• آسپیراسیون چیست؟
• علایم آسپیراسیون
• علل آسپیراسیون
• ریسک فاکتورهای آسپیراسیون
• عوارض آسپیراسیون
• آسپیراسیون در کودکان
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• درمان آسپیراسیون
• پیشگیری از آسپیراسیون
• خلاصه
آسپیراسیون ریوی اصطلاح پزشکی برای مواردی است که در آنها شخص به شکل تصادفی شیء یا مایعی را از طریق استشناق وارد نای یا ریههای خود میکند. این وضعیت میتواند به سرفه، مشکلات تنفسی، ناراحتی و گاهی از اوقات به خفگی منجر شود.
اغلب مردم گهگاه، هنگامی که چیزی را میخورند یا مینوشند که "مسیر اشتباهی را در بدن طی میکند" دچار آسپیراسیون ریوی میشوند. یا این امکان وجود دارد که آسپیراسیون یک مشکل مداوم باشد که بر اثر وجود معضلی زیربنایی در سلامت ایجاد میشود.
اصطلاح آسپیراسیون در عین حال ممکن است برای یک اقدام پزشکی به کار برود که در آن پزشک از یک لوله ساکشن یا سرنگ برای خارج کردن مایعات غیر ضروری موجود در بخشی از بدن استفاده میکند.
آسپیراسیون چیست؟
آسپیراسیون دو معنی مرتبط به سلامت دارد. یکی از آنها یک وضعیت پزشکی بوده و دیگری یک اقدام پزشکی است، بنابراین مفید خواهد بود که تفاوت این دو را بدانیم.
آسپیراسیون ریوی
آسپیراسیون ریوی اختلالی است که هنگامی بروز میکند که شخص یک ماده خارجی را به داخل نای و ریههای خود استنشاق میکند.
این اتفاق اغلب هنگامی میافتد که شخص در حال خوردن و نوشیدن بوده و غذا یا مایع به جای مری وارد نای میشود. یا هنگامی اتفاق میافتد که شخص در شرایط زیر نفس میکشد:
• آب، مثل موقع شنا کردن یا بازی در استخر یا رودخانه
• بزاق دهان
• محتویات معده، شامل استفراغ
• دود سیگار، عطرها، یا گرد و غبار
این مواد میتوانند تا حدودی راههای هوایی را مسدود و ریهها را تحریک کنند، که این میتواند به سرفه، مشکلات تنفسی و دیگر علایم منجر شود.
عمل آسپیراسیون
آسپیراسیون گاهی از اوقات در اشاره به یک اقدام پزشکی به کار میرود، که در آن یک متخصص مراقبتهای پزشکی از یک لوله ساکشن یا سرنگ برای خارج کردن مایعات مضر از ریهها، مفاصل، آبسهها، یا دیگر ارگانها یا بافتها استفاده میکند.
دکتر همچنین ممکن است آسپیراسیون را برای گرفتن نمونه مایع و تست آن برای نشانههای عفونت، سلولهای سرطانی، یا وجود برخی مواد استفاده کند.
علایم آسپیراسیون
وقتی کسی چیزی را به داخل راههایی هوایی آسپیره میکند، این عمل ممکن است با علایم آشکار همراه نباشد.
به هر جهت، اگر ماده مورد اشاره حتی تا حدودی نای را مسدود یا ریهها را تحریک کند، این میتواند منجر شود به:
• سرفه
• احساس اینکه چیزی به گلو چسبیده است
• بلع دردناک
• خس خس سینه
• مشکل تنفسی
• خشونت صدا
علل آسپیراسیون
وقتی کسی غذا میخورد یا چیزی مینوشد، غذا یا مایع از دهان وارد گلو شده و از راه مری وارد معده میشود.
آسپیراسیون ریوی هنگامی بروز میکند که مواد به شکل تصادفی به جای مری وارد نای و ریهها میشوند. این وضعیت به طور معمول بر اثر وجود مشکلی در رفلکس بلع یا فقدان کنترل بر زبان ایجاد میگردد.
آسپیراسیون در عین حال ممکن است در هنگامی که بیمار برای عمل جراحی تحت بیهوشی قرار دارد بروز کند. محتویات معده ممکن است به دهان برگردد و سپس در برگشت از راه نای وارد ریهها شود.
بیهوشی باعث کاهش سطح هوشیاری شخص تحت بیهوشی و توانایی وی برای محافظت از راههای هوایی میشود، که این باعث افزایش خطر بروز آسپیراسیون میگردد. علت درخواست پزشکان از بیماران برای ناشتا بودن پیش از عمل جراحی همین است.
