آنچه باید در مورد ترک تریاک بدانیم

• ترک تریاک چیست؟
• علایم ترک تریاک کدامند؟
• علایم ترک تا چه مدت ادامه پیدا می‌کنند؟
• درمان علایم ترک
• روش‌های مقابله با علایم ترک تریاک
• عوارض محتمل ترک تریاک
• چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
• خلاصه

وقتی کسی مواد مخدر افیونی را ترک می‌کند ممکن است دچار علایم ترک مثل درد، کسالت جسمانی، خستگی مفرط، و تهوع شود. علایم مزبور به مرور زمان فروکش می‌کنند، و درمان پزشکی و مداوای خانگی در این مورد می‌توانند کمک کننده باشند. علایم ترک تریاک می‌تواند بسیار پریشان کننده باشد اما این علایم به ندرت تهدیدی برای زندگی هستند. علایم ترک ممکن است ساعاتی پس از مصرف آخرین دوز ماده مخدر شروع شده و به مدت یک هفته یا بیشتر ادامه یابند.
هر آنجایی که امکانش باشد مردم باید برای مدیریت علایم ترک با یک متخصص مراقبت‌های پزشکی کار کنند و برای کاهش علایم ترک مصرف این ماده مخدر را به تدریج کم کنند. داروهای مخدری مثل متادون و بوپرنورفین در این مورد ممکن است مفید باشند.

ترک تریاک چیست؟
افیون یا تریاک ماده مخدری است که از گیاه خشخاش به دست می‌آید و گیرنده‌های مخدری را روی سلول‌های عصبی فعال می‌کند.
پزشکان برخی مخدرها مثل کدئین را برای تسکین درد تجویز می‌کنند. در عین حال برخی مواد صناعی وجود دارند که به همان گیرنده‌ها در بدن متصل می‌شوند. اینها ایپوئیدها یا مخدرهای افیونی نامیده می‎شوند.
برخی از مردم تریاک و مخدرهای افیونی را به صورت تفننی برای ایجاد حالت "هپروت" مصرف می‌کنند. مردم ممکن است چه در نتیجه ترک مصرف داروهای ضد درد و چه مواد مخدر تفننی علایم ترک افیون را تجربه کنند.
مواد مخدر افیونی برای تسکین درد مؤثر هستند اما وقتی کسی آنها را مکرراً در طول زمان مصرف می‌کند ریسک بالایی برای ایجاد وابستگی جسمانی و تحمل نسبت به آنها محتمل است که این می‌تواند به اعتیاد منجر گردد.
وابستگی جسمانی به ماده مخدر به این معنی است که ساختار مغز و مواد شیمیایی مغز شخص برای انطباق با ماده مخدر دچار دگرگونی شده‌اند. وقتی کسی مصرف افیون را متوقف می‌کند، بدن وی ناگزیر است تا خود را با فقدان وجود ماده مخدر در بدن وفق دهد که نتیجه آن بروز علایم ترک است.
برخی مثال‌ها در مورد مواد مخدر افیونی و مشتقات تریاک شامل موارد زیر است:
• تریاک
• مورفین (مرفین)
• هروئین
• کدئین
• فنتانیل
• اکسی‎مورفون

علایم ترک تریاک کدامند؟
مواد مخدر افیونی شامل داروهای نسخه‌ای و هروئین می‌توانند ساعاتی پس از مصرف آخرین دوز آنها سبب ایجاد علایم ترک شوند.
شدت علایم ترک مبتلابه فرد به دوز مواد مخدر افیونی که شخص مصرف می‌کرده و میزان ناگهانی بودن قطع مصرف آنها بستگی دارد.
نوع ماده مخدر افیونی نیز بر علایمی که شخص دچار آنها خواهد شد تأثیر می‌گذارد. افیون‌های کوتاه اثر مثل هروئین می‌توانند در یک چهارچوب زمانی کوتاه علایم شدیدی ایجاد کنند، حال آنکه مواد مخدر افیونی طولانی اثر مثل متادون می‌تواند به فاصله تا 30 ساعت پس از مصرف آخرین دوز سبب بروز علایم شوند.
علایم در نتیجه آغاز روند سم‌زدایی از ماده مخدر در بدن ایجاد می‎شوند. علایم شایع در این مورد عبارتند از:
• رنجوری عضلانی
• درد معده
• اضطراب یا حالت تلاطم
• افزایش ضربان قلب
• تب و لرز
• تهوع و استفراغ
• اسهال
• رعشه
• افسردگی
علایم ممکن است خفیف یا شدید باشند و به موارد زیر در مورد شخص بستگی دارند:
• سلامت عمومی، شامل ابتلاء به هر گونه اختلال پزشکی
• مصرف ماده مخدر شامل محدوده و مدت
• محیط زیست شخص، برای مثال، میزان استرس‌زا بودن این محیط
• تاریخچه خانوادگی اعتیاد به مواد مخدر

