کردن خون هستند، که در کوران آن مواد سمی و مایعات زائد را بیرون می‎کشند و آنها را برای دفع از بدن به مثانه می‎فرستند.
خوردن نمک زیاد کار زدودن مایعات ناخواسته را برای کلیه‎ها دشوارتر می‎کند. این وضعیت باعث انباشته شدن مایع در بدن می‌شود، که در این وضعیت ممکن است این مایع در برخی نواحی مثل دست تجمع کند. وقتی مایع در بدن جمع می‎شود، قلب برای به گردش درآوردن خون ســخت‎تر کار می‎کند که این باعث افزایش فشار خون می‎شود. افزایش فشار خون فشار بیشتری بر کلیه‌ها وارد می‎کند و مانع از فیلتر کردن مایع توسط آنها می‎شود.
دنبال کردن یک رژیم غذایی کم‎نمک می‎تواند باعث تجدید تعادل توصیف شده گردد.

4. لیمفودیما (ادم لنف)
لیمفدیما ورم ناشی از تجمع مایع لنفاوی است. این اختلال بیشترین شیوع را در مردمی دارد که گره‎های لنفی آنها از بدن خارج شده یا بر اثر درمان سرطان آسیب دیده است.
اگر گره‎های لنفی کسی از ناحیه زیر بغل در طول درمان سرطان پستان خارج شده باشد، وی در ریسک بالاتری برای ابتلاء به لیمفودیما در ناحیه دست‌ها در طول سالیان پس از درمان قرار خواهد داشت. این وضعیت زیر عنوان لیمفدیمای ثانویه شناخته می‎شود.
در عین حال این احتمال وجود دارد که شخص با لیمفدیمای اولیه به دنیا بیاید، اگرچه در این وضعیت احتمال دچار شدن به این اختلال در ناحیه پا بیش از دست است.
دیگر علایم لیمفودیما شامل موارد زیر است:
• ورم و درد بازو یا دست
• احساس سنگینی در بازو
• بی‎حسی بازو یا بی‎حسی دست
• احساس سفتی یا کشیدگی در ناحیه بازو
• احساس بیش از حد سفت بودن جواهرات و زیورآلات مورد استفاده
• کاهش توانایی انعطاف‌پذیری یا حرکت دادن بازو، مچ دست یا دست
اگرچه هیچ علاجی برای لیمفدیما وجود ندارد ماساژ تخلیه لنفاوی می‎تواند به کاهش ورم و پیشگیری از انباشت مایع کمک کند.

5. پره‎اکلامپسی
پره‎اکلامپسی اختلالی است که در آن فشار خون افزایش می‎یابد و سبب اختلال عملکرد دیگر دستگاه‎های بدن می‎شود. پره‎اکلامپسی در هفته‎های بیستم به بعد بارداری شایع است اما گاهی از اوقات زودتر بروز کرده یا حتی پس از زایمان ایجاد می‎شود. پره‌اکلامپسی یک اختلال جدی است که می‎تواند تهدیدی برای زندگی باشد.
بروز مقداری ورم در طول بارداری قابل انتظار است، که به ویژه در دست‎ها و پاها ایجاد می‎شود. به هر حال افزایش ناگهانی فشار خون به علت پره‎اکلامپسی می‎تواند سبب حبس مایع و وزن‎ گرفتن سریع شود. اگر زنی باردار بوده و هر یک از علایم فهرست شده در زیر را به همراه ورم دست تجربه کند، باید بلافاصله تحت نظر پزشک قرار گیرد:
• درد شکم
• سردرد شدید
• نقطه‌بینی
• تغییر رفلکس‎های بدن
• کاهش میزان ادرار یا قطع آن
• خون در ادرار
• سرگیجه
• استفراغ و تهوع بیش از حد

