• دکتر الین کی. لیو، ریچل نل
• ترجمه محمدقاسم رافعی
همه مردم این کار را می‌کنند، اما هر کسی در موردش حرف نمیزند: ادرار. رنگ، بو، مقدار، و کنترل بر ادرار [پیشاب، شاش،] میتواند سر نخهایی در مورد سلامت مردم به دست دهد. گاهی از اوقات هم حرف زدن در مورد ادرار ممکن است کمی ناراحت کننده به نظر بیاید. اما جای نگرانی نیست - ما پرسشهایی را که مایلید تا جواب آنها را بدانید مطرح کردهایم.
اغلب مثانهها از 50 تا 500 میلیلیتر ادرار (کمی بیش از محتوی یک و نیم بطری نوشابه) را در خود نگه میدارند. وقتی مثانه به حالت نیمه پر باشد، گیرندههایی که اتساع مثانه را شناسایی می‌کنند کار پیام دادن به مغز را شروع می‌نمایند.
به هر حال، وقتی پای ادرار کردن در میان باشد بسته به آنچه فرد خورده یا نوشیده است، اتفاقات متعددی میتواند بین مغز و مثانه رخ دهد. در این مقاله آنچه مردم باید در مورد ادرار بدانند تشریح شده است.
[در این مقاله می‌خوانیم:]
1. چند وقت یک بار باید ادرار کنیم؟
2. چرا ادرار زرد رنگ است؟
3. چرا با بالا رفتن سن میزان ادرار کردن افزایش پیدا می‌کند؟
4. آیا ادرار واقعاً استریل است؟
5. چرا هنگام سکس احساس میکنم که نیاز به ادرار کردن دارم؟
6. آیا واقعاً نگه داشتن ادرار کار اشتباهی است؟
7. چرا بارداری و زایمان به بیاختیاری ادراری منجر می‌شود؟
8. غذا چگونه بر ادرار تأثیر می‌گذارد؟
1. چند وقت یک بار باید ادرار کنیم؟
مردم باید در یک فاصله زمانی بیست و چهار ساعته (یک شبانه روز) بین 6 تا 8 بار ادرار کنند. اگر تعداد موارد ادرار کردن در کسی بیش از تعداد مزبور باشد، چند توضیح ممکن در این مورد مطرح خواهد بود:
• فرد به میزان بیش از حد مایعات مصرف کرده است.
• فرد مقدار زیادی کافئین خورده است (کافئین یک دیورتیک طبیعی محسوب می‌شود)
• فرد دارای مثانه بیشفعال است، که میتواند نتیجه اضافه وزن، مصرف دارو، آسیب دیدگی عصب یا برخی اختلالات دیگر باشد.
• فرد دچار عفونت مثانه است.
• فرد دچار مشکلی در پروستات است.
• فرد دچار ضعف عضلات کف لگن است (که عموماً نتیجه زایمان محسوب می‌شود)
اگر کسی از نظر میزان نوشیدن مایعات شرایط نرمال دارد و در عین حال بیش از 8 بار در طول شبانهروز ادرار می‌کند باید به پزشک مراجعه نماید.
2. چرا ادرار زرد رنگ است؟
کلیهها هموگلوبینهای کهنه را خرد می‌کنند، که بخشی از سلول‌های قرمز خون محسوب می‌شوند، و آنها را به واسطه ادرار دفع می‌نمایند. یکی از این مواد دفعی یوروکروم است، که مادهای با تهرنگ زرد محسوب می‌شود. یوروکروم میتواند کهربایی رنگ باشد اما وقتی فرد مقدار کافی آب بنوشد، رنگ کهربایی رقیق شده و خود را به رنگ زرد نشان میدهد. در شکل ایدهآل ادرار رنگ زرد دارد. اگر این زردی بیش از حد روشن باشد، این میتواند نشانه پرنوشی فرد محسوب شود. اگر زردی مزبور رو به تیرگی داشته باشد این میتواند نشان دهندۀ کمبود مصرف مایعات توسط فرد باشد.
3. چرا با بالا رفتن سن میزان ادرار کردن افزایش پیدا می‌کند؟
وقتی مردم می‌خوابند مغز به بدن میگوید که هورمونی به نام هورمون ضد دیورتیک یا ADH را ترشح کند. این هورمون به بدن کمک می‌کند تا مایعات را در خود نگه دارد به شکلی که فرد دچار این احساس نشود که ناچار از ادرار کردن است. وقتی مردم پا به سن میگذارند میزان تولید ADH کاهش مییابد. این میتواند باعث سریعتر پر شدن مثانه گردد. در عین حال میزان ادرار نگهداری شده در مثانه با بالا رفتن سن کاهش پیدا می‌کند.
4. آیا ادرار واقعاً استریل است؟
یک باور غلط در مورد ادرار این است که ادرار به نوعی "استریل" است. مردم فکر می‌کنند که این موضوع مجوزی دایمی برای نوشیدن ادرار یا ادرار کردن کسی روی وی در صورت گاز گرفته شدن توسط عروس دریایی ایجاد می‌کند. با کمال تأسف باید گفت ادرار استریل نیست حتی وقتی که فرد کاملاً سالم باشد و دچار هیچگونه عفونت در دستگاه ادراری نباشد. حتی در افراد کاملاً سالم مقداری باکتری در ادرار آنان وجود دارد.
