• مایو کلینیک
• ترجمه هامیک رادیان
مسمومیت الکل یک عارضه جدی و بعضاً کشنده ناشی از مصرف مقدار زیادی الکل در یک فاصله زمانی کوتاه است. نوشیدن مقدار زیادی الکل به سرعت زیاد میتواند بر سیستم تنفسی، ضربان قلب، دمای بدن و رفلکس گاگ تأثیر منفی بگذارد و پتانسیل ایجاد کما و مرگ را دارد.
مسمومیت الکل در عین حال ممکن است بر اثر مصرف تصادفی یا ناخواستۀ محصولات خانگی حاوی الکل رخ دهد.
فرد دچار مسمومیت الکل نیاز به مراقبت فوری پزشک دارد. اگر ظن مسمومیت الکل در مورد کسی مطرح باشد باید بلافاصله اورژانس خبر کرد.
[مطالب این مقاله:]
• علایم مسمومیت الکل
• علل مسمومیت الکل
• تشخیص مسمومیت الکل
• درمان مسمومیت الکل
علایم مسمومیت الکل
نشانهها و علایم مسمومیت الکل شامل موارد زیر است:
• گیجی
• استفراغ
• تشنج
• کند شدن تنفس (کاهش تعداد تنفس به کمتر از 8 بار در هر دقیقه)
• بینظمی تنفسی (ایجاد وقفهای بیش از 10 ثانیه در میان تنفسها)
• کبود شدن یا رنگ پریده شدن پوست
• کاهش دمای بدن (هیپوترمی)
• از حال رفتن (ناهشیاری) و عدم امکان بیدار شدن
در این مورد بیشتر بخوانیم:
بدن الکل را چطور پردازش میکند؟
چه هنگامی به پزشک مراجعه کنیم
نیازی نیست که تمامی نشانهها و علایم بالا در فرد وجود داشته باشد تا وی به پزشک مراجعه کند. فرد دچار مسمومیت الکل که در حالت ناهشیاری بسر میبرد یا امکان بیدار کردن او نیست در خطر مرگ قرار دارد.
مسمومیت الکل یک فوریت پزشکی است
اگر ظن به مسمومیت الکل در مورد کسی وجود دارد - حتی اگر نشانهها و علایم متعارف این مسمومیت در فرد مشاهده نشود - باید وی را بلافاصله مورد مراقبت پزشکی قرار داد.
• بلافاصله به اورژانس خبر دهید. هرگز بر این گمان نباشید که فرد دچار مسمومیت الکل در خواب است.
• برای ارائه اطلاعات آماده باشید. در صورت اطلاع داشتن به کارکنان بخش اورژانس نوع و مقدار الکل مصرف شده توسط فرد و زمان انجام این عمل را اطلاع دهید.
• فرد دچار ناهشیاری را تنها نگذارید. از آنجا که مسمومیت الکل بر نحوۀ عمل رفلکس گاگ تأثیر میگذارد، این احتمال وجود دارد که فرد دچار مسمومیت الکل بر اثر استفراغ خود دچار حالت خفگی شود و نتواند تنفس کند. در زمان انتظار برای رسیدن کمک، سعی نکنید تا بیمار را به استفراغ وادار کنید زیرا امکان خفگی وی وجود دارد.
• به فرد دچار استفراغ کمک کنید. سعی کنید تا بیمار را در حالت نشسته حفظ کنید. اگر فرد به اجبار باید دراز بکشد مطمئن شوید که سر وی به حالت چرخیده به پهلو قرار گیرد. این وضعیت میتواند به پیشگیری از خفگی کمک کند. برای پیشگیری از ورود فرد به حالت ناهشیاری سعی کنید تا او را بیدار نگه دارید.
از کمک خواستن هراس نداشته باشید
ممکن است تصمیمگیری در مورد میزان مستی فرد برای توجیه اقدام برای مداخله پزشکی دشوار باشد، اما بهترین کار این است که جانب احتیاط حفظ شود. فرد ممکن است در مورد پیامدهای موضوع برای خود یا دوست خود یا افراد مورد علاقه خویش به ویژه در صورت جوانسال بودن، نگران باشد. اما پیامدهای عدم درخواست کمک به موقع میتواند بسیار جدیتر باشد.
علل مسمومیت الکل
الکل در شگل اتانول (الکل اتیل) در نوشابههای الکلی، دهانشویهها، عصاره مواد پخت و پز، برخی داروها و بعضی فرآوردههای خانگی وجود دارد. مسمومیت الکل اتیل به طور معمول بر اثر نوشیدن مقادیر زیاد مشروب اللکی به ویژه در یک مدت زمان کوتاه بروز میکند.
