اخته کردن شیمیایی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

در این مقاله:
• اخته کردن شیمیایی چیست؟
• عوارض جانبی اخته کردن شیمیایی کدامند؟
• اخته کردن شیمیایی تا چه مدت ادامه دارد؟
• چه تفاوتی بین اخته کردن شیمیایی و اخته کردن با جراحی وجود دارد؟
• کاربردهای پزشکی اخته کردن شیمیایی
• خلاصه

اخته کردن شیمیایی استفاده از دارو برای کاهش تولید هورمون در بیضه مرد است.
دکترها از این روش برای درمان سرطان‌های مرتبط به هورمون مثل سرطان پروستات استفاده می‌کنند. دیگر نام‌های اخته کردن شیمیایی به قرار زیر است:
• هورمون درمانی
• درمان سرکوب اندروژن
• درمان دپرس کردن اندروژن

اخته کردن شیمیایی چیست؟
مقصود از اخته کردن شیمیایی کاهش سطوح هورمون‌های مردانه یا اندروژن‌ها است.
اندروژن‌های اصلی تستوسترون و دی‌هیدروتستوسترون (DHT) هستند. بر مبنای یک مرور تحقیقی مربوط به سال 2012، در حدود 90 تا 95 درصد اندروژن‌ها در بیضه‌ها تولید می‌‌شوند. مابقی آنها از غدد ادرنال می‌آیند.
هورمون رهش هورمون لوتئینیزه کننده (LHRH) از غده هیپوفیز نشأت می‌گیرد. این هورمون به بیضه‌ها پیام مربوط به تولید تستوسترون را می‌دهد.
این جایی است که LHRH داخل آن می‌شود. آنها از طریق تحریک تولید هورمون لوتئینیزه کننده (LH) کار می‌کنند. علت اینکه چرا وقتی کسی برای بار نخست آنها را می‌گیرد، آگونیست‌های LHRH باعث افزایش سطح تستوسترون می‌شوند همین است.
با وجود این تأثیر مزبور فقط چند هفته دوام دارد. و گرفتن ضد اندروژن‌هایی مثل بیکالوتامید برای چند هفته می‌تواند باعث رفع این نگرانی شود.
وقتی سطح LH بالا باشد غده هیپوفیز تولید آن را متوقف می‌کند. هورمون مزبور دیگر دستور تولید اندروژن‌ها را به بیضه‌ها نمی‌دهد. در نتیجه، گردش تستوسترون در خون به سطوح پایین نزول کرده شرایطی مشابه اخته کردن به روش جراحی ایجاد می‌شود.

در مورد آگونیست‌های LHRH
آگونیست‌های LHRH شامل موارد زیرند:
• گاسرلین (زولادکس)
• هیسترلین (وانتاس)
• لئوپرولید (لوپرون، الیگارد)
• تریپورلین (تریلِستار)
آگونیست‌های LHRH زیر عنوان آگونیست‌های هورمون‌های ترشح کننده گونادوتروپین (GvRH) شناخته می‌شوند. آنها به طور مستقیم، به اندازه‌ای که ضد اندروژن‌ها عمل می‌کنند، بر تولید اندروژن‌ها در غدد فوق کلیوی تأثیر نمی‌گذارند.

درمان ادامه دارد
اخته کردن شیمیایی درمانی یک باره نیست. پزشک داروها را از طریق تزریق یا ایمپلنت زیر پوست به شخص تحویل می‌دهد.
بسته به دارو و دوز آن این عمل باید ماهی یک بار یا به ندرت سالی یک بار تکرار شود.
در مورد سرطان پروستات پیشرفته، پزشک ممکن است به جای رویکرد مزبور آنتاگونیست‌های LHRH را توصیه کند. آنها سریع‌تر از آگونیست‌های LHRH تأثیر می‌کنند اما باعث افزایش سطوح تستوسترون نمی‌شوند. برخی از این داروها عبارتند از:
• دگارلیکس (فیرماگون) که نوعی تزریق ماهانه است
• رلوگولیکس (ارگوویکس)، که قرص با مصرف روزانه است

