برگشت وازکتومی یا وازکتومی معکوس برای برگشت توان باروری در مردان

در این مقاله:
◄ چه کسی کاندیدای مناسبی برای وازکتومی معکوس است
◄ این عمل چقدر مؤثر است؟
◄ آیا باردار شدن پس از انجام عمل مزبور ممکن است؟
◄ وازکتومی معکوس چگونه انجام می‌شود؟
◄ ریکاوری این عمل چگونه است؟
◄ خلاصه

وازکتومی نوعی عمل جراحی است که در آن پزشک لوله منی را قطع می‌کند. این لوله بیضه‌های تولید کننده اسپرم را برای انجام انزال به آلت تناسلی مرد متصل می‌کند. بیضه‌ها کماکان می‌توانند اسپرم تولید کنند اما دیگر نمی‌توانند به اسپرمی که در زمان انزال تولید می‌شوند برسند.
وازکتومی معکوس اثرات وازکتومی را برعکس می‌کند. این عمل با اتصال مجدد لوله منی به آلت تناسلی انجام می‌شود به شکلی که مرد دوباره خواهد توانست اسپرم انزال کند. مردان به علل مختلفی شامل موارد زیر ممکن است مایل به انجام جراحی مزبور باشند:
• بچه‌دار شدن مجدد بعدِ از دست دادن بچه یا شریک زندگی
• تغییر ذهنیت آنان در مورد بچه‌دار شدن در ادامه زندگی
• بچه‌دار شدن با شریک زندگی جدید پس از طلاق یا جدایی
• برخورداری از ثبات یا منابع مالی بیشتر برای تشکیل خانواده یا حمایت از خانواده‌ای پرشمارتر
• دچار درد بودن در بیضه‌ها که مرتبط به وازکتومی باشد

چه کسی کاندیدای مناسبی برای وازکتومی معکوس است
وازکتومی ممکن است تا 20 سال یا بیشتر پس از انجام عمل اولیه قابل برگشت باشد. اما هر قدر زمان انجام وازکتومی معکوس بیشتر به تعویق بیفتد احتمال اینکه شخص بتواند پس از این عمل بچه‌دار شود کمتر خواهد بود.
اگر شریک زندگی مرد عمل قطع لوله انجام داده باشد وازکتومی معکوس شانس وی را برای باردار کردن زن افزایش نخواهد داد. در این وضعیت شخص می‌تواند در مورد بارورسازی در محیط آزمایشگاه و آسپیراسیون اسپرم با دکتر مشورت کند.

این عمل چقدر مؤثر است؟
اسپرم به طور معمول چند ماه پس از انجام وازکتومی معکوس دوباره بروز می‌کند. این فرآیند شانش شخص را برای باردار کردن شریک زندگی خود افزایش خواهد داد. این احتمال وجود دارد که به یک سال انتظار برای بروز مجدد اسپرم نیاز باشد. این انتظار ممکن است در صورتی که پزشک به وجود انسدادی در لوله منی یا اپیدیدیمیس پی ببرد ضروری باشد.
شانس مرد پس از انجام وازکتومی معکوس برای باردار کردن شریک زندگی وی بین 30 تا 70 درصد خواهد بود. در صورتی که بیش از ده سال از زمان انجام وازکتومی معکوس گذشته باشد شانس انجام موفق آن کاهش خواهد یافت.
دیگر عواملی که ممکن است بر توانایی بچه‌دار شدن مرد مؤثر باشند عبارتند از:
• سن وی
• سن شریک زندگی مرد
• باروری مرد
• باروری شریک زندگی مرد
• انسداد اسپرم به علت وجود بافت مجروح در لوله منی یا اپیدیدیمس، یا لوله‌هایی که اسپرم را از بیضه‎ها به لوله بیضه حمل می‌کنند
• میزان تبحر جراح در انجام وازکتومی معکوس

آیا باردار کردن زن پس از انجام عمل مزبور ممکن است؟
شانس مرد برای باردار کردن شریک زندگی وی پس از انجام عمل مزبور به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش خواهد یافت.
کم تعداد بودن اسپرم در مرد می‌تواند باردار کردن شریک زندگی وی را برای او دشوارتر کند. در مورد تست تعداد اسپرم شخص می‌تواند با پزشک خود مشورت کند. تعداد 15 تا 200 میلیون اسپرم برای هر میلی‎لیتر از منی نرمال تلقی می‌شود. حرکت اسپرم که به نام جنبش اسپرم شناخته می‌شود نیز بر شانس باردار کردن زن مؤثر است. مردان می‌توانند در مورد راه‌های افزایش تعداد و توان باروری اسپرم خود با پزشک مشورت کنند.
فقدان اسپرم در منی زیر عنوان ازوسپرمیا (ازوسپرمی) شناخته می‌شود. در این مورد شخص ممکن است حتی در صورت انجام وازکتومی معکوس قادر به باردار کردن زن نباشد.

