سزارین در برابر زایمان طبیعی - مزایا و معایب هر یک

• کَری نایرنبرگ
• ترجمه هستی فراست‎فر

مادران باردار باید در مورد برنامۀ وضع حمل خود و تمامی مزایا و معایب روش‌های مختلف زایمان با پزشک خود مشورت کنند.
بچه از دو طریق به دنیا می‎آید: زن باردار می‌تواند یا از طریق واژینال زایمان کند یا اینکه بچه را از طریق عمل سزارین به دنیا بیاورد، اما در نهایت هدف اصلی به دنیا آوردن فرزندی سالم است.
در برخی موارد زایمان برای سزارین برنامه‌ریزی می‌‌ود و دلیل آن خطراتی است که در زایمان طبیعی برای مادر و بچه وجود دارد. زن ممکن است از پیش بداند که به دلیل بارداری دوقلویی یا چندقلویی یا بر اثر ابتلا به برخی مشکلات پزشکی مثل دیابت یا فشار خون بالا یا عفونتی که باعث پیچیدگی بارداری شده است، یا به دلیل ابتلاء به ویروس‌هایی مثل HIV یا هرپس و یا به علت داشتن مشکلاتی در پیوند با جفت در طول بارداری، زایمان در بخش سزارین در انتظار او است.
همچنین ممکن است در برخی شرایط مثل بارداری با بچۀ بسیار بزرگ یا در صورت کوچک بودن لگن مادر، یا در صورتی که بچه در داخل رحم در حالت سر پایین قرار نگرفته و تلاش‌ها برای برگرداندن بچه موفق نبوده باشد، زن ناچار از عمل سزارین باشد.
گاهی از اوقات برنامۀ از پیش تدارک شده برای انجام سزارین وجود ندارد و سزارین بر اثر به وجود آمدن برخی مشکلات اورژانسی که سلامت مادر، بچه یا هر دوی آنها را تهدید می‌کند، مطرح و انجام می‌شود.

در این زمینه بیشتر بخوانیم:
جای زخم سزارین - انواع و درمان

برخی اعمال سزارین انتخابی یا الکتیو محسوب می‌شود، به این معنی که انجام آنها به دلایل غیر پزشکی از سوی مادر باردار درخواست شده است. زنان می‌‌توانند به دلایل مختلف مایل به انجام زایمان به روش سزارین باشند.
اگرچه عمل سزارین به طور کلی ایمن و در برخی موارد منجی حیات تلقی می‌شود، در مقایسه با زایمان طبیعی دارای برخی ریسک‌های اضافی است. سزارین یک عمل جراحی عمده محسوب می‌شود و شامل باز کردن ناحیۀ شکم زن باردار و بیرون کشیدن بچه از داخل رحم بوده و در مقایسه با زایمان طبیعی عملی بسیار خطرناک یا مشکل تلقی می‌شود.
از آنجا که تولد فرزند به‌ روش سزارین در زایمان اول اغلب باعث تکرار سزارین در بارداری‌های بعدی می‌گردد، به‌ طور کلی زایمان واژینال به سزارین ترجیح داده می‌شود. در سطح ایالات متحد آمریکا از هر 3 بچه 2 تن به روش زایمان طبیعی متولد می‌شوند.
دکتر الیسون براینت / Allison Bryant، متخصص طب جنین در "بیمارستان عمومی ماساچوست" می‌گوید، زنانی که بچه خود را با زایمان طبیعی به دنیا می‌آورند این عمل را چیزی بیش از یک تجربۀ طبیعی احساس می‌کنند. وی اضافه می‌کند، زنان ممکن است احساس کنند، کاری که آنها انجام می‌دهند همان چیزی است که طبیعت و سرشت انسان از آنها انتظار داشته است.
دکتر براینت می‌گوید، "صرف‌نظر از اینکه تصمیم زنان در مورد روش تولد بچه چیست، آنان باید در حد امکان از گزینه‌های تولد بچه آگاه باشند، در این صورت زنان خواهند توانست در این فرآیند صدای خود را داشته باشند، از آنچه خود خواهان آن هستند دفاع کنند و به آگاهانه‌ترین شکل دست به انتخاب بزنند." در این مقاله مزایا و معابت دو روش زایمان بچه تشریح می‌شود.