6. ارتریت پسوریاتیک
ارتریت پسوریاتیک نوعی از ارتریت است که دچار مردم مبتلاء به پسوریازیس می‎شود. اغلب مردم نخست مبتلاء به پسوریازیس تشخیص داده می‎شوند اما این احتمال وجود دارد که علایم ارتریت پیش از بروز علایم پوستی ظاهر شود.
ارتریت پسوریاتیک می‎تواند هر بخشی از بدن را درگیر کند. این نوع ارتریت اغلب گرایشی به آسیب زدن به انگشتان دست، انگشتان پا، و کمر دارد. به طور مشخص انگشتان دست ممکن است دچار ورم شدید شده و "سوسیسی شکل" شوند. در عین حال امکان آن وجود دارد که فرد پیش از هر گونه نشانه درد مفصل شاهد ورم انگشتان دست خود باشد.
دیگر علایم ارتریت پسوریاتیک شامل موارد زیر است:
• دردناک و متورم شدن مفاصل
• گرم احساس شدن مفاصل در لمس
• درد پشت پاشنه پا یا درد کف پا
• درد کمر (کمردرد)
ارتریت پسوریاتیک هیچ علاجی ندارد. درمان بر مدیریت درد و التهاب متمرکز می‎شود که به طور معمول این کار از طریق مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی یا تزریق استروئید انجام می‌گیرد.

7. انژیوادما (انژیوادم)
انژیوادم به علت واکنش آلرژیک به چیزی که فرد با آن تماس داشته است ایجاد می‎شود. در طول واکنش آلرژیک، هیستامین و دیگر مواد شیمیایی به درون جریان خون ترشح می‎شوند. این وضعیت می‎تواند به ایجاد ورم ناگهانی در زیر پوست منجر گردد، که ممکن است با کهیر همراه باشد یا نباشد. این اختلال معمولاً دچار لب و چشم می‎شود، اما در عین حال ممکن است خود را در دست‎ها، پاها، و گلو نشان دهد.
انژیوادم بسیار شبیه به کهیر است اما درست زیر سطح پوست رخ می‎دهد. دیگر علایم انژیوادم عبارتند از:
• ایجاد شیارها یا باریکه‎های بزرگ، زمخت و سفت
• ورم و سرخی
• درد یا احساس گرما در نواحی آسیب دیده
• ورم جدار داخلی چشم
انژیوادم به طور معمول خود به خود از بین می‎رود. علایم این اختلال را در عین حال می‎توان با آنتی‎هیستامین‌های خوراکی برطرف کرد.

اصل پایه
ورم دست می‎تواند ناراحت کننده باشد اما معمولاً جای نگرانی ندارد. مردم می‎توانند برای رفع مشکل تغییرات کوچکی در سبک زندگی خود ایجاد کنند. اگر زنی باردار باشد یا پیشتر گره‎های لنفاوی از بدن شخص خارج شده باشد در صورت مواجهه با ورم دست باید به پزشک مراجعه کند. در این وضعیت احتمال پره‎اکلامپسی یا لیمفدیما مطرح است./

• دکتر ویلیام موریسون، کارین اُکیف آزبورن
• ترجمه محمدقاسم رافعی

Source:
Healthline
Why Are My Hands Swollen?
Medically reviewed by William Morrison, MD
on January 10, 2018 —
Written by Corinne O'Keefe Osborn

خون‌شناسی

مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه

دکتر فریدون علا: انگیزه‎ای بالاتر از عشق نیست!

مصاحبه با استاد دکتر فریدون علاء، بنیان‌گذار «سازمان ملی انتقال خون ایران» و پدر جامعۀ هموفیلی ایران

افزایش میزان بیلی‎روبین: علایم و آزمایش‎ها

بیلی‎روبین نتیجة درهم‎شکستن و تجزیة گلبول‎های قرمز خون در بدن است. کبد به ترشح آن کمک می‎کند. میزان بیلی‎روبین خون می‎تواند نشان دهندة سلامت کبد باشد. افزایش زیاد بیلی‎روبین در خون می‎تواند به یرقان م