• مرور کلی
• ارتریت روماتوئید
• ارتریت پسوریاتیک
• اسپوندیلیت انکیلوزان
• لوپوس اریتماتوس سیستمیک
• تب روماتیک
• نقرس
• شیوع روماتیسم التهابی
• تشخیص روماتیسم التهابی
• درمان روماتیسم التهابی
• دورنما
روماتیسم التهابی توصیف کننده طیفی از اختلالات پزشکی است که سبب ایجاد درد و التهاب مفاصل، تاندونها و استخوانها میشوند. اختلالات روماتیک (روماتیسمی) گرایشی به ایجاد درد در مفاصل نشان میدهند. برخی از مردم اصطلاح "روماتیسم التهابی" را برای ارجاع به اختلالات روماتیک شامل التهاب به کار میبرند.
روماتیسم کلمهای است که پزشکان به شکل تاریخی برای تبیین اختلالات آسیب زننده به مفاصل استفاده میکردهاند. پزشکان اکنون دیگر از این اصطلاح استفاده نمیکنند. در عوض، از آنجا که انواع متعددی از اختلالات روماتیک با علل مختلف وجود دارد، پزشکان اصرار دارند که مردم باید مورد یک تشخیص مشخص قرار گیرند به شکلی که پزشک بتواند درمان صحیح را تجویز کند.
اختلالات روماتیسم التهابی شامل موارد زیر است:
• ارتریت روماتوئید
• ارتریت پسوریاتیک (PsA)
• اسپوندیلیت انکیلوزان
• لوپوس اریتماتوس سیستمیک SLE یا لوپوس
• تب روماتیک (تب روماتیسمی)
• نقرس
مرور کلی
بسیاری از اختلالات روماتیک در عین حال اختلالات خودایمنی هستند. بیماری خودایمنی هنگامی بروز میکند که سیستم ایمنی به سلولهای سالم بدن حمله میکند. دیگر اختلالات روماتیک مثل نقرس، بر اثر تجمع زیاد اسید اوریک ایجاد میشوند.
اغلب اشکال روماتیسم التهابی دارای اثرات سیستمیک هستند به این معنی که به تمامی قسمتهای بدن، و نه فقط مفاصل، تأثیر میگذارند.
این وضعیت بسته به نوع اختلال باعث بروز علایمی در خارج از مفاصل میشود که عبارتند از:
• راش پوستی
• ریزش مو
• خشکی دهان
• خشکی چشم
• التهاب چشم
• تب
• خستگی مفرط
مردم دچار اختلالات روماتیسم التهابی در ریسک بالاتری برای ابتلاء به بعضی بیماریها مثل بیماری قلبی، بیماری ریه یا استروک قرار دارند. این نتیجه اثرات التهاب سیستمیک است.
اختلالات روماتیسم التهابی میتوانند بر فعالیتهای روزمره بیمار و کیفیت زندگی او تأثیر منفی بگذارند. به هر حال درمان مؤثر میتواند به تخفیف علایم و کاهش ریسک عوارض کمک کند. درمان زودهنگام میتواند از بروز آسیبهای دایمی در مفاصل پیشگیری کند.
ارتریت روماتوئید
ارتریت روماتوئید یک نوع شایع روماتیسم التهابی است.
ارتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به بافت سالم مفاصل سینوویال حمله میکند. علایم هنگامی که سلولهای ایمنی به مفاصل سینوویال حمله میکنند ظاهر میشوند و پروتئینهای التهابی به نام سیتوکین (سایتوکین) رها میکنند.
سیتوکینها نه فقط باعث التهاب در مفاصل میشوند، بلکه میتوانند به بافتها صدمه بزنند و به مرور زمان غشاء سینوویال و غضروف پیرامون را فرسوده کنند.
شخص دچار ارتریت روماتوئید ممکن است دچار خشکی، درد، و ورم مفاصل شود. این بیماری عموماً به مفاصل کوچک قرار گرفته در محدودههای زیر آسیب میزند:
• دستها
• مچ دست
• زانوها
• مچ پا
• پا
علایم ارتریت روماتوئید عبارتند از:
• درد مفصل، ورم مفصل، و گرفتگی مفاصل به ویژه در هنگام صبح
• درد عضلانی
• کاهش وزن
• کاهش توانایی گرفتن اشیاء
• تب
• خستگی مفرط
پزشکان علت دقیق ارتریت روماتوئید را نمیدانند و عوامل متعددی شامل موارد زیر میتوانند در این مورد تأثیرگذار باشند:
• تاریخچه خانوادگی بیماری و ژنتیک
• سن
• عوامل زیستمحیطی
• چاقی
• دود سیگار
ارتریت پسوریاتیک
ارتریت پسوریاتیک(PsA) یکی دیگر از اشکال روماتیسم التهابی است. این بیماری خودایمنی مبتلابه حدود 15 درصد مردم دچار پسوریازیس است. در موارد نادر بیماری مزبور میتواند افرادی را که دچار پسوریازیس نیستند درگیر کند.
