• عوامل بسیاری می‌توانند بر پیش‌آگهی سرطان تأثیر بگذارند
• کاوش در اطلاعات مربوط به پیش‌آگهی یک تصمیم شخصی است
• درک آمارهای مربوط به بقاء
• میزان بقاء در سرطان خاص
• اگر بیمار نخواهد درمان شود
• درک تفاوت میان علاج و بهبود
اگر کسی دچار سرطان باشد، سؤال‌هایی در مورد میزان جدی بودن سرطان و شانس خویش برای ادامه زندگی خواهد داشت. برآورد میزان ادامه بیماری پیش‌آگهی نامیده می‌شود. ممکن است درک معنی پیش‌آگهی و نیز صحبت در مورد آن، حتی برای پزشکان، دشوار باشد.
عوامل بسیاری می‌توانند بر پیش‌آگهی تأثیر بگذارند
برخی از عوامل تأثیرگذار بر پیش‌آگهی عبارتند از:
• نوع سرطان و محل بروز آن در بدن
• مرحله سرطان، که به اندازه سرطان و نیز اینکه به دیگر نقاط بدن گسترش یافته است یا خیر، اشاره دارد
• درجه سرطان، که به این موضوع اشاره دارد که سلول‌های سرطانی زیر میکروسکپ به چه میزان غیر نرمال به نظر می‌رسند. درجه سرطان سرنخ‌هایی در مورد سرعت رشد و گسترش سرطان به دست می‌دهد.
• برخی ویژگی‌ها یا خصایص سلول‌های سرطانی
• سن بیمار و اینکه پیش از ابتلاء به سرطان سلامت بیمار در چه وضعیتی بوده است
• چگونگی پاسخ بیمار به درمان
کاوش در اطلاعات مربوط به پیش‌آگهی یک تصمیم شخصی است
وقتی کسی دچار سرطان باشد وی و دوستدارانش با ناشناخته‌های بسیاری مواجهند. درک سرطان و دانستن اینکه چه چیزی در پیش است می‌تواند به شخص و نزدیکان وی در تصمیم‌گیری کمک کند. برخی تصمیمات که شخص ممکن است با آنها روردرو شود عبارتند از:
• کدام درمان برای شخص وی بهترین است
• آیا اساساً بیمار می‌خواهد که درمان شود
• چگونه می‌توان بهترین مراقبت را از خود به عمل آورد و عوارض جانبی درمان را مدیریت کرد
• چگونه باید با مشکلات مالی و مسائل قانونی مقابله کرد
بسیاری از مردم مایلند تا از پیش‌آگهی مربوط به خود باخبر شوند. آنان پی می‌برند که وقتی در مورد سرطان خود دانش بیشتری دارند مقابله با آن آسان‌تر است. شخص ممکن است در مورد آمارهای بقاء از پزشک خود سؤال کند یا خود در صدد تحقیق در باره این اطلاعات برآید؛ یا ممکن است شخص این آمارها را گیج کننده و هراس‌آور بیابد، و با خود فکر کند که آنها غیر شخصی‌تر از آن هستند که ارزشی در مورد شخص وی داشته باشند. این کلاً مربوط به خود شخص است که تصمیم بگیرد به چه میزان اطلاعات نیاز دارد.
اگر کسی به این تصمیم برسد که می‌خواهد بیشتر بداند، پزشک وی که بیشترین اطلاعات را در مورد شرایط بیمار خود دارد بهترین شخص برای بحث در مورد پیش‌آگهی و توضیح معنی آمارها برای او محسوب می‌شود.
اگر کسی برای مقابله با پیش‌آگهی نیاز به کمک داشته باشد وی ممکن است متوجه شود که اطلاعات عرضه شده در مورد "مقابله با سرطان" مفید است.
درک آمارهای مربوط به بقاء
پزشکان پیش‌آگهی را با استفاده از آمارهایی تخمین می‌زنند که محققان در طول سالیان سال در مورد یک نوع خاص سرطان گردآوری کرده‌اند. برخی انواع آمار را می‌توان برای تخمین زدن پیش‌آگهی مورد استفاده قرار داد. رایج‌ترین آمارهای مورد استفاده شامل موارد زیرند:
میزان بقاء در سرطان خاص
این درصد بیمارانی مبتلاء به یک نوع خاص از سرطان و مرحله آن را نشان می‌دهد که در طول یک بازه زمانی پس از تشخیص ابتلاء به سرطان زنده مانده‌اند. این بازه زمانی ممکن است 1، 2، 5 ساله و غیره باشد، که بازه زمانی 5 ساله محدوده‌ای است که اغلب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بیشتر موارد نرخ بقاء خاص هر سرطان بر مبنای موارد علل مرگ فهرست شده در گزارش‌های پزشکی تعیین می‌شود.
