اسپوندیلولیستزیس یا لغزش مهره در ستون فقرات

اسپوندیلولیستزیس یک اختلال در ستون فقرات است که به مهره تحتانی (استخوان‌های ستون فقرات) آسیب می‌زند. این بیماری باعث می‌شود تا یکی از مهره‌های تحتانی به جلو و روی استخوانی که مستقیماً زیر آن قرار دارد بلغزد. اسپوندیلولیستزیس اختلالی دردناک است اما در اغلب موارد قابل درمان محسوب می‌شود. در این راستا امکان استفاده از رویکردهای دارویی و نیز روش‌های جراحی وجود دارد. برای اجتناب از این اختلال تکنیک‌های ورزشی می‌توانند کمک کننده باشند.

• علایم اسپوندیلولیستزیس
• علل اسپوندیلولیستزیس
• تشخیص اسپوندیلولیستزیس
• درمان اسپوندیلولیستزیس
• عوارض اسپوندیلولیستزیس
• دورنما

اسپوندیلولیستزیس یک اختلال در ستون فقرات است که به مهره تحتانی (استخوان‌های ستون فقرات) آسیب می‌زند. این بیماری باعث می‌شود تا یکی از مهره‌های تحتانی به جلو و روی استخوانی که مستقیماً زیر آن قرار دارد بلغزد. اسپوندیلولیستزیس اختلالی دردناک است اما در اغلب موارد قابل درمان محسوب می‌شود. در این راستا امکان استفاده از رویکردهای دارویی و نیز روش‌های جراحی وجود دارد. برای اجتناب از این اختلال تکنیک‌های ورزشی می‌توانند کمک کننده باشند.

علایم اسپوندیلولیستزیس
علایم اسپوندیلولیستزیس متفاوتند. مردم دچار موارد خفیف این بیماری ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنند. به هر جهت، افراد دچار موارد شدید آن ممکن است از انجام فعالیت‎های روزمره زندگی خود عاجز شوند. برخی از شایع‌ترین علایم اسپوندیلولیستزیس شامل موارد زیر است:
• درد مداوم کمر
• خشکی و گرفتگی پشت و پاها
• حساسیت یا افتادگی کمر
• درد ران
• همسترینگ ران و عضلات کفل

علل اسپوندیلولیستزیس
علل اسپوندیلولیستزیس بر اساس سن، وراثت و سبک زندگی متفاوت است. کودکان ممکن است در نتیجه نقایص مادرزادی یا آسیب‌دیدگی دچار رنج ناشی از این بیماری شوند. در هر حال اگر این بیماری در نسل‌های مختلف خانواده ادامه داشته باشد مردم در هر سنی مستعد ابتلاء به آن خواهند بود. رشد سریع دوره بلوغ و نوجوانی نیز ممکن است یک عامل تقویت کننده آن باشد.
ورزش کردن نیز ممکن است باعث کشیدگی بیش از حد شده و بر ناحیه کمر فشار وارد کند. ورزش‌های فهرست شده در زیر به ویژه محتمل است که سبب اختلال مزبور شوند:
• فوتبال
• ژیمناستیک
• مسابقات دو و میدانی
• وزنه‌برداری
اسپوندیلولیسیس اغلب اوقات مقدمه‌ای برای اسپوندیلولیستزیس است. اسپوندیلولیسیس هنگامی بروز می‌کند که یک شکستگی در مهره وجود دارد اما مهره هنوز روی استخوان پایینی ستون فقرات فرونیفتاده است.

تشخیص اسپوندیلولیستزیس
معاینه بالینی قدم اول در تشخیص این بیماری است. اگر کسی دچار اسپوندیلولیستزیس باشد، ممکن است برای بلند کردن پا به شکل سرراست در طول ورزش‌های ساده مشکل داشته باشد. اشعه X پایین ستون فقرات برای تعیین جابجایی احتمالی مهره ضروری است. پزشک در عین حال با اتکاء به تصاویر اشعه X در جستجوی شکستگی استخوانی احتمالی خواهد بود.
در صورتی که استخوان جابجا شده در حال فشار آوردن بر عصب‌ها باشد پزشک ممکن است برای تصاویر دقیق‌تر از CT اسکن استفاده کند.