فواید زایمان طبیعی برای مادر
گذراندن بارداری و انجام زایمان واژینال فرآیندی طولانی است که می‌تواند از لحاظ جسمانی برای مادر کاری فرساینده و دشوار باشد. اما یکی از فواید زایمان طبیعی این است که مادر زمان کوتاه‌‌تری را در بیمارستان سپری می‌کند و در مقایسه با سزارین دورۀ کوتاه‌تری از نقاهت را خواهد داشت.
علی‎رغم تفاوت قوانین در جاهای مختلف مدت زمان متوسط بستری بودن مادران پس از زایمان طبیعی بین 24 تا 48 ساعت است. زنان می‌توانند حتی پیش از این بازۀ زمانی نیز از بیمارستان مرخص شوند.
زنانی که به روش طبیعی زایمان می‌کنند از انجام یک عمل جراحی عمده و خطرات آن مثل خونریزی، ماندن جای زخم، واکنش در برابر داروی بیهوشی و درد درازمدت معاف می‎شوند. و از آنجا که زن دچار حالت گیجی و منگی پس از جراحی نمی‌شود خواهد توانست زودتر بچه خود را نگه دارد و کمی پس از زایمان شیر دادن به وی را آغاز کند.

معایب زایمان طبیعی برای مادر
در طول وضع حمل طبیعی این خطر وجود دارد که پوست و بافت اطراف واژن در هنگام خروج بچه از کانال زایمانی دچار کشیدگی و پارگی شود. اگر این کشیدگی و پارگی شدید باشد، زن نیاز به بخیۀ ناحیۀ آسیب دیده خواهد داشت یا اینکه وضعیت پدید آمده سبب تضعیف یا آسیب دیدگی عضلات لگن وی می‌شود که عملکرد ادرار و مدفوع را در وی تحت کنترل دارند.
برخی مطالعات به این نتیجه رسیده‌اند که در مقایسه با زنان دارای زایمان به روش سزارین زنان دارای زایمان طبیعی بیشتر دچار بی‌اختیاری روده و ادرار می‌شوند. در عین حال احتمال نشت ادرار در هنگام سرفه، عطسه یا خندیدن در این گروه از زنان بیشتر است.
پس از زایمان طبیعی، زنان در عین حال ممکن است دچار دردی دایمی در پرینیوم (درد میاندوراه) شوند، ناحیه‎ای که بین واژن و مقعد قرار دارد.

مزایا و معایب زایمان طبیعی برای بچه
بنا به گفتۀ دکتر براینت در مقایسه با زایمان به روش سزارین یکی از مزایای زایمان طبیعی در مورد بچه این است که مادر تماس زودهنگامی با بچۀ خود خواهد داشت و تغذیۀ بچه با شیر مادر زودتر آغاز خواهد شد.
دکتر براینت می‌گوید، در طول زایمان طبیعی عضلات درگیر فرآیند زایمان بیشتر محتمل است که با عمل انقباض خود باعث خروج مایعات موجود در ریۀ نوزاد شوند که این برای بچه مفید است زیرا احتمال ابتلا بچه به مشکلات تنفسی را کاهش می‌دهد. بچه‌های متولد شده به روش زایمان طبیعی در عین حال دوز اولیه‌ای از باکتری‌های مفید را در طول عبور از کانال زایمانی مادر دریافت می‌کنند، که این باکتری‌ها باعث تقویت سیستم ایمنی نوزاد و محافظت دستگاه گوارش وی می‌شوند.
بر مبنای اعلام دانشکدۀ پزشکی دانشگاه استنفورد اگر مادر باردار دارای زایمان طولانی بوده یا بچۀ متولد شده دارای جثۀ بزرگی باشد این احتمال هست که نوزاد در طول فرآیند زایمان دچار آسیب ‎دیدگی مثل کبودی جمجمه یا شکستگی استخوان ترقوه شود.

