• الکتروانسفالوگرام چرا انجام می‌شود؟
• خطرات الکتروانسفالوگرام
• آماده‌سازی برای انجام الکتروانسفالوگرام
• دیگر پرهیزها
• آنچه انتظار می‌رود
• پس از تست
• نتایج الکتروانسفالوگرام
الکتروانسفالوگرام (EEG) تستی است که فعالیت الکتریکی مغز را با استفاده از دیسک‌های کوچکی (الکترودهایی) که به جمجمه متصل می‌شوند کشف می‌کند. سلول‌های مغز انسان از طریق تکانش الکتریکی با هم ارتباط برقرار می‌کنند و در تمام مدت حتی در هنگام خواب فعال هستند. فعالیت الکتریکی مغز در ضبط الکتروانسفالوگرام خود را به صورت خطوط مواج نشان می‌دهد.
الکتروانسفالوگرام یکی از تست‌های تشخیصی اصلی برای ارزیابی صرع است و همچنین در تشخیص دیگر اختلالات مغز نقش دارد.
الکتروانسفالوگرام چرا انجام می‌شود؟
الکتروانسفالوگرام می‌تواند تغییرات ایجاد شده در فعالیت مغز را تعیین کند که برای تشخیص اختلالات مغزی به ویژه صرع یا دیگر اختلالات موجب تشنج مفید است. الکتروانسفالوگرام در عین حال می‌تواند برای تشخیص یا درمان اختلالات زیر مفید باشد:
• تومور مغزی
• آسیب‌های مغزی ناشی از ضربه به سر
• اختلال عملکرد مغز که می‌تواند بر اثر طیفی از علل ایجاد شود (انسفالوپاتی)
• التهاب مغز (انسفالیت)
• استروک
• اختلالات خواب
الکتروانسفالوگرام را در عین حال می‌توان برای تأیید وقوع مرگ مغزی در شخص دچار کمای دایمی به کار برد. الکتروانسفالوگرام ادامه‌دار برای کمک به یافتن سطح بهینه بیهوشی در شخص قرار گرفته در کمای ایجاد شده با القاء پزشکی به کار می‌رود.
خطرات الکتروانسفالوگرام
الکتروانسفالوگرام تستی ایمن و فاقد درد است. گاهی از اوقات در طول این تست به شکل ارادی تشنج به مردم دچار صرع القاء می‌شود اما در صورت نیاز، مراقبت پزشکی مناسب انجام خواهد شد.
آماده‌سازی برای انجام الکتروانسفالوگرام
غذا و دارو
• مردم باید در روز انجام الکتروانسفالوگرام از خوردن هر چیز دارای کافئین خودداری کنند زیرا وجود کافئین می‌تواند بر نتایج تست تأثیر بگذارد.
• مردم می‌توانند داروهای خود را به شکل معمول استفاده کنند مگر اینکه دستور پزشک چیز دیگری باشد.
دیگر پرهیزها
• مردم می‌توانند شب پیش از روز انجام تست موهای خود را بشویند اما نباید حالت دهنده مو، کرم‌های مو، اسپری، یا ژل‌های حالت دهنده مو استفاده کنند. محصولات مربوط به مو می‌توانند باعث دشواری چسبیدن الکترودهای مورد استفاده برای اتصال به جمجمه شوند.
• اگر قرار بر آن باشد که شخص در طول تست الکتروانسفالوگرام بخوابد، پزشک ممکن است از شخص بخوابد که در شب پیش از روز انجام تست کمتر بخوابد یا از خوابیدن خودداری کند.
آنچه انتظار می‌رود
مردم در کوران انجام الکتروانسفالوگرام دچار ناراحتی نمی‌شوند یا میزان آن اندک است. الکترودها القاء کننده هیچ حسی نیستند. این الکترودها فقط امواج مغز را ضبط می‌کنند.
در ادامه برخی موارد که در کوران انجام الکتروانسفالوگرام اتفاق می‌افتند تشریح شده است:
• یک تکنیسین سر را اندازه‌گیری کرده و جمجمه را نشانه‌گذاری می‌کند. این کار با یک مداد مخصوص برای نشان دادن محل اتصال الکترودها انجام می‌شود. نقاط نشانه‌گذاری شده با یک کرم مخصوص مالش داده می‌شود تا کیفیت ضبط امواج مغز بهبود یابد.