علایم ترک تا چه مدت ادامه پیدا می‌کنند؟
برخی علایم ترک بیش از علایم دیگر ادامه می‌یابند. جدول زمانی زیر آنچه را که شخص در هفته اول پس از توقف مصرف تریاک باید در انتظار آن باشد، نشان می‌دهد:

6 تا 12 یا 30 ساعت پس از آخرین دوز
بر مبنای اعلام "مراکز آمریکایی اعتیاد"، مردم مصرف کننده افیون‌های کوتاه اثر علایم ترک را به فاصله 6 تا 12 ساعت پس از آخرین دوز ماده مخدر مصرفی تجربه می‌کنند. مردمی که عادت به مصرف افیون‌های طولانی اثر داشته‌‍‎اند ممکن است علایم پس از گذشت 30 ساعت در آنها آغاز شود.
علایم اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• رنجوری عضلات
• آبریزش بینی
• دشواری خوابیدن
• خمیازه کشیدن بیش از حد
• اضطراب
• افزایش ضربان قلب
• تعریق
• تب
• هیپرتانسیون

72 ساعت پس از آخرین دوز
علایم به فاصله 72 ساعت پس از آخرین دوز در اوج شدت خود خواهند بود و ممکن است برای یک هفته یا بیشتر ادامه پیدا کنند.
علایم تأخیری ترک می‌توانند موارد زیر را شامل شوند:
• اسهال
• استفراغ
• تهوع
• جوع مواد مخدر افیونی
• درد معده
• افسردگی
علایم روان‌شناختی و جوع مواد مخدر افیونی می‌تواند بیش از یک هفته ادامه داشته باشد. وجود یک تیم مراقبت‌های پزشکی می‎تواند در طول بروز این علایم ترک به مردم در حال ترک ماده مخدر کمک کند.
مردمی که زیر نظارت تیم پزشکی تحت سم‌زدایی افیون قرار می‌گیرند به طور معمول این علایم را برای 5 تا 7 روز تجربه می‌کنند.

درمان علایم ترک
در زمان ترک مواد مخدر افیونی مردم اغلب از کمک‌های فیزیکی و روان‌شناختی سود می‌برند. درمان می‌تواند باعث فروکش علایم شده و از عود یا برگشت آنها پیشگیری کند.
مردم در زمانی که ماده مخدر در حال ترک سیستم بدن است تحت سم‌زدایی قرار می‌گیرند. در برخی موارد این کار تحت نظارت پزشکی دایم انجام می‌شود. پزشک ناظر بر روند سم‌زدایی می‌تواند این موضوع را از نزدیک بر پایه در نظر گرفتن موارد زیر پایش کند که بدن شخص در حال ترک ماده مخدر چگونه با قطع مصرف ماده مخدر مواجه می‌شود:
• فشار خون
• دمای بدن
• ضربان قلب
• شرایط تنفسی
مردم در عین حال ممکن است از حمایت روان‌شناختی توسط متخصصان سلامت روانی نفع ببرند. در بعضی موارد این احتمال وجود دارد که شخص برای درمان علایم شدید ترک به داروهای دیگری نیاز داشته باشد. داروهای ضد حمله و داروهای ضد افسردگی می‌توانند در طول فرآیند سم‌زدایی از بدن کمک کننده باشند.
اگر شخص در حال ترک هروئین باشد، پزشک ممکن است برای وی متادون تجویز کند. اگرچه متادون خود یک ماده افیونی است، مخدری با زمان اثر طولانی‌تر محسوب می‌شود. مصرف متادون می‌تواند باعث کاهش شدت علایم ترک ماده مخدر شود. پزشک در ادامه و به تدریج دوز مصرف متادون را در طول یک دوره یک هفته‌ای کاهش می‌دهد. مردم می‌توانند مصرف این داروی مخدری را در یک دوره زمانی نامشخص ادامه داده یا به تدریج آن را ترک کنند.
بوپرنورفین یک آگونیست مخدر جزئی است، که به این معنی است که این دارو به روشی مشابه دیگر مخدرهای افیونی عمل می‌کند اما به طور کامل باعث بلوک شدن گیرنده‌های داخل مغز نمی‌شود. مکانیسم عمل این دارو به مردم کمک می‌کند تا به تدریج مصرف تریاک را متوقف کنند و احتمال بروز جوع ماده مخدر را در خود کاهش دهند.

