• علایم مرالژیا پارستتیکا
• چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم
• علل مرالژیا پارستتیکا
• ریسک فاکتورهای مرالژیا پارستتیکا
• تشخیص مرالژیا پارستتیکا
• درمان مرالژیا پارستتیکا
• سبک زندگی و مداوای خانگی
مرالژیا پارستتیکا اختلالی است که با مور مور، بی‌حسی و درد سوزان در قسمت بیرونی ران پا مشخص می‌شود. علت مرالژیا پارستتیکا در تنگنا قرار گرفتن یا فشردگی عصب انتقال دهنده حس به سطح پوست ران است.
لباس تنگ، چاقی یا افزایش وزن و بارداری علل شایع مرالژیا پارستتیکا محسوب می‌شوند. به هر حال مرالژیا پارستتیکا در عین حال ممکن است بر اثر ترومای موضعی یا یک بیماری مثل دیابت ایجاد شود.
در اغلب موارد، مردم می‌توانند با رعایت موازین محافظه کارانه مثل پوشیدن لباس راحت مرالژیا پارستتیکا را تخفیف دهند. در موارد شدید، درمان شامل استفاده از دارو برای کاهش ناراحتی یا در موارد نادر، عمل جراحی است.
علایم مرالژیا پارستتیکا
فشار بر عصب جلدی استخوان ران جانبی که انتقال دهنده حس به قسمت فوقانی ران است می‌تواند سبب ایجاد علایم مرالژیا پارستتیکا به شرح زیر شود:
• مور مور و بی‌حسی قسمت بیرونی (جانبی) ران
• درد سوزان در سطح قسمت بیرونی ران
این علایم عموماً در یک سمت بدن بروز می‌کنند و ممکن است پس از راه رفتن یا ایستادن تشدید شوند.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورت دچار شدن به علایم مرالژیا پارستتیکا مردم باید به پزشک مراجعه کنند.
علل مرالژیا پارستتیکا
مرالژیا پارستتیکا زمانی بروز می‌کند که عصب جلدی استخوان جانبی ران که حس را به سطح خارجی ران منتقل می‌کند در تنگنا قرار گرفته یا فشرده می‌شود. عصب جلدی استخوان جانبی ران صرفاً یک عصب حسی است و بر توانایی شخص در کاربرد عضلات پا تأثیر نمی‌گذارد.
در اغلب مردم این عصب بدون مشکلی از طریق کشاله ران به بالای ران می‌رسد. اما در مرالژیا پارستتیکا عصب جلدی استخوان جانبی ران اغلب در زیر رباط اینگوینال فشرده می‌شود، رباطی که در امتداد کشاله ران از شکم به قسمت بالای ران امتداد یافته است.
علل شایع این فشردگی عصب شامل هر اختلالی است که باعث افزایش فشار بر کشاله ران می‌شود و شامل موارد زیر است:
• لباس تنگ، مثل کمربند، کرست و شلوارک تنگ
• چاقی یا افزایش وزن
• پوشیدن یک ابزار کمربندی سنگین
• بارداری
• وجود بافت مجروح در نزدیکی رباط اینگوینال به علت آسیب دیدگی یا جراحی انجام شده در گذشته
آسیب دیدگی عصب، که ممکن است بر اثر دیابت یا برای مثال صدمات ناشی از کمربند ایمنی پس از تصادف وسایل نقلیه بروز کند نیز سبب مرالژیا پارستتیکا می‌شوند.
ریسک فاکتورهای مرالژیا پارستتیکا
موارد زیر می‌توانند خطر مرالژیا پارستتیکا را در مردم افزایش دهند:
• وزن اضافی. اضافه وزن یا چاقی می‌تواند فشار بر عصب جلدی استخوان جانبی ران را افزایش دهد.
• بارداری. شکم در حال بزرگ شدن فشار اضافی بر کشاله ران وارد می‌کنند، که عصب جلدی استخوان ران جانبی از آنجا می‌گذرد.
• دیابت. آسیب دیدگی مرتبط به دیابت عصب می‌تواند به مرالژیا پارستتیکا منجر گردد.
• سن. مردم در سنین 30 تا 60 در ریسک بالاتری برای ابتلاء به مرالژیا پارستتیکا قرار دارند.
تشخیص مرالژیا پارستتیکا
در بیشتر موارد پزشک می‌تواند بر مبنای تاریخچه پزشکی شخص و یک معاینه بالینی مرالژیا پارستتیکا را تشخیص دهد. پزشک میزان حس داشتن ران آسیب دیده را تست کرده از بیمار خواهد خواست تا درد خود را توصیف کند، و از بیمار درخواست خواهد کرد تا مسیر یا محل ایجاد بی‌حسی یا درد را روی ران خود مشخص سازد. بررسی بیشتر شامل تست قدرت و تست رفلکس باید انجام شود تا به از تشخیص خارج شدن دیگر علل برای بروز علایم کمک شود.