عوارض جانبی اخته کردن شیمیایی کدامند؟
عوارض جانبی اخته کردن شیمیایی می‌تواند موارد زیر را شامل شود:
• کاهش یا فقدان میل جنسی
• اختلال نعوظ
• کوچک شدن بیضه‌ها و آلت تناسلی مرد
• خستگی مفرط
• گرگرفتگی
• حساس شدن پستان و رشد بافت پستانی (ژنیکوماستیا، ژنیکوماستی)
در طولانی مدت اخته کردن شیمیایی می‌تواند به موارد زیر نیز منجر گردد:
• استئوپوروزیس
• اختلال گلوکز
• افسردگی
• ناباروری
• آنمیا (آنمی)
• کاهش توده عضلانی
• افزایش وزن
بر مبنای یک مرور تحقیقی در سال 2013، عوارض جانبی و پیامدهای اخته کردن شیمیایی با افزایش مدت درمان افزوده می‌شود. پزشک ممکن است درمان‌هایی را برای پیشگیری یا فروکش عوارض جانبی توصیه کند.

دیگر ریسک‌های بالقوه
همچنین نگرانی‌هایی وجود دارد که درمان هورمونی ممکن است به افزایش خطر بروز موارد زیر منجر گردد:
• دیابت
• بالا رفتن فشار خون
• استروک
• حمله قلبی
• مشکلات تفکر، تمرکز، و حافظه
بر مبنای اعلام جامعه آمریکایی سرطان، تمامی مطالعات به جمع‌بندی مشابهی در مورد این ریسک‌ها نرسیده‌اند. برای فهم کامل ارتباط بین اخته کردن شیمیایی و اختلالات مورد اشاره به تحقیق بیشتری نیاز است.

اخته کردن شیمیایی تا چه مدت ادامه دارد؟
اثرات اخته کردن شیمیایی تا زمان تداوم گرفتن داروهای مربوط به آن ادامه خواهد داشت. وقتی کسی مصرف داروها را متوقف می‌کند تولید هورمون به سطح نرمال برمی‌گردد.
اثرات درمان مزبور معمولاً برگشت‌پذیر است. اما اگر کسی به شکل طولانی مدت دارو گرفته باشد، برخی عوارض جانبی ممکن است ادامه یابند.

چه تفاوتی بین اخته کردن شیمیایی و اخته کردن با جراحی وجود دارد؟
اخته کردن شیمیایی از طریق تحویل دارو به روش خوراکی، تزریق یا ایمپلنت زیر پوست القاء می‌شود. این رویکرد بر سطح هورمون تأثیر می‌گذارد اما هیچ تغییر ناگهانی در نمای ظاهری بیضه‌ها ایجاد نمی‌شود.
به هر حال، بیضه‌ها ممکن است به مرور زمان کوچک شوند. در برخی موارد بیضه‌ها به قدری کوچک می‌شوند که برای شخص محسوس نخواهند بود.
اثرات درمان تا زمان ادامه آن دوام خواهد داشت. وقتی درمان متوقف شود اثرات آن معمولاً روند معکوس را طی می‌کنند.
اخته کردن جراحی که ارکیکتومی نیز نامیده می‌شود برداشتن یکی از بیضه‌ها یا هر دو به روش جراحی است. این روش را می‌توان یک شکل جراحی درمان هورمونی تلقی کرد.
بر مبنای اعلام "انستیتو ملی سرطان" این اقدام می‌تواند میزان تستوسترون را در حد 90 تا 95 درصد در خون کاهش دهد.
اخته کردن به روش جراحی معمولاً در تنظیمات سرپایی انجام می‌شود. اما وقتی انجام شد دیگر قابل برگشت نخواهد بود، بنابراین شخص باید اثرات ایجاد شده را دایمی تلقی کند.
در اقدامی به نام ارکیکتومی تحت کپسولی به جای برداشت کل بیضه‌ها بافت تولید کننده اندروژن‌ها از بدن خارج می‌شود. این کار باعث سالم ماندن کیسه بیضه می‌شود. در صورت تمایل می‌توان بیضه مصنوعی را درون کیسه بیضه قرار داد.

