سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی

در این مقاله:
• نکات کلیدی
• علل سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی کدامند؟
• علایم سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی کدامند؟
• سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی چطور تشخیص داده می‌شود؟
• سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی چطور درمان می‌شود؟
• چگونه می‌توان از تماس با مواد محرک اجتناب کرد؟

سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی (RADS) مشکلات تنفسی ناشی از یک مورد منفرد قرارگیری در معرض مقادیر بالای انواع گاز، دود، عطر یا بخار تحریک‌ کننده سیستم تنفسی را توصیف می‌کند.

نکات کلیدی
1. علایم RADS معمولاً به سرعت در طول 24 ساعت پس از تماس بروز می‌کنند.
2. سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی یکی از اشکال آسم ناشی از ماده محرک است، و اغلب بر اثر مواد محرک موجود در محیط کار ایجاد شده گاه به عنوان آسم محیط کار طبقه‌بندی می‌شود.
3. لحظاتی پس از استنشاق مواد محرک، علایم شبه آسم مثل سفتی قفسه سینه، خس خس سینه، سرفه و دیس‌پنه (تنگی نفس یا بی‌نفسی) ایجاد می‌شوند.
4. علایم ممکن است در طیفی از خفیف تا شدید یا حتی کشنده بروز کنند و ممکن است برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه یابند.
5. تشخیص سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی ممکن است دشوار باشد و اغلب این اختلال به عنوان آسم در نظر گرفته می‌شود.
6. سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی می‌تواند یه شکل اختلالی بسیار ناتوان کننده ظاهر شود زیرا بو کردن هر روزه و مواد محرکی مثل دود، گرد و غبار، بوهای مربوط به مواد سوختی، مواد شوینده یا عطرها می‌توانند محرک واکنش‌های مهلک باشند.

علل سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی کدامند؟
هر کسی ممکن است به سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی مبتلاء شود. این بیماری نتیجه قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای گاز، دود، عطر و بخار محرک سیستم تنفسی است. این وضعیت ممکن است ناشی از نشر مواد شیمیایی، نشت یا آتش‌سوزی باشد. RADS معمولاً به سرعت ایجاد می‌شود و در اغلب موارد علایم بیماری برای یک دوره زمانی طولانی باقی می‌مانند. مردم شاغل در برخی مشاغل در ریسک بالاتری برای قرار گرفتن در معرض مواد محرک قرار دارند که این گروه‌ها عبارتند از:
• آتش‌نشان‌ها
• نظافتچی‌ها
• مزرعه‌دارها و دامدارها
• پلیس
• جوشکارها
• کارکنان بخش اورژانس
• کارگران بخش جمع‌آوری ضایعات
محرک‌های شایع عبارتند از:
• بخار بنزین
• سوخت چوب
• انواع دود
• عطرها
• مواد شیمیایی نظافت مثل کلر

علایم سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی کدامند؟
علایم سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی به طور معمول به فاصله 24 ساعت (عموماً کمتر) از زمان قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای مواد محرک شروع می‌شود و می‌تواند برای زمان‌های طولانی، برای مثال، ماه‌ها تا سال‌ها و حتی پس از زدودن و خارج شدن مواد محرک ادامه یابد.
علایم متداول سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی شامل موارد زیرند:
• سرفه
• تنگی نفس یا مشکلات تنفسی
• ناراحتی یا سفتی قفسه سینه
• خس خس سینه
• حس سوزش در گلو و بینی
در عین حال این موضوع اهمیت دارد که شخص پیش از ایجاد علایم پزشک خود را از قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای مواد محرک مثل گاز، دود، عطر یا بخار آگاه کند.

سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی چطور تشخیص داده می‌شود؟
پزشک در وهله نخست سؤال‌هایی در مورد علایم مبتلابه شخص مطرح می‌کند. این سؤال‌ها حول محورهای زیرند:
• هر گونه تماس با مواد محرک نظیر گاز، دود و غیره
• آیا پیشتر شخص مبتلاء به آسم یا دیگر اختلالات ریه تشخیص داده شده است
• آیا علایم ناگهانی بروز کرده‌اند یا در طول 24 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض مواد محرک
• شغل شخص
پزشک ریه‌ها را معاینه کرده و چند تست مثل آزمایش خون برای بررسی سطح اکسیژن، عکسبرداری اشعه X یا اسپیرومتری - در صورت لزوم انجام - خواهد شد.
گاهی اوقات سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی صرفاً پس از مراجعات مکرر به پزشک قابل تشخیص است. شاید نیاز باشد که شخص به یک متخصص (پولمونولوژیست یا متخصص سیستم تنفسی) که به سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی آشنا است ارجاع داده شود تا تشخیص صحیح صورت گیرد.

سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی چطور درمان می‌شود؟
درمان سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی به این موضوع بستگی دارد که آیا از نوع حاد است یا مزمن. اگر کسی در فاصله 24 ساعت پس از قرارگیری در معرض هر یک از مواد محرک مزبور دچار هر یک از علایم مورد اشاره شده باشد، شخص باید بلافاصله به پزشک یا نزدیک‌ترین واحد اورژانس مراجعه کند. داروهای آسم یا برونکودیلاتورها در موقعیت‌های حاد در خط مقدم درمان برای بیمار تجویز می‌شوند.
از آنجا که علایم سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها ادامه یابند، برای درمان این اختلال در درازمدت مراجعه به یک پولمونوژیست که در درمان سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی متبحر باشد مفید خواهد بود.
درمان در مورد علایم پایدار عمدتاً بر اجتناب از مواد محرک شامل موارد محرک سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی، دود سیگار (سیگارت) و دیگر موادی که شخص نسبت به آنها دچار واکنش آلرژیک دارد استوار است. داروهایی مثل برونکودیلاتورها و کورتیکوستروئیدهای استنشاقی نیز ممکن است برای درمان علایم شبه آسم به دنبال روش مرحله‌ای آغازین ابتکار جهانی برای آسم (GINA) شامل استفاده از یک دوز کم دارای قابلیت افزایش یا کاهش بر مبنای نیاز، مورد استفاده قرار گیرند.
اگر کسی در محیط کار خود در معرض مواد محرک قرار گرفته باشد، پس از تحت کنترل قرار گرفتن علایم و رعایت معیارهای ایمنی برای اجتناب از تماس با سطح بالای مواد محرک می‌تواند به محل کار خود برگردد.

چگونه می‌توان از تماس با مواد محرک اجتناب کرد؟
قرار گرفتن ادامه‌دار در معرض مواد محرک می‌تواند باعث التهاب مداوم و تولید مخاط اضافی در راه‌های هوایی شود و می‌تواند باعث بدتر شدن علایم گردد. در هر موردی اجتناب از مصرف مواد یا محرک‌های مسبب علایم مزبور ضروری است. اگر ماده یا محرک مورد اشاره جزء ضروری زندگی روزمره یا کار شخص باشد ممکن است جایگزینی آنها با چیزی که کمتر محرک باشد امکان داشته باشد. در عین حال این امکان وجود دارد که شخص با نصب یک سیستم تهویه و تخلیه یا دستگاه محافظ سیستم تنفسی مقدار تماس با ماده محرک را کاهش دهد.
افراد با در صورت وجود مواد محرک سیستم تنفسی در محیط کار با مقامات مسؤول در مورد یافتن راه‌هایی برای کاهش مواد مزبور مشورت کنند./

سندرم اختلال عملکرد راه‌های هوایی واکنشی
گروه سردبیری هلف ناویگیتور
ترجمه هامیک رادیان

Source:
Health Navigator Editorial Team.
Reactive airways dysfunction syndrome
LAST REVIEWED: 11 AUG 2020
Reactive airways dysfunction syndrome