آنستزیولوژیستها همچنین پرهیزهایی مثل محافظت از راههای هوایی توسط لولهگذاری (انتوباسیون) را پس از القاء بیهوشی برای پیشگیری از آسپیراسیون در نظر میگیرند.
برخی اختلالات در سلامت نیز میتوانند ریسک آسپیراسیون ریوی را در مردم افزایش دهند.
ریسک فاکتورهای آسپیراسیون
اغلب مردم گهگاه چیزی را به درون ریههای خود استنشاق میکنند و برخی مشکلات میتوانند این خطر را افزایش دهند.
یک مطالعه مقطعی در سال 2015 در مورد ریسک فاکتورهای آسپیراسیون در مورد 105 نفر نمونه که دستکم یک مورد استروک را تجربه کرده بودند تحقیق کرده است.
این تحقیق نشان داد نمونههای دچار هر یک از اختلالات زیر 7 برابر بیشتر احتمال داشت که دچار آسپیراسیون شوند:
• دیسفاژی یا دشواری بلع
• اختلال در رفلکس گاگ یا فقدان آن
• کاهش تحرک فیزیکی
• اختلالات مغز و اعصاب مثل بیماری پارکینسون
عوامل دیگری که میتوانند خطر آسپیراسیون را در مردم افزایش دهند عبارتند از:
• مسمومیت ناشی از مواد مخدر یا الکل، که میتواند به اختلال سطح هوشیاری و واکنشها منجر گردد
• زوال عقل
• بیماری ریفلاکس اسید معده به مری (GERD)
عوارض آسپیراسیون
آسپیراسیون میتواند باعث انتقال مواد خارجی مضر بدنی یا خارج بدنی به درون ریهها شود، که این خود به بروز مشکلات دیگری میانجامد.
برای مثال وقتی کسی چیزی را که حامل باکتریهای مضر است به داخل ریه استشاق میکند، این میتواند به عفونت و التهاب منجر شود که وجه مشخصه اختلالی به نام پنومونی آسپیراسیون است.
علایم پنومونی آسپیراسیون میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سرفه مزمن
• بالا آوردن خون یا خلط سبز رنگ
• تب
• درد قفسه سینه
• خستگی مفرط
• مشکلات تنفسی مثل تنگی نفس یا خس خس سینه
وقتی آسپیراسیون شامل بوهای سمی باشد امکان بروز پنومونی مواد شیمیایی وجود دارد.
اگرچه در پنومونی شیمیایی هیچ عفونتی وجود ندارد این بیماری میتواند باعث ایجاد التهاب و علایم مشابه پنومونی آسپیراسیون شود.
آسپیراسیون در کودکان
بنا به اعلام "بیمارستان کودکان کلرادو"، آسپیراسیون مشکلی شایع در کودکان است و والدین یا مراقبان بچه ممکن است متوجه این وضعیت نشوند تا اینکه بچه دچار حالت خفگی شده یا به سرفه مزمن دچار گردد.
یک مطالعه در سال 2016 گزارشهای پزشکی مربوط به 102 کودک را که پس از دچار شدن به علایم آسپیراسیون تحت اندوسکپی قرار گرفته بودند مرور کرد. محققان پی بردند که 49 نفراز این کودکان ذرات آجیل یا دانههای خوراکی را به ریه فرو برده بودند.
علایم آسپیراسیون در کودکان با این علایم در بزرگسالان یکسان نیست و میتواند شامل موارد زیر باشد:
• بروز حالات خندهدار
• تضعیف حالت ساکشن
• درولینگ بیش از حد
• مشکلات تغذیه یا دشواری تنفسی در هنگام غذا خوردن
• خس خس سینه
• عفونتهای مکرر قفسه سینه
ریسک فاکتورهای آسپیراسیون در کودکان میتواند موارد زیر را شامل شود:
• GERD
• شکاف کام
• اختلالات مغز و اعصاب مثل فلج سربرال
• تولد زودرس
• بیماری قلبی مزمن
گزینههای درمانی برای کودکان دچار آسپیراسیون مزمن شامل داروهای GERD، گفتار درمانی یا کاردرمانی و عمل جراحی است.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
آسپیراسیون همیشه به درمان پزشکی نیاز ندارد. به هر حال، در صورت بروز هر یک از علایم زیر باید به اورژانس مراجعه کرد:
