• جوزف نوردکویست، دکتر آلن کارتر
• ترجمه نادر اکبری سراوانی
بنزودیازپین‌ها یک کلاس داروهای روان‌گردان هستند که برای درمان طیفی از اختلالات شامل اضطراب و اینسومنیا [آشفته‌خوابی] به کار می‌روند.
این داروها یکی از گسترده‌ترین طیف‌های تجویز در سطح ایالات متحد آمریکا، مشخصاً در مورد سالمندان را دارند.
بنزودیازپین‌ها دارای کیفیاتی هستند که می‌توانند به کاهش اضطراب و تنشج، آرام کردن عضلات و القاء خواب کمک کنند.
مصرف کوتاه مدت این داروها عموماً ایمن و مؤثر است. به هر حال مصرف درازمدت آنها محل مناقشه است زیرا به شکل بالقوه ایجاد تحمل دارویی، وابستگی و دیگر عوارض جانبی در مورد این داروها مطرح است. امکان اوردوز (بیش‌مصرفی) بنزودیازپین‌ها وجود دارد، و مخلوط کردن آنها با الکل یا دیگر مواد مخدر می‌تواند کشنده باشد.
[در این مقاله:]
• کاربردها
• عملکرد
• انواع
• عوارض جانبی
• فعل و انفعال‌های دارویی
• سوءمصرف
کاربردها
بنزودیازپین‌ها به علت تأثیر بر نورون‌هایی که محرک استرس و واکنش‌های اضطراب هستند در درمان طیفی از اختلالات روان‌شناختی و نورولوژیک مؤثرند.
اختلالات مورد اشاره عبارتند از:
اینسومنیا. بنزودیازپین‌ها به طور معمول فقط به شکل کوتاه مدت برای درمان موارد شدید اینسومنیا به کار می‌روند زیرا این داروها می‌توانند به ایجاد وابستگی منجر شوند.
اختلال اضطراب منتشر (GAD). بنزودیازپین‌ها اغلب برای درمان GAD مورد استفاده قرار می‌گیرند. "انستیتو ملی سلامت و تعالی بالینی بریتانیا" (NICE) مصرف بنزودیازپین‌ها را برای درمان GAD به شکل کوتاه مدت و حداکثر برای یک ماه توصیه می‌کند.
تشنج. بنزودیازپین‌ها داروهای ضد تشنج قدرتمند و بسیار مؤثری برای پیشگیری از تشنج‌های ناشی از صرع محسوب می‌شوند.
ترک الکل. رایج‌ترین بنزودیازپین‌های تجویــز شده برای ترک الکل کلردیازپوکساید است که با دیازپام ادامه می‌یابد. این داروها از طریق سم‌زدایی از بدن به مردم در ترک الکل کمک می‌کنند و خطر بروز علایم شدید ترک الکل را کاهش می‌دهند.
حملات پانیک. به دلیل اثرات ضد اضطرابی سریع خود بنزودیازپین‌ها در درمان اضطراب همراه اختلال پانیک بسیار مؤثر هستند. "انجمن آمریکایی روان‌پزشکی" (APA) می‌گوید، بسیاری از آزمون‌های مطالعاتی مختلف از کاربرد این داروها به عنوان خط مقدم درمان در این مورد پشتیبانی کرده‌اند.
به هر حال NICE استفاده طولانی مدت بنزودیازپین‌ها را برای درمان اختلال پانیک توصیه نمی‌کند.
عملکرد
مغز انسان دارای نوروترانسمیترهای متعددی است. این انتقال دهنده‌های عصبی مسؤول پیام‌رسانی بین سلول‌های مغزی هستند که می‌توانند اثرات آرام‌کننده یا هیجان‌آور داشته باشند.
وقتی کسی دچار اضطراب بیش از حد باشد، مغز به هیجان آمده و دچار بیش‌فعالی می‌شود. داروهای آرام‌بخش به سرعت پیام‌هایی را به سلول‌های مغزی ارسال، کرده فعالیت مغز را کُند کرده و علایم اضطراب را کاهش می‌دهند.
