داروهای تقویت جنسی - شواهد چه می‌گویند؟

• دکتر ییلا هیووینگ - مارتین، دکتر جاسمین کالیر
• ترجمه نادر اکبری سراوانی

جستجو برای خشنودی و رضایت جنسی به اندازۀ خود تمدن بشری قدمت دارد. آیا پزشکی در قرن بیست و یکم خواهد توانست این راز را از پرده بیرون کند؟ علی‎رغم مطالعات بالینی برخوردار از کیفیت مطلوب، هنوز تا یافتن جام مقدس داروی تقویت جنسی راه در پیش است.
برای بسیاری از زوج‌ها برخوردار بودن از زندگی جنسی شاد و رضایت‌بخش کلید حفظ خوشبختی درازمدت به شمار می‎رود. اما اختلال عملکرد جنسی و فقدان میل و شور نسبت به سکس مشکلاتی شایع هستند که بر سلامت جنسی و خشنود کننده بودن ارتباط لطمه می‎زنند.
در سال 2015، یک پنل متشکل از کارشناسان، مطالعات علمی انجام شده در مورد اختلال عملکرد جنسی در زنان و مردان را مورد مرور قرار داد.
در متنی که این گروه علمی در "نشریه پزشکی جنسی" منتشر کردند چنین نتیجه‎گیری شده است که، "[…] شایع‎ترین اختلالات جنسی در زنان اختلال عملکرد میل جنسی و برانگیختگی جنسی است. به علاوه، گروه بزرگی از زنان وجود دارد که دچار اختلالات عمکلرد جنسی چندمحوری هستند."
کارشناسان در این جمع‎بندی افزوده‎اند، "در مورد مردان انزال زودهنگام و اختلال نعوظ رایج‎ترین اختلالات جنسی به شمار می‎رود."
آیا داروهای تقویت جنسی پاسخی برای بازگشت زندگی جنسی ما به مسیر درست محسوب می‎شود؟

داروهای تقویت جنسی چیستند؟
بر مبنای اعلام FDA، "هر محصولی که بر مبنای برچسب خود مدعی آن باشد که میل جنسی را تحریک کرده یا افزایش خواهد داد یا آنکه عملکرد جنسی را بهبود خواهد بخشید، یک داروی تقویت جنسی محسوب می‎شود."
ادعاهای پر آب و تابی در مورد پتانسیل بسیاری از داروهای تقویت جنسی صورت گرفته است، داروهایی که طیفی از چاشنی‌های مورد استفادۀ شایع و عصارۀ گیاهان سمی تا دستگاه‌های بدن حیوانات و حشرات زمینی را شامل می‎شوند.
بسیاری از این محصولات سابقه‎ای تاریخی پشت سر خود دارند و باورهای فرهنگی درازمدتی پشتوانۀ آنها است، اما در عمل شواهد علمی اندکی وجود دارد که نشان دهندۀ قابلیت آنها در برآوردن اثرات مورد نیاز باشد.
بر مبنای اعلام "مرکز ملی بهداشت مکمل و یکپارچه"، برخی از فرآورده‌‏ها مثل یوهیمباین - که از پوست درخت یوهیمبی در غرب آفریقا استخراج می‎شود - با خطرات شدید برای سلامت انسان مثل حملۀ قلبی و تشنج مرتبط هستند.
خوشبختانه ما به کندی در حال خروج از اعصار تاریک تحقیقات مربوط به داروهای تقویت جنسی هستیم و برخی از مطالعات دارای کیفیت مطلوب - با هدف رسیدن به ژرفای این  دانش که چه ترکیباتی ایمن بوده و در عین حال کارکرد دارند - به شکل پیگیر در دست انجام است.