• خفگی یا انسداد راه هوایی
• تنفس پر سر و صدا
• کبودی پوست یا ناخن
• درد قفسه سینه
• خس خس سینه
علایم آسپیراسیون همیشه خود را بلافاصله نشان نمیدهند - ممکن است بروز آنها به ساعتها یا روزها وقت نیاز داشته باشد.
در صورت مواجهه با علایم زیر پس از آسپیراسیون مردم باید به دکتر مراجعه کنند:
• تب
• افزایش تولید مخاط
• سرفه مزمن
• بالا آوردن خون با سرفه
• مخاط بدبو
درمان آسپیراسیون
درمان آسپیراسیون به شدت علایم مبتلابه فرد و ماده استنشاق شده بستگی دارد. در برخی موارد درمان ضروری نیست.
اگر شیئی مثل یک تکه غذا هنوز در ریهها باشد، دکتر ممکن است برونکوسکپی توصیه کند.
در طول این عمل، متخصص برونکوسکپی یک لوله مجهز به دوربین را از راه گلو وارد ریهها کرده و جسم خارجی مزبور را خارج میکند.
در مورد مردم دچار پنومونی آسپیراسیون دکتر ممکن است برای کمک به رفع عفونت آنتیبیوتیک تجویز کند.
وقتی آسپیراسیون نتیجه یک اختلال پزشکی مثل استروک باشد، گفتار درمانی ممکن است به بهبود واکنش بلع کمک کرده و خطر آسپیراسیون را کاهش دهد.
تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی نیز میتواند به درمان آسپیراسیون مزمن کمک نماید. اگر آسپیراسیون به این روشها جواب ندهد شخص ممکن است برای برطرف کردن نیازهای غذایی خود نیاز به لوله تغذیهای داشته باشد.
پیشگیری از آسپیراسیون
مردم میتوانند قدمهایی را برای کاهش خطر آسپیراسیون ریوی بردارند که عبارتند از:
• خوردن لقمههای کوچکتر و جویدن آهسته غذا
• اجتناب از خوردن غذاهایی مثل برشهای پرچربی گوشت که جویدن آنها دشوار است
• خودداری از خوردن و آشامیدن در حالت درازکش
• اجتناب از دادن غذاهایی مثل آجیلها، دانههای خوراکی، هاتداگ یا انگور به بچهها که امکان خفگی با آنها وجود دارد.
• یادگیری گفتار درمانی یا کاردرمانی برای بهبود تکنیکهای بلع
• رعایت دستورات پزشک برای ناشتایی پیش از عمل جراحی
• مشورت با پزشک در مورد داروهای تأثیرگذار بر عمل بلع
خلاصه
آسپیراسیون میتواند اشاره به یک مشکل سلامت یا یک اقدام پزشکی باشد.
در طول اقدام پزشکی مورد اشاره پزشک از یک لوله ساکشن یا سرنگ برای خارج کردن مایع از قسمتی از بدن استفاده میکند.
اختلال سلامت موسوم به آسپیراسیون ریوی، زمانی بروز میکند که شخص به شکل تصادفی یک ماده خارجی مثل غذا یا نوشیدنی را به درون ریههایش استنشاق میکند.
علایم ممکن است از نظر شدت متفاوت باشند اما مردم اغلب قادرند تا با سرفه کردن ماده استنشاق شده را از ریه خارج کنند.
استنشاق مواد مضر میتواند به عوارضی مثل پنومونی منجر شود. برخی اختلالات پزشکی مثل دیسفاژی و GERD میتوانند خطر آسپیراسیون را در مردم افزایش دهند.
آسپیراسیون خفیف به طور معمول نیاز به درمان ندارد. به هر جهت اگر مواد خارجی به ریه بچسبند یا اگر علایم پنومونی بروز کرده باشد باید به پزشک مراجعه کرد.
در مورد مردم دچار آسپیراسیون مزمن، پزشک بر روی درمان علت زیربنایی متمرکز میشود. همچنین گفتاردرمانی میتواند به بهبود تکنیکهای بلع و کنترل زبان کمک نماید./
• مریآن دیپیترو، گرهاد ویتورث
• ترجمه هامیک رادیان
Source:
Medical News Today
What is aspiration?
Last reviewed Mon 4 March 2019
By MaryAnn de Pietro
Reviewed by Gerhard Whitworth, RN
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه

اُمگا – 3 از آسم دوران کودکی پیشگیری میکند

آیا روغنهای ضروری در درمان آسم مفیدند؟

تنگی نفس یا دیسپنه: علل، علایم، و درمان

مرحله آخر بیماری انسدادی مزمن ریه؛ درمان و دورنما

تشدید بیماری انسدادی مزمن ریه: علل، علایم هشدار دهنده و درمان

شمارش گلبولهای سفید خون: چرا انجام میشود؟

مراحل سرطان ریه: نشانهها، تغییرات و دورنما

سیگارهای الکترونیک معطر دارای مواد شیمیایی مرتبط به بیماریهای تنفسی هستند

عفونتهای سیستم تنفسی خطر حملۀ قلبی را تا 17 بار افزایش میدهد

اثرات دیابت بر بدن و دستگاههای آن

احتمال بیشتر مرگ برای سیگاریهای با توده عضلانی کم

برونشیت مسری است؟

نارسایی احتقانی قلب: علایم، درمان، و پیشگیری

سارکوئیدوز – علل، علایم، و درمان

مصرف قند مادران باردار با آسم آلرژیک فرزند مرتبط است

انحراف تیغه بینی - علل، علایم، و درمان

آلرژی هیره - علایم، درمان، و پیشگیری

ویزینگ یا خس خس آلرژی – علل، تشخیص، و درمان

سندرم پیکویکین یا سندرم تهویه کم ناشی از چاقی

پنومونی پیادهروی در کودکان – علایم و درمان

چرا سینه بچه من خس خس میکند؟ علل و درمان

سفید کنندهها و ضد عفونی کنندهها خطر بیماری مزمن ریوی را افزایش میدهند

شیر خام از آلرژی و آسم پیشگیری میکند؟

سرطان ریه و سرفه - چه ارتباطی هست؟

پنومونی (ذاتالریه) مسری است؟ علل و انتقال

خر و پف ساده – با همۀ حرفها چندان هم ساده نیست!

آپنه خواب یا وقفه تنفسی در خواب - درمانها، علتها، و علامتها

رینیت غیر آلرژیک یا ورم غشاء مخاطی بینی غیر آلرژیک - علل، علایم، و درمان

آمبولی هوا یا آمبولی گاز - علتها، علامتها و درمانها

ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریوی

آب رز - فواید، کاربردها و عوارض جانبی

تنفس دهانی یا تنفس از راه دهان - علایم، عوارض، و درمان

اپیگلوتیت یا عفونت باکتریایی منجر به التهاب نایبند (دریچه نای)

