• دکتر کارن جیل، لِنا بارهوم
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
کیستیک هیگروماها، کیسکهای* پر از مایعی هستند که اغلب روی سر یا گردن نوزادان ظاهر می‌شوند. این کیسکها نتیجۀ بروز انسداد در سیستم لنفاوی هستند.
پزشکان برخی از اوقات کیستیک هیگروماها را با استفاده از اولتراسوند در طول دوره بارداری کشف می‌کنند. پزشک در عین حال می‌تواند کیستیک هیگروما را پس از تولد نوزاد تشخیص دهد. برخی کیستیک هیگروماها ممکن است تا زمانی که بچه کمی بزرگتر می‌شوند ظاهر نشوند.
[مطالب این مقاله:]
• کیستیک هیگروما چیست؟
• علل
• علایم
• تشخیص
• درمان
• دورنما
کیستیک هیگروما چیست؟
بر مبنای اعلام "بنیاد پزشکی جنینی"، کیستیک هیگروما مبتلابه 1 مورد از هر 8000 مورد بارداری منجر به تولد نوزاد زنده است.
در 80 درصد موارد کیستیک هیگروما روی صورت ایجاد می‌شود که این شامل سر، گردن، دهان، گونه یا زبان نیز می‌شود.
توده‌ها در عین حال ممکن است در دیگر قسمتهای بدن شامل زیر بغل، قفسه سینه، پاها، باسن و کشاله ران نیز ظاهر شوند. امکان ایجاد یک توده به دنبال توده قبلی وجود دارد که در عین حال ممکن است به مرور زمان رشد کند.
کیستیک هیگروما که در زمان تولد وجود دارد یا پس از تولد ظاهر می‌شود به طور معمول خوشخیم است، که به معنی بی‌ضرر بودن آن است. در هر حال، این توده‌ها می‌توانند نمای ظاهری ناخوشایندی داشته باشند، رشد کرده بسیار بزرگ شوند، و به تنفس و توانایی بلع در بچه آسیب برسانند.
برخی از اوقات کیستیک هیگرومای کشف شده در اوایل بارداری پیش از تولد برطرف می‌شود. کیستیک هیگرومای جنینی می‌تواند یک ریسک فاکتور سقط جنین ناخواسته باشد.
کیستیک هیگروما به طور معمول گریبانگیر کودکان می‌شود اما موارد نادری از بروز آن در بزرگسالان مشاهده شده است.
یک مطالعه مربوط به سال 2016 گزارشی از یک مورد ابتلاء به کیستیک هیگروما در ناحیۀ گردن یک مرد 32 ساله ارائه می‌دهد. هیگروما 8 ماه پیش از تشخیص ظاهر شده بود.
مرد مزبور دچار درد و تورم در قسمت تحتانی سمت راست ناحیۀ صورت خود بود که به گردن وی تسری پیدا میکرد. پزشکان یک بیوپسی انجام دادند و تأیید کردند که فرد مزبور به کیستیک هیگروما با آغاز در دورۀ بزرگسالی مبتلا است.
علل کیستیک هیگروما
هم عوامل زیست محیطی و هم عوامل ژنتیکی می‌توانند باعث تقویت تشکیل کیستیک هیگروما شوند. علل در این مورد عبارتند از:
• عفونتهای ویروسی منتقل شده به جنین در دوره بارداری
• مصرف الکل یا مواد مخدر در طول بارداری
در بیشتر مواقع کیستیک هیگروما به علت اختلالات ژنتیکی ایجاد می‌شود. در واقع ناهنجاریهای کروموزومی مسؤول 50 درصد موارد این بیماری به شمار می‌روند.
اختلالات ژنتیکی که می‌توانند سبب ایجاد کیستیک هیگروما شوند شامل موارد زیرند:
• سندرم ترنر. سندرم ترنر اختلالی است که در آن زن به طور کامل یا تا حدودی فاقد کروموزوم X است. این وضعیت می‌تواند باعث بروز تغییراتی در نمای ظاهری نوزاد و مشکلاتی در پیوند با قلب و باروری شود.
• سندرم نونان. مردم دچار سندرم نونان ممکن است دارای قیافههای غیر معمول، قد کوتاه، مشکلات قلبی، مشکلات خونریزی، ناهنجاریهای اسکلتی و بسیاری علایم دیگر باشند.
• تریزومی 13، 18 یا 21. این اختلالات باعث می‌شوند تا جنین دچار چیدمان اضافی کروموزومها شود که طیفی از ناهنجاریهای مادرزادی شامل ناتوانیهای ذهنی ایجاد می‌کنند.
کیستیک هیگروما در عین حال ممکن است بدون علت شناخته شده بروز یابد.
در مورد کیست بیشتر بخوانیم:
علایم کیستیک هیگروما
علایم کیستیک هیگروما بسته به محل شکلگیری کیستها بسیار متفاوت است. برخی کودکان ممکن است غیر از خود توده‌ها هیچگونه علامتی را تجربه نکنند.
اگر کودکی دارای علایم باشد این علایم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
• کیسکهای پر از مایع روی زبان
• کیستهای بزرگی که به رنگ آبی ظاهر می‌شوند
• آپنه انسدادی خواب، نوعی اختلال خواب که در آن تنفس فرد در کوران خواب قطع و وصل می‌شود
• دشواریهای مربوط به تنفس و تغذیه
• نارسایی رشد
• ناهنجاریهای استخوان و دندان
در موارد نادر امکان خونریزی یا عفونی شدن هیگروماها مطرح است.
