بورسیت زانو یا التهاب برسا (کیسک پر از مایع مجاور مفصل زانو)

• مایو کلینیک
• ترجمه هامیک رادیان

بورسیت زانو (بورسایتیس زانو) التهاب یک کیسک* پر از مایع (بورسا یا بِرسا / bursa) است که در مجاورت مفصل زانو قرار دارد. برسا باعث کاهش سایش میان استخوان‎ها شده و همانند حایلی میان استخوان‎ها، تاندون‎ها و پوست ناحیۀ مجاور مفاصل عمل می‎کند.
هر یک از برساهای زانو ممکن است ملتهب شود اما بورسیت زانو اغلب اوقات بالای کاسه زانو یا روی سمت داخلی زانو و زیر مفصل بروز می‎کند.
بورسیت زانو می‎تواند باعث درد شود و محدودیت حرکتی ایجاد کند. درمان بورسیت زانو اغلب شامل ترکیبی از مراقبت‌های شخصی و درمان‎های تجویز شده توسط پزشک برای تخفیف درد و التهاب است.

[مطالب این مقاله:]
• علایم بورسیت زانو
• علل بورسیت زانو
• تشخیص بورسیت زانو
• درمان بورسیت زانو

علایم بورسیت زانو
علایم بورسیت زانو متفاوت بوده و بستگی به این دارد که کدام برسا آسیب دیده است و مسبب ایجاد التهاب چیست.
در کل بخش آسیب دیده زانو ممکن است در لمس و وقتی بر آن فشار وارد می‎شود گرم، حساس و متورم احساس شود. در عین حال امکان بروز درد در هنگام راه رفتن یا حتی در حالت استراحت وجود دارد.
وارد شدن ضربه محکم بر زانو می‎تواند باعث گردد تا علایم به سرعت بروز یابند. اما در اغلب موارد بورسیت زانو نتیجۀ سایش و آزردگی برسا است که در مشاغل نیازمند زانو زدن بر روی سطوح سخت ایجاد می‎شود - بنابراین علایم بورسیت زانو به تدریج ایجاد می‎شوند و ممکن است به مرور زمان تشدید یابند.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
برسایی که روی کاسه زانو قرار دارد ممکن است گاهی اوقات دچار عفونت شود. در صورت بروز تب در کنار درد و ورم زانو مردم باید به پزشک مراجعه کنند.

علل بورسیت زانو
موارد زیر می‎توانند به بورسیت زانو منجر شوند:
• فشار مکرر و قابل توجه مثل فشار ناشی از زانو زدن، به ویژه بر روی سطوح سخت
• فعالیت بیش از حد یا سنگین زانو
• ضربه مستقیم وارد شده بر زانو
• عفونت باکتریایی برسا
• عوارض ناشی از استئوارتریت، ارتریت روماتوئید یا نقرس در زانو

ریسک فاکتورهای بورسیت زانو
بورسیت زانو یک مشکل شایع است اما خطر ابتلاء به این اختلال دردناک بر اثر موارد فهرست زیر افزایش می‎یابد:
• زانو زدن طولانی مدت. مردمی که زمان‌های طولانی مدت را در حالت قرار گرفته روی زانوها کار می‎کنند - نصابان موکت و فرش، لوله‎کش‎ها و باغبان‌ها - در ریسک بالاتری برای ابتلاء به بورسیت زانو قرار دارند.
• انجام برخی ورزش‌ها. ورزش‎هایی که در آنها امکان برخورد مستقیم با زانو یا سقوط روی زانو وجود دارد - مثل کشتی، فوتبال و والیبال - می‎توانند خطر بورسیت زانو را افزایش دهند. دونده‎ها ممکن است به درد و التهاب در برسای پس انسرین دچار شوند که در قسمت داخلی زانو زیر مفصل قرار دارد.
• چاقی و استئوارتریت. بورسیت پس انسرین، که به قسمت داخلی زانو زیر مفصل آسیب می‎زند، اغلب در زنان چاق دچار استئوارتریت برو می‎کند.

پیشگیری از بورسیت زانو
برای اجتناب از ابتلاء به بورسیت زانو یا پیشگیری از بازگشت آن موارد زیر را می‎توان در مد نظر قرار داد:
• استفاده از زانوبند. اگر کسی دارای مشاغل نیاز به زانو زدن بوده یا به ورزش‌هایی می‎پردازد که خطر فشار آمدن بر زانو در آنها وجود دارد، می‎تواند از محافظ زانو یا زانوبند استفاده کند.
• ایجاد وقفه. اگر کسی مدتی را در حالت قرار گرفته روی زانوها می‎گذراند باید در کوران کار وقفه ایجاد کند تا پاها در حالت باز قرار گرفته و زانوها فرصت استراحت داشته باشند.
• اجتناب از خم کردن بیش از حد زانو. خم شدن بیش از حد یا تکراری زانو فشار بر مفاصل زانو را افزایش می‎دهد.
• رسیدن به وزن سالم و حفظ وزن در محدود سالم. این کار می‎تواند به رفع فشار بر روی مفصل زانو کمک کند.

