واکسن آلرژی - کاربردها، اثربخشی، و عوارض جانبی

• جنا فلچر، دکتر الین کی. لیو
• ترجمه هستی فراست‎فر

دچار شدن به آلرژی می‎تواند عذاب‎آور باشد؛ چشم‌های نمناک، آب بینی آویزان، انواع راش، و مشکلات تنفسی همگی در انواع آلرژی به سراغ فرد مبتلا می‎آیند. برخی از مبتلایان به آلرژی بسیاری از روش‎های درمانی را برای کنترل علایم آلرژی خود امتحان می‎کنند.
برای برخی افراد داروها و اجتناب از مادۀ آلرژی‌زا (ماده‎ای که سبب بروز واکنش آلرژیک می‎شود) ثمری ندارد، بنابراین استفاده از واکسن‎های آلرژی تنها گزینۀ باقی مانده است. خوشبختانه واکسن‎های آلرژی می‎توانند با تکرار واکسیناسیون باعث تخفیف علایم آلرژی شوند.
مطالب این مقاله:
• واکسن آلرژی چیست؟
• کاربردهای واکسن آلرژی
• واکسن‎های آلرژی در برابر قرص‎های آلرژی
• چه انتظاری هست
• عواض جانبی
• اثربخشی

واکسن آلرژی چیست؟
واکسن‌های آلرژی نوعی درمان هستند که زیر عنوان "ایمنی‎درمانی زیر پوستی" یا "ایمنی‌‏درمانی زیر جلدی" شناخته می‎شود.
واکسن آلرژی درمانی است که در آن به فرد دچار آلرژی یک‎سری واکسن حاوی مادۀ آلرژی‎زا تزریق می‎شود. تزریق‌ها بر مبنای یک برنامۀ زمان‎بندی شده برای فرد انجام می‎شود تا بدن شخص به مواد آلرژی‎زا عادت کند، و در نتیجه میزان واکنش بدن نسبت به مادۀ آلرژی‎زا کاهش یابد.
آلرژی زمانی بروز می‎کند که سیستم ایمنی بدن فرد به یک مادۀ خارجی واکنش بیش از حد نشان می‎دهد و محرک بروز علایم مثل موارد مندرج در زیر می‎شود:
• عطسه
• خارش
• راش
• مشکلات تنفسی
• آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
• ورم
• آنافیلاکسی در موارد حاد
واکسن‎های آلرژی پاسخ سیستم ایمنی به مادۀ آلرژی‎زا را "پرورش" می‎دهند، که این دلیل نامیدن این نوع درمان زیر عنوان "ایمنی‎درمانی" است.

کاربردهای واکسن‌های آلرژی
مردم ممکن است به چیزهای زیادی از قبیل غذا گرفته تا موی حیوانات خانگی دچار آلرژی باشند.
بدبختانه، واکسن‎های آلرژِی مؤثرترین روش‎های درمان برای همۀ انواع آلرژی نیستند. به هر جهت استفاده از آنها در مورد آلرژی به موارد زیر توصیه می‎شود:
• گرده
• گازها
• علف‎های هرز
• درختان
• گرد و غبار
• موی حیوانات خانگی
• قارچ
• کنه و سوسک
• نیش حشرات

چه کسی از واکسن آلرژی سود می‎برد
معمولاً مردم از واکسن آلرژی به عنوان خط مقدم درمان آلرژی استفاده نمی‎کنند.
در عوض، واکسن‎های آلرژی اغلب به عنوان آخرین گزینۀ درمانی و در صورت عدم موفقیت سایر گزینه‎ها مورد استفاده قرار می‎گیرند.
از این گذشته ممکن است پزشکان برای افراد داری مقیاس‎های زیر نیز استفاده از واکسن آلرژی را توصیه کنند:
• افراد دچار آلرژی به نیش حشرات
• افراد مایل به کاهش استفاده از داروهای ضد آلرژی
• افراد دچار مشکل و ناخشنودی از عوارض جانبی داروهای مصرفی خود
• افرادی که داروهای ضد آلرژی مصرفی آنها با دیگر داروهای مورد استفاده دچار فعل و انفعال می‎شود
افراد دچار آلرژی‎های غذایی یا افراد مبتلاء به کهیرهای مزمن ناشی از آلرژی از واکسن‎های آلرژی سودی نمی‎برند.
همچنین افراد دچار آسم شدید یا برخی اختلالات قلبی نباید از واکسن‎های آلرژی استفاده کنند.