دیگر اشکال الکل - شامل الکل ایزوپروپیل (که در الکل مالیدنی، لوسیونها و محصولات نظافت) و متانول یا اتیلن گلیکول (یک ترکیب رایج در مواد ضد یخ، رنگهای و حلالها) میتوانند سبب بروز دیگر انواع مسمومیت الکی شوند که نیاز به درمان اورژانسی دارند.
پرنوشی الکل
یک علت اصلی مسمومیت الکل پرنوشی آن است – الگویی از الکلی قهار بودن که در آن مردان به سرعت پنج گیلاس یا بیشتر مشروب الکلی را در طول حدود دو ساعت مینوشند، یا زنان دستکم چهار گیلاس را در طول حدود دو ساعت مصرف میکنند. پرنوشی الکل ممکن است برای ساعتها بروز کرده یا برای چند روز ادامه یابد.
مردم ممکن است پیش از ناهشیار شدن دوز کُشندهای از الکل را مصرف کنند. حتی وقتی که فرد به هوش نیست یا نوشیدن را متوقف کرده است الکل به رهش از معده و رودهها به درون جریان خون ادامه میدهد و سطح الکل در بدن سیر صعودی خود را طی میکند.
چه میزان الکل زیاد محسوب میشود؟
خلاف غذا که ممکن است هضم آن ساعتها طول بکشد، الکل به سرعت و مدتها پیش از دیگر مواد خوردنی توسط بدن جذب میشود. و زمانی بسیار طولانیتر از زمان جذب الکل برای بدن نیاز است تا بتواند خود را از الکل مصرف شده خلاص کند. بیشتر الکل مصرف شده توسط کبد پردازش یا متابولیزه میشود.
هر قدر فرد بیشتر بنوشد، به ویژه اگر پرنوشی در زمانی کوتاه رخ دهد، خطر بروز مسمومیت الکل بیشتر خواهد بود.
یک گیلاس به قرار زیر تعریف میشود:
• 12 اونس (355 میلیلیتر) آبجو معمولی (با الکل حدود 5 درصد)
• 8 تا 9 اونس (237 تا 266 میلیلیتر) لیکور مالت (با الکل حدود 7 درصد)
• 5 اونس (148 میلیلیتر) شراب (با الکل حدود 12 درصد)
• 1.5 اونس (44 میلیلیتر) لیکور قوی 80 (با الکل حدود 40 درصد)
نوشیدنیهای کوکتل یا مخلوط ممکن حاوی الکل بیشتری باشند و متابولیزه کردن آن به زمان درازتری نیاز داشته باشد.
ریسک فاکتورها
شماری از عوامل شامل موارد زیر میتوانند ریسک مسمومیت الکل را در فرد افزایش دهند:
• ابعاد و وزن بدن
• سلامت کلی فرد
• اینکه فرد پیش از نوشیدن الکل چیزی خورده باشد
• اینکه فرد الکل را توأم با مواد مخدر دیگر مصرف کند
• درصد الکل موجود در مشروب
• سرعت و مقدار مصرف الکل
• سطح تحمل فرد
عوارض مسمومیت الکل
مسمومیت الکل میتواند به عوارض جدی شامل موارد زیر منجر شود:
• خفگی. الکل میتواند باعث ایجاد استفراغ شود. از آنجا که الکل واکنش گاگ را سرکوب میکند، این موضوع باعث افزایش ریسک خفگی فرد بر اثر استفراغ خود در حالت ناهشیاری میشود.
• توقف تنفس. استنشاق تصادفی استفراغ به درون ریهها میتواند به اختلال یا قطع خطرناک یا کشنده تنفس منجر شود (اسفیکسیشن).
• دهیدراسیون شدید. الکل میتواند به کمآبی شدید بدن منجر شود که به کاهش خطرناک فشار خون و سرعت گرفتن ضربان قلب منجر میشود.
• تشنج. سطح قند خون فرد ممکن به قدری کاهش یابد که باعث ایجاد تشنج شود.
• هیپوترمی. دمای بدن فرد ممکن است به قدری افت کند که به ایست قلبی منجر شود.
• بینظمی ضربان قلب. مسمومیت الکل میتواند باعث ایجاد بینظمی در ضربان قلب یا حتی توقف تپش قلب شود.
• صدمات مغزی. نوشیدن مقدار زیاد الکل میتواند به صدمات بازگشتناپذیر مغز منجر شود.
