در این مقاله:
• کمبود هورمون رشد چیست؟
• نشانه‌ها و علایم کمبود هورمون رشد
• تست و تشخیص کمبود هورمون رشد
• درمان کمبود هورمون رشد
• دورنما
• چه پزشکی نیاز است
• خلاصه
کمبود هورمون رشد (GHD) وضعیتی نادر است. این اختلال ممکن است مادرزادی (حاضر در زمان تولد) یا اکتسابی (ایجاد شده در دوران کودکی یا بزرگسالی) باشد. سنی که در آن کمبود هورمون رشد بروز می‌کند می‌تواند تعیین‌گر علایم آن باشد.
نشانه‌ها و علایم کمبود هورمون رشد در کودکان می‌تواند شامل کندی سرعت رشد و کاهش توسعه استخوانی صورت باشد. بزرگسالان ممکن است متوجه کاهش توده عضلانی شده و با کمبود میزان انرژی مواجه گردند.
اکثریت مردم در دوران کودکی مورد تشخیص کمبود هورمون رشد قرار می‌گیرند. پزشکان کمبود هورمون رشد را چه در کودکان و چه در بزرگسالان با تزریق هورمون رشد درمان می‌کنند.
کمبود هورمون رشد چیست؟
کمبود هورمون رشد زمانی بروز می‌کند که غده هیپوفیز خلفی به اندازه کافی هورمون رشد ترشح نمی‌کند. غده هیپوفیز خلفی بخشی از غده هیپوفیز است، که به علت تولید هورمون‌های متعدد غده‌ای حیاتی محسوب می‌شود.
در بعضی موارد کودکان با مشکل کمبود هورمون رشد به دنیا می‌آیند اما مابقی بیماران در طول دوران کودکی دچار آن می‌شوند. کمبود هورمون رشد با آغاز در دوران بزرگسالی همیشه اکتسابی است. چه در کودکان و چه در بزرگسالان، علت کمبود هورمون رشد همیشه مشخص نیست.
کمبود هورمون رشد مادرزادی
ناهنجاری‌های موجود در برخی خوشه‌های ژن‌ها می‌تواند شخص را در معرض ابتلاء به کمبود هورمون رشد قرار دهد. این اختلال گاه در خانواده‌ها ادامه می‌یابد اما این مورد نادر است.
برخی افراد متولد شده در شرایط ابتلاء به کمبود هورمون رشد ممکن است دچار کوچکی غده هیپوفیز یا اساساً فاقد آن باشند.
کمبود هورمون رشد اکتسابی
کمبود هورمون رشد اکتسابی ممکن است نتیجه موارد زیر باشد:
• التهاب
• عفونت
• تومورهای غده هیپوفیز
• اشعه درمانی یا جراحی مغز
• بیماری خودایمنی
• صدمات شدید سر
• فقدان جریان خون در غده هیپوفیز
نشانه‌ها و علایم کمبود هورمون رشد
کمبود هورمون رشد می‌تواند باعث علایم متعددی شود که برخی از آنها نمایان‌تر از مابقی هستند.
نشانه‌ها و علایم کمبود هورمون رشد در کودکان
کمبود هورمون رشد مادرزادی در زمان تولد شخص وجود دارد. کودک دچار کمبود هورمون رشد اکتسابی در ادامه دوران کودکی دچار علایم آن می‌شود.
در اغلب موارد کودکان متولد شده با کمبود هورمون رشد دارای اندازه غیر متعارفی در زمان تولد هستند. بارزترین نشانه کمبود هورمون رشد کندی میزان رشد است. اگر بچه‌ای در فاصله 6 تا 12 ماهگی دارای رشد متوسط این دوره باشد نامحتمل است که به کمبود هورمون رشد مبتلاء باشد.