در زمینه آلرژی بیشتر بخوانیم:

علایم، علل، تشخیص، و درمان آلرژی لاتکس

واکسن‎های آلرژی در برابر قرص‎های آلرژی
قرص‎های آلرژی می‎توانند گزینه‎ای برای افراد دچار آلرژی باشند، مشخصاً برای آنانی که نسبت به سرنگ و سوزن تنفر دارند یا با آنها ناسازگارند.
درمان آلرژی با استفاده از قرص خوراکی تحت عنوان "ایمنی‌‏درمانی زیر زبانی" شناخته می‎شود. قرص‎های آلرژی حاوی مقدار اندکی از یک مادۀ آلرژی‎زا هستند، و فرد برای استفاده از آنها قرص را زیر زبان نگه می‌دارد تا حل شود.
به هر حال تنها قرص‎های آلرژی مورد تأیید FDA آنهایی هستند که برای درمان آلرژی نسبت به گرد و غبار و گرده‎های علف استفاده می‎شوند.

چه انتظاری هست
تکمیل یک دورۀ کامل واکسن آلرژی ممکن است فرآیند درازمدتی باشد و تا 5 سال طول بکشد، و در برخی موارد حتی از این مقدار نیز طولانی‎تر می‎شود. فرآیند مزبور را می‎توان به دو مرحله تقسیم کرد.
مرحلۀ اول درمان از واکسن‎های آلرژی به مدت 3 تا 6 ماه استفاده می‎کند. در طول این مرحلۀ اولیه، فرد ممکن است تا سه بار در هفته تزریق انجام دهد.
در ابتدا دوز مادۀ آلرژی‎زا بسیار اندک است و در طول مرحلۀ اول درمان همپای افزایش ایمنی این دوز افزایش پیدا می‎کند.
مرحلۀ دوم مرحلۀ نگهداری است. در این مرحله از درمان، فرد ماهی یک بار تحت تزریق واکسن قرار می‎گیرد، و بسیاری از مردم باید این کار را به مدت 5 سال یا بیشتر ادامه دهند.
فرد گیرندۀ واکسن‎های آلرژی باید در هر موقعیت انجام واکسن انتظار موارد زیر را داشته باشد:
• پیش از تزریق، قسمت بالای بازو با الکل تمیز می‎شود.
• یک پرستار یا تکنیسین تزریق را در قسمت تمیز شدۀ بازو انجام می‎دهد.
• پس از انجام تزریق فرد تزریق گیرنده به مدت 30 دقیقه در مطب پزشک می‎ماند تا اطمینا حاصل شود که دچار واکنش آلرژیک شدید نمی‌شود.
فرد گیرندۀ واکسن آلرژی نباید در انتظار بروز تأثیرات فوری باشد. اغلب مردم برای مشاهدۀ کاهش واکنش آلرژیک با استفاده از واکسن آلرژی دستکم به شش ماه زمان نیاز دارند.

عوارض جانبی
عوارض جانبی ناشی از دریافت واکسن آلرژی در حداقل ممکن است. این عوارض شامل موارد زیر هستند:
• سرخی و ورم محل تزریق
• درد اندکی در محل تزریق
• افزایش علایم آلرژی به دنبال انجام تزریق
در اغلب موارد عوارض جانبی نسبتاً خفیف هستند و می‎توان آنها را با استفاده از داروهای مسکن و داروهای آلرژی مدیریت کرد.

خطرات
واکسن‎های آلرژی یکی از اشکال نسبتاً ایمن درمان آلرژی هستند. به هر جهت، ریسک نسبتاً پایینی برای ابتلاء به واکنش آلرژیک شدید شامل آنافیلاکسی پس از دریافت واکسن آلرژی وجود دارد.
این ریسک در اولین 30 دقیقۀ پس از تزریق در بالاترین حد خود است، که دلیل آن است که چرا پزشکان از افراد می‎خواهند تا در 30 دقیقۀ اول پس از تزریق واکسن آلرژی در مطب دکتر بمانند.

اثربخشی
انتخاب درمان آلرژی با استفاده از واکسن آلرژی نیازمند دقت است. این روش درمانی بسیار زمان‎بر است و ممکن است پرهزینه نیز باشد.
پیش از تصمیم‎گیری در مورد درمان آلرژی با استفاده از واکسن آلرژی فرد باید موارد زیر را مشخص کند:
• شدت آلرژی
• اثربخشی روش‎های دیگر درمان آلرژی
• زمان مورد نیاز برای انجام درمان آلرژی با واکسن
• هزینۀ درمان
وقتی فرد در مورد انجام درمان آلرژی با واکسن تصمیم خود را گرفته باشد باید به جدول زمان‎بندی این نوع درمان پایبند بماند.
علایم آلرژی معمولاً شش ماه پس از آغاز درمان اولیه فروکش می‎کنند. به مرور زمان، درمان‎ها باید به میزان زیادی واکنش‎های آلرژیک را کاهش دهند.

Source:
Allergy shots: Uses, effectiveness, and side effects
Written by Jenna Fletcher Reviewed by Elaine K. Luo, MD
Last reviewed: Fri 30 June 2017