کیست مثانه - آنچه دانستنش نیاز است

• جون جانسون، دکتر النا بیگرز
• ترجمه نادر اکبری سراوانی

کیست ممکن است درون، بیرون یا در اطراف مثانه ادراری شکل بگیرد. کیست‏‌های مثانه صرفاً هنگامی شایعند که فرد دچار دیگر مشکلات مرتبط به سیستم ادراری شده باشد.
چند نوع مختلف کیست مثانه وجود دارد که اغلب آنها سرطان‎زا نیستند.
کیست‎های مثانه گرایشی به عدم ایجاد علامت از خود نشان می‎دهند. فرد ممکن است دچار تکرر ادرار یا ادرار دردناک شود و امکان اشتباه گرفتن اختلال مزبور با سیستیت وجود دارد.

[مطالب این مقاله:]
• علایم
• تشخیص
• علل
• درمان
• عوارض
• دورنما

کیست مثانه چیست؟
کیست‎های بسته‎های بافت پر از هوا، چرک، یا دیگر انواع مایع هستند. امکان بروز کیست در هر نقطه از بدن - داخل و خارج آن - وجود دارد. کیست‎های مثانه گرایشی به ایجاد شدن در دیوارۀ داخلی مثانه از خود نشان می‎دهند.
این کیست‏‎ها در مردم دارای عملکرد نرمال سیستم ادراری نسبتاً نادر هستند. کیست‎های مزبور به صورت توده‎های خوش‌خیم کوچکی که ممکن است نادیده انگاشته شوند، شکل می‎گیرند. پزشک اغلب اوقات این کیست‎ها را در هنگام بررسی دیگر مشکلات ناحیۀ لگن تشخیص می‎دهد.
این احتمال هست که کیست‎ها درون مثانه علایمی مشابه پولیپ‌ها ایجاد کنند، که توده‌های سلولی غیر نرمال محسوب می‎شوند. خلاف کیست، پولیپ با هیچ مادۀ دیگری پر نشده است. پولیپ ممکن است خوش‎خیم یا بدخیم باشد.

آیا کیست‎های مثانه سرطانزا هستند؟
کیست‎های مثانه در اغلب موارد خوش‌خیم هستند که به این معنی است که سرطان ایجاد نمی‎کنند.
پزشک باید معین کند که برآمدگی یا توده‌ای که به تازگی ایجاد شده کیست است یا تومور، زیرا احتمال سرطانزا شدن تومورها بیشتر است.
اگر یک توده شروع به رشد غیر نرمال کند یا از لحاظ دیگر نشان دهندۀ سرطان باشد، دکتر تست‎های تکمیلی و گزینه‎های درمانی بیشتری را در دستور کار قرار خواهد داد.
بر مبنای اعلام "انجمن آمریکایی سرطان"، عفونت‎ها یا تحریک‎های مزمن مثانه می‎تواند ریسک سرطان مثانه را در فرد افزایش دهد. اگر این موضوع عامل نگرانی است باید با پزشک مشورت شود. پزشک می‎تواند ریسک فاکتورها را تشریح کرده و علایم را از نزدیک مورد پایش قرار دهد.

علایم
بیشتر کیست‎های مثانه کوچکند و سبب بروز هیـچ علامتی نمی‎شوند. مردم صرفاً هنگامی دچار علایم می‎شوند که کیست‎ها به قدر کافی بزرگ شده باشند یا هنگامی که کیست‎ها ترکیده و سبب بروز عفونت شوند. اختلالات زیربنایی می‎توانند به بروز علایم اضافی منجر گردند.
در صورت بروز علایم، آنها می‎توانند موارد زیر را شامل شوند:
• درد در هنگام ادرار کردن
• خون یا رگه‎های بدون رنگ در ادرار
• نیاز توأم با درد به ادرار کردن
• نیاز مداوم و عاجل برای ادرار کردن
• ناتوانی در کنترل ادرار که زیر عنوان بی‎اختیاری شناخته می‎شود
• ادرار کردن بیش از حد در طول شب
• احساس درد در ناحیۀ کمر یا ناحیۀ لگن
• بدبو شدن یا بوی ترشی دادن ادرار
علایم مشابه موارد مزبور ممکن است در دیگر مشکلات مثانه مثل سنگ کلیه و عفونت‎های دستگاه ادراری ایجاد شود.
علایمی از این دست در عین حال ممکن است مرتبط به سیستیت بینابینی باشند، نوعی بیماری مزمن مثانه که هیچ علت شناخته شده‎ای برای آن وجود ندارد. سیستیت بینابینی اغلب اوقات به بروز درد شدید در طول ادرار کردن و تکرر شدید ادرار منجر می‎شود، که امکان بروز آن هر 10 دقیقه یک بار وجود دارد.
مردم دچار سیستیت بینابینی ممکن است درد شدیدی را در هنگام پر بودن مثانه احساس کنند و پس از خالی شدن آن تسکین یابند. بسیاری از مردم نیز در هنگام مقاربت جنسی دچار درد می‎شوند، که این موضوع در میان مردم دچار کیست‎های مثانه عمومیت ندارد.
تشخیص کامل ضروری است و می‎تواند از بروز عوارض پیشگیری کند.

