درد واژن - علل، تشخیص، درمان و مداوای خانگی

• علل درد واژن
• علایم درد واژن
• تشخیص درد واژن
• درمان درد واژن
• مداوای خانگی برای درد واژن
• پیشگیری از درد واژن

درد واژن می‌تواند یک علامت عفونت یا آسیب‌دیدگی موقتی یا یک علامت مزمن بدون هر علت شناخته شده باشد.
درد واژن مداوم بدون علت آشکار ولودینیا نامیده می‌شود. ولوودینیا در اختلالات زنان شایع بوده و مبتلابه 16 درصد زنان در ایالات متحد آمریکا است.
ترس یا خجلت ممکن است مانع از مراجعه زنان برای درمان برای درد واژن شود. برخی زنان که در جستجوی درمان بوده‌اند خبر از این می‌دهند که پزشکان به سرعت در مورد علایم مبتلابه آنان دچار اشتباه می‌شوند.

علل درد واژن
طیفی از اختلالات مختلف می‌توانند باعث درد واژن شوند، اما موارد زیر شایع‌ترین این علل محسوب می‌شوند:

عفونت
عفونت مخمری در میان شایع‌ترین علل درد واژن قرار دارد. در حدود 75 درصد زنان در مقطعی از زندگی خود دچار عفونت مخمری واژن می‌شوند.
عفونت مخمری خارش، سوزش، و برخی از اوقات ترشحات واژن به شکل پنیر خمیری شکل ایجاد می‌کند.
عفونت‌های مخمری معمولاً از طریق مقاربت جنسی گسترش نمی‌یابند و بیشتر متخصصان در درمان آن هر دو سوی زندگی جنسی را مورد درمان قرار نمی‌دهند.
واژینوزیس باکتریایی نیز شایع است، به ویژه در میان مردمی که از نظر جنسی فعال هستند.
در حالی که واژینوزیس باکتریایی ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند احتمال بروز علایم زیر در واژن بر اثر بیماری مزبور وجود دارد:
• درد
• خارش
• سوزش
• بوی بد ماهی
• ناراحتی در سکس
بسیاری از مردم علایم واژینوزیس باکتریایی را با علایم عفونت مخمری اشتباه می‌گیرند. به هر حال این دو بیماری‌هایی با علل متفاوتند و به درمان‌های متفاوتی نیاز دارند.
برخی عفونت‌های دیگر به ویژه عفونت‌های واگیردار جنسی (STIs) کلامیدیا و سوزاک نیز می‌توانند باعث ایجاد درد و ترشح نامعمول شوند.

ترومای فیزیکی
صدمات فیزیکی واژن یا مادگی می‌تواند باعث درد واژن شود. جراحات ناشی از مواردی مثل اصلاح می‌تواند مسؤول درد مزبور باشد اما یکی از شایع‌ترین علل آسیب‌دیدگی و درد زایمان است.
زایمان در مورد بسیاری از زنان که برای اولین بار وضع حمل می‌کنند باعث ایجاد پارگی واژن می‌شود. این پارگی معمولاً به داخل پرینیوم گسترش می‌یابد که ناحیه بین واژن و مقعد محسوب می‌شود. پزشکان به این وضعیت زیر عنوان پارگی پرینیال اشاره می‌کنند. این پارگی در عین حال مسبب پارگی لب واژن یا کلیتوریس در طول زایمان است.
نیاز است تا در موارد جدی پارگی‌ها توسط پزشک یا ماما بخیه شود. بخیه‌های جدید به مرور زمان حل شده از بین می‌روند و نیازی به کشیدن آنها نیست.

اختلال یا آسیب‌دیدگی عملکرد کف لگن
آسیب دیدن عضلات کف لگن می‌تواند سبب درد واژن، درد شکم، درد پشت و درد عضلات در دیگر قسمت‌های بدن شود.
برخی عوامل که می‌توانند ریسک مشکلات کف لگن را افزایش دهند شامل موارد زیرند:
• سن
• بارداری
• صدمات ناشی از زایمان
• اپیسیوتومی، که استفاده از برش جراحی برای بزرگ کردن ورودی واژن به پرینیوم در طول وضع حمل است
برخی زنان دچار اختلال عملکرد کف لگن همچنین و به ویژه در زمان عطسه کردن یا جست زدن دچار بی‌اختیاری ادراری می‌شوند. شخص ممکن است در عین حال دچار بی‌اختیاری مدفوع، درد در هنگام دفع مدفوع یا هر دو شود.

ولوودینیا
ولوودینیا نوعی درد مزمن در ناحیه مادگی (فرج)، واژن، یا هر دو است. این درد از شخصی به شخص دیگر بروز متفاوتی دارد اما اکثراً به شکل درد سوزانی گزارش می‌شود که نسبتاً ادامه‌دار است، اگرچه ممکن است بر اثر مقاربت جنسی تحریک یا بدتر شود.
پزشکان دردک دقیقی از ولوودینیا و علت بروز آن ندارند. فرآیند تشخیص ممکن است طولانی و گسترده باشد زیرا مستلزم از تشخیص خارج کردن دیگر علل درد واژن است.
هر کسی که ظن ابتلاء به ولوودینیا در مورد وی مطرح است باید به پزشک مراجعه کند، و درمان‌های متفاوتی برای آن در دسترس است.

