قفل شدن زانو - انواع، علل، درمان و پیشگیری

• قفل شدن زانو چیست؟
• علل قفل شدن زانو
• علایم قفل شدن زانو
• درمان قفل شدن زانو
• پیشگیری از قفل شدن زانو
• خلاصه

زانو یکی از مهم‌ترین مفاصل بدن انسان است. گذشته از تحمل وزن بدن زانوها انجام فعالیت‌های روزمره مثل ایستادن، راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها را امکان‌پذیر می‌کنند.
در نتیجه این کاربرد مکرر، زانوها مستعد صدمه دیدن و تباهی هستند. صدمات و تباهی زانو هر دو می‌توانند به قفل شدن زانو منجر شوند، که زمانی بروز می‌کند که شخص قادر نیست زانوی خود را خم یا راست کند.
دو نوع قفل شدن زانو وجود دارد: قفل شدن کاذب زانو کاذب و قفل شدن واقعی زانو.

قفل شدن زانو چیست؟
قفل شدن زانو زمانی بروز می‌کند که شخص قادر نباشد تا زانوی خود را خم کرده یا آن را راست کند. دو نوع قفل شدن زانو وجود دارد.

قفل شدن کاذب زانو
قفل شدن کاذب زانو زمانی بروز می‌کند که درد شدید زانو محرک ایجاد اسپاسم و انقباض شدید در عضلات زانو می‌شود.
این نوعی ساز و کار دفاعی غیر ارادی یا خودکار است که بدن برای از حرکت بازداشتن زانوها به کار می‌برد. محدود شدن حرکت زانو به این طریق به پیشگیری از صدمات بیشتر کمک می‌کند.
اگرچه سفت شدن و ورم عضله ممکن است خم یا راست کردن زانو را به عملی دردناک مبدل کند، خود زانو از نظر فیزیکی برای حرکت کردن مشکلی ندارد.

قفل شدن واقعی زانو
قفل شدن واقعی زانو زمانی بروز می‌کند که چیزی به شکل فیزیکی مانع از راست شدن زانو می‌شود. وقتی کسی دچار قفل شدن واقعی زانو باشد، مفصل زانو در یک وضعیت خاص باقی می‌ماند و به هیچ روی قادر به حرکت نخواهد بود.

علل قفل شدن زانو
علل قفل شدن زانو بسته به نوع آن متفاوت است.

علل قفل شدن کاذب زانو
برخی علل بالقوه برای قفل شدن کاذب زانو شامل موارد زیرند:
• درد ناشی از آسیب دیدن زانو
• التهاب ناشی از صدمه یا بیماری انحطاط مفصل (استئوارتریت)
• سندرم پلیکا، که التهاب بافت مفصل زانو است
• مالتراکینگ پاتلار، که ناکارآمدی کاسه زانو برای تحقق حرکت صحیح است

علل قفل شدن واقعی زانو
برخی علل بالقوه در مورد قفل شدن واقعی زانو شامل موارد زیر است:

پارگی مینیسک
مینیسک‌ها دو قطعه C شکل هستند که در دو طرف مفصل زانو قرار دارند. آنها نقش زیرسازی بین استخوان‌های ساق پا و ران را بازی می‌کنند.
اگر یک مینیسک پاره شود، قسمتی از آن ممکن است جدا شده و به مفصل زانو بچسبد، که این سبب قفل شدن مفصل خواهد شد.
پارگی مینیسکی ممکن است در طول چرخش شدید یا حرکت به طرفین زانو بروز کند. دیگر علل شامل کاربرد بیش از حد و تغییرات انحطاطی زانو است.

اجرام رها شده در زانو
همانند غضروف، ذرات استخوانی نیز ممکن است خود را با مفصل زانو یکپارچه کرده باعث قفل شدن آن گردند.
اجرام رها شده مثل غضروف و ذرات استخوان می‌توانند بر اثر صدمات یا استئوارتریت ایجاد شوند.

جابجا شدن کاسه زانو
برخی صدمات می‌توانند باعث شوند تا کاسه زانو یا پاتلا از جای خود خارج شود. این وضعیت دررفتگی کاسه زانو نامیده می‌شود. دررفتگی زانو می‌تواند باعث قفل شدن زانو در زمان باز کردن آن شود.

التهاب مفصل زانو
اگر ساختارهای موجود در ناحیه مفصل زانو متورم و ملتهب شوند، ممکن است مانع از باز شدن زانو گردند. ورم ممکن است بر اثر آسیب دیدگی، کاربرد بیش از حد زانو یا ارتریت استخوان ایجاد شود.

