زوال عقل [دمانس] اصطلاحی است که برای توصیف طیفی از علایم آسیب زننده به عملکرد شناختی شامل توانایی تفکر، یادآوری و استدلال به کار میرود. زوال عقل گرایشی به تشدید در گذر زمان دارد بنابراین نشانههای اولیه کلیدی معدودی در دسترس است. زوال عقل زمانی بروز میکند که سلولهای عصبی در مغز شخص از کار کردن بازمیمانند. اگرچه این موضوع به طور معمول در مردمان پیر اتفاق میافتد، بخشی ناگزیر از سالخوردگی محسوب نمیشود. زوال مغز به شکل طبیعی برای هر کسی در روند پیر شدن بروز میکند اما روند این زوال در مردم دچار دمانس سریعتر است. انواع مختلفی از زوال عقل وجود دارد. بر مبنای اعلام "انستیتو ملی سالخوردگی" بیماری آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است.
آلزایمر / زوال عقل / دمانس
بیماری آلزایمر - آنچه دانستنش نیاز است
بیماری آلزایمر نوعی اختلال مغز و اعصاب است که در آن مرگ سلولهای مغزی باعث کاهش حافظه و نزول شناختی میشود. آلزایمر یک بیماری تباهی یا انحطاط عصبی است. نخست علایم این بیماری خفیف است اما به مرور زمان شدیدتر میشود. در سال 2016، محققان یافتههایی را انتشار دادند که بر مبنای آنها تغییر در حس شوخطبیعی فرد میتواند یک نشانۀ اولیه برای آلزایمر باشد. تحقیقات اخیر عنوان میکنند که ویژگیهای آلزایمر مثل ضایعات مغزی ممکن است در دوران میانسالی وجود داشته باشد، اگرچه علایم بیماری تا دوران متأخر زندگی فرد بروز نمیکنند.
زیست مارکرهای اختلال شناختی بیماری پارکینسون کشف شد
بیماری پارکینسون فقط در سطح ایالات متحد آمریکا در حدود نیم میلیون نفر را رنج میدهد. تحقیق جدید زیست مارکرهایی را شناسایی کرده است که میتوانند اختلالات شناختی متعارف این بیماری تباهی عصبی را پیشبینی کنند.
مراحل زوال عقل: آنچه بر بیمار میگذرد

زوال عقل میتواند به تدریج پیشرفت کند و شدیدتر شود. حافظه در اغلب اوقات به میزان قابل توجهی آسیب میبیند. فرد دچار زوال عقل ممکن است نتواند حتی اعضاء خانوادة خود را بشناسد. در طول مرحلة نهایی زوال عقل، علایم بیماری میتواند شامل عدم توانایی بیمار برای ارتباط با دیگران، راه رفتن، و کنترل روده و عملکرد ادراری باشد.
زوال عقل یک بیماری یا ناخوشی مشخص نیست. این بیماری طیفی از علایم مرتبط به اختلال تفکر، حافظه و ارتباط را درگیر میکند. در صورت تشخیص زوال عقل در فرد، نزول در عملکرد ممکن است بر توانایی فرد در انجام فعالیتهای روزمره تأثیر منفی بگذارد. این مقاله به چند نوع مختلف زوال عقل و نیز این موضوع میپردازد که چگونه آنها در سیر پیشرفت بیماری تغییر میکنند. شایعترین علت زوال عقل بیماری آلزایمر است. بر مبنای اعلام انجمن آلزایمر 60 تا 80 درصد موارد زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر است. علل بروز بیماری آلزایمر به طور کامل روشن نیست، اما تودههای پروتئینی به نام بتا آملوئید در مغز افراد دچار این نوع از زوال عقل یافت میشود.
زوال عقل - علایم، درمان، و علل
زوال عقل به خودی خود یک بیماری واحد نیست، بلکه اصطلاحی عام برای تشریح علایم اختلال در حافظه، ارتباط و تفکر است. اگرچه احتمال بروز زوال عقل با پیری افزایش مییابد، زوال عقل جزء نرمال پیری محسوب نمیشود. اختلال شناختی خفیف مثل حافظۀ کوتاه مدت ضعیفتر میتواند به عنوان یک بخش نرمال سالخوردگی بروز کند. این وضعیت به عنوان نزول شناختی وابسته به پیری شناخته میشود و متفاوت از زوال عقل است زیرا سبب بروز مشکلات قابل ملاحظهای نمیشود. زوال عقل توضیح دهندۀ دو علامت یا بیشتر است که شدت آنها برای آسیب زدن به فعالیتهای روزمره کافی است.
انواع مختلف بیماری زوال عقل

عوامل متعدد میتوانند به انواع مختلف زوال عقل منجر شوند، اما این بیماریها همواره با برخی اشکال آسیب سلولهای عصبی همراه هستند. این موضوع که زوال عقل تا چه حد به مبتلایان آسیب میرساند همچنین به محل بروز آسیب در مغز بستگی دارد.
"زوال عقل" اشاره به طیفی از اختلالات دارد که به مغز آسیب میرسانند. افراد دچار زوال عقل عموماً با تفکر، تعقل و حل مسایل دچار مشکل میشوند. زوال عقل میتواند اثرات شدیدی بر روی حافظه داشته باشد و برخی از انواع آن میتواند به ناتوانیهای جسمانی نظیر مورد بیماری آلزایمر منجر شود. اختلالات متابولیک، مشکلات غدد درونریز، کمبودهای تغذیهای و عفونتها برخی از دلایل بروز انواع زوال عقل محسوب میشوند. اگرچه احتمال بروز زوال عقل در افراد مُسن بیشتر است، این بیماری بخشی از فرآیند پیری محسوب نمیشود و میتواند به مردم جوانتر نیز آسیب برساند.
آیا آلزایمر ارثی است؟

تحقیقات کنونی عنوان میکنند که عوامل متعددی در ایجاد و توسعة آلزایمر دخالت دارند. یکی از این دلایل ژنتیک یا وراثت است.
بیماری آلزایمر اختلال مزمن و پیشروندهای است که به قدرت حافظه، تفکر و در نهایت قوای حرکتی بیمار آسیب میزند. آلزایمر شایعترین علت زوال عقل است. زوال عقل میتواند به شدت بر توانایی فرد در تفکر، تصمیمگیری و انجام وظایف زندگی روزمره صدمه برساند. پزشکان سالیان سال است از وجود آلزایمر مطلع هستند اما هنوز چیزهای بسیاری در مورد این بیماری ناشناخته باقی مانده است. این موضوع روشن نیست که چرا یک فرد دچار آلزایمر میشود، با وجودی که فرد دیگر با سن و شیوة زندگی و پسزمینههای مشابه دچار این بیماری نمیشود. در حال حاضر درمانی برای آلزایمر وجود ندارد.