کدام بیماری‎ها به سیستم گردش خون آسیب می‎زنند؟

• آماندا بارِل، دکتر النا بیگرز
• ترجمه هستی فراست‌فر

سیستم گردش خون که به نام سیستم قلبی عروقی نیز شناخته می‎شود، شامل قلب و رگ‎های خونی است که در سراسر بدن امتداد دارند. این سیستم مواد مغذی و اکسیژن را به تمامی سلول‎های بدن می‎رساند.
اکسیژنی که ما تنفس می‎کنیم با خون درون ریه‎ها مخلوط می‎شود و قلب این خون را به تمامی بخش‎های بدن پمپاژ می‎کند. هر ضربان قلب یک انقباض عضلۀ قلب است که خون را در اطراف بدن به گردش درمی‎آورد.
قلب چهار محفظه دارد: دهلیز چپ، دهلیز راست، بطن چپ و بطن راست. آنها همگی با دریچه‌های یک طرفه از هم جدا شد‎ه‎اند که بدان معنی است که خون فقط در یک راستا جریان پیدا می‎کند. خون از طریق وریدها وارد قلب می‎شود، و آنگاه از طریق شریان‎ها از قلب خارج شده به مابقی قسمت‎های بدن می‎رود.
انواع مختلفی از بیماری‎های سیستم گردش خون وجود دارد که هر یک از آنها باعث بروز اختلالی در توزیع خون در اطراف بدن می‎شود.

مطالب این مقاله:
• 15 بیماری سیستم گردش خون
• آیا قابل پیشگیری هستند؟
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• دورنما

 15 بیماری سیستم گردش خون
بیماری‎هایی که می‎توانند بر سیستم گردش خون تأثیر منفی بگذاند عبارتند از:

1. اترواسکلروزیس
اترواسکلروزیس بیماری سفت و سخت شدن شریان‎ها است.
اترواسکلروزیس به طور معمول بر اثر استفاده از رژیم غذایی پر از چربی ایجاد می‎شود که باعث می‎گردد تا توده‎های چربی روی جدار داخلی رگ‎های خونی جمع شوند. این توده‌های چربی به یکدیگر می‎چسبند و باعث سفت شدن شریان‎ها و کاهش انعطاف‌پذیری آنها می‎شوند.
اترواسکلروزیس به ایجاد هیپرتانسیون منجر می‎شود، که به قلب و کلیه‏ها صدمه زده و حتی می‎تواند به انواع استروک یا سکته مغزی منجر گردد.

2. حمله قلبی
انفارکتوس میوکارد اصطلاح تکنیکی مورد استفاده برای حمله قلبی است. حمله قلبی زمانی بروز می‎کند که جریان خون به قلب، عموماً بر اثر وجود لخته‎های خون، با مانع مواجه می‎شود. برخی از حملات قلبی خفیف هستند، اما مابقی می‎توانند تهدید کنندۀ حیات انسان باشند.

3. پرولاپس دریچه میترال
پرولاپس دریچه میترال به این معنی است که دریچۀ میترال به دلیل بسته نشدن کامل به سمت جلو متمایل شده یا دچار افتادگی می‎شود. دریچۀ میترال خون تازۀ سرشار را اکسیژن را از قلب به مابقی بدن پمپاژ می‎کند.

4. برگشت خون از دریچۀ میترال
برگشت خون از دریچۀ میترال یا بیرون ریختن خون از آن هنگامی بروز می‎کند که این دریچه به طور مداوم بسته نمی‎شود و این وضعیت سبب نشت خون می‌گردد که باعث می‎شود تا خون اکسیژن‌دار به سمت عقب جریان یابد.

5. استنوزیس میترال
استنوزیس میترال به این معنی است که دریچۀ میترال به شکل غیر نرمالی باریک است که این مانع از آن می‎شود که خون به آسانی یا به سرعت درون آن جریان یابد.