این خبر بدی برای کسانی است که آمادهاند تا از طریق ادرار درد دوست دچار نیش عروس دریایی خود را تسکین دهند. ادرار کردن روی جای نیش عروس دریایی در عمل درد ناشی از نیش را افزایش میدهد زیرا ادرار حاوی نمک است. به معنی درست کلمه فرد در این وضعیت در حال نمک پاشیدن به زخم است. به جای این کار فرد باید ناحیه آسیب دیده را با آب سالم تمیز کند.
5. چرا هنگام سکس احساس میکنم که نیاز به ادرار کردن دارم؟
این حسی است که در زنان عمومیت دارد اما از نظر فیزیکی برای مردان غیر ممکن است. درست زمانی که مرد به انزال نزدیک می‌شود دهانه مثانه بسته می‌شود تا راه برای رهش منی باز شود.
در مورد زنان موضوع این‌گونه نیست. در زنان واژن و مثانه در مجاورت یکدیگر قرار دارند. تحریک جنسی میتواند مثانه را نیز تحریک کرده و تحت فشار قرار دهد. در نتیجه زنان ممکن است در هنگام سکس احساس کنند که نیاز به ادرار کردن دارند. اگر زنی دارای سابقه بیاختیاری ادراری باشد حتی ممکن است در گرماگرم مقاربت جنسی دچار نشت ادرار شود.
همچنین برخی از اوقات زنان دچار حس قریبالوقوع بودن سرریز ادرار در پیرامون زمان رسیدن به ارگاسم می‌شوند. برخی از اوقات هم آنان انزال زنانه را با ادرار کردن اشتباه میگیرند.
6. آیا واقعاً نگه داشتن ادرار کار اشتباهی است؟
اگرچه مغز در هنگامی که مثانه تقریباً نیمه پر می‌شود به بدن میگوید که فکر کردن در مورد رفتن به دستشویی را در دستور کار قرار دهد، اغلب مردم ادرار خود را تا رسیدن به توالت نگه میدارند. به هر حال، در نهایت بدن به مغز غلبه می‌کند، و فرد به شلوارش نم میزند. بر مبنای اعلام "دانشگاه کلمبیا"، احتمال پارگی مثانه یا دچار شدن به عفونت بر اثر حبس ادرار وجود ندارد. اما فردی که این کار را می‌کند باید شورت و شلوار یدکی دم دست داشته باشد.
7. چرا بارداری و زایمان به بیاختیاری ادراری منجر می‌شود؟
بچهدار شدن میتواند عضلات و دیگر بــــافت‌های متصل را که دستگاه‌های لگن را سر جای خود نگه میدارند تضعیف کند. فرآیند زایمان میتواند باعث کش آمدن این بافتها شود تا راه برای خروج نوزاد باز گردد. و این عضلات و بافتها همیشه مثل فنر به شکل ارتجاعی عمل نمیکنند و سر جای خود برنمی‌گردند.
بارداری و اتساع رحم همچنین میتواند فشار اضافی بر مثانه وارد کند. به عنوان یک قاعده کلی، هر قدر بچه درون رحم بزرگتر باشد، احتمال آنکه زن باردار در طول بارداری و پس از آن دچار بیاختیاری ادراری شود بیشتر خواهد بود.
خبر خوب در این مورد این است که درمانهای متعددی برای کاهش میزان وقوع بیاختیاری پس از زایمان وجود دارد. ورزش‌های کیگل که بر قدرت بخشیدن به عضلات کف لگن تمرکز می‌کنند و همچنین درمان کف لگن میتوانند در این مورد کمک کنند.
8. غذا چگونه بر ادرار تأثیر می‌گذارد؟
اگر شما کمی ته رنگ صورتی یا قرمز در ادرار خود مشاهده کنید این همیشه نشانه وجود خون در ادرار نیست. برخی مواقع غذاهایی که فرد میخورد میتوانند در عمل رنگ ادرار را تغییر دهند. این موضوع به ویژه در مورد خوردن چغندر، ریواس و تمشک صحت دارد. به هر حال کسی نباید موضوع وجود بالقوه خون در ادرار را نادیده بگیرد. مردم در تمام مواردی که از غذاهای مزبور نخوردهاند اما رنگ ادرار آنان صورتی یا قرمز شده است باید به پزشک مراجعه کنند.
همچنین این امکان وجود دارد که خوردن برخی غذاها باعث بویناک شدن ادرار شود. یک مثال در این مورد مارچوبه است. اجزاء مارچوبه به اسیدهای فّرار درهم شکسته می‌شود، که یکی از آنها نام با مسمی اسپاراگوسیک اسید را بر خود دارد. دیگر غذاهایی که میتوانند باعث بدبو شدن ادرار شوند عبارتند از:
• ادویه کاری
• سالمون
• قهوه
• سیر
• کلم بروکسل
خط پایه
اگر کسی در مورد ادرار خود دچار نگرانی باشد، همیشه باید با پزشک مشورت کند. ادرار میتواند چیزهای بسیاری در مورد سلامت فرد به پزشک بگوید. مردم نباید صرفاً به جهت ناخوشاین بودن صحبت در این مورد قضیه را پشت گوش بیندازند. ادرار میتواند به شناسایی مشکلات زیربنایی مربوط به سلامت کمک کند./
Source:
Healthline
Now Streaming: 8 Questions You've Always Wanted to Ask About Your Pee
Medically reviewed by Elaine K. Luo, MD
on March 3, 2017 —
Written by Rachel Nall, RN, BSN, CCRN
نظرات (0)