هیپرکاپنی یا افزایش بیش از حد دیاکسید کربن در خون

سرفه پس از خوردن غذا – علل، درمان، و پیشگیری

خلط خونی یا بروز خون در خلط - چه علتی دارد؟

هیپوکسی یا کمبود اکسیژن در بافتها، و هیپوکسمی یا کمبود اکسیژن در خون

فیبروز کیستیک - آنچه دانستنش نیاز است

برونکیولیت یا التهاب و احتقان راههای هوایی کوچک ریهها در نوزادان و کودکان خردسال

ناخنها در مورد سلامت انسان چه میگویند؟

بیماری روماتوئید ریه - آنچه دانستنش نیاز است

برونکوپنومونی یا پنومونی (ذاتالریه) مسبب آسیب دیدن برونشها

آبسه ریه - علل، علایم، تشخیص، و درمان

نشانههای کمتر شناخته شده ابتلاء به سرطان ریه - تشریح و تصویر

درد پشت و تنگی نفس - چه علتی دارد؟

فیبروز ریوی یا فیبروز پولمونری

پلورسی یا التهاب پلورا

مخاط سیاه

خس خس سینه در هنگام دم و بازدم چه تفاوتی دارند؟

چه چیز باعث کمردرد موقع سرفه کردن میشود؟

علل، علایم و درمان زکام

بیماری لژیونر یا لژیونلوزیس

ریفلاکس اسید همراه تنگی نفس - چه علتی دارد؟

ناخوشی ارتفاع یا "کسالت کوه" - علایم، علل و درمان

سینوزیت اتموئید، یا التهاب سینوسهای میان بینی و چشمها

بیماری انسدادی مزمن ریه چیست؟

عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی

هیپرپنیا (هیپرپنه) یا تنفس بیش از میزان نرمال

برونکوکانستریکشن و انقباض عضلات نرم برونشها

مخاط در استفراغ - انواع و علل

تنگی نفس شبانه طغیانی [دیسپنه نوکتورنال پاروکسیسمال] چیست؟

عدم تحمل الکل چیست؟

ظروف تفلون و دیگر ظروف آشپزی و ارتباط آنها با سرطان

تب در نوزادان و کودکان: چه زمانی به دکتر نیاز است؟

مخاط چیست و چه نقشی در بدن دارد؟

هیلوم یا ریشه ریه و نقش آن در سلامت و بیماری ریوی

آلرژی به حیوانات: علل، علایم و درمان

اثرات آب آلوده بر سلامت انسان کدامند؟

اسفیکسیشن، و ناکافی بودن اکسیژن دریافتی بدن

چه ارتباطی بین اضطراب و تنگی نفس وجود دارد؟

اثرات گاز اشکآور بر بدن – اثرات کوتاه مدت و بلند مدت

کبودی ریه (کوفتگی ریوی) چیست؟

احساس سوزش ریهها: علل شایع، و علل کمتر شایع

نارسایی تنفسی مزمن - علایم، علل، درمان و عواقب

دایسانیا (دیسانیا) یا ناتوانی در برخاستن از خواب

آنفولانزا در سالمندان: علایم، پیامدها و موارد دیگر

علل و درمان درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن

بیماری راه هوایی واکنشی چیست؟

خونریزی گلو چه علتی دارد؟

سرفه صبحگاهی چه علتی دارد؟

دیستروفی عضلانی دوشن: علل، تشخیص، و درمان
سلام من اسپیراسیون پستان انجام دادم خیلی درد دارم به نظرتون طبیعیه.
جواب. میزان درد و احساس آن در مورد همه افراد یکسان نیست. در عین حال درد پس از این اقدام طبیعی است. در صورت عدم تخفیف درد با گذشت چند روز با پزشک خود مشورت کنید.