• یک تکنیسین الکترودها را با استفاده از چسب مخصوص به جمجمه متصل می‌کند. گاهی از اوقات یک کلاه منعطف دارای الکترود به کار می‌رود. الکترودها با یک رشته سیم به ابزاری که امواج مغزی را تقویت و آنها را در کامپیوتر ذخیره می‌کند، متصل است.
وقتی الکترودها سر جای خود قرار گرفته باشند، الکتروانسفالوگرام به طور معمول تا 60 دقیقه طول می‌کشد. تست برخی اختلالات نیاز به خوابیدن در طول انجام این تست دارد. در این مورد تست ممکن است زمان بیشتری طول بکشد.
• مردم در طول انجام الکتروانسفالوگرام در یک وضعیت آرامش‌بخش و با چشم‌های بسته باقی می‌مانند. در مقاطع مختلف انجام تست تکنیسین ممکن است از شخص بخواهد تا چشم‌های خود را باز و بسته کند، برخی محاسبات ساده را انجام دهد، پاراگرافی را بخواند، به یک تصویر نگاه کند، چند باری نفس عمیق بکشد یا به یک نور فلاش‌دار نگاه کند.
• به طور معمول در طول الکتروانسفالوگرام از ضبط ویدیویی استفاده می‌شود. حرکات بدن شخص در زمانی که الکتروانسفالوگرام امواج مغز را ضبط می‌کند فیلمبرداری می‌شود. این ضبط تلفیقی می‌تواند به پزشک در تشخیص و درمان اختلال مبتلابه بیمار کمک کند.
الکتروانسفالوگرام‌های متحرک (aEEGs) که امکان پایش طولانی‌تر در محیط خارج از مطب یا بیمارستان را ایجاد می‌کنند، کاربرد محدودی دارند. این تست می‌تواند فعالیت مغز را در طول چندین روز ضبط کند، که در این صورت شانس ضبط فعالیت تشنجی افزایش خواهد یافت. به هر حال، در مقایسه با پایش الکتروانسفالوگرام ویدیویی سرپایی، الکتروانسفالوگرام متحرک در تعیین تفاوت بین تشنج صرعی و تشنج غیر صرعی کارآیی ندارد.
پس از تست
تکنیسین الکترودها را جدا کرده یا کلاه الکتروانسفالوگرام را برمی‌دارد. اگر شخص مورد آرام‌بخشی قرار نگرفته باشد نباید دچار هیچ گونه عارضه جانبی ناشی از الکتروانسفالوگرام شود و می‌تواند فعالیت معمول خود را از سر گیرد.
اگر شخص آرام‌بخشی گرفته باشد، زائل شدن اثرات دارو نیاز به زمان دارد. در این مواقع شخص باید برای برگشتن به منزل یک همراه با خود داشته باشد. در بقیه روز انجام تست شخص باید استراحت کرده و از رانندگی پرهیز کند.
نتایج الکتروانسفالوگرام
پزشکان دارای علم آنالیز الکتروانسفالوگرام، نتایج را تفسیر کرده آنها را برای پزشک درخواست کننده الکتروانسفالوگرام ارسال می‌کنند. پزشک ممکن است در ویزیت بعدی در مورد نتایج تست برای شخص توصیح دهد.
مردم باید در صورت امکان در طول ویزیت پزشک یک عضو خانواده یا یک دوست را به همراه خود داشته باشند تا در به یاد آوردن اطلاعاتی که به شخص ارائه می‌شود کمک کند.
مردم باید موارد زیر را برای مطرح کردن با پزشک یادداشت کنند:
• بر اساس نتایج به دست آمده کار بعدی من چیست؟
• آیا من نیاز به پیگیری بیشتر دارم؟
• آیا عواملی هستند که به نوعی بر نتایج این تست تأثیر بگذارند؟
• آیا نیازی هست که من این تست را تکرار کنم؟/
• مایو کلینیک
• ترجمه هامیک رادیان