مزایای زایمان به روش سزارین
بنا به گفتۀ دکتر براینت، در صورتی که زنی دارای شرایط لازم برای انجام زایمان طبیعی باشد، مزایای چندانی در زایمان به روش سزارین برای وی وجود ندارد.
به‌‌ هـر حال اگر زن باردار بداند که برای زایمان نیاز به‌ سزارین خواهد داشت این‌ عمل از پیش برای وی برنامه‌ریزی خواهد شد، که این راحت‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر از زایمان واژینال و قرار گرفتن در روند طولانی مربوط به آن است.

معایب عمل سزارین برای مادر
زنی که عمل سزارین در مورد وی انجام می‌شود در مقایسه با زنان دارای زایمان طبیعی معمولاً مدت طولانی‌تری را در بیمارستان سپری می‌‌کند (2 تا 4 روز). انجام زایمان به روش سزارین در عین حال ریسک ابتلا به عوارض پس از وضع حمل مثل درد در ناحیۀ برش جراحی و زخم‌های درازمدت‌تر را افزایش می‌دهد.
بنا به گفتۀ دکتر براینت از آنجا که زنان در فرآیند سزارین تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند ان عمل ریسک از دست دادن خون و عفونت را در آنان افزایش می‌دهد. وی اضافه می‌کند، در عمل سزارین خطر آسیب دیدن روده یا مثانه یا تشکیل لختۀ خون نیز مطرح است.
یک مطالعه پی برده است که در مقایسه با زنان دارای زایمان طبیعی احتمال کمتری دارد که زنان دارای زایمان به روش سزارین شیر دادن به بچه را در کوتاه زمانی پس از وضع حمل انجام دهند.
زمان ریکاوری یا بهبود پس از زایمان نیز در مورد این گروه از زنان طولانی‌تر است زیرا زیرا زن ممکن است در ناحیۀ شکم دچار درد و ناراحتی بیشتری شود چرا که التیام پوست و عصب‌های ناحیۀ برش جراحی نیازمند گذشت حداقل دو ماه زمان است.
بر مبنای یک مطالعۀ انجام شده در فرانسه احتمال مرگ مادران در طول عمل سزارین اغلب بر اثر لخته شدن خون، عفونت‌ها، و پیامدهای مرتبط به بیهوشی، سه بار بیشتر از مرگ در نتیجۀ زایمان طبیعی است.
دکتر براینت می‌گوید، وقتی زنی اولین زایمان طول زندگی خود را به روش سزارین انجام داده باشد، احتمال انجام زایمان‌های بعدی نیز به این روش بیشتر خواهد بود. در عین حال عوارضی مثل خطرات ناشی از پارگی رحم، زنان دارای زایمان به روش سزارین را بیشتر تهدید می‌کند، که بر اثر ایجاد جای زخم در پارگی‎های رحم و ناهنجاری‌های جفت ایجاد می‌شود. خطرات مربوط به مشکلات جفت با هر عمل سزارین انجام شده توسط زن بیشتر افزایش می‌یابد.

مزایا و معایب عمل سزارین برای بچه
بچه‎هایی که به روش سزارین متولد می‌شوند بیش از کودکان متولد شده از طریق زایمان واژینال در خطر ابتلا به مشکلات تنفسی دوران کودکی مثل آسم قرار دارند. در عین حال خطر مرده‌زایی در مورد این گروه از کودکان بیشتر است.
دکتر براینت می‌گوید، در طول عمل سزارین خطر کوچکی برای آسیب دیدن بچه توسط ابزارهای جراحی وجود دارد. برخی از مطالعات عنوان کرده‌اند که ارتباطی میان تولد بچه به روش سزارین و خطر چاقی در مورد او وجود دارد اگرچه دلایل مربوط به این پیامد شناخته شده نیست. یک احتمال این است که زنان چاق یا دچار دیابت مرتبط به بارداری بیشتر محتمل است که عمل سزارین انجام دهند./

Source:
Vaginal Birth vs. C-Section: Pros & Cons
By Cari Nierenberg, Live Science Contributor
March 20, 2015