آلزایمر / زوال عقل / دمانس

بر مبنای اعلام "انستیتو ملی سالخوردگی" بیماری آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل است.

زوال عقل [دمانس] اصطلاحی است که برای توصیف طیفی از علایم آسیب زننده به عملکرد شناختی شامل توانایی تفکر، یادآوری و استدلال به کار می‌رود. زوال عقل گرایشی به تشدید در گذر زمان دارد بنابراین نشانه‎های اولیه کلیدی معدودی در دسترس است. زوال عقل زمانی بروز می‌کند که سلول‌های عصبی در مغز شخص از کار کردن بازمی‌مانند. اگرچه این موضوع به طور معمول در مردمان پیر اتفاق می‌افتد، بخشی ناگزیر از سالخوردگی محسوب نمی‌شود. زوال مغز به شکل طبیعی برای هر کسی در روند پیر شدن بروز می‌کند اما روند این زوال در مردم دچار دمانس سریع‌تر است. انواع مختلفی از زوال عقل وجود دارد. بر مبنای اعلام "انستیتو ملی سالخوردگی" بیماری آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل است. 

اگرچه احتمال بروز زوال عقل با پیری افزایش می‎یابد، زوال عقل جزء نرمال پیری محسوب نمی‎شود.

زوال عقل به خودی خود یک بیماری واحد نیست، بلکه اصطلاحی عام برای تشریح علایم اختلال در حافظه، ارتباط و تفکر است. اگرچه احتمال بروز زوال عقل با پیری افزایش می‎یابد، زوال عقل جزء نرمال پیری محسوب نمی‎شود. اختلال شناختی خفیف مثل حافظۀ کوتاه مدت ضعیف‎تر می‎تواند به عنوان یک بخش نرمال سالخوردگی بروز کند. این وضعیت به عنوان نزول شناختی وابسته به پیری شناخته می‎شود و متفاوت از زوال عقل است زیرا سبب بروز مشکلات قابل ملاحظه‎ای نمی‎شود. زوال عقل توضیح دهندۀ دو علامت یا بیشتر است که شدت آنها برای آسیب زدن به فعالیت‎های روزمره کافی است.

عوامل متعدد می‌توانند به انواع مختلف زوال عقل منجر شوند، اما این بیماری‌ها همواره با برخی اشکال آسیب سلول‌های عصبی همراه هستند. این موضوع که زوال عقل تا چه حد به مبتلایان آسیب می‌رساند همچنین به محل بروز آسیب در مغز بستگی دارد.

"زوال عقل" اشاره به طیفی از اختلالات دارد که به مغز آسیب می‌رسانند. افراد دچار زوال عقل عموماً با تفکر، تعقل و حل مسایل دچار مشکل می‌شوند. زوال عقل می‌تواند اثرات شدیدی بر روی حافظه داشته باشد و برخی از انواع آن می‌تواند به ناتوانی‌های جسمانی نظیر مورد بیماری آلزایمر منجر شود. اختلالات متابولیک، مشکلات غدد درون‌ریز، کمبودهای تغذیه‌ای و عفونت‌ها برخی از دلایل بروز انواع زوال عقل محسوب می‌شوند. اگرچه احتمال بروز زوال عقل در افراد مُسن بیشتر است، این بیماری بخشی از فرآیند پیری محسوب نمی‌شود و می‌تواند به مردم جوان‌تر نیز آسیب برساند.

بیماری آلزایمر شایع‌ترین شکل زوال عقل است

بیماری آلزایمر نوعی اختلال مغز و اعصاب است که در آن مرگ سلول‎های مغزی باعث کاهش حافظه و نزول شناختی می‎شود. آلزایمر یک بیماری تباهی یا انحطاط عصبی است. نخست علایم این بیماری خفیف است اما به مرور زمان شدیدتر می‎شود. در سال 2016، محققان یافته‎هایی را انتشار دادند که بر مبنای آنها تغییر در حس شوخ‌طبیعی فرد می‎تواند یک نشانۀ اولیه برای آلزایمر باشد. تحقیقات اخیر عنوان می‎کنند که ویژگی‎های آلزایمر مثل ضایعات مغزی ممکن است در دوران میانسالی وجود داشته باشد، اگرچه علایم بیماری تا دوران متأخر زندگی فرد بروز نمی‎کنند.

بیماری پارکینسون فقط در سطح ایالات متحد آمریکا در حدود نیم میلیون نفر را رنج می‌دهد. تحقیق جدید زیست مارکرهایی را شناسایی کرده است که می‎توانند اختلالات شناختی متعارف این بیماری تباهی عصبی را پیش‌بینی کنند.

زوال عقل می‌تواند به تدریج پیشرفت کند و شدیدتر شود. حافظه در اغلب اوقات به میزان قابل توجهی آسیب می‌بیند. فرد دچار زوال عقل ممکن است نتواند حتی اعضاء خانوادة خود را بشناسد. در طول مرحلة نهایی زوال عقل، علایم بیماری می‌تواند شامل عدم توانایی بیمار برای ارتباط با دیگران، راه رفتن، و کنترل روده و عملکرد ادراری باشد.

زوال عقل یک بیماری یا ناخوشی مشخص نیست. این بیماری طیفی از علایم مرتبط به اختلال تفکر، حافظه و ارتباط را درگیر می‌کند. در صورت تشخیص زوال عقل در فرد، نزول در عملکرد ممکن است بر توانایی فرد در انجام فعالیت‌های روزمره تأثیر منفی بگذارد. این مقاله به چند نوع مختلف زوال عقل و نیز این موضوع می‌پردازد که چگونه آنها در سیر پیشرفت بیماری تغییر می‌کنند. شایع‌ترین علت زوال عقل بیماری آلزایمر است. بر مبنای اعلام انجمن آلزایمر  60 تا 80 درصد موارد زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر است. علل بروز بیماری آلزایمر به طور کامل روشن نیست، اما توده‌های پروتئینی به نام بتا آملوئید در مغز افراد دچار این نوع از زوال عقل یافت می‌شود.