GABA یک نوروترانسمیتر آرام کننده است و میلیاردها سلول مغزی به پیام‌های آن پاسخ می‌دهند.
بنزودیازپین‌ها از طریق تقویت اثرات انتقال دهنده عصبی GABA کار می‌کنند. این داروها حامل مواد شیمیایی هستند که به اثرات آرام کننده پیشتر ایجاد شده توسط بدن اضافه می‌شوند و مغز را در وضعیت آرام‌تری نگه می‌دارند.
انواع
انواع مختلفی از بنزودیازپین‌ها وجود دارد. این داروها از نظر قدرت، سرعت جذب در بدن و نوع کاربرد با یکدیگر متفاوتند.
بنزودیازپین‌ها داروهای زیر را شامل می‌شوند:
• آلپرازولام یا زاناکس. این دارو از سوی FDA برای درمان اختلالات پانیک و اضطراب تأیید شده است. آلپرازولام پرتجویزترین بنزودیازپین‌ها در سطح ایالات متحد آمریکا محسوب می‌شود.
• کلردیازپوکساید یا لیبریوم. کلردیازپوکساید برای مدیریت سندرم ترک مشروب الکلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کلرازپات یا ترانکسن. کلرازپات یک داروی خواب‌آور و آرام‌بخش است که برای درمان موارد شدید اینسومنیا و اختلالات اضطرابی به کار می‌رود.
• دیازپام یا والیوم. دیازپام یا والیوم یـک داروی کاهش دهنده اضطراب، خواب‌آور و ضد تشنج است که به سرعت عمل می‌کند. این دارو برای درمان حملات پانیک، اینسومنیا، تشنج، سندرم پای بی‌قرار، و ترک الکل کاربرد دارد. دیازپام همچنین به دلیل قدرت کم آن برای درمان وابستگی به بنزودیازپین‌ها استفاده می‌شود.
• استازولام. استازولام یک داروی آرام‌بخش، و کاهش دهندۀ اضطراب است که برای درمان کوتاه مدت اینسومنیا تجویز می‌شود.
• فلورازپام یا دالمن. فلورازپام یک داروی آرام‌بخش کاهش دهنده اضطراب است که برای درمان مورد خفیف تا متوسط اینسومنیا استفاده می‌شود.
• اکسازپام. اکسازپام برای درمان اضطراب و اینسومنیا به کار می‌رود. این دارو همچنین برای کنترل علایم ترک الکل کاربرد دارد.
• تمازپام، یا رستوریل. تمازپام برای درمان کوتاه مدت اینسومنیا تأیید شده است.
• تریازولام یا اپو-تریازو، هالیکون، هایپم، و تریلام. این دارو صرفاً به عنوان آرام‌بخش برای درمان اینسومنیا به کار می‌رود.
عوارض جانبی
عوارض جانبی استفاده از بنزودیازپین‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• خواب‌آلودگی
• گیجی
• سرگیجه
• لرزش
• برهم خوردن تعادل
• مشکلات بینایی
• حالت غوطه‌وری
• احساس افسردگی
• سردرد
یک مطالعه منتشر شده در BMJ ارتباط ضعیفی میان مصرف درازمدت بنزودیازپین‌ها توسط سالمندان بالای 65 سال و افزایش خطر زوال عقل یافته است.
مصرف درازمدت بنزودیازپین‌ها همچنین می‌تواند باعث ایجاد وابستگی جسمانی به این داروها شود. علایم ترک بنزودیازپین‌ها شامل مشکلات خواب، احساس افسردگی و تعریق است.
اگر کسی دچار وابستگی به بنزودیازپین‌ها شده باشد این موضوع حیاتی است که به شکل ناگهانی و یک‌باره درمان با این داروها را متوقف نکند.
