• برندا مکبین، دکتر النا بیگرز
• ترجمة هامیک رادیان
گلو را اغلب به عنوان بخشی از بدن که دارای قسمتهای متفاوت است، توصیف میکنند. این مقاله به دو مکان در گلو که شیوع سرطان در آنها بیشتر عمومیت دارد، میپردازد: حلق (فارنکس) و حنجره (لارنکس.)
1. فارنکس عموماً به عنوان خود گلو تصور میشود. حلق لولهای به درازای 5 اینچ است که از پشت بینی تا مری امتداد دارد.
2. لارنکس نیز به عنوان صدامکان (باکس صدا) شناخته میشود. حنجره گذرگاه کوتاهی درست زیر حلق است. حنجره کوردهای قابل شنیدن و قطعة کوچکی از بافت را که اپیگلوت نامیده میشود، نگه میدارد.
اپیگلوت برای پوشاندن بالای حنجره به حرکت درمیآید و بنابراین غذا در هنگام تنفس افراد وارد آن نمیشود.
علل و ریسکفاکتورهای سرطان گلو
دلایل خاص ایجاد سرطان گلو شناخته شده نیستند.
سلولهای غیر عادی در گلو به شیوهای غیر کنترل شده تکثیر میشوند. این سلولها همچنین پس از مرگ سلولهای نرمال به زندگی ادامه میدهند. نتیجه ایجاد تورم یا تودهای در گلو است که به نام تومور شناخته میشود.
برخی چیزها شانس ابتلاء به سرطان گلو را در افراد افزایش میدهند.
ریسکفاکتورهای سرطان گلو شامل موارد زیر است:
• افراط در مصرف الکل
• مصرف دخانیات شامل جویدن تنباکو یا انفیه
• بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) – که در آن اسید معده به درون مری بازمیگردد
• ویروس اپشتین – بار (EBV) – یک ویروس شایع که برخی اوقات در بزاق مشاهده میشود.
• پاپیلوماویروس انسانی (عفونت HPV) – که یک ویروس قابل انتقال جنسی است.
سرطان گلو همچنین در صورتی که فردی دچار برخی سندرمهای ارثی باشد قابل توسعه است.
سرطان گلو در مقایسه با سرطانهای دیگر عمومیت ندارد. بر مبنای نظر انسیتیتو ملی سرطان (NCI)، سرطانهای حلق ممکن است در 1 درصد بزرگسالان بروز کنند.
کمتر از نیم درصد بزرگسالان احتمال ابتلا به سرطان حنجره را دارند. سرطان گلو بیشتر در مردان و پیران شایع است.
نشانگان سرطان گلو
سرطان گلو چهرههای متنوعی دارد. نشانگان این سرطان بسته به گسترة سرطان و مکان شناسایی آن متفاوت است.
نشانگان زودرس و عمومی سرطان گلو شامل موارد زیر است:
• مشکل بلع
• تغییرات صدا، مخصوصاً خشونت صدا یا عدم تکلم به شکل واضح
• درد گلو
• کاهش وزن غیر قابل توجیه
• تورم چشم، فک، گردن یا گلو
• خونریزی دهان یا بینی
• سرفههای طولانی مدت
• خون بالا آوردن همراه سرفه
• تورم یا درد که بهبود نمییابد.
• ویز یا دشواری تنفس
• احساس درد در موقع بلع غذا
• درد گوش
این نشانگان ممکن است توسط بیماریهای سادهتر نیز ایجاد شوند اما بررسی آنها اهمیت دارد. فقط پزشک میتواند بگوید که این نشانهها به سرطان گلو یا عوامل دیگر مرتبط هستند.
تشخیص سرطان گلو
پزشک ابتدا در مورد نشانگان پرسش میکند. اگر پزشک به این نتیجه برسد که علایم ممکن است سرطان گلو باشد، به معاینة دقیقتر میپردازد. در برخی موارد پزشک از بافت گلو برای آزمایش سرطان نمونهبرداری میکند.
تستهای تصویربرداری خارج بدنی ممکن است انجام شود. این تستها شامل اشعة ایکس، سی تی اسکن، MRI یا توموگرافی ارسال پوزیترون (PET). است.
این تصویرها به پزشک کمک میکنند تا میزان گسترش سرطان و بهترین راه درمان آن را بیابد. میزان گسترش سرطان مرحله (استیج) نام دارد:
مراحل سرطان گلو:
• مرحلة 0: سرطان وارد بافت پشت گلو نشده است
• مرحلة 1: تومور سرطانی کمتر از 7 سانتیمتر بوده و فقط در گلو است
• مرحلة 2: سرطان اندکی بزرگتر از 7 سانتیمتر بوده اما هنوز در گلو مستقر است
• مرحلة 3: سرطان رشد کرده و در بافتها و ارگانهای نزدیک گلو گسترش یافته است
• مرحلة 4: سرطان گسترش یافته و به غدد گردن، ارگانهای دورتر یا هر دو رسیده است
درمان سرطان گلو
درمان سرطان گلو به شماری از عوامل وابسته است. این درمان به مکان سرطان، مرحلة آن و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد.