6. آنژین پکتوریس
آنژین پکتوریس به معنی "درد قفسه سینه" است و در صورتی بروز می‎کند که میزان خون دریافتی از سوی قلب کافی نباشد. مردم اغلب این اختلال را به صورت حسی خرد کننده یا احساس در منگنه قرار گرفتن قفسه سینه توصیف می‎کنند.
مردم دچار آنژین پکتوریس در عین حال ممکن است به حالت بی‌نفسی، خستگی و تهوع شوند.

7. آریتمی و دیس‌آریتمی
اصطلاحات آریتمی و دیس‌آریتمی اغلب به جای هم استفاده می‎شوند و هر دو به دامنه و ضربآهنگ یا ریتم غیر نرمال قلب اشاره دارند. در کل، آریتمی به معنی "فقدان ریتم" و دیس‎آریتمی به معنی "ریتم غیر نرمال" است.

در مورد مشکلات گردش خون بیشتر بخوانیم:

ده علامت ضعف گردش خون و چگونگی برطرف کردن آنها

8. ایسکمی کاردیاک
ایسکمی کاردیاک به این معنی است که عضله قلب برای ارائه کارکرد کامل خود فاقد اکسیژن کافی است. فرد دچار ایسکمی کاردیاک به طور معمول دردی شبیه به درد آنژین را در خود احساس می‎کند و ممکن است دچار این گمان شود که حمله قلبی در مورد وی رخ داده است.

9. کلسترول بالا
افزایش کلسترول معمولاً نتیجۀ سبک زندگی فاقد تحرک و پیروی از رژیم غذایی ناسالم است. برخی از مردم نیز به صورت ژنتیکی در خطر ابتلاء به این اختلال قرار دارند.
انسان به کلسترول نیاز دارد اما وجود کلسترول بیش از حد می‎تواند باعث ایجاد یک لایۀ ضخیم در دیوارۀ داخلی رگ‎ها شده و سبب انسداد جریان خون گردد.

10. نارسایی قلبی
نارسایی قلبی به این معنی است که قلب قادر نیست تا خون را به میزان کافی در اطراف بدن به گردش درآورد. نارسایی قلبی به خستگی مفرط، تنگی نفس، و سرفه منجر می‎شود.
برخی از مردم دچار نارسایی قلبی متوجه می‎شوند که انجام اموری مثل راه رفتن، بالا رفتن از پله‎ها یا حمل خواربار برای آنها دشوار است.

11. هیپرتانسیون
فشار خون بالا یا هیپرتانسیون به این معنی است که فشار یا نیروی خونی که در رگ‎های آنان جریان دارد به شکل مداوم بسیار زیاد است. فشار خون بالا می‎تواند به استروک، کاهش بینایی یا از دست دادن آن، نارسایی قلبی، حمله قلبی، بیماری کلیوی، و کاهش توان و عملکرد جنسی یا اختلال نعوظ منجر شود.

12. استروک
استروک یا سکته مغزی هنگامی ایجاد می‎شود که رگ‎های خونی راهی مغز یا دچار انسداد شده یا پاره می‎شوند. این وضعیت باعث توقف جریان خون شده و مانع از آن می‎شود که اکسیژن به مغز برسد.

13. بیماری شریان محیطی
بیماری شریان محیطی (PAD) به باریک شدن شریان‎هایی اشاره دارد که به پاها، معده، دست‎ها یا سر می‎روند. این باریک شدن شریان‌ها به کاهش جریان خون منجر شده و می‎تواند به سلول‎های بافت‎های اندام‎های تحتانی، دستگاه‎های بدن و مغز آسیب برساند. PAD گرایشی به بروز بیشتر در مردم سالمند نشان می‎دهد.

14. ترومبوآمبولی وریدی (VTE)
ترومبوآمبولی وریدی نوعی لخته شدن خون است که در آن ورید دچار چسبندگی شده و جریان خون در آن مسدود می‎شود. VTE یک اختلال جدی است و نیاز به مراقبت اورژانسی پزشکی دارد.