جینکگو و جینسنگ
در مروری بر شواهد علمی در مورد داروهای تقویت جنسی گیاهی، دکتر الیزابت وست / Elizabeth West، از دپارتمان زنان و زایمان دانشگاه کالیفرنیا در ایرواین، و دکتر مایکل کریچمن / Michael Krychman، از مرکز بهداشت جنسی و پزشکی بقاء کالیفرنیای جنوبی در نیوپورت بیچ، توضیح می‎دهند که، "اگرچه داده‎ها هنوز محدود هستند، جینکگو، جینسنگ، ماکا، و تریبولوس، داده‎های نویدبخشی در پشت سر خود دارند."
جینکگو نشان داده است که می‎تواند باعث افزایش جریان خون در دستگاه‌های پیرامونی شامل ناحیۀ تناسلی شود. بر مبنای اعلام خانم دکتر وست و دکتر کریچمن، در حالی که یک مطالعه بهبود عملکرد جنسی را هم در مردان هم در زنان نشان داده است، این یافته‎ها در مطالعه‎ای دیگر مورد تأیید قرار نگرفته‎اند.
جینکگو از سوی بیشتر مردم به خوبی تحمل می‎شود اما در عین حال می‎تواند سبب بروز خطر خونریزی بیش از حد شود.
چند مطالعۀ آزمون بالینی دوسو کور تصادفی‎سازی شده از ادعای مبنی بر مؤثر بودن جینسنگ در مورد اختلال نعوظ و - به درجات کمتری - در مورد توانایی آن برای ایجاد برانگیختگی جنسی در زنان یائسه حمایت کرده‌اند.
همانند مورد جینکگو، ممکن است برخی اثرات جانبی شامل علایم خفیف دستگاه گوارش مطرح باشد. افراد مبتلا به سرطان‎های حساس به هورمون باید از مصرف جینسنگ خودداری کنند.

ماکا و تریبولوس تریستریس
بر مبنای گفتۀ خانم دکتر وست و دکتر کریچمان، "تحقیق بر روی جوندگان نشان داده است که ماکا [ریشۀ یک گیاه در دامنۀ کوه‎های آند] به شکلی مؤثر اختلال نعوظ و شهوت جنسی را پس از مصرف این مکمل بهبود می‎بخشد."
اگرچه سه مطالعۀ بالینی بروز بهبودهایی در عملکرد جنسی را هم در زنان و هم در مردان نشان دادند، یک آزمون بالینی دیگر به چنین نتیجه‎ای دست نیافته است.
تریبولوس تریستریس، گیاهی که به صورت سنتی در طب چینی و طب آیورودیک مورد استفاده قرار می‎گیرد، حاوی اجزائی است که به دی‎هیدروپیاندروسترون تبدیل می‎شوند، که یک هورمون استروئیدی طبیعی محسوب می‎شود.
دکتر وست و کریچمن می‎گویند، "یک مطالعه بر روی جوندگان افزایش تولید اسپرم را پس از مصرف مکمل تریبولوس نشان داد." در چندین مطالعه خرسندی جنسی در زنان مصرف کنندۀ تریبولوس تریستریال به اثبات رسید - از جمله آزمونی که در سال 2017 انجام شد - در حالی که همزمان کیفیت منی و اختلال نعوظ در مردان نیز بهبود پیدا کرد.

"به عنوان ایمن و مؤثر شناسایی نشده‌اند"
علی‎رغم افزایش کیفیت مطلوب مطالعات بالینی، FDA هشدار می‎دهد که، "داده‌های مناسب برای برقراری شرایط لازم در شناسایی عمومی ایمنی و اثربخشی هیچ‌یک از ترکیبات یا داروهای غیر نسخه‎ای برای استفاده به عنوان داروی تقویت جنسی وجود ندارد."
FDA در هشداری پردامنه‎تر می‎گوید:
"بر مبنای شواهد در دسترس در حال حاضر هیچ داروی غیر نسخه‎ای حاوی ترکیباتی برای استفاده به عنوان داروی تقویت جنسی را نمی‎توان به عنوان ایمن و مؤثر قلمداد کرد."
بنابراین پیش از عجله برای تهیۀ هر داروی تقویت جنسی، هشدار بالا ارزش به خاطر سپردن را دارد. صحبت با پزشک خود پیش از آنکه این مواد را در دست بگیرید می‎تواند در مجموع گزینۀ بهتری باشد./

Source
Aphrodisiacs: Where is the evidence?
By Yella Hewings-Martin PhD
Fact checked by Jasmin Collier
Published Monday 15 January 2018