ماکا - کاربردها، عوارض جانبی، دوز مصرف

• وب ام‎دی
• ترجمه هستی فراست‌فر

ماکا نام‌های دیگری به شرح زیر دارد: ایاک چیچیرا، ایوک ویلکو، جینسنگ کوه‌های آند، جینسنگ پرویی، لپیدیوم میینی، لیپیدیوم پرویی، ماکا ماکا، ماکای پرویی و...
ماکا گیاهی است که در مناطق مرکزی کشور پرو در ارتفاعات کوه‌های آند می‌روید. این گیاه دستکم از 3000 سال پیش به عنوان سبزی در این نواحی کشت شده است. ماکا از خانواده تربچه است و بویی شبیه به تافی شکلات دارد. از ریشۀ این گیاه به عنوان دارو استفاده می‌شود.
مردم عادی در پرو ماکا را برای رفع "خستگی خون" (آنمی)، سندرم خستگی مزمن (CFS)، تقویت میزان انرژی، استقامت، عملکرد ورزشی و تقویت حافظه می‌خورند. در عین حال مصرف ماکا از طریق خوراکی برای موارد عدم تعادل هورمونی در زنان، مشکلات خونریزی عادت ماهانه، علایم یائسگی، بهبود توان باروری، و اختلال عملکرد جنسی بر اثر مصرف داروهای ضد افسردگی، تضعیف یا پوکی استخوان‎ (استئوپوروزیس)، افسردگی، سرطان معده، لوسمی، HIV / ایدز، سل، اختلال نعوظ، برانگیختن یا تحریک میل جنسی، و تقویت سیستم ایمنی، رواج دارد.
در قالب غذایی مردم ماکا را در غذاهای پخته یا سرخ شده، به صورت سوپ می‌خورند و نیز آن را برای تولید نوعی نوشیدنی تخمیری به نام ماکا چیچا به کار می‌‌برند.
در کشاورزی و دامپروری ماکا برای افزایش باروری در چارپایان اهلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

[مطالب این مقاله:
• ماکا چطور کار می‎کند؟
• کاربردها و اثرات ماکا
• ایمنی و عوارض جانبی ماکا
• فعل و انفعال‎ها
• دوز مصرف]

ماکا چطور کار می‌کند؟
ریشه گیاه ماکا دارای مواد شیمیایی متعددی شامل اسیدهای چرب و انواع آمینو اسید است. در هر حال، در مورد چگونگی عملکرد ماکا اطلاعات کافی در دسترس نیست.

کاربردها و اثرات ماکا
در موارد زیر شواهد کافی در پیوند با ماکا وجود ندارد
• اختلال عملکرد جنسی بر اثر مصرف داروهای ضد افسردگی. تحقیقات اولیه عنوان می‌کنند که مصرف ماکا دو بار در روز به مدت 12 هفته باعث ایجاد بهبود جزئی در عملکرد جنسی در زنان مصرف کنندۀ داروهای ضد افسردگی می‌شود.
• ناباروری در مردان. تحقیقات مقدماتی نشان می‌دهند که مصرف یک فرآوردۀ خاص ماکا (ماکا ژلاتینیزادا لا مینولا، محصول آزمایشگاه‏‌های هرسیل در لیما پایتخت پرو) به صورت روزانه به مدت 4 ماه مقدار منی و اسپرم را در مردان سالم افزایش می‌دهد؛ اما این موضوع مشخص نیست که این وضعیت به بهبود باروری در مردان منجر می‌شود یا خیر.
• اختلالات پس از یائسگی. تحقیقات عنوان می‌کنند که مصرف ماکا (پودر ماکای گزینه‌های سلامت، مورویلومبا، NSW، استرالیا) به صورت روزانه به مدت 6 هفته باعث بهبود فشار خون و برخی جنبه‌‌های مربوط به خلق و خو شامل افسردگی و اضطراب در زنان یائسه می‌شود. اما فواید حاصل شده در این موارد بسیار ناچیز است.
• میل جنسی. تحقیقات اولیه نشان می‌دهند که مصرف یک فرآوردۀ خاص ماکا (ماکا ژلاتینیزادا لا مینولا، آزمایشگاه‌های هرسیل، لیما، پرو) به صورت روزانه به مدت 12 هفته می‌تواند باعث افزایش میل جنسی در مردان سالم شود.
• آنمی
• لوسمی (لوکمی)
• سندرم خستگی مزمن
• بهبود انرژی و عملکرد ورزشی
• بهبود حافظه
• افسردگی
• عدم تعادل هورمونی در زنان
• مشکلات خونریزی عادت ماهانه
• علایم یائسگی
• پوکی استخوان
• سرطان معده
• سل
• تقویت سیستم ایمنی
• ویروس HIV و ایدز
• سایر اختلالات
در مورد دامنۀ اثربخشی ماکا برای کاربرد آن در موارد مزبور به شواهد بیشتری نیاز است.

ایمنی و عوارض جانبی
ماکا احتمالاً در صورت مصرف مقادیر موجود در مواد غذایی برای اغلب مردم ایمن محسوب می‌شود. ماکا احتمالاً در صورت استفاده به شکل خوراکی در مقادیر بیشتر به عنوان دارو (حداکثر تا 3 گرم در روز) به مدت 4 ماه ایمن است. این گونه به نظر می‌رسد که ماکا توسط اکثر مردم به خوبی تحمل می‌شود.

پرهیزها و هشدارهای خاص در مورد ماکا
بارداری و شیردهی از پستان: اطلاعات کافی و قابل اعتماد در مورد ایمنی ماکا برای استفاده از سوی زنان باردار و شیرده در دست نیست. زنان باردار و شیرده باید جانب احتیاط را نگه دارند و از مصرف آن خودداری کنند.
اختلالات حساس نسبت به هورمون مثل سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز، یا فیبروئید رحم: عصاره‌های ماکا ممکن است عملکردی همانند استروژن داشته باشند. در صورتی که مردم دچار هر اختلال منجر به تشدید علایم در صورت قرار گرفتن در معرض استروژن باشند، نباید از ماکا و عصاره‌ها یا مشتقات آن استفاده کنند.

فعل و انفعال‌ها
در حال حاضر هیچ اطلاعاتی در مورد فعل و انفعال‎های ماکا در اختیار ما نیست.

دوز مصرف ماکا
دوز مناسب برای مصرف ماکا به عوامل مختلفی مثل سن مصرف کننده، شرایط سلامت وی، و اختلالات دیگر بستگی دارد. در حالل حاضر اطلاعات علمی کافی برای تعیین دامنۀ مناسبی از دوز مصرف ماکا (چه در کودکان و چه در افراد بزرگسال) وجود ندارد. این موضوع را باید به خاطر سپرد که فرآورده‌های طبیعی (گیاهی) در همۀ موارد ضرورتاً ایمن و سالم نیستند و دوز مصرف آنها می‌تواند مهم باشد. مردم در این مورد باید دستورالعمل‌های مرتبط را بر روی برچسب محصولات مطالعه کنند و نیز باید پیش از مصرف این گونه داروها یا مکمل‎ها با داروساز یا پزشک مشورت نمایند./

Source:
MACA
webmd.com