دیگر نشانه‌ها و علایم کمبود هورمون رشد در کودکان شامل موارد زیر است:
• کمبود قند خون در نوزادان
• کوچک بودن آلت تناسلی در نوزادان
• بسته نشدن حفره جمجمه در نوزادان
• نازک بودن مو
• کاهش رشد ناخن
• صدای بم
• زیاد بودن چربی در ناحیه شکم
• کند بودن رشد و نمو استخوان‌های بلند
• کند بودن رشد و نمو استخوان‌های صورت و دندان‌ها
نشانه‌ها و علایم کمبود هورمون رشد در بزرگسالان
افراد دچار کمبود هورمون رشد اکتسابی در دوره‌های بعدی زندگی علایم مختلفی دارند. علایم کمبود هورمون رشد با آغاز در دوره بزرگسالی عبارتند از:
• کاهش نامنتظره در توده عضلانی
• افزایش غیر منتظره در میزان چربی
• کمبود سطح انرژی
• مشکلات حافظه و تمرکز
• افسردگی یا اضطراب
• کاهش قدرت استخوانی
• افزایش میزان کلسترول لیپوپروتئین کم‌چکالی (LDL)
• استئوپوروزیس
تست و تشخیص کمبود هورمون رشد
فرآیند تشخیص کمبود هورمون رشد در کودکان و نیز بزرگسالان نیازمند گرفتن شرح حال کامل پزشکی توسط پزشک است.
برای تأیید ابتلاء شخص به کمبود هورمون رشد پزشک همچنین تست تحریک هورمون رشد را انجام خواهد داد. این تست شامل گرفتن نمونه خون برای آنالیز میزان هورمون رشد است.
تست‌های دیگری که به تشخیص کمک می‌کنند عبارتند از:
• پرولاکتین
• T4 آزاد
• TSH
• FSH
• LH
• تستوسترون
درمان کمبود هورمون رشد
پلن درمانی توصیه شده برای کمبود هورمون رشد در مورد کودکان و بزرگسالان مشابه است.
درمان کمبود هورمون رشد در کودکان
درمان کمبود هورمون رشد در کودکان شامل تزریق هورمون رشد انسانی (rhGH) نوترکیب است. تشخیص سریع در مورد کودکان برای آغاز هر چه زودتر درمان اهمیت دارد.
هر قدر کودک زودتر مورد درمان قرار گیرد، احتمال رسیدن وی به نرخ رشد متعارف بیشتر خواهد بود. درمان ممکن است پس از تست و ارزیابی مجدد تا دوره بزرگسالی ادامه یابد.
درمان کمبود هورمون رشد در بزرگسالان
بزرگسالان نیز به عنوان بخشی از پلن درمانی خود تزریق‌های rhGH انجام می‌دهند. از آنجا که کمبود هورمون رشد می‌تواند ایجاد مشکل برای شخص پس از تکمیل رشد وی را ادامه دهد، افرادی که در دوره کودکی تحت درمان قرار می‌گیرند این کار را باید در دوره‌های بعدی زندگی خود ادامه دهند. این درمان ادامه‌دار می‌تواند در پیشگیری از کاهش توده عضلانی و دیگر اقرات بیماری مفید باشد.
در سال 2020، FDA تزریق هفتگی را به جای روزانه در مورد بزرگسالان دچار کمبود هورمون رشد تأیید کرد.
دورنما
اگر پزشکان کمبود هورمون رشد را به موقع در کودکان تشخیص دهند، و درمان کامل صورت گیرد، اکثر کودکان دچار این بیماری به قد نرمال رسیده و رشد و نمو معمول را خواهند داشت.
در مورد بزرگسالان مبتلاء به کمبود هورمون رشد درمان منظم می‌تواند باعث تخفیف یا کاهش علایمی مثل کمبود انرژی و کاهش توده عضلانی شود.
چه پزشکی نیاز است
اندوکرینولوژیست‌ها (متخصصان غدد داخلی) پزشکان متخصص در اختلالات هورمونی هستند و می‌توانند کمبود هورمون رشد را در کودکان و نیز بزرگسالان درمان کنند.
خلاصه
کمبود هورمون رشد بیماری نادری است و پزشکان اغلب آن را در کودکان تشخیص می‌دهند. هر قدر درمان آن زودتر آغاز شود احتمال آنکه کودک به نرخ رشد متعارف دست یابد بیشتر خواهد بود.
درمان بزرگسالان دچار کمبود هورمون رشد شامل تزریق هورمون رشد است. این تزریق به تخفیف علایم که می‌تواند شامل کاهش توده عضلانی و پایین بودن میزان انرژی باشد، کمک کند./
کمبود هورمون رشد چه نشانه‌ها و علایمی دارد؟
دکتر مردیت گودوین، لاوری دانیلز
ترجمه هامیک رادیان
Source:
Medical News Today
What are the signs and symptoms of growth hormone deficiency (GHD)?
Medically reviewed by Meredith Goodwin, MD, FAAFP —
Written by Lowri Daniels
On January 25, 2021
نظرات (0)