درمان اسپوندیلولیستزیس
درمان اسپوندیلولیستزیس به شدت درد و میزان لغزش مهره بستگی دارد. درمان‌های غیر جراحی می‌توانند در کاهش درد و تحریک استخوان برای برگشتن به جای خود کمک کننده باشند. این موضوع مهم است که مردم در طول دوره بهبود از پرداختن به ورزش‌های دارای برخورد خودداری کنند.
روش‌های غیر جراحی رایج در این مورد شامل موارد زیرند:
• استفاده از پشت‌بند
• انجام تمرینات فیزیوتراپی
• مصرف داروهای غیر نسخه‌ای یا نسخه‌ای ضد درد (مثل ایبوپروفن) برای کاهش درد
• استفاده از تزریق‌های استروئیدی اپیدورال
"آکادمی امریکایی جراحان ارتوپدی" توصیه می‌کند که در خط اول درمان از روش‌های غیر جراحی استفاده شود. به هر جهت، افراد بزرگسال دچار موارد شدید اسپوندیلولیستزیس ممکن است نیاز به یک عمل جراحی به نام فیوژن ستون فقرات داشته باشند.
عمل جراحی تصحیح جابجایی مهره زمانی مورد نیاز است که استخوان به قدری به سمت پایین لغزیده باشد که دیگر ستون فقرات به درمان‌های غیر جراحی جواب ندهد. عمل جراحی همچنین در صورتی که استخوان‌های ستون فقرات به عصب‌ها فشار آورده باشند مورد نیاز است.
پزشک برای پایداری ستون فقرات با استفاده از پیوند استخوان و قطعات فلزی کار خواهد کرد. پزشکان برای حفظ حالت قرارگیری مهره در زمان التیام از یک عضوبند داخلی استفاده می‌کنند.
وقتی فیوژن نخاعی کامل شده باشد مدت چهار تا هشت ماه طول می‌کشد که استخوان‌ها به طور کامل به هم جوش بخورند. میزان موفقیت این عمل جراحی بسیار بالا است.

عوارض محتمل
مداخله پزشکی برای کاهش علایم اسپوندیلولیستزیس حیاتی است. این بیماری می‌تواند در صورت عدم درمان باعث ایجاد درد مزمن و صدمات دایمی شود. در صورت آسیب دیدن عصب‌ها بیمار ممکن است در نهایت با ضعف و فلج پا مواجه شود. در موارد نادر امکان بروز عفونت در ستون فقرات نیز وجود دارد.
کیفوز، که گوژپشتی نیز نامیده می‌شود، یک عارضه محتمل است که در آن قسمت بالای ستون فقرات به روی قسمت پایینی لغزیده سبب افزایش زوایه رو به جلو ستون فقرات می‌شود.

چشم‌انداز درازمدت
اگر در مورد کسی ظن وجود علایم اسپوندیلولیستزیس وجود داشته باشد مهم است که بلافاصله با پزشک در این مورد مشورت شود. موازین درمان زودهنگام می‌توانند باعث تخفیف اغلب علایم این بیماری شوند. بر مبنای یک مقاله اغلب مردم مبتلاء به اسپوندیلولیستزیس به درمان غیر جراحی محافظه‌کارانه خوب جواب می‌دهند.
بسته به میزان شدت این اختلال، پزشک در مورد گزینه‌های پیش روی بیمار بحث خواهد کرد./

• دکتر ویلیام موریسون، کریستین مور
• ترجمه نادر اکبری سراوانی

Source:
Healthline
Spondylolisthesis
Medically reviewed by William Morrison, MD, specialty in orthopedics,
on November 30, 2017 —
Written by Kristeen Moore