15. آنوریسم آئورتیک
آنوریسم آئورتیک به شریان اصلی بدن آسیب می‎زند. این بدان معنی است که دیوارۀ شریان ضعیف شده، باعث متسع یا متورم شدن آن می‎شود. شریان بزرگ شده ممکن است بترکد و به یک موقعیت اورژانسی تبدیل گردد.

آیا بیماری‎های سیستم گردش خون قابل پیشگیری هستند؟
اگرچه دانشمندان علت بروز تمامی اختلالات مورد اشاره را نمی‎دانند، راه‎هایی وجود دارد که با استفاده از آنها مردم می‎توانند ریسک ابتلاء به این بیماری‌ها را کاهش دهند.
بسیاری از بیماری‎های سیستم گردش خون به یکدیگر مرتبطند. برای مثال، فشار خون بالا به رگ‎های خونی آسیب می‎رساند، که این به نوبۀ خود می‏تواند باعث ایجاد دیگر مشکلات سیستم گردش خون شود.
باریک شدن رگ‎های خونی بر اثر کلسترول بالا احتمال ابتلاء مردم به لختۀ خون را افزایش می‎دهد. چاق بودن یا اضافه وزن داشتن نیز احتمال توسعۀ بیماری‎های گردش خون را افزایش می‎دهد. در هر حال، پیروی از رژیم غذایی سالم و داشتن تحرک جسمانی کافی خطرات مزبور را کاهش می‎دهد.
ورزش منظم از طریق کاهش ریسک فشار خون بالا، کلسترول بالا و اضافه وزن - که همگی ریسک فاکتورهای بیماری‎های گردش خون محسوب می‎شوند - به سلامت قلب کمک می‎کند.
مردمی که در میان اعضاء خانوادۀ آنها فردی دچار مشکلات گردش خون وجود دارد خود در ریسک بالاتری برای ابتلاء به این بیماری‎ها قرار دارند. به هر حال ریسک مزبور را می‎توان با اتکاء به سبک زندگی سالم کاهش داد.

آیا مصرف دخانیات خطر بیماری‎های گردش خون را افزایش می‎دهد؟
استعمال دخانیات یک ریسک فاکتور مهم ابتلاء به بیماری‎های سیستم گردش خون است. مواد سمی موجود در تنباکو می‎توانند باعث باریک شدن رگ‎های خونی و آسیب زدن به آنها شوند، که این ریسک ایجاد لختۀ خون را بالا برده و به تضعیف سیستم گردش خون منجر می‏شود.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
برخی از بیماری‎های سیستم گردش خون همانند استروک، حملات قلبی، و پاره شدن آنوریسم، اختلالاتی بالقوه کشنده هستند و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.
به هر کسی که دچار درد در ناحیۀ قلب است توصیه می‎شود تا به پرشک مراجعه کند. مردمی که ظن ابتلاء به بیماری گردش خون در مورد آنان مطرح است باید با پزشک در مورد گزینه‎های سبک زندگی سالم مشورت کنند.

دورنما
دورنما در بیماری‎های سیستم گردش خون به علت زیربنایی بستگی دارد. بدون مراقبت پزشکی فوری استروک، حملات قلبی، و آنوریسم می‎توانند تبعات ویرانگری با خود داشته باشند.
دیگر بیماری‎های این حیطه قابل مدیریتند. برای مثال پزشکان به طور معمول درد آنژین را با تجویز داروهایی که میزان جریان خون به قلب را افزایش می‎دهند، درمان می‎کنند.
خوردن غذاهای سالم، ورزش منظم، و عدم مصرف دخانیات می‎تواند به فروکش یا کاهش ریسک ابتلاء به بیماری‎های فهرست شده در بالا کمک کند./

Source:
What diseases affect the circulatory system?
Last reviewed Tue 1 May 2018
By Amanda Barrell
Reviewed by Alana Biggers, MD, MPH