کیست بارتولین
غدد بارتولین در دو طرف دهانه واژن قرار دارند و به لیز کردن آن کمک می‌کنند.
وجود انسداد در یکی از این غدد می‌تواند باعث ایجاد امکان بروز کیست شود، که ممکن است به صورت یک توده سفت یا شبیه به جوش ظاهر شود. این کیست می‌تواند مشخصاً در یک سمت واژن تولید درد کند.
کیست‌های بارتولین ممکن است در طول چندین روز بزرگ‌تر و سپس ناپدید شده یا پاره گردند. گاهی از اوقات این کیست‌ها عفونی شده درد شدید تولید می‌کنند.

علایم درد واژن
درد واژن ممکن است مشخصات بسیار متفاوتی داشته باشد. تشریح با جزئیات درد مورد بحث کمک می‌کند تا پزشک مشکل را به شکل صحیح تشخیص دهد.
در زیر شایع‌ترین انواع درد واژن توصیف شده‌اند.

سوزش
عفونت‌های مخمری واژن، واژینوزیس باکتریایی، و دیگر انواع عفونت اغلب اوقات و به ویژه در طول مقاربت جنسی یا پس از آن سبب بروز حس سوزش می‌شوند.
همچنین، ولوودینیا اغلب باعث درد سوزان و نیز علایم دیگری می‌گردد.

خارش
خارش یک نشانه کلاسیک عفونت، مثل عفونت مخمری، واژینوزیس باکتریایی یا عفونت واگیردار جنسی است.
با شیوع کمتر، صدمات کف لگن سبب اختلال عملکرد عصب می‌شود که به شکل خارش یا دیگر حس‌های نامعمول خود را نشان می‌دهد.
برخی زنان به ویژه در طول مقاربت جنسی دچار خارش واژن می‌شوند. بعضی علل محتمل شامل موارد زیر است:
• ولوودینیا
• پارگی کیست بارتولین
• التیام پس از صدمات فیزیکی

تنش یا اسپاسم عضله
سفتی، رنجوری، و اسپاسم عضله در واژن ممکن است نشان دهنده اختلال عملکرد کف لگن باشد. برخی مردم همچنین درد را با مشخصات متفاوتی در دیگر نواحی بدن مثل درد کمر یا درد مفصل ران احساس می‌کنند.
ولوودینیا می‌تواند سبب ایجاد درد پیش از مقاربت جنسی یا در طول آن شود. برخی زنان خبر از دچار شدن به تنش عضلانی چنان شدیدی می‌دهند که مانع از تحقق مقاربت جنسی می‌شود.

افتادگی یا حساس شدن
اگر پوست اطراف واژن و مادگی دردناک، افتاده یا حساس احساس شود، این می‌تواند یک علامت کیست بارتولین باشد.
این ناحیه در عین حال ممکن است قرمز رنگ شود و یک برآمدگی سفت یا ورم قابل رویت وجود داشته باشد. اگر عفونت گسترش یابد درد ممکن است تشدید گردد.
ترومای واژن یا مادگی نیز می‌تواند سبب افتادگی یا حساسیت شود. بسیاری از زنان، پس از تولد فرزند، خصوصاً به دنبال پارگی پرینیال خبر از رنجوری می‌دهند.

درد در طول مقاربت جنسی
از آنجا که سایش یا اصطکاک سبب تحریک می‌شود مقاربت جنسی می‌تواند باعث تشدید هر نوع درد واژن شود.
به هر حال، اگر زنی صرفاً در طول مقاربت جنسی احساس درد کند، آنگاه ممکن است مسبب این درد ولوودینیا باشد.
اگر پس از مقاربت جنسی دردناک بوی بد ماهی به مشام برسد، این می‌تواند نشان دهنده واژینوزیس باکتریایی باشد.

تشخیص درد واژن
پزشک به طور معمول می‌تواند عفونت مخمری واژن را بر مبنای صرف علایم تشخیص دهد، اگرچه ممکن است نیاز به تست یک نمونه از ترشحات واژن وجود داشته باشد. این تست به پزشک کمک می‌کند تا عفونت‌های باکتریایی و عفونت‌های واگیردار جنسی مثل سوزاک و کلامیدیا را از تشخیص خارج کند.
پزشک همچنین ممکن است:
• در جستجوی صدمات اخیراً بروز کرده برای معاینه فیزیکی ناحیه اقدام کند
• داخل واژن را برای بررسی ناهنجاری‌های عضلانی، ورم و تحریک معاینه کند
• شرح حال کامل پزشکی شامل سؤالاتی در مورد ریسک فاکتورهای مشکلات خاص سلامت واژن مطرح کند.
افراد دچار ولوودینیا به طور معول علایم قابل کشف ناشی از یک اختلال فیزیکی ندارند. به همین دلیل، پزشک پیش از رسیدن به تشخیص ابتلاء به بیماری مزبور نیاز است تا علل دیگر را از تشخیص خارج کند.