• مرگ. هر یک از موارد برشمرده در بالا میتواند به مرگ بینجامد.
پیشگیری از مسمومیت الکل
برای پیشگیری از مسمومیت الکل:
• مشروب را نه اصلاً، دستکم به شکل متعادل مصرف کنید. اگر کسی نوشیدن الکل را برای خود انتخاب میکند دستکم باید در این کار معتدل عمل کند. برای افراد بزرگسال سالم، اعتدال در نوشیدن الکل به معنی یک گیلاس در روز برای زنان در تمامی سنین و مردان بالای 65 سال و تا دو گیلاس برای مردان 65 ساله و جوانتر است. در هنگام صرف الکل باید کندی در نوشیدن رعایت شود.
• از صرف الکل با معده خالی پرهیز کنید. بودن مقداری غذا در معده میتواند تا حدودی روند جذب الکل را کُند کند، اگرچه این کار در صورت پرنوشی الکل مانع از بروز مسمومیت الکل نخواهد شد.
• با نوجوان خود ارتباط برقرار کنید. با نوجوانان خویش در مورد خطرات الکل شامل پرنوشی آن صحبت کنید. شواهد نشان میدهند کودکانی که به آنان در مورد الکل هشدارهای لازم از سوی والدین داده شده و نیز آن دسته از نوجوانان که با والدین خود ارتباط صمیمانه دارند کمتر در معرض اقدام به نوشیدن الکل هستند.
• فراوردهها را به شکل ایمن نگهداری کنید. اگر در خانه بچه کوچک دارید، محصولات حاوی الکل شامل لوازم بهداشتی آرایشی، دهانشویهها و داروها را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
• مراقبتهای پیگیری را انجام دهید. اگر خودتان یا نوجوان شما برای مسمومیت الکل تحت درمان قرار گرفتهاید مطمئن شوید که مراقبتهای پیگیرانه انجام میشود. مراجعه به یک متخصص مراقبتهای پزشکی، مشخصاً متخصص در مورد مواد شیمیایی و وابستگی مرتبط به آنها میتواند در پیشگیری از پرنوشیهای بعدی کمک کننده باشد.
تشخیص مسمومیت الکل
در کنار بررسی نشانهها و علایم قابل رویت مسمومیت الکل پزشک برای بررسی سطح الکل خون و شناسایی دیگر نشانههای سمیت الکلی مثل کاهش قند خون به انجام تستهای خون و ادرار اقدام خواهد کرد.
درمان مسمومیت الکل
درمان مسمومیت الکل به طور معمول شامل مراقبت حمایتی در طول زمانی است که بدن خود را از الکل خلاص میکند. این درمان معمولاً موارد زیر را شامل میشود:
• پایش دقیق
• پیشگیری از مشکلات مربوط به تنفس یا خفگی
• اکسیژن درمانی
• تزریق مایعات از طریق داخل وریدی برای پیشگیری از دهیدراسیون
• استفاده از انواع ویتامین و گلوکز برای کمک به پیشگیری از عوارض جدی مسمومیت الکل
افراد بزرگسال و کودکانی که به شکل تصادفی الکل متانول یا ایزوپروپیل مصرف کردهاند ممکن است به همودیالیز نیاز داشته باشند. همودیالیز روشی مکانیکی برای فیلتر کردن مواد زائد و سمی از بدن است. استفاده از این روش باعث تسریع خروج الکل از جریان خون میشود.
سبک زندگی و مداواهای خانگی
مداواهای خانگی در مورد مسمومیت الکل کارآیی ندارند. مسمومیت الکل یک موقعیت اورژانسی پزشکی محسوب میشود.
افسانههای خطرناک
شما قادر به معکوس کردن اثرات مسمومیت الکل نیستید، و در عمل با انجام برخی کارها ممکن است وضعیت را بدتر کنید. در اینجا مواردی که کارآیی ندارند فهرست شده است:
• مانع به خواب رفتن فرد دچار مسمومیت الکل شوید - احتمال از دست رفتن هشیاری در هنگام خواب وجود دارد
• قهوه سیاه یا کافئین - این مواد باعث خنثی شدن اثرات مسمومیت الکل نمیشود
• دوش آب سرد - شوک ناشی از آب سرد میتواند باعث از دست رفتن هشیاری فرد شود
• راه رفتن باعث افزایش سرعت خروج الکل از بدن نمیشود/
Source:
Alcohol poisoning
Mayo Clinic
Jan. 19, 2018
نظرات (0)