تشخیص بورسیت زانو
دکترها اغلب اوقات می‎توانند بورسیت زانو را بر مبنای گرفتن شرح حال پزشکی و معاینه بالینی تشخیص دهند. دکتر به انجام موارد زیر اقدام خواهد کرد:
• وضعیت دو زانو را مقایسه می‎کند به ویژه اگر یکی از زانوها دچار درد باشد
• به نرمی روی نواحی مختلف زانو فشار وارد می‎کند تا گرما، ورم و منبع ایجاد درد را تشخیص دهد
• در جستجوی نقاط دچار سرخی و نشانه‎های عفونت یا حساسیت، پوست اطراف ناحیه مزبور را بررسی می‎کند
• به دقت پاها را در جوانب مختلف حرکت می‏دهد تا دامنه حرکتی پا را بررسی کرده و ببیند که آیا خم و راست شدن پا مشکلی پدید می‎آورد یا خیر.

تست‎های تصویربرداری
برای کمک به از تشخیص خارج کردن صدماتی که می‎توانند نشانه‎ها و علایمی مشابه بورسیت زانو ایجاد کنند، دکتر انجام یکی از تست‎های زیر یا تعداد بیشتری از آنها را در دستور کار قرار می‎دهد:
• اشعه X. این تست می‎تواند در آشکار کردن مشکلات مربوط به استخوان یا ارتریت مفید باشد.
• MRI. این تکنولوژی باعث قابل رویت شدن بافت‎های نرم مثل برسا می‎شود.
• اولتراسوند. استفاده از این تست تصاویری در زمان حال ایجاد می‎کند، و به دکتر در یافتن درک بهتری از ورم در برسای آسیب دیده کمک می‎نماید.

در زمینه بورسیت بیشتر بخوانیم:

بورسیت شانه یا التهاب دردناک مفصل شانه

اسپیراسیون (آسپیراسیون)
اگر ظن دکتر به ابتلاء فرد به عفونت یا نقرس در برسا باشد، وی ممکن است نسبت به گرفتن نمونه از مایع برسا از طریق فرو بردن یک سرنگ به داخل ناحیه آسیب دیده و تخلیه مقداری از مایع موجود در آن اقدام کند. این روش در عین حال به عنوان نوعی رویکرد درمانی قابل استفاده است.

درمان بورسیت زانو
بورسیت اغلب به مرور زمان بهبود می‎یابد، بنابراین درمان به طور معمول با هدف تسکین علایم انجام می‎شود. به هر حال بسته به علت بورسیت زانو و اینکه کدام برسا آسیب دیده است، دکتر ممکن است یک یا دو رویکرد درمانی را توصیه کند.

دارودرمانی
اگر عفونت علت بروز بورسیت زانو بوده باشد، پزشک برای درمان این وضعیت یک دوره مصرف آنتی‎بیوتیک را تجویز خواهد کرد.

درمان
پزشک ممکن است بیمار را به یک فیزیوتراپیست یا متخصص پزشکی ورزشی ارجاع دهد که می‎تواند انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات بیمار را بهبود ببخشد. این درمان می‎تواند درد را تسکین داده و ریسک بازگشت دوره‎های بورسیت زانو را کاهش دهد. استفاده از محافظ زانو می‎تواند به فرد، در صورتی که قادر به اجتناب از زانو زدن نباشد، کمک کند و زانوبندهای فشاری می‎توانند باعث کاهش ورم شوند.

جراحی و دیگر اقدامات پزشکی
درمان‎های تهاجمی‎تر برای بورسیت زانو شامل موارد زیر است:
• تزریق کورتیکوستروئید. اگر بورسیت مداوم بوده و به درمان‎های پایه‎ای جواب ندهد دکتر ممکن است به تزریق یک داروی کورتیکوستروئیدی در برسای آسیب دیده با هدف کاهش التهاب اقدام کند. التهاب به طور معمول سریعاً فروکش می‎کند اما درد ناشی از تزریق ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد.
• اسپیراسیون. دکتر ممکن است برای کاهش مایع اضافی و درمان التهاب به اسپیره کردن برسا اقدام کند. این کار از طریق فرو بردن سوزن سرنگ به داخل برسا و تخلیه مایع موجود در آن انجام می‎شود. اسپیراسیون ممکن است به درد و ورم کوتاه مدت منجر شود، و بیمار به استفاده از یک ثبات دهنده زانو در کوتاه مدت نیاز داشته باشد تا خطر بازگشت ورم کاهش پیدا کند.
• جراحی. اگر کسی دچار بورسیت مزمن شدید یا برگشت کننده باشد که به دیگر درمان‎ها جواب نداده است، آنگاه دکتر ممکن است عمل جراحی را برای خارج کردن برسا توصیه کند.

سبک زندگی و مداوای خانگی
برای فروکش درد و ناراحتی ناشی از بورسیت زانو:
• به زانوی خود استراحت بدهید. از ادامه فعالیت منجر به بورسیت زانو خودداری کرده و از فعالیت‎های مسبب شدیدتر شدن درد خودداری کنید.
• از داروهای ضد درد غیر نسخه‌ای استفاده کنید. کاربرد کوتاه مدت داروهای ضد التهابی مثل آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم می‎تواند به تخفیف درد کمک کند.
• سرمادرمانی. استفاده از یخ به مدت 20 دقیقه چند بار در روز تا زمان رفع درد و احساس گرما در لمس زانو می‎تواند مفید باشد.
• استفاده از کمپرس. استفاده از لفاف کمپرس یا زانوبند برای کاهش ورم می‎تواند مفید باشد.
• بالا نگه داشتن زانو. برای کاهش ورم زانو آن را روی بالش قرار دهید تا در سطحی بالاتر از بدن قرار گیرد./

*کیسک در فارسی به معنی کیسه کوچک است

Source:
Knee bursitis
Mayo Clinic
April 22, 2017