وازکتومی معکوس چگونه انجام می‌شود؟
وازکتومی معکوس یک عمل سرپایی است و معمولاً در طول 30 تا 60 دقیقه به پایان می‌رسد. این عمل را می‌توان با بیهوشی موضعی که ناحیه اطراف کیسه بیضه را بی‌حس می‌کند انجام داد. در عین حال امکان انجام آن با بیهوشی عمومی وجود دارد.
جراح یکی از اقدامات زیر یا هر دوی آنها را به کار خواهد برد:
• واسووازکتومی. جراح دو انتهای مجرای منی را که در وازکتومی قطع شده بودند می‌گیرد و آنها را به هم بخیه می‌زند.
• واسواپیدیموستومی. جراح مجرای منی را به اپیدیدیمیس بخیه می‌زند. اگر بافت مجروح باعث مسدود شدن راه رسیدن اسپرم به داخل مجرای منی شده یا واسووازکتومی نتواند باعث معکوس شدن وازکتومی شود جراح ممکن است عمل مورد اشاره را انجام دهد.
در صورتی ناحیه اطراف بیضه‌ها نیاز به اجراء تکنیک‌های مختلفی برای ایجاد امکان حمل مجدد اسپرم به داخل آلت تناسلی مرد داشته باشد جراح ممکن است هر دو اقدام مورد اشاره را انجام دهد.
این هر دو عمل با طی مراحل مشابهی انجام می‌شوند:
1. جراح برشی روی قسمت انتهای کیسه بیضه برای رسیدن به مجرای منی ایجاد می‌کند.
2. جراح مجرای منی را باز کرده و وجود مایع در لوله را بررسی می‌کند. در صورتی که اسپرم در مایع مزبور وجود داشته باشد جراح در مرحله بعد عمل واسووازکتومی را انجام خواهد داد. اگر شخص اسپرمی نداشته باشد یا اگر مایع مورد اشاره به شکل غیر نرمال غلیظ باشد، جراح عمل واسواپیدیدوستومی را انجام خواهد داد.
3. جراح محل برش جراحی را بخیه می‌زند یا می‌دوزد و برای قطع خونریزی کیسه بیضه را بانداژ می‌کند.
امکان آن هست که عمل وازکتومی معکوس بیش از وازکتومی زمان ببرد. علت آن مراحل اضافی است که برای اتصال مجدد دو انتهای مجرای منی به یکدیگر لازم است.

ریکاوری این عمل چگونه است؟
پزشک ممکن است پس از جراحی از کمپرس سرد یا آیس پک استفاده کند. این کمک می‌کند تا از ورم کیسه بیضه پیشگیری شود. در عین حال ممکن است از شخص خواسته شود که لباس زیر تنگ بپوشد. این مانع از حکت کیسه بیضه از نوسان زیاد می‌شود به شکلی که باعث باز شدن محل برش جراحی گردد.
شخص خواهد توانست تا چند ساعت پس از عمل راهی منزل شود. وقتی وی به خانه می‌رسد باید با استفاده از اقدامات زیر مراقب ناحیه جراحی شده باشد.
• چند روزی از کار خودداری کند و فعالیت‌های جسمانی خود را محدود کند تا زمان التیام برای محل جراحی ایجاد کند، به ویژه اگر در مشاغل سخت مشغول به کار باشد.
• از خیس کردن محل جراحی تا چند روز پس از عمل خودداری کند.
• از هر گونه فعالیت جسمانی مثل پیاده‌روی سریع یا دوچرخه‌سواری که ممکن است به ناحیه اطراف کیسه بیضه فشار بیاورد خودداری کند.
• تا چند هفته پس از عمل از سکس خودداری کند یا تا زمانی که پزشک به وی ایمن بودن از سرگیری فعالیت جنسی را اعلام کند.
• تا زمان التیام محل برش جراحی لباس زیر تنگ بپوشد.
• در صورت مواجه شدن با درد داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مصرف کند.
همانند هر عمل جراحی دیگری برخی پیامدها محتمل هستند. در صورت مواجه شدن با موارد زیر شخص باید به دکتر مراجعه کند:
• درد یا سرخی در اطراف محل برش جراحی
• خروج چرک یا خونریزی محل برش جراحی
• تب بالای 38 درجه سانتی‌گراد (100 درجه فارنهایت)
• هماتوم (هماتوما)
• از دست رفتن حس در اطراف کیسه بیضه

خلاصه
اگر مردی به فاصله کمتر از 10 سال پس از وازکتومی عمل وازکتومی معکوس انجام دهد بیشتر محتمل است که پس از ظاهر شدن مجدد اسپرم در منی خود بتواند شریک زندگی خود را باردار کند.
شخص باید در مورد هر عاملی که ممکن است بر توانایی باردار کردن شریک زندگی وی تأثیر بگذارد با پزشک مشورت کند. در برخی موارد، بعضی عوامل مثل تعداد اسپرم و میزان تحرک آنها و نیز سن شریک زندگی ممکن است مانع از کارآیی وازکتومی معکوس برای باردار کردن زن گردند./

برگشت وازکتومی یا وازکتومی معکوس برای برگشت توان باروری در مردان
دکتر کارولین کی، جسیکا دی‌جیاسنتو
ترجمه فرهنگ راد

Source:
Healthline
Vasectomy Reversal: What You Need to Know
Medically reviewed by Carolyn Kay, M.D. —
Written by Jessica DiGiacinto —
Updated on February 23, 2022