ارتریت پسوریاتیک سبب ورم و حساسیت مفاصل میشود. این بیماری میتواند فقط یک مفصل و یا تعداد بیشتری از آنها را درگیر کند و بیشتر در موارد زیر شایع است:
• مفاصل بزرگتر
• انگشتان دست و پا
• پشت
• مفصل ساکروایلیاک در لگن
پزشکان علت دقیق ارتریت پسوریاتیک را نمیدانند اما آن را به ژنتیک و تاریخچه خانوادگی مرتبط میدانند. مردم در عین حال ممکن است پس از ابتلاء به یک عفونت تحریک کننده سیستم ایمنی دچار ارتریت پسوریاتیک شوند.
اسپوندیلیت انکیلوزان
اسپوندیلیت انکیلوزان یک اختلال روماتیک التهابی است که مقدمتاً به ستون فقرات آسیب میزند. به مرور زمان استخوانهای ستون فقرات به تدریج در فرآیندی به نام انکیلوزیس ممزوج میشوند.
در مراحل اولیه اسپوندیلیت انکیلوزان مردم ممکن است دچار درد و التهاب در مفاصل ساکروایلیاک شوند که در ناحیه لگن قرار دارند. این مفاصل به ارتباط استخوان ایلیاک (لگن) به ساکروم خدمت میکنند، که پایینترین قسمت ستون فقرات است. این اختلال همچنین میتواند به دیگر مفاصل مثل موارد فهرست زیر تأثیر بگذارد:
• شانهها
• مفصل ران
• با شیوع کمتر، زانوها
پزشکان معتقدند که اسپوندیلیت انکیلوزان بر اثر عوامل ژنتیکی و زیستمحیطی ایجاد میشود، اگرچه برای یافتن این عوامل به تحقیق بیشتری نیاز است.
با وجود نادر بودن، بیماری مورد بحث میتواند سبب ایجاد عوارضی شود که قلب، ریهها، چشمها، و سیستم عصبی را درگیر میکنند.
لوپوس اریتماتوز سیستمیک
لوپوس اریتماتوز سیستمیک بیماری خودایمنی دیگری است که سبب التهاب مفاصل میشود.
لوپوس میتواند در سطح وسیعی از بدن انتشار یابد و بر موارد زیر تأثیر منفی بگذارد:
• پوست
• کلیهها
• خون
• مغز
• قلب
• ریهها
بر مبنای اعلام "کالج آمریکایی روماتولوژی" خلاف دیگر انواع روماتیسم التهابی لوپوس هم در کودکان و هم بزرگسالان بروز میکند.
حملات لوپوس میتوانند به شکل ناگهانی بروز کنند و سبب ایجاد علایم پیشبینی نشده شوند که از شخصی به شخص دیگر متفاوتند.
علایم لوپوس عبارتند از:
• درد مفصل و درد عضلات
• تب
• راش و حساسیت به نور آفتاب
• حساسیت به نور مصنوعی
• خستگی مفرط
• آنمی
• مشکلات کلیه
• درد قفسه سینه
• ریزش مو
• زخمهای دهان
تب روماتیک
تب استرپی درمان نشده یا عفونتهای تب اسکارلت میتوانند به تب روماتیک تبدیل شوند، یک گروه بیماری استرپتوکی آ که اختلالی غیر مسری است.
سیستم ایمنی بدن به عفونت اولیه واکنش نشان میدهد و یک پاسخ التهابی منتشر ایجاد میکند که میتواند به سلولهای سالم هجوم بیاورد.
اگرچه تمامی گروههای سنی ممکن است به این بیماری مبتلاء شوند، اختلال مزبور به طور معمول دچار کودکان سنین 5 تا 15 سال میشود.
علایم تب روماتیک شامل موارد زیرند:
• تب
• خستگی مفرط
• ورم گرههای لنفاوی
• دردناک یا حساس شدن مفاصل
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
در موارد نادر، مردم ممکن است دچار برآمدگیهای بدون درد زیر پوست یا یک راش پوستی حلقهای شکل شوند.
نقرس
نقرس نوع شایعی از ارتریت است که سبب خشکی و درد مفاصل میشود. نقرس زمانی ایجاد میشود که کریستالهای اسید اوریک در مفاصل انباشته شده سبب التهاب میشوند.
نقرس یک اختلال خودایمنی محسوب نمیشود.
نقرس زمانی بروز میکند که بدن در مقابله با انباشت اسید اوریک به شکل ایدهآل عمل نمیکند. کلیهها اسید اوریک اضافی بدن را فیلتر میکنند، بنابراین اختلال عملکرد کلیه میتواند سبب نقرس شود.
در ابتدا نقرس تدریجاً سبب ایجاد درد مفصل در انگشت شست پا میشود. به مرور زمان این بیماری به دیگر مفاصل پا و دست آسیب میزند.
