افزایش فشار داخل جمجمه در بزرگسالان و کودکان

بالا رفتن فشار اینتراکرانیال اصطلاحی پزشکی است که به افزایش فشار داخل جمجمه اشاره دارد. در صورت عدم درمان این فشار می‎تواند بر مغز تأثیرات منفی داشته باشد.
افزایش ناگهانی فشار داخل جمجمه یک موقعیت اورژانسی پزشکی است. در صورت عدم درمان، افزایش فشار داخل جمجمه (ICP) می‎تواند به آسیب‎دیدگی مغز، تشنج، کما (کوما)، استروک، یا مرگ منجر شود.
در صورت درمان صحیح، این امکان برای مردم دچار ICP وجود دارد که بهبود کامل بیابند.

[در این مقاله:]
• علایم افزایش افزایش فشار داخل جمجمه
• علایم افزایش ICP در بزرگسالان
• علایم افزایش ICP در نوزادان و اطفال
• علل افزایش ICP
• تشخیص افزایش ICP
• درمان افزایش ICP
• عوارض افزایش ICP
• دورنما
• پیشگیری از افزایش ICP و عوارض آن
• خلاصه

علایم افزایش افزایش فشار داخل جمجمه
علایم افزایش ICP متفاوت بوده و به سن شخص بستگی دارد.
نوزادان و اطفال دچار افزایش ICP ممکن است علایمی متفاوت از کودکان بزرگ‎تر و افراد بزرگسال دچار این اختلال داشته باشند.

علایم افزایش ICP در بزرگسالان
علایم افزایش ICP در بزرگسالان شامل موارد زیر است:
• مردمک‎ چشم‌ها به نور به صورت معمول پاسخ نمی‎دهد
• سردرد
• تغییرات رفتاری
• کاهش میزان هشیاری
• خواب‎آلودگی
• ضعف عضلانی
• مشکلات تکلم یا حرکت
• استفراغ
• تاری دید
• گیجی
وقتی افزایش ICP پیشرفت کند، فرد ممکن است هشیاری خود را از دست بدهد و به کما برود. بالا بودن ICP در صورت عدم درمان اورژانسی می‎تواند باعث صدمه مغزی شود.

علایم افزایش ICP در نوزادان و اطفال
نوزادان دچار افزایش ICP ممکن است برخی علایم مربوط به بزرگسالان را از خود نشان دهند. در کنار این گروه از علایم، شکل سر بچه ممکن است دستخوش تغییر شود.
نوزادان هنوز کفه‌های نرمی در جمجمه خود دارند که بافت‎های فیبروزی موسوم به درز جمجمه را به یکدیگر متصل می‌کنند. افزایش ICP می‎تواند باعث جدا شدن این اتصالات جمجمه‌ای شود و کفه‎های نرم از یکدیگر دور شوند.
افزایش ICP در نوزادان همچنین ممکن است است باعث بیرون زدن فونتانل آنان شود. فونتانل نقطه نرمی است که در بالای جمجمه قرار دارد.

علل افزایش ICP
در زیر فهرستی از اختلالات پزشکی و دیگر علل منجر به افزایش ICP آمده است:
• آسیب دیدگی مغز، که اغلب نتیجه وارد شدن ضربه به سر است
• هیدروسفالوس یا افزایش مایع مغزی نخاعی روی مغز
• ورم مغز
• خونریزی یا خون جمع شده در مغز
• آنوریسم مغزی
• عفونت‌های مغز مثل مننژیت یا انسفالیت
• استروک
• بالا بودن فشار خون (هیپرتانسیون)
• تومور مغزی
• فعل و انفعال دارویی
• تشنج
• صرع
• هیپوکسمی، نوعی کمبود اکسیژن خون
بالا بودن ICP در اطفال ممکن است بر اثر کودک آزاری ایجاد شود.
اگر جابجایی نوزاد با خشونت صورت گیرد این کار می‎تواند به بروز آسیب مغزی در نوزاد منجر شود. وضعیت مزبور زیر عنوان سندرم تکان دادن نوزاد شناخته می‎شود.
یک منبع تخمین زده است که هر ساله بین 1000 تا 3000 بچه در سطح ایالات متحد آمریکا با سندرم تکان دادن نوزاد مواجه می‎شوند. این اختلال ممکن است زمانی که فرد بزرگسال می‎کوشد تا با تکان دادن شدید گریه نوزاد را متوقف کند، رخ دهد.

تشخیص افزایش ICP
اگر کسی دچار علایم افزایش ICP شده باشد، وی باید در اولین فرصت ممکن به پزشک مراجعه کند. افزایش ICP یک موقعیت اورژآنسی است و در صورت عدم درمان سریع به آسیب دیدگی مغزی منجر می‎شود.
پزشک ICP را بر مبنای میلی‎متر جیوه (mm/Hg) اندازه‌گیری می‎کند. دامنه نرمال در این مورد کمتر از 20 میلی‌متر جیوه است. وقتی ICP بالای مقدار مزبور باشد فرد دچار افزایش ICP محسوب می‎شود.
برای تشخیص افزایش ICP پزشک ممکن است در مورد مواجهه با موارد زیر از فرد سؤال کند:
• آیا دچار ضربه به سر شده است
• آیا سابقه ابتلاء به تومور مغزی دارد
سپس دکتر استفاده از تست‎های به شرح زیر را در دستور کار قرار خواهد داد:
• معاینه نورولوژیک برای ارزیابی حس‎ها، تعادل و وضعیت روانی
• تقه نخاعی که برای اندازه‎گیری فشار مایع مغزی نخاعی به کار می‎رود
• CT اسکن که تصاویری از سر و مغز ارائه می‎دهد
پس از انجام تست‌های مقدماتی پزشک می‎تواند از اسکن MRI برای بررسی بافت مغزی فرد به صورت مشروح استفاده کند.