رایجترین درمان این سرطان جراحی برای برداشتن تومور، پرتودرمانی یا استفاده از داروهای کشندة سلولها یا ترکیبی از تمامی موارد مزبور است.
زندگی با درمان سرطان گلو
درمان سرطان گلو فرجام خوبی دارد مخصوصاً اگر زود تشخیص داده شود.
در هر حال برخی درمانها ممکن است سبب عوارض ناخواسته شود. این موضوع غالباً به این بستگی دارد که سرطان چگونه مورد درمان قرار گرفته است.
بیماران باید از پزشک خود در مورد توقعات ناشی از درمان و نیز چگونگی مدیریت عوارض جوانبی آن در صورت بروز، سؤال کنند.
آنچه در ادامه میآید برخی از عوارض جانبی است که افراد ممکن است پس از درمان دچار آنها شوند.
خستگی
خستگی شایعترین عارضة جانبی ناشی از درمان سرطان است. راههای متعددی برای مقابله با این علامت وجود دارد. یک نمونهاش برنامهریزی برای روزها است که فرد در آنها چه احساسی دارد. اگر فرد صبحها انرژی بیشتری دارد، میتواند در این اوقات از غذاهای سالم استفاده کند و بقیه را برای مصرف بعدی ذخیره کند.
مثال مهم دیگر موضوع ورزش ملایم است، مثل پیادهروی در فضای باز به مدت 15 تا 30 دقیقه.
پزشکان میدانند که زندگی کردن با خستگی ناشی از سرطان دشوار است. همانند تمامی دیگر نشانهها، افراد باید در مورد خستگی خود با پزشک صحبت کنند.
در برخی موارد، خستگی ممکن است موجب عوارض دیگری شود که پزشک از آنها مطلع است.
درد
درد در برخی درمانهای سرطان شایع است و ممکن است کسالتآور، رنجورکننده یا حاد باشد که بلافاصله یا پس از مدتی از گذشت درمان ظاهر میشود.
درد چیزی نیست که بتوان با آن کنار آمد. درد ممکن است زمانی را که بدن برای التیام نیاز دارد طولانی کند یا با خواب تداخل یابد و به خلق و خو آسیب برساند.
راههای متعددی برای مدیریت درد وجود دارد. مراقبان بهداشتی میتوانند در یافتن بهترین راه ادارة نشانگان درد کمک کنند.
تغییرات حافظه
برخی از افراد در خلال درمان سرطان یا پس از آن دچار مشکلات حافظه میشوند. در موارد تغییرات کوچک، برنامهریزی روزانه و برخی ورزشها میتوانند کمک کننده باشند.
افراد باید مواردی را که میخواهند به یاد بیاورند بنویسند یا ضبط کنند. استفاده از تقویم یا دفترچة یادداشت میتواند در پیگیری مصرف درست داروها کمک کننده باشد.
افراد باید همیشه در زمان نیاز به یادآوری، رانندگی، خرید، و دیگر مواردی که دچار مشکل هستند از یک دوست یا اعضا خانواده سؤال کنند.
تغییرات عصبی
برخی درمانهای سرطان سبب آسیب رسانیدن به عصبها که اطلاعات را از مغز به قسمتهای مختلف بدن حمل میکنند، میشود.
بسته به اینکه کدام عصبها آسیب میبینند فرد ممکن است احساس سوزن سوزن شدن، سوزش، بیحسی یا احساس ضعف در نقاط مختلف بدن خود داشته باشد. این وضعیت ممکن است به مشکلاتی نظیر کاهش احساس در انگشتان دست یا پا، مشکل تعادل یا یبوست منجر شود.
افراد باید برای هر یک از نشگانگان زیر تحت مراقبت ویژه قرار بگیرند:
• حرکت قالیچه برای اجتناب از لغزیدن روی آنها
• کشیدن نرده بر دیوار و حمام برای کمک به حفظ تعادل
• جاگذاری تشک ایمنی حمام در وان یا زیر دوش
• پوشیدن کفشهای محکم برای محافظت از پا، چه در داخل خانه و چه بیرون آن.
افراد باید در محیط آشپزخانه مراقبتهای خاص انجام دهند. آنها باید همیشه از قابلمه نگهدار استفاده کنند و در موقع استفاده از چاقو یا وسایل برنده مراقب باشند.
شخصی میتواند کمک کند که آنچه بیماران میخورند خیلی داغ نباشد. این مورد ایدة خوبی برای حمام یا آب دوش نیز است./
نظرات (0)