آنچه باید در مورد تحریک مثانه بدانیم

در این مقاله:
◄ مثانه بیش‌فعال دقیقاً چیست؟
◄ مثانه ‌بیش‌فعال چه کسی را درگیر می‌کند؟
◄ تحریک مثانه چگونه انجام می‌شود؟
◄ تحریک عصب ساکرال
◄ تحریک عصب تیبیال
◄ آیا این درمان مؤثر است؟
◄ خلاصه

بیش‌فعالی مثانه اختلالی شایع است که باعث نیاز عاجل به ادرار کردن می‌شود. این بیماری همچنین می‌تواند باعث تخلیۀ غیر ارادی مثانه گردد.
یک درمان ممکن برای مثانه بیش‌فعال تحریک مثانه نام دارد. این درمان از طریق ارسال جریان خفیف الکتریکی از راه عصب‌ها و عضلات کنترل کننده ادرار صورت می‌گیرد. این روش می‌تواند به توانایی شخص برای کنترل نیاز عاجل به ادرار کردن که بی‌اختیاری ادراری نیز نامیده می‌شود کمک کند.
تحریک مثانه برای همه کس مناسب نیست و پیش از اینکه پزشک روش مزبور را توصیه کند بیمار باید روش‌های دیگری را امتحان کند.

مثانه بیش‌فعال دقیقاً چیست؟
مثانه ارگانی توخالی است که با مایعات مصرف و گوارش شده پر می‌شود. این ارگان وقتی پر شود منقبض شده و تخلیه می‌گردد.
به طور معمول، مثانه زمان نیاز به تخلیه خود را به واسطه انقباض عضله به مغز اطلاع می‌دهد.
وقتی کسی دچار مثانه بیش‌فعال باشد، عضله دتروسور که در زمان ادرار کردن منقبض می‌شود بیش از میزان ضروری فعال است. این بدان معنی است که شخص در زمانی که ناچار به ادرار کردن نیست نیاز به ادرار کردن را در خود احساس می‌کند.
این مشکل همچنین بدین معنی است که شخص نمی‌تواند به طور کامل مثانه‌اش را زمانی که خالی است کنترل کند. مشکل مزبور می‌تواند باعث شود مثانه در زمانی که شخص مایل به تخلیه آن نیست دچار نشت ادرار شود.

مثانه ‌بیش‌فعال چه کسی را درگیر می‌کند؟
یک مرور مربوط به 2016 تخمین می‌زند که مثانه‌ بیش‌فعال مبتلابه 16 درصد مردم شامل افراد از تمامی جنسیت‌ها است – اگرچه زنان بیشتر محتمل است که در سنین پایین‌تر دچار این مشکل شوند.
تروما در ناحیه شکم، جراحی لگن، عفونت دستگاه ادراری، و اختلالات مغز و اعصاب همگی می‌تواند شانس بیش‌فعالی مثانه و بی‌اختیاری ادراری را افزایش دهند.

اگرچه بیش‌فعالی مثانه شایع است این بدان معنی نیست که مشکل مزبور قسمتی متعارف از پیری است.
وقتی کسی نگران مشکل بی‌اختیاری ادراری باشد هر فعالیت در محیط خارج از خانه می‌تواند حس ریسک تن دردادن به خجالت را ایجاد کند. مثانه بیش‌فعال به معنی نگه داشتن عضلات و عصب‌ها برای ایجاد کنترل بیشتر بر مثانه در زمانی رهش ادرار است.

تحریک مثانه چگونه انجام می‌شود؟
چند نوع تحریک مثانه شامل تحریک عصب ساکرال و تحریک عصب تیبیال در دسترسند که پزشکان در حال حاضر برای افراد دچار مثانه بیش‌فعال توصیه می‌کنند.
اگر این درمان‌ها برای شخص کارآیی نداشته باشند پزشک ممکن است عمل جراحی برای بی‌اختیاری ادراری را توصیه کند.

تحریک عصب ساکرال
این نوع تحریک مثانه از الکترودهای کاشته شده زیر پوست برای تحریک ریشه‌های عصب ساکرال که از ستون فقرات بیرون می‌آیند استفاده می‌کند. تکانه‌های الکتریکی توسط یک ترانسمیتر (یا پیام‌رسان) کنترل می‌شوند.
این نوع درمان نیاز به آن دارد که دستگاه با عمل جراحی کاشته شود. پزشک نخست دستگاه را بر مبنای یک آزمون ایمپلنت و تست می‌کند تا ببیند که آیا تحریک مورد بحث در عمل برای بیش‌فعالی مثانه شخص مفید است یا خیر. بیمار نیاز به پیگیری حرکات روده و ادرار کردن خود در طول این هفته‎‌ها دارد.
پس از گذشت 2 تا 4 هفته بیمار و پزشک می‌توانند تصمیم بگیرند که آیا می‌توانند دستگاه را به صورت دایمی نصب کنند. این عمل نیاز به جراحی ثانوی دارد.
با این نوع تحریک‌گر، دستگاه زیر پوست کاشته می‌شود و شخص در زمان استفاده از آن نه چیزی می‌بیند و نه صدایی می‌شنود. شما همچنین می‌توانید با استفاده از یک مکانیسم کنترل خارجی ایمپالس‌های الکتریکی را با یک کنترل از راه دور تنظیم کنید.

