نشانه‎ها و علل نشت مایع آمنیوتیک

• آماندا بارل، والیندا ریجینز ان‎وادایک
• ترجمه هستی فراست‎فر

مایع آمنیوتیک مایعی است که جنین را درون رحم احاطه کرده است. این مایع دارای طیفی از کارکردها است که تمامی آنها به رشد جنین مرتبط هستند.
جنین و مایع مزبور در کیسه آمنیوتیک باقی می‎مانند، که به طور معمول در هنگام وضع حمل زنان پاره می‎شود. برخی از اوقات امکان پارگی زودهنگام این کیسه وجود دارد که زیر عنوان پارگی زودهنگام غشاها (PROM) شناخته می‎شود.

[مطالب این مقاله:]
• نشانه‎های نشت مایع آمنیوتیک
• چه هنگامی دکتر خبر کنیم
• علل نشت مایع آمنیوتیک
• درمان نشت مایع آمنیوتیک
• مایع آمنیوتیک چیست؟
• پیام همراه

نشانه‎های نشت مایع آمنیوتیک
نشت مایع آمنیوتیک ممکن است همانند فوران یک مایع گرم یا چکه کردن کُند مایع از واژن احساس شود. این مایع معمولاً رنگ شفافی داشته و فاقد بو است اما گاهی از اوقات می‌‏تواند حاوی رگه‎هایی از خون یا مخاط باشد.
اگر مایع دچار نشتی مایع آمنیوتیک باشد متوقف شدن نشتی نامحتمل است.

نشانه‎هایی دال بر مایع آمنیوتیک نبودن نشتی
رحم در طول بارداری روی مثانه قرار می‎گیرد، بنابراین ناشایع نیست که زنان در طول دوره بارداری دچار نشت ادرار شوند. اگر مایع دچار نشت دارای بوی ادرار باشد احتمالاً این مایع ادرار خواهد بود.
زنان ممکن است در طول بارداری خبر از بروز افزایش در میزان ترشحات واژن دهند. ترشحات نرمال گرایشی به بوی خفیف داشته و شیری رنگ به نظر می‎رسند.

چه هنگامی دکتر خبر کنیم
اگر مایع دچار نشتی ادرار یا ترشح نباشد بهترین کار مراجعه به پزشک خواهد بود.
زنانی که دچار علایم فهرست زیر می‎شوند نیز باید مورد مراقبت پزشکی قرار گیرند:
• بوی بد، ترشح قهوه‎ای یا سبز رنگ از واژن
• تب
• بروز حالت افتادگی در رحم
• سرعت گرفتن ضربان قلب
• کاهش وزن یا فقدان افزایش وزن
در زمان انتظار برای انجام مراقبت پزشکی زنان نباید از تامپون استفاده کنند، نباید سکس انجام دهند و باید از انجام هر کاری که احتمال افزایش باکتری‎ها را در واژن به دنبال دارد خودداری کنند.
دکتر ممکن است نمونه‎ای از مایع را برای بررسی اینکه مایع آمنیوتیک است خارج کند. در عین حال احتمال دارد پزشک از برخی تست‎ها برای تعیین علت نشتی استفاده نماید.
این تست‎ها شامل معاینه واژن برای بررسی اتساع سرویکس و وضعیت وضع حمل در زن می‎شود. تست اولتراسوند (سونوگرافی) به پزشکان کمک می‎کند تا بدانند چه مقدار مایع اطراف جنین را فرار گرفته است.
پزشک در عین حال ممکن است یک تست رنگ انجام دهد، که در طول آن یک مایع آبی رنگی به درون کیسه آمنیوتیک تزریق می‎گردد و از زنان خواسته می‎شود تا نوار بهداشتی استفاده کنند. اگر رنگ مزبور خود را روی نوار بهداشتی نشان دهد، این می‎تواند نشان دهندۀ نشت مایع آمنیوتیک باشد.