کاربردهای پزشکی اخته کردن شیمیایی
اخته کردن شیمیایی برای درمان سرطان‌های مرتبط به هورمون مثل سرطان پروستات به کار می‌رود. کاهش میزان اندروژن‌ها سرعت رشد و متاستاز دادن سرطان را کُند می‌کند.
اخته کردن شیمیایی می‌تواند برای سرطان پروستات گسترش یافته یا برگشت کننده پس از پایان استفاده از خط مقدم درمان مفید باشد.
سرطان‌های پروستات نسبت به اخته کردن در مراحل اولیه حساسند. به مروز زمان آنها به این رویکرد مقاوم می‌شوند اما کماکان ممکن است به موارد زیر جواب بدهند:
• ضد اندروژن‌ها
• شیمی درمانی
• ایمنی درمانی
اخته کردن شیمیایی را همچنین می‌توان برای کند کردن پیشرفت سرطان پستان در مردان مورد استفاده قرار داد.

اخته کردن شیمیایی برای افراد زندانی بر اثر خشونت جنسی
از آنجا که اقدام مورد بحث باعث کاهش شهوت جنسی می‌شود، در برخی کشورها افرادی را که بر اثر خشونت جنسی در حبس بسر می‌برند به روش شیمیایی اخته می‌کنند. چند ایالت در ایالات متحد آمریکا استفاده از اخته کردن شیمیایی را برای افرادی که بر اثر خشونت جنسی در زندان بسر می‌برند قانونی کرده‌اند. این اقدام معمولاً به عنوان یک شرط آزادی مشروط در نظر گرفته می‌شود. این موضوع روشن نیست که کاهش دادن میل جنسی برای پیشگیری از جرایم خشن جنسی کافی باشد. همه افراد به طور کامل عملکرد جنسی خود را از دست نمی‌دهند. اخته کردن شیمیایی همچنین بر انطباق درازمدت متکی است که می‌تواند یک عامل نگرانی باشد. افراد شاغل در حیطه پزشکی همچنین ممکن است در مورد بیش‌درمانی و مجازات نگرانی‌های اخلاقی داشته باشند. نگرانی‌های پیچیده‌ای در مورد اجبار و فقدان بالقوه رضایت آگاهانه مطرحند. وقتی این رویکرد برای سلامت یا به علل قانونی انجام می‌شود نیاز به پایش و درمان اثرات جانبی و پیامدها وجود دارد.

خلاصه
اخته کردن شیمیایی استفاده از دارو برای کاستن از میزان هورمون‌های مردانه است. این روش همان اثرات اخته کردن با جراحی برداشتن بیضه‌ها را دارد، با این تفاوت که دایمی نیست.
اثرات جانبی قابل توجهی شامل موارد زیر در مورد اخته کردن شیمیایی مطرحند:
• کاهش شهوت جنسی
• گر گرفتگی
• کوچک شدن بیضه‌ها
وقتی کسی درمان را متوقف می‌کند، تولید اندروژن باید به سطح نرمال خود برگردد. اما بعضی عوارض جانبی مثل پوکی استخوان ممکن است مشکلاتی طولانی مدت باشند.
اخته کردن شیمیایی مقدمتاً برای درمان اختلالات وابسته به هورمون مثل سرطان پروستات به کار می‌رود./

اخته کردن شیمیایی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
کیتی کاساتا، دنا کی. کاسل
ترجمه محمدقاسم رافعی

Source:
Healthline
What Is Chemical Castration?
Written by Cathy Cassata
On December 17, 2020 —
Fact checked by Dana K. Cassell