قطع ناگهانی مصرف این داروها به رعشه، کرامپ‌های عضلانی و تشنج‌هاب مهلک منجر می‌شود. بنابراین، این موضوع مهم است که مصرف بنزودیازپین‌ها به شکل تدریجی و استفاده از کمک‌های تخصصی به صفر برسد.
اوردوز
اوردوز بنزودیازپین‌ها به ندرت کشنده است مگر اینکه این داروها مخلوط با باربیتورات‌ها، مخدرها، الکل یا داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مصرف شده باشند.
شایع‌ترین علایم اوردوز بنزودیازپین‌ها دپرس سیستم عصبی مرکزی و مسمومیت همراه اختلال در تعادل و کنترل حرکت است. اختلال تکلم نیز می‌تواند یک نشانه باشد.
از فلومازنیل می‌توان به عنوان پادزهر استفاده کرد.
فعل و انفعال‌ها
پیش از آغاز درمان با بنزودیازپین‌ها، این موضوع مهم است که تمامی داروهای دیگری که فرد مصرف می‌کند به پزشک اطلاع داده شود.
برخی داروها مثل داروهای ضد افسردگی و قرص‌های خوراکی پیشگیری از بارداری، می‌توانند باعث انباشت خطرناک داروها در بدن شوند. این وضعیت می‌تواند اثرات جانبی بنزودیازپین‌ها را تشدید کند.
در مقابل مخمر سنت جان، داروی آنتی‌بیوتیک ریفامپین، و داروهای ضد تشنج کاربامازپین و فنی‌توئین تأثیر بنزودیازپین‌ها را کاهش می‌دهند.
نکته‌ای که بیشترین اهمیت را دارد این است که بیماران هرگز نباید بنزودیازپین‌ها را با الکل یا مخدرها مخلوط کنند. فعل و انفعال در این وضعیت می‌تواند کشنده باشد.
سوء مصرف
سوء مصرف بنزودیازپین‌ها در حال تبدیل شدن به یک مشکل جدی عمومی است.
بر مبنای اعلام "سرویس خدمات سوء مصرف مواد و سلامت روانی" پذیرش بیمارستانی مرتبط به سوء مصرف داروهای بنزودیازپین‌ها در مورد مردم سنین بالای 12 سال از 22.400 مورد در سال 1998 به تقریباً 62.200 مورد در سال 2008 رسید.
این وظیفه پزشک و در عین حال خود بیمار است که مصرف بنزودیازپین‌ها را تحت نظارت قرار دهند. پزشک باید مراقب باشد که این داروها را بیش از حد تجویز نکند و نیز تجویز بنزودیازپین‌ها به عنوان خط مقدم درمان مورد نظر نباشد.
وقتی که بنزودیازپین‌ها در اختیار بیماران قرار می‌گیرد، آنان باید مطمئن شوند که دارو به شکل ایمن نگهداری شده از دسترس کودکان دور نگه داشته شوند، و نیز بیماران باید دارو را بر مبنای دوز صحیح و در جدول زمانی ارائه شده از سوی دکتر مصرف کنند.
پیام همراه
اگرچه خطرهای مخلوط کردن بنزودیازپین‌ها با مواد مخدری مثل الکل قابل ملاحظه است، این داروها می‌توانند در صورت مصرف درست تأثیر مثبتی بر برخی اختلالات سلامت روانی و نورولوژیک داشته باشند.
تا زمانی که پزشک از دیگر داروهای مصرف شده توسط بیمار آگاه باشد و بیمار بنزودیازپین‌ها را بر مبنای دستورالعمل ارائه شده در بسته‌بندی دارو یا ارائه شده از سوی پزشک مصرف کند، هیچ خطر بزرگی در کاربرد این داروها برای درمان اختلالات مرتبط در کار نخواهد بود./
Source:
MedicalNewsToday
The benefits and risks of benzodiazepines
Last updated Fri 5 January 2018
By Joseph Nordqvist
Reviewed by Alan Carter, PharmD