علل نشت مایع آمنیوتیک
در زمان وضع حمل زنان کیسه آمنیوتیک پاره می‎شود.
بر مبنای اعلام "انجمن آمریکایی بارداری" فقط یک زن از هر ده زن "فوران چشمگیر" مایع آمنیوتیک را تجربه می‎کند. برای اغلب زنان این وضعیت بیشتر شبیه به نوعی نشتی مداوم احساس می‎شود.
برخی اوقات کیسه آمنیوتیک پیش از آغاز وضع حمل دچار نشت یا پارگی می‎شود. اگر کیسه آمنیوتیک پیش از هفته 37 بارداری پاره شود پزشکان این وضعیت را زیر عنوان PROM پیش از موعد شناسایی می‎کنند.
زنانی که در فاصلۀ کمتر از 6 ماه پس از آخرین وضع حمل خود باردار می‌شوند یا در رحم خود دارای بیش از یک بچه هستند (بارداری دوقلویی یا بیشتر) در ریسک بالاتری برای ابتلاء به PROM قرار دارند.
دیگر عواملی که می‎توانند به PROM منجر شوند عبارتند از:
• انقباضاتی که بر کیسه آمنیوتیک فشار وارد کرده سبب بروز پارگی در آن می‎شوند
• سوزن مورد استفاده برای آمنیوسنتز سوراخی در کیسه آمنیوتیک ایجاد می‎کند که التیام آن زمان درازی به طول می‎انجامد
• سرکلاژ، اقدامی که در آن پزشکان سرویکس (دهانه یا گردن رحم) را با بخیه جراحی می‎بندند تا بچه برای تولد آماده شود
• عفونت دستگاه ادراری یا عفونت‎های واگیردار جنسی
• اختلالات پزشکی مثل بیماری ریوی یا سندرم اهلرز - دانلوس
• قرار گرفتن در معرض مواد مضر شامل دود سیگار، مواد مخدر و مشروب الکلی
• بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم بودن مایع آمنیوتیک
• جدا شدن جفت از رحم

درمان نشت مایع آمنیوتیک
درمان به علت بروز نشتی مزبور و همچنین سن، سلامت و رشد جنین بستگی دارد.
دکتر ممکن است استراحت در بستر را توصیه کند که بدین معنی است که زنان باید فعالیت‎های روزمره خود را کاهش دهند و اغلب اوقات خود را در تختخواب بگذرانند. در عین حال این احتمال هست که پزشک خودداری از سکس را به زن توصیه کند.
اگر زنی دچار عفونت باشد، پزشک برای وی آنتی‎بیوتیک‎هایی تجویز می‎کند که مصرف آنها در طول بارداری ایمن باشد.
اگر بچه آماده تولد باشد پزشکان ممکن است وضع حمل را با استفاده از دارویی به نام اکسی‌توسین آغاز کنند. به طور جایگزین داروهایی به نام توکولیتیک‎ها می‎توانند از وضع حمل زودرس - اگر برای تولد بچه بسیار زود باشد - پیشگیری کنند.

مایع آمنیوتیک چیست؟
در حدود روز دوازدهم بارداری یک کیسه آمنیوتیک در اطراف جنین در حال رشد شکل می‎گیرد. مایع آمنیوتیک در کیسه انباشته می‎شود و چند مقصود شامل موارد زیر را برآورده می‎کند:
• محافظت و جداسازی جنین
• ایجاد دمای پایدار در محیط رشد جنین
• ایجاد امکان تنفس در مایع برای جنین، در حالی که ریه‎ها رشد و توسعه پیدا می‎کنند
• کمک به رشد سیستم گوارشی جنین در زمانی که مایعات توسط جنین بلعیده می‎شود
• کمک به رشد و توسعه عضلات و استخوان جنین زیرا که آنها در فضای مایع به حرکت درمی‎آیند
• محافظت از بند ناف که غذا و اکسیژن را از جفت به جنین منتقل می‎کند
در طول 20 هفته اول بارداری مایع آمنیوتیک عمدتاً از آب تشکیل شده است. پس از این دوره زمانی این مایع در عین حال حاوی مواد مغذی، هورمون‎ها، آنتی‎بادی‎ها و ادرار بچه است.
کمیت مایع درون کیسه آمنیوتیک گرایشی به سمت افزایش یافتن تا حدود هفته 36 بارداری که در آن آغاز به کاهش دارد از خود نشان می‎دهد. در زمان اوج خود حدود یک لیتر مایع آمنیوتیک در کیسه آمنیوتیک وجود دارد.

پیام همراه
این موضوعی غیر عادی نیست که زنان در طول بارداری بیش از دوران قبل دارای ترشحات واژن باشند. ترشحات واژن به طور معمول دارای بوی ملایمی بوده و شیری رنگ به نظر می‎رسند. زنان در عین حال ممکن است در دوران بارداری دچار نشت ادرار شوند.
زنان بارداری که دارای نشت مایع یا ترشحاتی غیر از ادرار یا ترشحات نرمال باشند باید به پزشک مراجعه کنند. این موضوع به ویژه در زمانی که مایع دچار نشت سبز یا قهوه‎ای بوده یا دارای بوی تند و زننده باشد مصداق دارد.
نشت مایع آمنیوتیک به طور معمول حاوی مایعی شفاف و فاقد بو بوده و این نشت ادامه پیدا خواهد کرد./

Source:
Signs and causes of leaking amniotic fluid
Last reviewed Fri 24 August 2018
By Amanda Barrell
Reviewed by Valinda Riggins Nwadike