درمان درد واژن
درمان صحیح به علت بروز درد بستگی دارد.
آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند سوزاک، واژینوزیس باکتریایی، کلامیدیا، و برخی عفونت‌های باکتریایی دیگر را درمان کنند. صدمات فیزیکی مثل زخم‌های عمقی یا عفونی ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک داشته باشند.
از آنجا که مخمر قارچ است و نه باکتری، داروهای آنتی‌بیوتیک نمی‌توانند عفونت مخمری را درمان کنند و استفاده از این داروها می‌توانند مشکل را بدتر کنند. در این مورد پزشک ممکن است استفاده از داروهای غیر نسخه‌ای یا نسخه‌ای ضد قارچ خوراکی را توصیه کند.
کیست‌های بارتولین به طور معمول خود به خود از بین می‌روند، و کمپرس گرم می‌تواند باعث تسریع این فرآیند شود. اگر یک کیست بسیار بزرگ شود، دکتر می‌تواند با عمل جراحی آن را تخلیه کند. اگر کیستی عفونی شود ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک داشته باشد.
فیزیوتراپی می‌تواند در مورد صدمات کف لگن مؤثر باشد و درمانگر می‌تواند با بیمار در مورد یک پلن درمانی مخصوص برای تقویت عضلات کف لگن در محیط خانه کار کند. فیزیوتراپی همچنین در مورد ولوودینیا کمک می‌کند.
درمان ولوودینا دشوار است. درمان درست از بیماری به بیمار دیگر تفاوت دارد اما اغلب شامل ترکیب از موارد زیر است:
• داروهای خوراکی و موضعی ضد درد
• تحریک عصب
• داروهای موسوم به بلوک کننده عصب
• ورزش‌های کف لگن
• سکس درمانی
• تعدیل‌های سبک زندگی مثل اجتناب از عوامل محرک

مداوای خانگی برای درد واژن
مداوهای خانگی نمی‌توانهد عفونت‌های باکتریایی واژن را درمان کنند، و استفاده از این روش‌ها می‌تواند برای عفونت فرصت بدتر شدن ایجاد کند.
هر کسی که ظن ابتلاء به عفونت باکتریایی در مورد وی مطرح است باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کند.
مداواهای خانگی زیر ممکن است در مورد علایم اختلالات دیگر مفید باشند:
• استفاده از کمپرس گرم چند بار در روز برای کیست بارتولین
• استفاده از حمام نشیمن، آیس پک، اسپری‌های بی‌حس کنند، یا ترکیبی از موارد برای کاستن از درد ناشی از پارگی واژن

پیشگیری از درد واژن
برخی راهکارها برای پیشگیری از بعضی اشکال درد واژن شامل موارد زیر است:
• استفاده از کاندوم در طول سکس
• انجام تست به شکل روتین برای عفونت واگیردار جنسی و پرسش از شرکاء جنسی در مورد وضعیت این نوع بیماری
• عدم استفاده از لباس‌های خیس، که محیط ایده‌آلی برای مخمر ایجاد می‌کند
• پرسش از پزشک یا ماما در مورد روش‌های پیشگیری از پارگی در طول زایمان

خلاصه
درد واژن ممکن است موقتی یا مزمن باشد، و در طیفی از تحریک خفیف تا درد شدید و ناتوان کننده بروز کند. این حس ممکن است بر اثر عفونت، آسیب‌دیدگی یا بدون دلیل شناخته شده ایجاد گردد.
زن دچار درد واژن باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کند. در بیشتر موارد، درد واژن در صورت برخورداری از درمان درست از بین می‌رود.
تشخیص علت درد مزمن واژن ممکن است دشوار باشد و به طور معمول پزشک صرفاً پس از اینکه علل محتمل دیگر را از تشخیص خارج می‌کند ولوودینیا را تشخیص می‌دهد. اگرچه کارشناسان چیزهای کمی در مورد علل ولوودینیا می‌دانند، درمان‌های متعددی برای این بیماری در دسترس است.
برخی زنان خبر از عدم همدردی یا غیر مفید بودن مراقبان پزشکی در مورد درد واژن می‌دهند. اگر چنین موردی مطرح باشد زنان باید از متخصص دیگری در این مورد سؤال کنند./

• دکتر والیندا ریجینز ان‌وادایک، زاون ویلینز
• ترجمه هستی فراست‌فر

Source:
Medical News Today
Vaginal pain: Causes and how to treat it
Medically reviewed by Valinda Riggins Nwadike
On November 11, 2019
New —
Written by Zawn Villines