تحریک عصب تیبیال
تحریک زیرجلدی عصب تیبیال (PTNS) یک درمان نورولوژیک است که در مطب پزشک انجام می‌شود. یک سوزن بسیار نازک داخل فضای نزدیک به عصب تیبیال در اطراف مچ پا می‌شود. این عصب در مرحله بعد توسط یک ترانسمیتر (پیام‌رسان) تحریک می‌گردد.
PTNS نیاز به چند جلسه درمان 30 دقیقه‌ای دارد. به طور معمول یک دوره درمان هر هفته به مدت 12 هفته یا بیشتر انجام می‌شود. پس از گذشت چند ماه جلسات درمانی هفتگی، شخص ممکن است بتواند به مرحله‌ای برسد که برای درمان ماهانه با هدف حفظ نتایج به دست آمده به مطب دکتر برود.

آیا این درمان مؤثر است؟
آزمون‌های بالینی عنوان می‌کنند که اثربخشی این درمان‌ها بسیار گسترده است. دشوار است که بدانیم این نوع درمان برای کسی متناسب است و علایم مبتلابه فرد به چه میزان کاهش خواهد یافت یا اصلاً چنین کاهشی مشاهده خواهد شد.

تحریک عصب ساکرال
به دلیل خصوصیات دستگاهی که در این روش زیر پوست نصب می‌شود تحریک عصب ساکرال راه‌حلی دایمی محسوب می‌گردد. از آنجا که شخص باید پیش از جایگذاری دایمی دستگاه را چند هفته به صورت آزمایشی حمل کند نرخ موفقیت طولانی مدت ممکن است بالاتر باشد.
یک مرور مربوط به سال 2016 می‌گوید که 90 درصد نمونه‌ها 50 درصد کاهش در علایم مبتلابه خود را پس از برخورداری از ایمپلنت تحریک عصب تجربه کرده‌اند.
تحریک عصب ساکرال ممکن است بر اثر مرور زمان به بهبود علایم مبتلابه شخص ادامه دهد. مرور مربوط به سال 2016 در عین حال مطالعه‌ای را پوشش داده است که در آن 69 درصد افراد حتی 3 سال پس از گذشت استفاده از دستگاه کاهشی 50 درصدی را در علایم مبتلابه خود تجربه می‌کردند.

تحریک عصب تیبیال
اثربخشی و اثرات درازمدت PTNS کمتر سرراست است.
در یک مطالعه مربوط به سال 2017 شامل 220 نفر افراد دچار مثانه بیش‌فعال، به نیمی از نمونه‌ها به مدت 12 هفته PTNS داده شد، در حالی که نیم دیگر با دارونما تحت درمان قرار گرفتند. از جمع آنهایی که درمان واقعی گرفته بود 55 درصد بهبود ملموس یا متوسط را نشان دادند.
اگر بیمار پس از گذشت 12 هفته کماکان PTNS را مؤثر ببیند دیگر نیازی نخواهد داشت که هر هفته به مطب پزشک مراجعه کند.
اما این امکان وجود دارد که پس از گذشت چند ماه علایم مبتلابه شخص به همان میزانی که در شروع درمان بوده‌اند برگشت کنند. توصیه می‌شود که شخص برای برخورداری از بهترین نتایج و حفظ پیشرفت به دست آمده درمان PTNS را هر 2 تا 3 هفته یک بار انجام دهد.

خلاصه
تحریک مثانه یک گزینه درمانی ممکن برای مشکل بیش‌فعال بودن مثانه است. این روش شامل ارسال یک جریان خفیف الکتریکی از طریق عصب‌ها و عضلات کنترل کننده مثانه است.
تحریک عصب ساکرال و تحریک عصب تیبیال دو نوع تحریک مثانه هستند که پزشکان برای افراد دچار بیش‌فعال مثانه توصیه می‌کنند. این احتمال وجود دارد که شخص پیش از آنکه پزشک درمان تحریک عصب را توصیه کند نیاز داشته باشد که روش‌های درمانی دیگر را امتحان کند.
تحریک مثانه برای همه کس قابل انجام نیست و اثربخشی این نوع درمان ممکن است متفاوت باشد. اگر کسی دچار بیش‌فعالی مثانه است باید در مورد بهترین گزینه‌های درمانی برای خود با پزشک مشورت کند./

آنچه باید در مورد تحریک مثانه بدانیم
دکتر جوزف بریتو، کاترین واتسون
ترجمه فرهنگ راد

Source:
Healthline
What to Know About Bladder Stimulation
Medically reviewed by Joseph Brito III, MD —
Written by Kathryn Watson
on March 17, 2022