سلام، در حالی که داشتم داروی دیفن هیدرامین کمپاند را برای بیماری ریه هام قرقره میکردم حس کردم دارو تو گلوم گیر کرد مثل زمانی که غذایی بخوری و تو گلو گیر کنه ایا ممکن تو ریه هام رفته باشه در ضمن فعلا علامتی از قبیل تنگی نفس و نظایر آن ندارم.
جواب...
سلام، در حالی که داشتم داروی دیفن هیدرامین کمپاند را برای بیماری ریه هام قرقره میکردم حس کردم دارو تو گلوم گیر کرد مثل زمانی که غذایی بخوری و تو گلو گیر کنه ایا ممکن تو ریه هام رفته باشه در ضمن فعلا علامتی از قبیل تنگی نفس و نظایر آن ندارم.
جواب. وقتی علامتی نیست یعنی اتفاقی رخ نداده. ریه در مقابل ورود اجرام خارجی واکنش نشان میدهد
سلام ببخشید من شب خوابیدم و ساعتای ۳ صبح با خس خس سینه بیدار شدم بعد موقع سرفه مایع سبزرنگ از حلقم میامد که خیلی خیلی تلخ بود در ضمن بنده هیچ تبی هم نداشتم و ندارم که بعد از مدتی خس خس سینه از بین رفت ولی احساس تلخی حلقم از بین نرفت. اینم بگم من...
سلام ببخشید من شب خوابیدم و ساعتای ۳ صبح با خس خس سینه بیدار شدم بعد موقع سرفه مایع سبزرنگ از حلقم میامد که خیلی خیلی تلخ بود در ضمن بنده هیچ تبی هم نداشتم و ندارم که بعد از مدتی خس خس سینه از بین رفت ولی احساس تلخی حلقم از بین نرفت. اینم بگم من بعضی مواقع رفلکس میکنم ایا نشانه بیماری بدی هست یا رفلکس اسید معده و رفتن به ریه موجب همچین حالتی شده لطفا راهنمایی کنید
جواب. هیچ کدام از علایمی که اشاره کردید مگر در شرایط تکرار و تداوم نشان دهنده وجود مشکل نگران کنندهای نیست. اما در صورت تکرار علایم برای کنترل مناسب رفلکس به پزشک مراجعه کنید.
با سلام حدود یکسال ک درناحیه مرکز شکم بطرف راست احساس درد دارم تا قفسه سینه تنگی نفس و سوزش معده دارم ب چند متخصص مراجعه کردم کلی دارو.دادن نتیجه نگرفتم هرار هم پتومونی ریه هر دو ماه یکبار داشتم ازیترومایسین وکلاترومایسین تاوانکس و الان هردوما...
با سلام حدود یکسال ک درناحیه مرکز شکم بطرف راست احساس درد دارم تا قفسه سینه تنگی نفس و سوزش معده دارم ب چند متخصص مراجعه کردم کلی دارو.دادن نتیجه نگرفتم هرار هم پتومونی ریه هر دو ماه یکبار داشتم ازیترومایسین وکلاترومایسین تاوانکس و الان هردوما بمدت هشت روز سفتاراکسین وسفازولین توسرم بهم تزریق شده و امپول شل کننده عضله ریه دکترا خیلی دارو دادن ولی من درست یکهفته قبل پریودیم و یک هفته بعد پریودیم این علایم شدت میگیره بنظر شما من چکارکنم تو ناحیه سمت راست وچپ پایین شکمم احساس درد دارم ومن دوقلوزایمان کردم الان حدود ده سالشون 33 سالمه موندم بیماری من چیه پیش چ دکتری باید برم اینکه صبحها مایع تلخی از گلوم میاد وحالت تهوع دارم و خلط سبز ازگلوم وریه ام میاد ترا خدا کمکم کنین ممنونم
جواب. متأسفانه وضعیتی که تشریح کردهاید به کمک توصیه یا مشورت در فضای مجازی قابل رفع نیست و حتی ممکن است وخامت حال شما را بیشتر کند. شما باید در قدم اول یک متخصص داخلی خوب پیدا کنید و بعد به کمک بررسیهای وی در صورت نیاز از تخصصهای دیگر استفاده نمایید.
نظرات (4)