درمان افزایش ICP
اگر کسی با تشخیص ابتلاء به افزایش ICP مواجه باشد، پزشک برای کاهش خطر آسیب دیدن مغز به فوریت کار را برای کاهش فشار درون جمجمه آغاز خواهد کرد. در مرحله بعد پزشک برای درمان علت زیربنایی افزایش فشار مزبور کار خواهد کرد.
روش‌های درمانی برای افزایش ICP شامل موارد زیر است:
• تخلیه مایع مغزی نخاعی اضافی با استفاده از شانت برای کاهش فشار روی مغز که هیدروسفالوس ایجاد کرده است
• دارو برای کاهش ورم مغز، که در این مورد از مانیتول و سالین هیپرتونیک استفاده می‎شود
• جراحی، که کمتر معمول است، و برای برداشتن بخش کوچکی از جمجمه و تخفیف فشار درون جمجمه انجام می‎شود
پزشک ممکن است برای کاهش اضطراب و پایین آوردن فشار خون به بیمار یک داروی آرام‌بخش بدهد. در عین حال این احتمال وجود دارد که فرد نیاز به حمایت تنفسی داشته باشد. در کل روند درمان علایم حیاتی به دقت از سوی پزشک بررسی می‎شود.
در موارد نادر، این احتمال وجود دارد که پزشک برای درمان اختلال مزبور بیمار را در یک نوع کمای القائی قرار دهد.

عوارض افزایش ICP
عوارض افزایش ICP شامل موارد زیر است:
• آسیب دیدگی مغز
• تشنج
• استروک
• کما
بدون درمان کامل، افزایش ICP می‎تواند کشنده باشد.

دورنما
افزایش ناگهانی ICP یک موقعیت اورژانسی در پزشکی است و می‎تواند تهدیدی برای زندگی بیمار باشد. هر قدر شخص مبتلاء به این اختلال زودتر تحت درمان قرار گیرد، دورنما در مورد وی بهتر خواهد بود. بسیاری از افراد به درمان خوب جواب می‎دهند، و فرد دچار این اختلال ممکن است بهبود کامل پیدا کند.

پیشگیری از افزایش ICP و عوارض آن
افزایش ICP همیشه قابل پیشگیری نیست، اما کاهش ریسک برخی اختلالات زیربنایی منجر به افزایش ICP امکان‎پذیر است.

استروک
استروک می‎تواند باعث افزایش ICP شود. مردم می‎توانند خطر ابتلاء به استروک را به طرق زیر کاهش دهند:
• برداشتن قدم‌هایی در راستای کاهش فشار خون
• ترک مصرف دخانیات
• مدیریت میزان قند خون
• کنترل میزان کلسترول
• ورزش منظم

فشار خون بالا
هیپرتانسیون می‎تواند باعث افزایش ICP شود. مردم می‌توانند از طرق زیر فشار خون خود را در سطح سالم حفظ کنند:
• کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن یا حفظ وزن در محدوده سالم
• اجتناب از مصرف داروهایی که باعث افزایش فشار خون می‎شوند
• خوردن غذا به صورت سالم و متعادل
• کاهش میزان مصرف نمک
• ورزش منظم

آسیب دیدگی سر
صدمه به سر می‎تواند باعث ایجاد افزایش ICP شود. برخی مثال‎ها در مورد چگونگی کاهش خطر آسیب دیدن سر شامل موارد زیر است:
• اجتناب از ورزش‌های پرمخاطره یا فعالیت‎های خطرناک
• استفاده از کلاه ایمنی برای فعالیت‎هایی مثل دوچرخه‎سواری
• استفاده از کمربند ایمنی در هنگام تردد با اتومبیل

خلاصه
افزایش فشار اینتراکرانیال زمانی مطرح است که فشار داخل جمجمه افزایش پیدا می‎کند. وقتی این اتفاق به شکل ناگهانی رخ دهد یک موقعیت اورژانسی است. شایع‎ترین علت ایجاد ICP بالا ضربه به سر است.
علامت اصلی اختلال مورد بحث سردرد، گیجی، کاهش میزان هشیاری و تهوع است. مردمک چشم فرد مبتلاء ممکن است نسبت به نور به روال معمول پاسخگو نباشد.
فرد دچار افزایش ICP به درمان فوری نیاز دارد. هدف آنی درمان پایین آوردن فشار داخل جمجمه است که به کاهش خطر آسیب دیدگی مغز کمک می‎کند.
بدون درمان کامل، این اختلال می‎تواند به تشنج، کما، استروک یا صدمات مغزی منجر شود. در موارد شدید، افزایش فشار داخل جمجمه می‎تواند کشنده باشد. درمان سریع می‎تواند باعث بهبود چشم‎انداز بیماری باشد. بهبود کامل در صورت به موقع انجام شدن درمان امکان‌پذیر است.
افزایش ICP همیشه قابل پیشگیری نیست، اما مردم می‎توانند با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی برخی ریسک‎های مرتبط به این مورد را کاهش دهند./

• لنا بِرجس، دکتر سیونگو هان
• ترجمه هامیک رادیان

Source:
Medical News Today
Increased intracranial pressure: What to know
Last reviewed Fri 11 January 2019
By Lana Burgess
Reviewed by Seunggu Han, MD