روش‌های مقابله
در کنار توصیه‌های متخصصان پزشکی، مردم ممکن است از مراحل نام برده در زیر برای کمک به فروکش علایم ترک سود ببرند:
• سیراب‌سازی بدن. در طول فرآیند ترک، شخص ممکن است آب بدن خود را از طریق تعریق و اسهال از دست بدهد. نوشیدن مقادیر فراوان آب برای سیراب نگه داشتن بدن اهمیت دارد. بهترین گزینه در این مورد نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت‌هایی مثل آب نارگیل است.
• تغذیه. اگر شخص مقادیر زیادی تریاک مصرف می‌کرده است، ممکن است در طول دوره ترک تریاک با کمبود برخی مواد مغذی مواجه گردد. خوردن طیفی از غذاهای مفید، و مشخصاً اقلام غذایی غنی از نظر کلسیم، منیزیم و پتاسیم می‌تواند در طول دوره ریکاوری به بدن کمک کند.
• حمام آب گرم. حمام آب گرم می‌تواند باعث تسکین رنجوری و درد عضلانی در بدن شود. اضافه کردن نمک اپسون می‌تواند عضلات را نرم کرده و منیزیم ایجاد کند. به هر حال، مردم باید در طول دوره تب از حمام گرم اجتناب نمایند و برای تسکین درد عضلات خود در عوض حمام آب گرم از کمپرس گرم استفاده کنند.
• ورزش. ورزش با شدت کم تا متوسط می‌تواند به فروکش برخی علایم ترک کمک کند. ورزش باعث رهش اندورفین‌ها می‎شود، که سبب بهبود خلق و کاهش اضطراب می‌گردند. ورزش همچنین می‌تواند به کاهش احساس تلاطم کمک نماید.
• انحراف توجه. علایم ترک تریاک می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد. یافتن و پرداختن به فعالیت‌هایی که حواس را از علایم مزبور منحرف می‌کنند می‌تواند تسکین دهنده باشد. تماشای فیلم‌های خنده‌دار، خواندن کتاب، یا بودن در کنار دوستان و اعضاء خانواده مفید خواهد بود.
مردم ممکن است ملحق شدن به یک گروه حمایتی و بودن در کنار دیگرانی را که تجارب مشابهی داشته‌اند مفید بیابند.

عوارض محتمل در ترک تریاک
ترک تریاک می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد اما به طور معمول تهدیدی متوجه حیات شخص نمی‌کند. در برخی موارد عوارضی بروز می‌کنند و این عوارض ممکن است بسیار جدی باشند.
ترک تریاک می‌تواند سبب ایجاد اسهال و استفراغ شدید شود. در صورت عدم درمان این علایم می‌توانند مهلک باشند زیرا باعث دهیدراسیون بدن می‌شوند و می‌توانند میزان نمک (سدیم) را در خون افزایش دهند. در برخی موارد این وضعیت به نارسایی قلبی منجر می‌شود.
این موضوع مهم است که مردم برای پیشگیری از دچار شدن به عوارض احتمالی ترک تریاک از کمک یک متخصص مراقبت‌های پزشکی برخوردار باشند.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
مردم باید در زمان ترک مصرف مواد مخدر برای برخورداری از راهنمایی و نظارت لازم به پزشک مراجعه کنند.
پزشک می‌تواند یک پلن درمانی مناسب را برای شخص بر مبنای تاریخچه پزشکی وی، نوع ماده افیونی مورد مصرف او و طول دوره مصرف آن برای شخص ایجاد کند.
پزشک ممکن است نیاز احساس کند که باید داروی دیگری را برای کاهش علایم ترک و آسان‌تر کردن روند سم‌زدایی تجویز کند. پزشک در عین حال می‌تواند نظارت لازم را در طول دوره زمانی ترک ماده مخدر برای پایش وضعیت مقابله از سوی بدن اعمال کند. با انجام این کار پزشک خواهد توانست تا از بروز عوارض پیشگیری نماید.

خلاصه
ترک تریاک می‌تواند طیفی از علایم ناراحت کننده و پریشانی‌آور ایجاد کند. ترک تریاک به ندرت اقدامی تهدیدگر زندگی محسوب می‎شود، اما در صورت عدم درمان برای علایم نظیر تهوع و استفراغ و اسهال عوارض ناشی از ترک امکان بروز دارند.
بسته به نوع ماده افیونی مورد مصرف، مردم ممکن است علایم مقدماتی را به فاصله 6 تا 30 ساعت پس از آخرین دوز مصرف تجربه کنند. شخص در ادامه علایم بیشتری را به فاصله 72 ساعت پس از آخرین دوز ماده مخدر تجربه خواهد کرد. این علایم ممکن است به مدت یک هفته ادامه یابند.
استفاده از کمک و نظارت متخصصان مراقبت‌های پزشکی در طول دوره ترک اهمیت دارد. پزشک قادر خواهد بود تا هر داروی مورد نیاز شخص را تجویز کرده و وی را در مورد نشانه‌های عوارض احتمالی تحت پایش قرار دهد./

• بِت سیسونس، دکتر دِنا وستفالن
• ترجمه هامیک رادیان

Source:
Medical News Today
What to know about opiate withdrawal
Last reviewed Mon 2 September 2019
By Beth Sissons
Reviewed by Dena Westphalen, PharmD

برو به صفحه اصلی