کلسترول "خوب" خطر مرگ را افزایش می‎دهد

• آنا ساندویو
• ترجمه نادر اکبری

به طور سنتی ما از پزشکان شنیده‎ایم که نباید نگران کلسترول "خوب" باشیم، که از نظر علمی به عنوان لیپوپروتئین پرچگالی شناخته می‎شود. به هر جهت، تحقیق تازه به ارتباط هشدار دهندۀ میان سطوح بالای این نوع کلسترول و مرگ و میر بیشتر پی می‎برد.
یک تحقیق تازه که در "نشریه قلب اروپا" منتشر شده چنین دریافته است که کلسترول "خوب" یا کلسترول لیپوپروتئین پرچگالی (HDL) ممکن است خطر مرگ زودرس را افزایش دهد.
روی هم رفته جامعۀ پزشکی می‎گوید که میزان بالای نوع خوب کلسترول مطلوب است زیرا محافظی در برابر بیماری قلبی و سکته مغزی محسوب می‎شود. در مقابل کلسترول "بد" یا لیپوپروتئین کم‎چگالی (LDL) شریان‎ها را مسدود می‎کند.
تحقیق جدید این باور را دستکم تا حدودی به چالش می‎کشد. همچنان که نویسندگان مطالعه عنوان می‎کنند این برای نخستین بار است که یک مطالعه ارتباطی را میان سطح بالای کلسترول HDL و افزایش میزان مرگ و میر در جمعیت عمومی مطرح می‎کند.
مطالعه توسط محققان دانشگاه کپنهاگن دانمارک انجام شد. پروفسور بورگ نوردستگارد / Børge Nordestgaard، از دپارتمان پزشکی بالینی، نویسندۀ پاسخگوی مطالعه است و کریستین ام. مادسن / Christian M. Madsen از دپارتمان بیوشیمی بالینی نویسندۀ نخست آن به شمار می‎رود.

کلسترول "خوب" خطر مرگ و میر را افزایش می‎دهد
مادسن و همکارانش داده‎های برگرفته از مطالعۀ قلب شهر کپنهاگ، مطالعۀ جمعیت عمومی کپنهاگ و سیستم ثبت نام شهری دانمارک را تلفیق کردند.
در کل محققان داده‎های بیش از 116.000 نفر را بررسی و به صورت بالینی آنها را به طور متوسط به مدت 6 سال پیگیری کردند که در طول این مدت بیش از 10.500 از مردم مزبور مردند.
تست‎های خون برای بررسی سطح هر دو نوع کلسترول به صورت غیر ناشتا گرفته شده و از نظر آماری، محققان مطالعه را برای تمام متغیرهایی که به صورت نرمال با تمامی علل مرگ و میر مرتبط هستند تنظیم کردند. این عوامل شامل جنس، BMI، سیگار کشیدن، مصرف مشروب الکلی، میزان فعالیت جسمانی و دیابت بود.
در کل، 0.4 درصد مردان و 0.3 درصد زنان در خون خود دارای مقادیر بالای HDL بودند. میزان بالای HDL به عنوان مقادیر بیشتر از 3 میلی‎مول بر لیتر برای مردان و مساوی یا بیشتر از 3.5 میلی‎مول بر لیتر برای زنان تعریف شد.
مطالعه به این نتیجه رسید که در مقایسه با مردان دارای سطح نرمال HDL در خون، مردان دارای میزان بالای HDL در خون در معرض 106 درصد شانس بیشتر بر اثر مرگ زودرس هستند. این رقم در مورد زنان 68 درصد است.
به علاوه، میزان مرگ و میر در مردان دارای سطوح "بسیار زیاد" نوع به ظاهر خوب کلسترول نیز در مقایسه با مردان دارای سطوح نرمال این نوع کلسترول نشانگر وجود 36 درصد ریسک باز هم بالاتر برای مرگ و میر بود.
کمترین دامنۀ مرگ و میر مربوط به افراد دارای سطوح متوسط HDL بود. این سطوح برای مردان به عنوان 1.9 میلی‎مول بر لیتر و برای زنان به عنوان 2.4 میلی‎مول بر لیتر تعریف شد.
پروفسور نوردستگارد در مورد اهمیت مطالعه برای اخبار پزشکی امروز صحبت کرد. وی گفت: "تا به امروز همه چنین فکر می‏کردند که هر قدر سطح HDL بالاتر باشد بهتر است."
"اما اکنون ما نشان داده‎ایم که افراد دارای مقادیر بالای کلسترول HDL در مقایسه با افراد دارای سطوح متوسط آن دارای نرخ مرگ و میر بالاتری هستند. مردم و پزشکان باید از این عقیده دست بردارند که کلسترول HDL خوب است و لاجرم افزایش مقدار آن می‎تواند مزایایی در پی داشته باشد."
پروفسور نوردستگارد ادامه داد: "آنها باید بیشتر بر کاهش LDL و کلسترول باقی مانده (= کلسترول لیپوپروتئین‎های غنی از تری‎گلیسیرید) از طریق تغییرات سبک زندگی و داروها تمرکز کنند."
وی هشدار می‎دهد که مطالعه به دلیل مشاهده‎ای بودن قادر به توضیح علت و معلولی نیست. اما وی عنوان می‎کند که مطالعات آینده "باید به این موضوع پی ببرند که چرا مردم دارای بالاترین سطح HDL دچار مرگ و میر بیشتری هستند."