بقاء نسبی
این آمار روش دیگری برای تخمین بقاء در سرطان خاص است که از اطلاعات مربوط به علت مرگ استفاده نمی‌کند. بقاء نسبی درصد بیماران سرطانی است که پس از یک بازه زمانی مشخص در پی تشخیص ابتلاء به سرطان در مقایسه با افراد غیر مبتلاء به سرطان زنده مانده‌اند.
بقاء کلی
این مورد درصد مردم دچار یک نوع خاص سرطان و مرحله آن است که به هر علتی در طول یک بازه زمانی مشخص از زمان تشخیص ابتلاء به سرطان زنده مانده‌اند.
بقاء در شرایط فقدان بیماری
این آمار درصد بیمارانی را نشان می‌دهد که در یک بازه زمانی مشخص پس از درمان سرطان هیچ نشانه یا علامتی از سرطان در آنان نبوده است. نام‌های دیگر این آمار بقاء فاقد برگشت [سرطان] یا بقاء فارق از پیشرفت [سرطان] است.
از آنجا که آمارها بر پایه درنظرگیری گروه‌های بزرگی از مردم تهیه شده‌اند، آنها نمی‌توانند برای پیش‌بینی دقیق آنچه برای یک بیمار مشخص اتفاق خواهد افتاد مورد استفاده قرار گیرند. هر انسانی متفاوت است. درمان‌ها و چگونگی پاسخ شخص به درمان می‌تواند تفاوت‌های بزرگی ایجاد کند. همچنین، مشاهده فواید درمان‌های جدید و راه‌های یافتن سرطان به سال‌ها وقت نیاز دارد. بنابراین، آمارهایی که پزشک برای رسیدن به پیش‌آگهی به کار می‌برد ممکن است مبتنی بر درمان‌هایی که امروزه کاربرد دارند، نباشد.
با وجود این در صورتی که آمارها عنوانگر آن باشند که سرطان در شخص محتمل است که به درمان خوب جواب دهد پزشک به بیمار خود خواهد گفت که پیش‌آگهی در مورد وی خوب است. یا اگر کنترل سرطان در شخص دشوار باشد پزشک به شخص خواهد گفت که پیش‌آگهی در مورد او ضعیف است. فارغ از آنچه پزشک به بیمار می‌گوید، مردم باید این نکته را در ذهن داشته باشند که پیش‌آگهی یک حدس تجربی است. پزشک قادر نیست که بداند این حدس در مورد شخص خاص به چه میزان درست از آب درخواهد آمد.
اگر بیمار نخواهد درمان شود
اگر بیمار تصمیم بگیرد که تحت درمان قرار نگیرد، پزشک که بیشترین اطلاعات را در مورد بیمار دارد در بهترین جایگاه برای بحث در مورد پیش‌آگهی قرار دارد.
آمارهای بقاء اغلب اوقات از مطالعاتی به دست می‌آیند که روش‌های درمانی را با یکدیگر مقایسه می‌کنند تا اینکه تفاوت درمان با عدم درمان مقایسه شود. بنابراین ممکن است ارائه یک پیش‌آگهی دقیق از سوی پزشک به بیمار کار آسانی نباشد.
درک تفاوت میان علاج و بهبود
علاج به معنی آن است که هیچ رد پایی از سرطان به دنبال درمان باقی نمانده و سرطان هرگز برگشت نخواهد کرد.
بهبود به این معنی است که نشانه‌ها و علایم سرطان در شخص کاهش یافته‌اند. بهبود ممکن است مقطعی یا کامل باشد. در بهبود کامل، تمامی نشانه‌ها و علایم سرطان ناپدید شده‌اند.
اگر شخص به مدت 5 سال یا بیشتر در وضعیت بهبود باقی بماند، برخی پزشکان ممکن است این وضعیت را علاج تلقی کنند. با وجود این، برخی سلول‌های سرطانی ممکن است تا سال‌ها پس از درمان در بدن شخص باقی بمانند. این سلول‌ها ممکن است باعث شوند تا سرطان روزی در آینده دوباره برگردد. در مورد سرطان‌های برگشت کننده، اغلب این اتفاق پس از گذشت 5 سال اول درمان رخ می‌دهد. اما این شانس نیز وجود دارد که برگشت سرطان در آینده دورتری صورت گیرد. به همین دلیل پزشکان نمی‌توانند با اطمینان به شخص بگویند که وی علاج یافته است. همه آنچه پزشک می‌تواند در این موقعیت بگوید آن است که در حال حاضر هیچ نشانه‌ای از سرطان در شخص وجود ندارد.
از آنجا که شانس برگشت سرطان وجود دارد، پزشک وضعیت شخص را تا سال‌ها پایش کرده و در جستجوی نشانه‌های برگشت سرطان آزمایش‌هایی را انجام خواهد داد. پزشک در عین حال عوارض جانبی اخیر ناشی از درمان‌های سرطان را زیر نظر خواهد گرفت./
برو به صفحه اصلی
• انستیتو ملی سرطان
• ترجمه محمدقاسم رافعی
Source:
National Cancer Institute at the National Institutes of Healt
Understanding Cancer Prognosis
Reviewed: June 17, 2019