علایم قفل شدن زانو

علایم قفل شدن کاذب زانو
علامت اصلی قفل شدن کاذب زانو درد است. شخص ممکن است در عین حال موارد زیر را تجربه کند:
• احساس قفل شدگی مختصری در زانو
• احساس اینکه زانو در حال گرفتن است
• احساس شل و ول شدن یا ناپایداری زانو

علایم قفل شدن واقعی زانو
علامت اصلی قفل شدن واقعی زانو ناتوانی در راست کردن زانو است. در برخی موارد شخص دچار قفل شدن زانو ممکن است در عین حال دچار درد گردد.
اگر یک جرم رها شده در مفصل علت ایجاد قفل شدن زانو باشد، شخص ممکن است علایم و نشانه‌های دیگری شامل موارد زیر را تجربه کند:
• خشکی مزمن زانو
• مشکل راست کردن زانو به طور کامل
• حس ترکیدن چیزی در زانو
• حس وجود برآمدگی در نقطه رها شدن بدن
• درد و روم متناوب

تشخیص قفل شدن زانو
پزشک کار تشخیص را با پرسش از علایم مشکل مثل درد و ورم آغاز می‌کند. پزشک در مرحله بعد معاینه بالینی انجام می‌دهد و زانو را در جستجوی نشانه‌های کبودی، التهاب و حساس شدن بررسی می‌کند.
در طول معاینه پزشک ممکن است زانو را برای ارزیابی وضعیت مفصل زانو بکشد یا فشار دهد. همچنین ممکن است پزشک از شخص بخواهد که برای ارزیابی وضعیت حرکتی راه برود.
برخی از اوقات پزشک ممکن است برای بررسی دقیق‌تر زانو استفاده از تست‌های تشخصیی تصویری شامل موارد زیر را در دستور کار قرار دهد:
• MRI
• CT اسکن
• اشعه X
• اولتراسوند (سونوگرافی)
تست‌های دیگری می‌توانند به پزشک در بررسی نشانه‌های علت یا عفونت کمک کنند. این تست‌ها شامل آزمایش خون، و اقدامی به نام ارتروسنتز می‌شوند. ارتروسنتز شامل گرفتن نمونه مایع از مفصل زانو برای بررسی پزشکی است.

درمان قفل شدن زانو
درمان به نوع قفل شدن زانو مبتلابه فرد و علت زیربنایی آن بستگی دارد.

پارگی‌های مینیسک
درمان پارگی مینیسک به محدوده و شدت آن بستگی دارد.
اگر پارگی کوچک و در قسمت بیرونی مینیسک باشد، دکتر ممکن است استفاده از رویکردهای زیر را توصیه کند:
• استراحت. مردم باید فعالیت موجب درد را متوقف کنند
• یخ. شخص می‌تواند از یک پک یخ (سرمادرمانی) چند بار در روز و هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه استفاده کند
• کمپرس. ناحیه را می‌توان با بانداژ منعطف کمپرس کرد
• ارتفاع. در هنگام دراز کشیدن پا باید در سطحی بالاتر از قلب قرار گیرد. این کار کمک می‌کند تا خون اضافی از زانو تخلیه شود و ورم کاهش یابد.
داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن نیز می‌توانند به تخفیف درد و التهاب کمک کنند.
در برخی موارد دکتر ممکن است برای کمک به تجدید قوای حرکتی در مفصل زانو فیزیوتراپی را توصیه کند.

اجرام رها شده در زانو
اگر کسی دچار رها شدگی یک قطعه غضروف یا استخوان باشد که قفل شدن زانو ایجاد کرده است آنگاه ممکن است برای خارج کردن آن نیاز به عمل جراحی باشد.

علل دیگر قفل شدن زانو
علل دیگر مثل مالتراکینگ پاتلار یا سندرم پلیکا به طور معمول در کنار استفاده از سرمادرمانی، استراحت و داروهای ضد التهابی نیاز به فیزیوتراپی دارند.

پیشگیری از قفل شدن زانو
همیشه پیشگیری از صدمات و اختلالات مسبب قفل شدن زانو امکان‌پذیر نیست. در هر حال، مقیاس‌هایی وجود دارد که با رعایت آنها مردم می‌توانند به محافظت از زانوها کمک کنند، که این مقیاس‌ها عبارتند از:
• اجتناب از پرداختن به ورزش‌های پربرخورد
• ایجاد وقفه در فعالیت مسبب درد زانو
• ورزش بر مبنای رعایت محدودیت‌های فیزیکی
• تقویت عضلات پا و هسته بدن
• حفظ انعطاف‌پذیری
• رعایت احتیاط در سطوح لغزنده یا ناپایدار برای کمک به پیشگیری از سقوط

خلاصه
دو نوع قفل شدن زانو وجود دارد: واقعی و کاذب. در قفل شدن واقعی زانو، زانو به لحاظ فیزیکی قابلیت حرکت ندارد. در قفل شدن کاذب زانو، زانو از نظر فیزیکی قادر به حرکت است اما شخص به علت درد یا ورم شدید قادر به حرکت دادن زانوی خود نیست.
هر دو نوع قفل شدن زانو برای درمان نیاز به استفاده از دارو، یخ، و استراحت دارند. پزشک ممکن است برای کمک به تجدید قوای حرکتی در مفصل زانو استفاده از فیزیوتراپی را توصیه کند. اگر این موازین کارآیی نداشته باشند برخی از اشکال جراحی ممکن است ضرورت یابند.
کسی که دچار قفل شدن زانو شده باشد باید در اولین فرصت ممکن برای تشخیص علت به پزشک مراجعه کند./

• شارلوت لیلیس، دانیل بابنیس
• ترجمه هامیک رادیان

Source:
Medical News Today
Locked knee: Causes and what to do
Last reviewed Fri 1 November 2019
New
By Charlotte Lillis
Reviewed by Daniel Bubnis, MS, NASM-CPT, NASE Level II-CSS