تشخیص کیستیک هیگروما
پزشکان معمولاً کیستیک هیگروما را هنگامی تشخیص می‌دهند که جنین هنوز درون زهدان مادر قرار دارند و اغلب اوقات این تشخیص بر مبنای یک اولتراسوند روتین ناحیه شکم انجام می‌شود.
پزشک در عین حال ممکن است بتواند کیستیک هیگروما را بر مبنای یک آزمایش خون انجام شده در هفته 15 تا 20 بارداری تشخیص دهد. اگر نتیجۀ آزمایش خون نشان دهندۀ مقادیر زیاد آلفا - فیتوپروتئین باشد، این نتیجه می‌تواند احتمال وجود کیستیک هیگروما را مطرح کند.
تصویرهای اولتراسوند ممکن است محل شکلگیری و اندازۀ کیستیک هیگروما را نشان دهند اما پزشکان به اطلاعات بیشتری در این مورد نیاز دارند. پزشکان نیاز دارند تا عمق و شدت توده را بدانند و اینکه آیا انسدادی وجود دارد که این موارد شامل مشکلات تنفسی را شامل می‌شود.
پزشکان ممکن است از تستهای دیگری شامل موارد زیر استفاده کنند:
• اولتراسوند ترانسواژینال. این نوع اولتراسوند می‌تواند تصاویر بهتری از کیستیک هیگروماها تهیه کند.
• MRI چرخش سریع. این نوع MRI می‌تواند تصویری روشن و با جزئیات در مورد کیستیک هیگروما به دست دهد. بدبختانه تست مزبور بسیار گران است.
• آمنیوسنتز. در طول انجام آمنیوســنتز دکتر مایع آمنیوتیک را توسط یک سوزن مخصوص جمعآوری می‌کند، و سپس این مایع برای شناسایی ناهنجاریهای کروموزومی مورد بررسی قرار میگیرد. پزشکان از CT اسکن، اشعه X، و اولتراسوند برای تشخیص این موضوع استفاده می‌کنند که آیا بچه پس از تولد دچار کیستیک هیگروما خواهد بود یا خیر.
درمان کیستیک هیگروما
کیستیک هیگروما ممکن در صورتی که سبب بروز مشکلاتی نشود نیازی به درمان نیز نداشته باشد.
یک گزینه درمانی در این مورد اسکلروتراپی است. در طول اسکلروتراپی یک متخصص یک عامل شیمی درمانی به نام بلومایسین را به داخل توده کیستیک هیگروما تزریق می‌کند.
بلومایسین باعث انقباض و کوچک شدن توده می‌شود، اگرچه این درمان برای رسیدن به نتیجه مزبور ممکن است به چند جلسه درمانی نیاز داشته باشد. کیستیک هیگروما در عین حال ممکن است رشد معکوس داشته باشد.
پزشک ممکن است گزینه جراحی را برای خارج کردن کیستیک هیگروما در دستور کار قرار دهد اما اغلب اوقات برای انجام این کار صبر می‌کند تا بچه اندکی بزرگتر شود. جراحی در این مورد می‌تواند به ایجاد جای زخم قابل توجهی منجر گردد.
عوارض محتمل عمل جراحی برای برداشتن تودههای مورد بحث شامل آسیب دیدن عصب، شریانها، عروق خونی، و ساختارهای مجاور کیستیک هیگروما است.
هم اسکلروتراپی و هم عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شوند، که بدین معنی است که بیمار در خواب بوده و هیچ دردی در طول عمل پزشکی احساس نمیکند.
در برخی موارد، نوزاد یا کودک ممکن است برای برداشتن کامل کیستیک هیگروما نیاز به انجام هر دو عمل یعنی هم جراحی و هم اسکلروتراپی داشته باشد.
دورنما
دورنمای درازمدت در مورد کیستیک هیگروما به اندازه و محدوده توده ایجاد شده بستگی دارد.
برخی موارد کیستیک هیگروماها با دیگر اختلالات ژنتیکی مرتبطند که می‌توانند بر رشد بچه تأثیر منفی داشته باشند.
احتمال برگشت کیستیک هیگروماها حتی پس از درمان یا درمان‌های چندگانه وجود دارد به ویژه هنگامی که پزشکان نتوانند تمامی بافت دچار ضایعه را بردارند./
*کیسک در فارسی به معنی کیسه کوچک است
Source:
Everything you need to know about cystic hygroma
Last reviewed Thu 5 July 2018
By Lana Barhum
Reviewed by Karen Gill, MD
مطالب پیشنهادی ما برای مطالعه
الکلیسم تحت تأثیر صدها ژن است
تحقیق تازه‌ای که در PLOS ژنتیک منتشر شده است پس از آشکار کردن صدها ژن که ممکن است اشتیاق به مصرف الکل را افزایش دهند، شواهدی دال بر تأثیر ژنتیک بر اعتیاد به الکل فراهم می‌آورد. اختلال مصرف الکل با داش
پیش‌بینی ریسک آلزایمر در 18 سالگی با محاسبات ژنتیک
محققان یک سیستم امتیازدهی ژنتیک را توسعه داده‌اند که می‌گویند می‌تواند ده‌ها سال پیش از بروز نشانگان آلزایمر بگوید کدام گروه از افراد بزرگسال در ریسک توسعة این بیماری قرار دارند.