کریستالهای اسید اوریک که میتوانند سبب نقرس شوند میتوانند سنگ کلیه و غدههای سفت زیر پوستی ایجاد کنند.
اسید اوریک از پورینها نشأت میگیرد، مادهای که در بعضی غذاها شامل موارد زیر یافت میشود:
• صدف خوراکی
• کولی ماهی
• گوشت قرمز
• الکل
مردم با اجتناب از خوردن غذاهای دارای پورین زیاد میتوانند عود نقرس را کاهش دهند. داروها نیز میتوانند از درد و تواتر حملات نقرس کم کنند.
"انستیتو ملی ارتریت و بیماریهای اسکلتی عضلانی و پوست" عنوان میکند که حملات نقرس میتوانند 3 تا 10 روز ادامه یابند و اغلب به علل زیر بروز میکنند:
• استرس
• مصرف الکل یا دارو
• دیگر اختلالات پزشکی
شیوع روماتیسم التهابی
بر مبنای برآورد CDC 54.4 میلیون نفر از بزرگسالان آمریکایی با تشخیص ابتلاء به یکی از انواع ارتریت مواجه هستند.
در مجموع اختلالات روماتیک میتوانند مردم در هر سنی را مبتلاء کنند. در هر حال، برخی اختلالات ممکن است در بعضی گروههای سنی بیش از بقیه شیوع داشته باشند.
تشخیص روماتیسم التهابی
بسیاری از انواع روماتیسم التهابی علایم غیر اختصاصی ایجاد میکنند، که این بدان معنی است که گاهی از اوقات امکان چالش برانگیز بودن تشخیص برای پزشکان مطرح است.
پزشک شخص را معاینه کرده و تاریخچه پزشکی و علایم کنونی بیمار را ثبت میکند. در مرحله امکان توصیه به انجام تستهای بیشتر برای رسیدن به تشخیص وجود دارد.
تستهایی که میتوانند به تشخیص روماتیسم التهابی کمک کنند عبارتند از:
• تستهای خون برای اندازهگیری تعداد آنتیبادیها و کشف میزان اسید اوریک
• تست مایع مفصلی برای شناسایی باکتریها، سلولهای سفید خون، پروتئینها، و اسید اوریک در مایع سینوویال مفصل
• تستهای کشت برای جستجوی باکتریهای خاص
• تستهای تصویربرداری مثل اشعه X، اسکن MRI و سونوگرافی برای مشاهده مفاصل و دسترسی به الگوهای آسیب دیدگی
درمان روماتیسم التهابی
گزینههای درمانی بر مبنای نوع روماتیسم التهابی مبتلابه شخص متفاوتند. مردم میتوانند برای ایجاد پلنهای درمانی شخصی شده با پزشک متخصص در اختلالات روماتیک التهابی همکاری کنند.
به طور معمول درمان بر کاهش التهاب و مدیریت درد تمرکز میکند. گزینههای دارویی شامل تجویز استروئیدهای نسخهای و داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی است.
پزشکان داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی را برای درمانی بسیاری از انواع اختلالات ارتریت التهابی تجویز میکنند. این داروها میتوانند در پاسخ التهابی بدن اختلال ایجاد کرده، به تسکین التهاب دردناک کمک کنند. به هر حال، داروهای مزبور در عین حال باعث کاهش توانایی بدن در مقابله با انواع عفونت میشوند.
تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی نیز میتوانند به کاهش علایم کمک کنند. برای مثال نقرس ممکن است زمانی عود کند که شخص مقدار زیادی غذاهای دارای پورین زیاد مثل گوشت قرمز میخورد و الکل مینوشد.
مردم میتوانند کیفیت زندگی خود را با ورزش منظم و اجتناب از غذاهای محرک التهاب افزایش دهند.
دورنما
بیماریهای روماتیسم التهابی میتوانند باعث ایجاد ورم دردناک در مفاصل شوند. بسیاری از این بیماریها در عین حال اختلالات خودایمنی هستند که به دیگر ارگانها و سیستمهای بدن آسیب میزنند.
روماتیسم التهابی میتواند مردم را در هر سی مبتلاء کند. به هر حال، برخی از اختلالات ممکن است با تواتر بیشتری در برخی گروههای خاص نسبت به دیگر گروهها بروز نمایند. داشتن تاریخچه خانوادگی اختلالات مزمن التهابی ممکن است خطر ابتلاء فرد به روماتیسم التهابی را افزایش دهد.
در موارد بیماری روماتیک مزمن تشخیص و درمان اولیه میتواند به تخفیف علایم و پیشگیری از صدمات دایمی به بافتها کمک کننده باشد./
• جِیمی اسک، دکتر برندا بی. اسپریگس
• ترجمۀ فرهنگ راد
Source:
Medical News Today
What to know about inflammatory rheumatism
Last reviewed Wed 17 July 2019
By Jamie Eske
Reviewed by Brenda B. Spriggs, M.D. FACP