برای از تشخیص خارج کردن اختلالات دیگر پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
• تست‌های تصویربرداری. اگرچه در صورت ابتلاء به مرالژیا پارستتیکا در عکسبرداری اشعه X تغییرات بخصوصی مشهود نیست، تصاویر گرفته شده از مفصل ران و ناحیه لگن می‌تواند برای از تشخیص خارج شدن علل دیگر به عنوان علت ایجاد علایم مفید باشند.
اگر دکتر ظن به آن داشته باشد که ممکن است یک تومور علت ایجاد درد باشد آنگاه استفاده از CT اسکن یا MRI در دستور کار قرار خواهد گرفت.
• الکترومیوگرافی. این تست تخلیه الکتریکی ایجاد شده در عضلات را برای کمک به ارزیابی و تشخیص اختلالات عصب و عضله اندازه‌گیری می‌کند. یک الکترود از جنس سوزن نازک در داخل عضله قرار داده می‌شود و فعالیت الکتریکی عضله را ضبط می‌کند. نتایج این تست در مرالژیا پارستتیکا نرمال خواهند بود اما این تست برای از تشخیص خارج کردن دیگر اختلالات در زمان ناروشن بودن تشخیص ضرورت دارد.
• بررسی رسانایی عصب. الکترودهای پچ-شکل بر روی پوست قرار داده می‌شوند و عصب را با هدف ایجاد تکانش خفیف الکتریکی تحریک می‌کنند. تکانه‌های الکتریکی به تشخیص آسیب دیدگی عصب کمک می‌کنند. این تست باید مقدمتاً برای از تشخیص خارج کردن دیگر علل بروز علایم انجام گیرد.
• انسداد عصب. تخفیف درد ایجاد شده با تزریق بی‌حسی به داخل ران در جایی که عصب زیر جلدی استخوان جانبی ران وارد آن می‌شود، می‌تواند تأیید کند که شخص مورد بررسی دچار مرالژیا پارستتیکا است. برای هدایت سوزن مورد استفاده ممکن است از تست سونوگرافی استفاده شود.
درمان مرالژیا پارستتیکا
در مورد اغلب مردم علایم مرالژیا پارستتیکا در طول چند ماه فروکش می‌کند. درمان بر تخفیف فشردگی عصب متمرکز می‌شود.
موازین محافظه‌کارانه
موازین محافظه‌کارانه در این مورد عبارتند از:
• پوشیدن لباس راحت
• کاهش وزن اضافی
• استفاده از داروهای غیر نسخه‌ای ضد درد مثل استامینوفن (تاینلول)، ایبوپروفن (ادویل، مورتین IB) یا آسپیرین.
دارودرمانی
اگر علایم بیش از دو ماه ادامه یابد یا درد شدید باشد درمان می‌تواند موارد زیر را شامل شود:
• تزریق کورتیکوستروئیدها. تزریق این داروها می‌توانند التهاب را کاهش داده و به شکل موقتی درد را تسکین دهند. عوارض جانبی کورتیکوستروئیدها شامل عفونت مفصل، آسیب دیدن عصب، درد و سفید شدن پوست در اطراف محل تزریق است.
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای. این داروها می‌توانند باعث تسکین درد شود. عوارض جانبی آنها شامل خواب‌آلودگی، خشکی دهان، یبوست و اختلال عملکرد جنسی است.
• گاباپنتین (گرالیس، نورونتین)، فنی‌توئین (دیلانتین) یا پرِگابالین (لیریکا). این داروهای ضد تشنج می‌توانند به کاهش علایم دردناک کمک کنند. عوارض جانبی آنها شامل یبوست، تهوع، سرگیجه، خواب‌آلودگی و سبکی سر است.
عمل جراحی
در موارد نادر عمل جراحی برای از تنگنا خارج کردن عصب در مد نظر قرار می‌گیرد. این گزینه صرفاً در مورد مردم دچار علایم شدید و دراز مدت مطرح است.
سبک زندگی و مداوای خانگی
مقیاس‌های خودمراقبتی زیر می‌توانند به درمان مرالژیا پارستتیکا و پیشگیری از آن کمک کنند:
• اجتناب از پوشیدن لباس‌های تنگ
• حفظ وزن در محدوده سالم، یا کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن./
• مایو کلینیک
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
Source:
Mayo Clinic
Meralgia paresthetica
March 08, 2018