در این زمینه بیشتر بخوانیم:

کیست گانگلیون یا غده غیر سرطانی روی مفاصل دست و پا

کیست پیلار یا کیست روی جمجمه

تشخیص
پزشک ممکن است کار را با پرسش در مورد علایمی که اخیراً بروز کرده‎اند و تاریخچۀ پزشکی شخصی و خانوادگی فرد آغاز کند. در عین حال امکان بررسی ادرار برای احتمال وجود عفونت مطرح است.
رسیدن به تشخیص صحیح موضوعی کلیدی است. این موضوع می‎تواند فرد را از بابت گرفتن درمان درست و پیشگیری از عوارض مطمئن سازد.
پزشکان اغلب اوقات در هنگام بررسی تست‎های تصویربرداری ناحیۀ لگن که به دلایل دیگری تهیه شده‌اند به وجود کیست‎های مثانه پی می‎برند. پزشک عمومی در صورت ظن به وجود کیست‎ مثانه ممکن است فرد را به متخصص ارولوژی ارجاع دهد.
کیست‎های مثانه را می‎توان با استفاده از روش‎های زیر تشخیص داد:

تست‎های تصویربرداری
این تست‎ها به پزشک امکان مشاهدۀ داخل مثانه و شناسایی کیست را می‎دهند:
• عکسبرداری اشعه ایکس و CT اسکن با استفاده از اشعه برای ایجاد تصاویر
• تست اولتراسوند که با استفاده از امواج صوتی تصاویری ایجاد می‎کند
• اسکن MRI که از فرکانس رادیویی و میدان مغناطیسی برای ایجاد تصاویر با جزئیات دقیق استفاده می‎کند.
نوع تست مورد استفاده به نوع اختلال مورد ظن و تسهیلات در دسترس بستگی دارد.

سیستوسکپی
سیستوسکپی به پزشک امکان می‏دهد تا درون مثانه را مشاهده و کیست‎ها را بررسی کند. سیستوسکپی شامل وارد کردن یک لولۀ باریک مجهز به یک دوربین کوچک از طریق مجرای ادرار به داخل مثانه است.
سیستوسکپی را می‎توان تحت بیهوشی موضعی، رژیونال و یا بیهوشی عمومی انجام داد.

بیوپسی
بیوپسی مثانه شامل گرفتن نمونۀ کوچکی از بافت کیست و ارسال آن برای بررسی آزمایشگاهی است.
یک لوله مجهز به دوربین و سوزنی باریک با عبور از مجرای ادرار به کیست‌ها می‎رسد. انجام این فرآیند به کمتر از یک ساعت وقت نیاز دارد.

علل
در مورد کیست مثانه علل معدودی برای بروز آن مطرح است و نیز ممکن است این کیست‎ها بدون علت شناخته شده‎ای ایجاد شوند. پزشک ممکن است به علت مشخصی در مورد بروز این کیست‎ها برسد یا اینکه طیفی از مشکلات را مسؤول بروز آنها تلقی کند.
عوامل فهرست شده در زیر می‎توانند ریسک توسعه کیست‎های مثانه را افزایش دهند:
• کاربرد کاتتر
• داشتن تاریخچۀ جراحی در ناحیۀ مجاور مثانه
• داشتن تاریخچۀ سنگ کلیه یا سنگ مثانه
• عفونت‎های مکرر دستگاه ادراری
کیست‎های مثانه ممکن است بر اثر یک اختلال نادر به نام سیستیت سیستیکا ایجاد شوند. این بیماری با التهاب مداوم دستگاه ادراری احتمالاً به علت تحریک مثانه یا وجود باکتری در آن مرتبط است.

درمان
اغلب کیست‎ها کوچک و فاقد علامتند. کیست‎های مثانه همیشه اوقات نیاز به درمان ندارند.
وقتی کیست‎های مثانه باعث ایجاد علایم می‎شوند و نیاز به خارج کردن آنها از بدن مطرح است، چند گزینۀ درمانی در این مورد مطرح خواهند بود. دکتر ممکن است تخلیۀ کیست‎های کوچک‎تر را با استفاده از یک عمل کمتر تهاجمی توصیه کند.
در مورد کیست‌های بزرگ‎تر یا آنهایی که دچار پارگی یا عفونت می‎شوند دکتر ممکن است استفاده از گزینۀ جراحی را توصیه کند.
درمان در عین حال هر عارضۀ مرتبط مثل عفونت دستگاه ادراری را مخاطب قرار می‎دهد.

عوارض
کیست‎های مثانه اغلب بدون عوارض رفع می‎شوند. به هر حال در این مورد عوارض فهرست زیر مطرح است:
• انسداد کامل. کیست ممکن است در دهانۀ مثانه رشد کند و باعث بند آمدن جریان ادرار شود. در صورت عدم درمان این اختلال موردی جدی است و اغلب اوقات رفع این مشکل به عمل جراحی نیاز دارد.
• پارگی. کیست ممکن است بترکد و مایعات آن به درون مثانه تخلیه شود. این وضعیت ممکن است به علایم اضافی و عفونت منجر شود.
• عفونت. عفونت می‎تواند مشکلی جدی باشد و به نواحی متعددی در دستگاه ادراری آسیب برساند. در مورد عفونت‎ها رویکرد درمانی فوری مورد نیاز است.

دورنما
کیست‎های مثانه عموماً خوش‌خیم هستند و ممکن است مردم مبتلاء به این کیست‌ها هرگز متوجه موضوع نشوند. این کیست‌ها ممکن است پیامدهایی داشته باشند و پزشک آنها را به صورت متناوب زیر نظر گرفته و برای اطمینان از عدم وجود سلول‎های غیر نرمال آزمایش‌هایی انجام می‎دهد.
وقتی کسی دچار علایم مربوط به کیست‎های مثانه یا ابتلاء مکرر به عفونت‎های دستگاه ادراری باشد، وی باید مورد ارزیابی پزشکی قرار گیرد. تشخیص و درمان زودهنگام می‏تواند از بروز عوارض پیشگیری کرده و باعث ایجاد امنیت خاطر شود./

Source:
What to know about bladder cysts
Last reviewed Tue 15 May 2018
By Jon Johnson
Reviewed by Alana Biggers, MD, MPH